Morgunblaðið - 17.03.1979, Síða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. MARZ 1979
21
Ahrif frumvarps Ólafe Jóhannessonar á verðbólguna:
Gert ráð fyrir allt að
35% verðbólgu 1979
VERÐBÓLGAN mun vaxa um
þriðjung miðað við frumvarp
Ólafs Jóhannessonar, forsætis-
ráðherra, eins og það liggur nú
fyrir eða um 33%. Er þá ekki gert
ráð fyrir áfangahækkun opin-
berra starfsmanna hinn 1. aprfl,
3%, en sé með henni reiknað
verður verðbólgan um 35%, en
stjórnvöld óttast mjög að áfanga-
hækkun til opinberra starfs-
manna færi yfir allan vinnu-
markaðinn, þar sem forysta ASÍ
muni aldrei una því að aðeins
opinberir starfsmenn fengju
þessa hækkun, sem er umsamin.
Eins og sést af þessum tölum,
hefur allmikið verið slakað á frá
því er fyrsta útgáfa frumvarps
Ólafs Jóhannessonar kom fram
fyrir röskum mánuði. A
forsendum fyrstu útgáfu frum-
varpsins var gerð áætlun um
þróun vísitölunnar og var hún þá
frá upphafi árs til loka þess 29%
án áfangahækkunar opinberra
starfsmanna en 31% ef hún næði
fram að ganga.
Samið um lántöku-
heimild til að styrkja
stöðu þjóðarbúsins
FRÁ ÁRINU 1975 hefur Seðla-
bankinn haft samning við
nokkra erlenda banka um lán-
tökuheimild að upphæð $45
millj., eða jafngildi um 14,6
milljarða króna á núgildandi
gengi, í því skyni að styrkja
lausafjárstöðu þjóðarbúsins út
á við. Samningur þessi var
endurnýjaður á árinu 1977 og
þá með hagstæðari kjörum,
enda hafði hvort tveggja gerzt,
að greiðslustaðan út á við hafði
styrkzt allverulega og aðstæð-
ur batnað á alþjóðalánsfjár-
mörkuðum.
Enda þótt greiðslustaðan hafi
enn farið batnandi og ekki hafi
því til þess komið, að þurft hafi
að nota þessa lántökuheimild,
telur bankastjórn Seðlabankans
nauðsynlegt að eiga aðgang að
lántökumöguleikum áfram til
öryggis, bæði vegna mikilla
gjaldeyrisskuldbindinga þjóðar-
búsins og efnahagslegrar óvissu.
Bankastjórninni hefur því þótt
rétt, með tilliti til bættra að-
stæðna á lánsfjármörkuðum, að
semja að nýju um þessa lán-
tökuheimild, en með verulega
hagstæðari kjörum en áður, að
því er varðar lántökukostnað,
vexti og lánstíma. Eins og áður
hefur Citicorp International
Bank Limited haft á hendi
forustu hinna erlendu banka,
sem að lánssamningnum standa.
Frá Seðlabanka Islands
í spánni, sem fyrr er getið og
miðuð er við síðari útgáfu
frumvarps forsætisráðherra, er
gert ráð fyrir rýrnun viðskipta-
kjara og að hún valdi frádrætti frá
verðbótahækkun launa í júní um
2'á til 3%. Þar er reyndar einnig
gert ráð fyrir einhverjum olíuráð-
stöfunum, sem valda myndu því að
dregið yrði úr launahækkunum,
sem annars hefðu orðið.
Svo sem getið hefur verið í
Morgunblaðinu er nú rætt um
félagsmálapakka sem samhliða
frumvarpi Ólafs Jóhannessonar
gæti mildað eitthvað kaup-
skerðingarákvæði þess. Erfitt mun
að gera sér grein fyrir því til
hlítar, hve mikið sá pakki þyrfti að
kosta, því að með því þarf að túlka
tillögur Alþýðubandalagsins mjög
nákvæmlega, en ekki hefur legið
fyrir, hvort um þær sé samstaða
innan flokksins. En eins og
forystumenn flokksins hafa kynnt
þær opinberlega, þá virðast þeir
hafa fallizt á þrennt í verðbóta-
kafla frumvarps Ólafs: að vísi-
talan yrði sett á nýjan grunn, en
það þýðir minni verðbótahækkun
um 1,1%, að viðskiptakjör yrðu
miðuð við síðari hluta ársins í stað
þess alls, en það þýddi II/2 í
frádrátt 1. júní og í þriðja lagi, að
verðbótaaukinn yrði felldur inn í
kaupið eins og hann var frá 1.
