Alþýðublaðið - 29.10.1958, Qupperneq 6

A1þ ý 3 ublaðið
M'ðvikudagur 29. október 195S
JÖRGEN HÖBERG PET-
ERSEN forstöðumaðúr At-
lantic-bíós í Kaupmanna-
iiöfn er sonur Peters Peter-
sen, sem ásamt Krist.ni Bier-
ing reisti Gamla Bíó í
Reykjavík á sínum tíma. —
Hann hefur dvalizt í Kaup-
mannahöfn í 27 ár — tveim-
ur áratugum lengur en. hann
ætlað , að eigin sögn. Hann
fór utan til náms ári.ð 1932
Og lagði stund á rafiðníræði.
Prófi lauk hann árið 1940,
. mánuði eftir að Þjóðverjar
hernámu landið. 1 Og þegar
Petsdamófarar fóru út, já
Petersén veikur svo að hann
komst hvergi. Fékk hann sér
þá v nnu sem tónmeiscari við
Pa iiladium-kv jkr; f/ndaféi.ag-
ið, en allt frá fæðingu kveðst
hann hafa haft áhuga á kvik-
myndum.
Föreldrar hans fluttust bú
ferlum til Hafnar með síð-
ustu ferð Gullfoss til Dan-
merkur og er faðir hans enn
á lífi’, en móðir hans er iát-
in fyrir nokkrum árum. —
Petersen yngri kvæntist ár-
ið 1940 Þóru Jónsdóttur, —
Jónssonar læknis. Hafa þau
síðan búið í Kaupmannahöfn
og eiga þrjú börn.
Skömmu eftir komuna til
Hafnar fékk Petersen eldrí
bíóleyfi í Danmörku og ár-
ið 1941 tók Atlantic bíó til
starfa. í eigu hans, en Peter-
sen yngri hefur verið for-
stöðumaður bíósins til þessa.
Á stríðsárunum lenti Peter-
sen yngri í fangelsi Þjóð-
verja fyrir ólöglegar sýning
ar í bíóinu og var hann
dæmdur til ævilangrar fang-
elsisvistar. Hún varaði þó
ekki nema hálft ár, því að
þá var stríðinu lokið. Kom
hann þá til íslands en fór eft
ir skamnia viðdvöl aðallega
vegna Þess að honum tókst
ekki að fá húsnæði í Revkja.
vík. Hann var umiboðsmaður
Loftleiða í Höfn fyrstu sex
árin og hefur í 10 ár verið í
stjórn íslendingafélagsins í
Kaupmannáhöfn og oft verið
formaður þess. Hann hefur
jafnan veitt forstöðu Atlant-
ic bíó: föður síns og sam-
hliða því starfi hefur hann
séð um útv^gun ög dreifingu
á kvikmyndum hmgað til
lands fyrár kvikmyndahúsa-
eigendur. Frá því starfí seg-
ir í samtalinu hér á síðunni.
Hvaðan koma kvíkmyndirnar?
„STARF mitt fyrir íslenzka
kvikmyndahúsaeigendur hófst
með því að Vilhjálmur 3. Vil-
hjálmsson kynnti mig fyrir
Kristjáni Þorgrímssyni, þegar
hann hóf starfsemi Austurbæj-
arbíós,“ sagði Jörgen Petersen,
er tíðindamaður Alþýðublaðs-
ins ræddi við hann í Kaup-
maijnahöfn á dögunum. Peter-
sen tók að sér að útvega Au.st-
urbæjarbíói kvikmyndir og
upp úr því tók hann sér fyrir
hendur það starf, að kaupa sýn
ingarrétt á erlendum filmum
og selja hann kvikmyndahús-
unum í Reykjavík og Hafnar-
firði. Aðallega hefur hann
keypt myndir frá Frakklandi,
Þýzkaiandi og Ítalíu og sömu-
leiðis nokkrar Norðurlanda-
myndir. Hann kveðst frá byrj-
a vei a isiam
Samíal við íslenzkan kvikmyndamiðlara
Jörgen Petersen
un hafa selt til íslands filmur
fyrir meira en milljón danskra
króna.
„RÁÐSKONAN Á GRUND“
GEKK f 60 DAGA.
„Kvikmyndamiðlun er starf,
sem aldrei er hægt að læra til
fullnustu," segir Petersen.
„Mér finnst eins og ég viti
rninna og mihna eftir því sem
ég starfa lengur að þessu. Að-
alatriðið er að fylgjast með því
allra nýjasta, sem kemur fram
og þó er það ekki einhlýtt."
