Alþýðublaðið - 24.12.1930, Blaðsíða 7

Jólablað 1930.
ALt> VÐUBLAÐÍÐ
7
með ölhnn harmkvælum' hinna
fornu álaga. Hún streyimör í gegn
uro æðar drykkjumannsins, sein
hefir náð isér í 'óhol-t Sáfengr í jóla-
glaðning, legst eins og plástur á
lúið bak verkamannsins, sem nú
fær að hvíla sig eftir langt strit.
Hún hoppar brosandli upp á prik-
ið til hænsnanna, sem diotta með
höfuð undir væng eftir að *hafa
fengið fylli sina af jólagrautn-
uro Hún er alls staðar, pvi
Heims um ból
helg eru jól — —
En samt var einn, sem enga
jólaglaðning hafði fengið, en var
nú að leita að henni. Það var
svartur köttur. Grænhoraður var
hann og vesaldarlegur. Hann
drap fótunum hægt ofan í mjöll-
ina. Tók smákippi og sentist á-
fram., stanzaði svo og hristi af
löppunum tiil skiftis. Hann leit
flóttalega í krcng um sig með
grænum glyrnunum, sem brunnu
af hungri. Hann var að ieita að
einhverjum þurrum stað, pví hann
kunni svo illa við væturöa í Ém'jöi!-
inni. En enginn purr staður var
sjáanlegur, hvað pá heldur nokk-
uð ætilegt. Hann skjögraði eftir
götunni, kaldur, og hungraður.
Honum lá við að bölva á sjálfa
jólanóttina. Skárri voru pað jólin!
Og pví purfti nú endilega að vera
þessi snjór? Kisa brá upp í sig
annari framlöppinni og blés í
katin. En það gerði bara ilt verra.
Snjórinn bráðnaði pví meir, sem
loppan var heitari. — Að hún
skyldi ekki að minsta kosti geta
haft hófa eins og hestarnir, pá
þyrfti húm ekki að óttast snjóinn!
Þvílík forsjón! Þvílík jól! En pað
var annars gott að hafa klær.
Ekki skiftandi á peim og hófum.
Kisa glotti í kampinn.
Hún var komin að dómkirkj-
unni, stóð par og horfði inn um
opnar dyrnar. Hún fékk glýju í
augun af ljósadýrðinni. Það lagði
hlýju á móti henni. Þarna rnyndi
purt inni. En páð var samt ein-
hver beygur i henni við guðs-
húsið. Hún læddist fram og aft-
ur, óákveðin eins og pingmaður
við atkvæðagreiðslu. Sulturinn
var pegar farinn að búa til fiðlu-
strengi úr görnum hennar. Loks
tók hún í sig kjark og læddist
inn í fordyri kirkjunnar. Fólkið
stóð fram að dyrum. Þar var
lika blautt. Hún varð að komast
innar. Henni óaði við hávaðanum
og mannfjöldanum og leizt ekki
matvænlega á sig þarna inni.
Hefir. líklega hugsað að allir
væru mjálmandi af sulti.
Kisa smámjakaði sér innar eft-
ir pví sem hún vandist ljósinu
og sá að enginn veitti henni eftir-
tekt. Hana langaði til að komast
sem lengst imn í hlýjuna. Hún
var svo dauðans preydt og blaut.
í allan dag hafði hún verið að
reyna að ná í eifthvað ætilegt,
en ekki tekist það. Búin að leita
i ótal rottuholum, sem hún þekti,
og finna margar nýjar, en þaö
var eins og jólin hefðu' gleypt
allar rottur, og við snjótitlingana
treysti hún sér ekki. Hún var svo
máttfarin, að hún bókstaflega gat
ekki' staðið í pví að vera að
stökkva þetta árangurslaust og
sjá pá fljúga á siðasta augna-
bliki. Nú vildi hún bara sofa.
Hnipra sig í hnút á einhverjum
purrum istað og sofa. Hún varð
alt af áræðnari, fikaði sig innar
og ætlaði að leggjast undir ein-
hvern bekkinn. Þá heyrði hún
lágt uss og stanzaði við. Grænu
glyrnurnar fyltust af varkárni.
Svo hélt hún áfram. Hún var rétt
að komast inn undir bekkinn
þegar stór mannshönd greip í
hnakkadrembið á henni og hóf
hana á Loft. Kisa hvæsti og
spriklaði svo bleytan pyrlaðist af
henni eins og reykur. Maðurinn
bar hana út að dyrum. Menn
hliðruðu til fyrir peim eins og
þau væru brúðhjón. — Fyj! sagöi
maðurinn. Svo flaug kisa gegn-
um loftið og skall ofan í snjó-
inn. Hún var svo ringluð, að
hún stóð ekki strax upp. Svo
rölti hún af stað og gaf guðshúsi
um leið óhýrt auga.