marz og reiknaðist ekki síðar, en
það þýðir að þeir yrðu tilbúnir til
að draga úr launahækkunum frá
því sem óbreytt kerfi hefði fært
fólki um 3 til 4% hinn 1. júní, en
auk þess hafa þeir ekki girt algjör-
lega fyrir olíutilhliðran og mætti
þá bæta við um Vfe% til þess að
gera þetta sambærilegt. Er þá
komið í 3 V2 til 4 V2 % kjararýrnun
borið saman við 5 til 6% 1. júní hjá
Alþýðuflokki og Framsóknarflokki
að viðbættu '/2 til 1% síðar á
árinu. Er þá munurinn á bilinu 2
til 3% í peningalaunabreytingu
um mitt árið, sem yrði minna í
raunverulegum launum miðað við
allt árið — líklega um 1%, sem
mun vera hinn raunverulegi
munur.
Þá má í lokin bæta því við, að
spár, sem gerðar hafa verið um
verðbólguaukningu, hafa verið í
lægri mörkunum miðað við
reynslu undanfarinna missera. Því
kæmi ekki á óvart, að verðbólgu-
hraðinn yrði nokkuð meiri en hér
er frá greint.
Frjálshyggjualda í MR
................1 i
Staða h;¥gri manna
ótrúlega sterk
Vakning meðal
frjálshyggjufólks
Kiill »i.\ J»n \il.i
lli'n.-dikl»M.n. n. m.imln
■ :. h. ki. MH
Skoðanakönnun Visindafélags Framtiðarinnar:
■il. t ramliiVtrinn^r

„MótfaUinn lækk-
un kosningaaldurs”
— segir Jón Atli Benediktsson
Á UMIIORFSSÍÐU, sem birtist í Mbl. í gær, er samtal við Jón
Atla Benediktsson, menntaskólanema, og hefur hann óskað eftir
því, að það verði birt aftur. eins og hann gekk frá því skriflega í
hendur viðmælanda. en í samtalinu féllu niður setningar auk þess
sem aðrar rangfærslur slæddust inn í samtalið. Samtalið eins og
Jón Atli gekk frá því er svohljóðandi:
1. Taka nemendur slíkar að okkur, sem unnum við
skoðanakannanir alvarlega eða
gera þeir bara gys að þeim?
Allir þeir sem ég hef talað við
hafa tekið niðurstöður könnun-
arinnar alvarlega og enginn
hefur, mér vitanlega, gert gys að
þeim. Könnunin er vel marktæk
þar sem tæplega 83% nemenda
svöruðu henni þannig að
ástæðulaust er að rengja niður-
stöðurnar.
2. Telur þú niðurstöðu könn-
unarinnar um áberandi mikið
fylgi við frjálst markaðskerfi
marktæka?
Fyrir það fyrsta tek ég fram
að ég tel könnunina í heild sinni
marktæka. Fylgi við frjálst
markaðskerfi virðist nokkuð
stöðugt í öllum aldurshópum, að
jafnaði um 37%, svo að það ætti
að benda til þess að þetta sé
marktækt.
3. Er um allsherjar „hægri"
sveiflu að ræða í skólanum?
Eina dæmið þar sem hægt er
að tala um sveiflu er spurningin
um kosningar á kjördegi og
ímyndaðar kosningar daginn
sem könnunin var gerð. Þar kom
fram greinileg hægrisveifla.
Varðandi aðrar spurningar
vantar okkur tilfinnanlega sam-
anburð. Þó er því ekki að neita
sem unnum vio Ur-
vinnslu könnunarinnar, kom
mjög á óvart hversu sterkir þið
hægrimenn virðist vera, þar
sem því hefur yfirleitt verið
haldið fram að menntskælingar
væru að jafnaði heldur vinstri-
sinnaðir.