Sem dæmi sagði hann litla
sögu: „Fyrir mörgum árum
reyndi ég að selja til íslands
sænska mynd, sem hét „Under
falsk flag.“ Ekkert kvikmynda
hýsanna hafði áhuga á henni,
en Hafnarbíó tók hana þó fyr-
ir þriðjung af því verði, sem
upp var sett. Kvikmyndin var
tekin til sýningar — ,en eftir
fyrsta kvöldið var skipt um
r.afn á myndinni og eftir það
gekk hún samfleytt í sextíu
daga, Nýja nafnið var „Ráðs-
konan á Grund.“ Svona skiptir
miklu máli að mynd sé gerð
eftir sögu, sem allir kannast
við.“
kom. Nú eru talin vera hundr-
að þúsund sjónvarpstæki í
Stór-Kaupmannahöfn og þeg-
ar vinsælustu sjónvarpsþætt-
irnir fara fram, þá standa veit
ingahúsin, leikhúsin og kvik-
myndahúsin galtóm, gjörsam-
lega auð hús. Afleiðingin hef-
ur orðið sú, að jafnvel beztu
kvikmyndahúsin eins og Nati-
onal Scala hafa farið á haus-
inn. íslenzku kvikmyndahúsin
mega teljast heppin, að eiga
ekki von á sjónvarpi á næstu
árum, en nú eru á svæðinu
tíu
GOÐAR MfYNDIR
GANGA VEL.
Um kvikrnyndasmekk íslend
ínga segir Petersen, að góðar
myndir gangi vel hér á landi.
„Frá listrænu sjónarmiði er
kvikmyndasmekkur íslendinga Reykjavík Hafnarfjörður
góður. Tónlistarmyndir, sem kvikmýndahús.11
2kki eru sóttar á Norðurlönd-
um, hljóta afbragðs góða . að- BETRI MYNDIR OG
sókn heima. Myndina „Symp- i FÆRRI.
’ionie fantastique“ eftir verki! „Hvernig hafa kvikmynda-
Berlioz sáu fleiri í Rejrkjavík H’amleiðendur brugðizt við
heldur en í Kaupmannahöfn.1 Þessum vanda? Ameríkumenn
Hér búa þó fjórar milljónir." i höfðu forystuna í þeim efnum
„Athyglisvert er það líka, að °S framleiddu færri myndir
en betri. Kvikmyndafyrirtæki,
sem áðpr framleiddu 80 mynd-
30
myndir frá Norðurlöndum
ganga ekki heima nema þær
3éu mjög góðar. Fólk virðist á ári, framleiða nú 25
vera kröfuharðara á Norður-
landamyndir en aðrar. Þannig
hafa aðeins fiórar eða fimm
danskar myndir verið sýndar
á íslandi, innan við 10 sænsk-
ar og örfáar norskar.
Enn er það athyglisvert, að
gamanmyndir ganga ekki á ís-
landi nema gríninu fylgi nokk-
ur alvara. Venjulegar gaman-
myndir, sem gerðar eru aðeins
til að hlæja að, þýðir ekki að
bjóða landanum.“
„Fyrst eftir stríðið tóku kvik-
myndahúsagestir opnum örm-
um lélegum myndum frá Ev-
rópu, vegna þess að þær voru
nýnæmi. Nú hefur þetta lagast
og fullyrða má, að eingöngu
betri hluti kvikmynda, sem
framleiddar eru í Evrópu komi
til íslands.
AÐSOKN HEFUR MINNKAÐ
UM FJÓRÐUNG.
„Kvikmyndaiðnaðurinn hef-
ur staðið á nokkurs konar tíma-
mótum að undanförnu. Hann
hefur átt við töluverðan vanda
að stríða og er sjónvarpinu
kennt um. Ástandið í kvik-
myndahúsum Evrópu er þann-
ig, að aðsókn hefur minnkað
um fjórðung síðan sjónvarpið
myndir á ári, en hafa þær góð-
ar og kosta meiru til þeirra en
80 mynda áður. Þeir finna upp
nýja tækni, svo sem cinema-
scope og nýjasta uppfinningin
er circarama. Nú er svo komið
í Bandaííkjunum, að jafnvægi
hefur af.tur náöst á milli sjón-
varps og kvikmyndahúsa. Við
gerum ráð fyrir, að þessi þró-
un taki um það bil áratug í
Evrópu eins og vestan hafs.
ÞOKKAGYÐJUR
EVRÓPUMANNA.
Evrópumenn hafa farið að
nokkru aðra leið en Banda-
i ríkjamenn. Á meðan þeir finna
1 upp tækninýjungar, þá finna
| Evrópumenn nýjar „stjörnur“,
og reynslan er sú, að þokka-
gyðjur reynast jafn þungar á
metunum og dýru myndirnar
að vestan. Sophia Loren, Gina
Lollobrigida og nú síðast Brn
gitte Bardot draga jafn mikið
að í ódýrum myndum og íburð-
urinn í hinum tilkomumiklu,
stóru bandarísku myndum.
Nafnlaus evrópsk mvnd með
Brigitte Bardot virðist fullkom
lega samkeppnisfær við ame-
ríska mynd eins og „Stríð og
frið.“
„Brigitte Bardot er tvímæla-
laust vinsælasti leikarinn
þessa dagana,“ segir Petersen.