Kisa Lagði leið sína meðfram
húsveggjunum. Hún straukst á-
fram yfir snjóinn eins og skuggi
auðnuleysisins. Helgi jólanna
hafði engin áhrif á örlög henn-
ar. Hún stanzaði við og við og
rýndi inn í snjókomuna. Snjó-
komin féllu pegjandi á svarta
feldinn hennar og gerðu hann
hvítan og vöxt kisu afkáralegan.
— Hún var af flækingskattakyni
og hafði alist upp við harðræði.
Frá blautu bamsbeini hafði hún
■Vanist á að bjarga sér sjálf og
hún hafði náð margri góðri bráð,
bæði niður við sjó og að húsa-
baki, meðan hún var ung og
sterk. Rottur og smáfuglar höfðu
fengið að kenna á klóm he'nnar
og kjafti. Það kom vatn í miunn-
inn á kisu við þær endurminn-
ingar. Sá, sem nú hefði heitt blóð
að hressa sig á! Oft hafði hún
þolað imargt strítt, en ekkert eins
ömurlegt og pessa jólanótt. En
hún mundi líka eftir mörgum
góðviðrisdeginum pegar hún
hafði legið södd og sæl í sól-
skininu og sofið. Hún mundd eft-
ir blessuðum' litlu kettlingunum
sínum. Hún hafði átt pá marga,
því hún hafði elskað eins og kett-
ir eiga að elska. Him hafði lifað
eðlilegu lifi og aldrei reimt að
svíkjast frá lögmáli lífsins með
pví að koma sér í hús til mann-
anna og Iáta pá sjá fyrir sér.
Hún hafði að eins farið þangað
inn til pess að klófesta eitth\rað
matarkyns eða elta Tottur. Nú
vom allir kettlingarnir hennar
farnir út í veður Og vind. Hún
vissi ekki um neinn peirra. Kann
ske einhver peirra hefði hjálpað
henni í kvöld í raunum hennar,
eins og hún gerði þegar hún var
að veiða handa þeim og bar
trotturnar i kjaftinum langan veg
heim í bælið peirra í gamla
vörukassanum bak við geymslu-
skúrana. — Sjá blessuð litlu
skinnin, þegar peir vom að urra
og stökkva á dauðu rottuna og
bita hana. í>eir espuðu sig og
þöndu, unz þeir höfðu talið sjálf-
um sér trú um að peir hefðu
drepið hana. Svo kendi hún peím
tökin og að læðast. Það var ekki
lítil hreyknin hjá peim, litlu
hnoðmnum, pegar þeir komu
draslandi með fyrstu músina,
sem peir höfðu unnið á. Montnir,
eins og aldrei hefði verið lagt
stærra dýr að velli. Einu sinni
hafði hún mist fimm börn sín
í einu úr þessum venjulega sjúk-
dómi: Maður hafði fundið bæli
hennar, meðan hún var á veið-
umi, tekiö alla kettlingana, sett
pá í poka og fleygt peim í sjó-
inn. Kisa gnísti tönnum við pá
hugsun. Þeir voru svo ungir og
kattvænlegir. — Já, hún hafði
þolað m.argar raunir, og pó bless-
aði hún lífið á sína vísu, Hún
hafði líka unnið marga sigra í
lífinu, verið feit og spriklandi af
fjöri og sungið ástarsöngva móti
maka sínum í húminu á kvöldin.
En nú var hún órðin gömul og
stirð, vonleysi ellinnar ásótti
hana eins og gömul draugasaga.
Kisa heyrði eitthvert hark að
baki sér. Fólkið streymidi úr
kirkjunum heim í hlý húsin, par
sem jólaljósin biðu og krásirnar.
Menn höfðu regnhlífar yfir sér
til að verjast úrkomúnni og hlýja
skó á fótum. Sájir þeirra voru
fullar af unaði jólaerindisins.