4. Hvað veldur því að
M.R.-ingar eru svo eindregið á
móti lækkun kosningaaldurs í 18
ár? Hver er þín afstaða?
Það er mjög erfitt að svara
þessu. Svörin yrðu eflausí fjöl-
mörg. Hins vegar er helsta
ástæðan sennilega sú að
nemendur telja sig of unga til að
taka beinan þátt í stjórnmálum.
Þessu til stuðnings mætti benda
á hversu fáir nemendur eru
skráðir í stjórnmálasamtök, en
nemendur sem skráðir eru í slík
samtök eru greinilega hlynntari
lækkun kosningaaldurs. Einnig
vilja margir lækkun lögaldurs
samfara lækkun kosningaald-
urs. Þeir telja lækkun kosninga-
aldurs, eina sér, hálfkák.
Ég er mótfallin lækkun kosn-
ingaaldurs.
5. Hver er helsta tískustefn-
an í stjórnmálum meðal
M.R.-inga?
Samkvæmt skoðanakönnun-
inni virðist frjálslyndi njóta
mestra vinsælda.
, VETRARM YND
I athugun að krefjast
2ja gúmbáta á öll skip
TIL ALVARLEGRAR athugunar er nú hjá Siglingamálastofnuninni
að lögleiða, að tveir gúmbjörgunarbátar séu í fiskiskipum íslenska
flotans án tillits til þess hve skipin eru stór, að því er Hjálmar R.
Bárðarson siglingamálastjóri upplýsti á blaðamannafundi í gær.
Gildandi íslenskar reglur krefj-
ast þess nú, að minnst tveir
g;úmmíbjörgunarbátar séu á skip-
um sem eru 50 brúttórúmlestir eða
stærri, þilfarsskip 15 til 20 brúttó-
rúmlestir skulu hafa minnst einn
gúmmíbjörgunarbát eigi minni en
sex manna, og þilfarsskip minni en
15 brúttólestir skulu hafa gúmbát
er rúmar alla skipverja.
Á síðasta ári skoðaði Siglinga-
málastofnunin 1564 gúmmíbáta,
og kom í ljós við þá skoðun að 21
bátur, eða 1.34%, hefði ekki blásist
upp ef til hefði þurft að taka. Er í
slíkum tilvikum yfirleitt um að
kenna slæmri meðferð eða þá að
bátarnir hafa orðið fyrir hnjaski á
einhvern hátt. Um verksmiðju-
galla er ekki að ræða í slíkum
tilvikum að því er siglingamála-
stjóri sagði á blaðamannafundin-
um.
Siglingamálastofnunin vinnur
nú að margvíslegum endurbótum á
gúmmíbjörgunarbátum og hafa
meðal annars verið settar fram
tillögur í átta liðum sem unnið er
að í samvinnu við framleiðendur,
en þrír þeirra fjögurra framleið-
enda sem Siglingamálastofnunin
viðurkennir taka þátt í þessum
tilraunum.
Sex manna gúmmíbjörgunar-
bátur kostar nú um það bil 700
þúsund krónur, en söluskattur er
felldur niður af bátunum ef Sigl-
ingamálastofnunin viðurkennir
þá.
Sjö myndtistarmenn sýna í Norrœna húsinu
Sjö myndlistarmenn taka þátt í sýningu í Norræna húsinu dagana 17.—25. mars. Þetta er önnur sýningin
sem sett er upp undir nafninu „Vetrarmynd“ en þátttakendurnir eru ekki þeir sömu og áður. Nú taka þátt
í þessari sýningu þeir: Baltasar, Bragi Jóhannesson, Jóhannes Geir. Leifur Breiðfjörð, Magnús Tómasson
og Þorbjörg Höskuldsdóttir. Alls eru 90 verk á sýningunni, steint gler. olíumálverk. vatnslitamyndir.
teikningar, olíupastel o.fl. Sýningin verður opin alla sýningardagana frá kl. 14—22.