„Myndir með henni eru seldar
áður en þær eru framleiddar,
og áður en kvikmyndahandrit-
ið er skrifað. Svona var líka
um Tommy Steele. Ég seldi
myndina um hann til íslands
áður en dreginn var stafkrók-
ur að handriti myndarinnar."
ÍSLENZKUR TEXTI Á
ALLAR MYNDIR.
„ísienzkir kvikmyndáhúsa-
eigendur fylgjast vel með því,
sem gerist í heimi kvikmynd-
anna. Þeir fylgjast betur með
en aðrir og þeir eru vandvirk-
ir í valí. Þeir spyrja oft um
myndir löngu áður en þær
koma á markaðinn.“ Flestar
myndir, sem koma heim, fara
um Danmörku. Þess vegna eru
þær yfirleitt með dönskum
texta. Þetta þykir heppilegt,
því að þýzkar, franskar og
ítalskar myndir geta ekki
komið íslenzkum kvikmynda-
húsagestum að fuliu gagni
nema á þeirn sé danskur texti.
Það kostar átta þúsund krónur
að setja texta á hverja mvnd,
svo að íslenzkir kvikmynda-
húsaeigendur hafa ’ ekki til
þessa reyiit að setia á filmur
Framhald á 8. síðu
— Sophia Loren, Gina Lollobrigida og há sérstaklega Birgitte
Bardot draga jafn mikið að og íburðarmiklar myndir, sem gerð
ar eru eftir mestu skáldverkum — og sjálfsagt er óþarfi að
geta þess, að myndin er af Sophia Loren.
Samtíningur
★ Ónothæf
ÍC kirkja.
ÞAÐ var uppi fótur og fit
hjá starfsmönnum danska
Sjóðminjasafnsins fyrir nokk-
ru, þegar í Ijós komu skreyt-
:ngar á veggjum kirkju nokk-
iirrar á Jótlandi, sem vcrið
var að gera endurbætur á, —
Eru veggmþndir þessar frá 15.
öld. Þykja myndir þessar
nokkuð djarfar o-g hreint ónot-
hæfar til að skreyta guðshús,
enda lét sóknarpresturinn þeg
ar læsa kirkjuhni, þegar þær
komu í ljós, þar sem kirkjan
væri ónothæf með þessum ó-
sóma á veggjunum.
Listfræðingar hafa ekki
hugmynd um hver listamaður-
inn er, enda er sagt -að það
skiptj ekki máli því myndirn-
ar hafi lítið litsrænt gildi en
áneitanlega hefur þetta verið
gamansamltir náungi eftir því
sem myndirnar bera með sér.
Kirkjan verður harðlæst
þangað til málað verður yfir
skreytinguna.
ÍC Réttvísin.
ÞRIR sænskir dómarar, sem
hafa með höndum mál, bar
sem kvennalæknir nokkur er
ákærður fyirr að hafa gert
uppskurði á 12 konum til að
gera þær ófrjóar, komh bráð-
lega til með að vera víðstadd-
ir slíkah uppskurð á sjúkra-
i hús] því sem ákærður vinnur
við.
Asíæðan cr að réttvísin
þarf að kynna sér hvernig upp
|sKurður sem þessi fer fram.
ÍZ Hindurvitni.
Á SJÚKRAHÚSI í Esbjerg
S var konu nokkurri gefið blóð,
s á móíi viija hennar. Konan
hafði Ient í bílslysi og meiðst
| alvarlþga. Var hún flutí rænu
'aus á siúkrahús/ð. — I veski
i hennar fannst miði sem á stóð,
að sem vitni Jehova vildi hún
I eklíi taka við fclóði úr öðru
j tólkj í ástandi sem þessu.
Eiginmaður og foreldrar
j konunnar mótmæltu einnig
harðlega að henni væri gefið
| blóð, en þar sen i læknarnir
] táu að konan myndi ekki lifa,
iema henni væri gefið blóð,
ískellíu þeir skollaeyrum við
I lllum hinclurvitnuiium og
jáfu auðvitað konunni blóð.
ÍC Skæðar
biljur.
AF 47 FLUGMQNNUM, —
scm þátt tóku í æfingu, um
að komast undan ef þeir
þyrftu að lenda að baki víg-
línunnar voru aðeins 11 sem
slupþu. — Æfingarnar fóru
fram í Danmörku.
Flugmennirnir urðu að sína
mikla hugvitssemi til að kom
ast í gegnum gildrur þær, —
sem fyrir þá Voru lagðar. En
0óttamennirnir sögðu að þær
hefðu ekki verið það versta,
því verra hefði verið að kom-
ast framhjá kúm, kálfum og
forvitnum börnum.
Einn flugmaðurinn gafst
upp á flóttanum þegar hann
varð var við að 71 kýr elti
hann þar sem hann skreið á
m/aganum yfir móana.