Kisa skauzt til hliðar inn í húsa-
garð. Þar var stafli af tómum
kössum. Hún klifraðist upp á
hann og horfði inn um opinn
glugga á eldhúsi. Það lagði hiýju
út um gluggann og — ilmandi
lykt af steiktu kjöti. Kisa saug í
sig ilminn. Hann seitlaði um gal-
tóm innyfli hennar eins og log-
andi áfengi. Hún ætlaði að tryll-
ast og stökkva beint inn um
gluggann, en meðfædd varkárni
og reynsla hömluðu pví. Hún sá
bera skugga á drifhvítt tjaldið,
sem var fyrir ghigganum. Það
var ekki góðs viti. Skugginn fyrir
innan gluggann söng og færðist
fram og aftur. Það glamraði í
diskum og snarkaði í feiti á
pönnu. Kisa sfterti eyrun og
glenti upp augun. Hún hnipraði
sig saman til stökks hvað eftir
annað, en porði pó ekki. Loks
stökk hún ofan af kössunum. Ver-
ið gat að eitthvað matarkyns
væri þarna úti, fyrst svona mikið
var inni fyrir. Kann ske höfðu
mennirnir sett eitthvað út handa
henni á jólanóttina. Hún fór að
snuðra frám og aftur um húsa-
garðinn, en par var ekkert annað
en snjór — 'snjór. Það hlýtur að
vera eitthvað ætilegt hér úti líka.
— Svo skammaðist hún sín fyrir
aö hugsa þannig, pað var eklri
samboðið rökfræði kattar. Hún
fann að hún var að draga sjálfa
sig á tálar, af því að hún var
hrædd við að stökkva inn um
gluggann. Svo klifraði hún aftur
upp á kassana og góndi inn. Nú
sá hún engan skugga og alt var
hljótt.
Kisa vissi hve augnabliliin eru
dýrmæt í baráttunni um matinn.
Án pess að tefja stökk hún fim-
lega og hljóðlaust upp í giugga-
kistuna. Hún stakk hausnum var-
lega inn undir tjaldið og litað-
ist um. Inst á bekksendanum stóð
diskur með kjöti. Það gneistaði
af augum kisu við pessa sýn.
Hún hljóp rakleitt að diskinum
og hjó tönnunum í kjötið. Það
var brennheitt, hún hrökk aftur
á bak urrandi. En hún varð að
ná pví pó pað skaðbrendi hana.
— Ljótur vani þetta hjá mönn-
{unum aÖ vera að hita svona xnat-
inn. Hún Iagði aftur til. í sama
bili opnaðist hurð rétt hjá henrú
og hún heyrði einhvem reka upp
hátt hljóð. E'tt augnablik stóð
kisa kyr og hvæstL Augun skutu
eldiingum og ldærnar komu langt
fram úr mjúkum þófuniim. Þao
var voðalegt að missa af þessari
bráð fyrir hana, eins hungmö
og hún var, en hún sá hve von-
laust það var áð komast burt
tmeð kjötið undan konunni, sem
óð að hennd. Hún beið pví ekki
boðanna, heldur hljóp út um
giuggann og stökk út. Um ieið
og hún stökk fékk hún bylmings-
.högg af einhverju hörðu yfir
pveran hrygginn. Hún misti
stökksins og náði ekki kössun-
um, en féll til jarðar. Hana kendi
svo til, að henni sortnaði fyrir
augum.
Svarta kisa skreiddist á fætur.
Hún horfði óttaslegin úpp í
gluggann og labbaði burt. Hana
^auðverkja'ði í hrygginn við hvert
spor, sem hún gekk, og hálfdró
á eftir sér afturhlutann. Hún
komst ekki iengra fyrir kvölum
en lagðist á kviðinn niðiur í snjú-
inn. Ætlaði pá alt að ganga á
móti henni pessa jólanótt? Það
hrukku tár af grænum glyrnún-
urn. Hún háifgleymdá sultiinun
fyrir lívölunum í hiyrggnum, Lá
bara á kviðnum og stakk sinett-
inu ofan í mjúka mjöllina. Það
snjóaði alt af. Einu sinni reis
káisa upp og reyndi að halda á-
fram. Hún komst ekki nema fá-
ein skref, rak upp hást mjólm
og lagðist aftur á kviðinn protin
að kröftum, Hún dró framlapp-
iirnar upp unddr hökuna og lygndi
aftur augunum. Sársaukinn i
hryggnum var ekki' eins tilfinn-
anlegur ef hún lá grafkyr. En
pá hafði sulturinn hátt. Hún gat
ekki sofið af þvi að hún gat ekki
hniprað sig saman í kuðung eins
og hún var vön.
Heiimi í
hátíð er ný —
sungu börnin, sem gengu kring
um jólatréð í hlýju stofunni.
södd af steiMnni og glöð yfir
gjöfunum, sem pau höfðu fengið
fyrir tilstiili jólabamsins.
Kisa var komln á kaf í mjöil-