Morgunblaðið - 17.03.1979, Page 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. MARZ 1979
Tillaga sjálfstœðismanna
um endurskoðun
orkuframkvœmda:
12 þingmenn Sjálfstæðisflokks háfa lagt fram stefnumarkandi tillögu um auknar
framkvæmdir í orkumálum á árinu 1979, m.a. með hliðsjón af verðþróun innflutts
orkugjafa. Er þar lagt að ríkisstjórninni að endurskoða fyrirætlanir í orkuframkvæmdum
á líðandi ári til að flýta fyrir nýtingu innlendra orkugjafa í stað olíu, að afgangsorka verði
hagnýtt betur en hingað til og nýttur verði ódýrari innfluttur orkugjafi í stað dýrari.
Flutningsmenn tillögunnar eru:
Þorv. Garðar Kristjánsson, Gunnar Thoroddsen, Friðjón Þórðarson, Eggert Haukdal,
Albert Guðmundsson, Jón G. Sólnes, ólafur G. Einarsson, Ellert B. Schram, Pálmi
Jónsson, Oddur ólafsson, Sverrir Hermannsson, Matthías Bjarnason. Tillagan og
greinargerðin fara í heild hér á eftir.
Orkutillaga þing-
manna Sjálfstæðisflokks
Vegna gífurlegrar hækkunar
olíuverðs, sem nú er skollin á,
ályktar Alþingi að fela ríkis-
stjórninni að endurskoða fyrir-
ætlanir um framkvæmdir í orku-
málum á árinu 1979 til þess að
hraða megi sem mest, að
1) innlendir orkugjafar komi í
stað olíu,
2) nýttur verði ódýrari innflutt-
ur orkugjafi í stað dýrari,
3) hagnýtt verði bctur afgangs-
orka.
Endurskoðunin skal sérstak-
lega ná til eftirfarandi verkefna:
1. Ilraðað verði lagningu aðalhá-
spennilína rafmagns til að
draga úr vinnslu raforku með
dísilvélum og hagnýta megi
mcira cn orðið er rafmagn til
upphitunar húsa.
2. Hraðað verði styrkingu raf-
dreifikerfis í sveitum, svo að
það megi anna aukinni rafhit-
un.
3. Lokið verði sveitarafvæ*ðing-
unni.
4. Aukin verði jarðhitaleit og
hagnýttir verði til fulls jarð-
borar rfkisins í því skyni.
5. Hraðað verði framkvæmdum
við hitaveitur og fjarvarma-
veitur.
Fjármagn það, sem þarf á
árinu 1979 til aukinna fram-
kvæmda f orkumálum, skal fá
Gunnar Thoroddsen, fv. orkuráðherra hleypti vatni inn á kerfi Hitaveitu Suðurnesja.
Innlendir
orkugjafar
komi í stað olíu
með lántökum og beinum fram-
lögum úr’ ríkissjóði, enda verði
veitt niðurskurði á öðrum út-
gjöldum ríkissjóðs í því skyni.
Verðþróun inn-
fluttrar orku (olíu)
í greinargerð með tillögunni
segir:
Tillaga þessi til þingsályktunar
er flutt vegna válegra atburða í
orkumálum landsins. Þar er um að
ræða hina gífurlegu verðhækkun á
olíu, sem nú hefur skollið á.
Markaðsverð á olíu í Rotterdam,
sem ræður innflutningsverði til
íslands, var í febrúar 1979 100%
til 150% hærra en að meðaltali
árið 1978. Þó að vonir standi til að
verðið lækki þegar á árið líður, er
við því að búast, að verulegur hluti
hækkunarinnar verði langvarandi.
Þessi mikla hækkun olíuverðs
hefur að sjálfsögðu margháttuð og
alvarleg áhrif. Viðskiptakjörin
versna og slíkt skerðir þjóðartekj-
urnar. Harðast kemur þetta svo
niður á fiskveiðum og þeim fjórð-
ungi þjóðarinnar, sem kyndir hús
sín með gasolíú.
Þessi alvarlega olíuverðshækk-
un kallar á margvísleg viðbrögð,
sem þurfa að miða að því að draga
úr áhrifum hennar á almenna
verðþróun á landinu. Skattlagn-
ingu ríkisins á olíu þarf að breyta
svo að hún nái ekki til þeirrar
verðhækkunar á olíu, sem nú hefur
orðið. Olíustyrki til þeirra, sem
búa við olíukyndingu, þarf að
hækka svo að þeir standi að
minnsta kosti ekki verr að vígi en
fyrir olíuverðshækkunina. Gera
verður sérstakar ráðstafanir til
þess að gera útgerðinni kleift að
rísa undir hækkun olíuverðsins, en
í því efni hefur þegar komið til
aðgerða, svo sem kunnugt er. Átak
þarf að gera til orkusparnaðar
frekar en orðið er, bæta nýtingu
orkugjafa, skipta á ódýrari inn-
fluttum orkugjafa fyrir annan
dýrari, hagnýta afgangsorku, bæta
einangrun húsa o.fl. í tilefni af
olíuverðshækkuninni nú ættu olíu-
viðskiptasamningar landsins og
ákvæði þeirra um verðtengingu og
afhendingu að koma til endurskoð-
unar þegar við næstu samnings-
gerð. Þannig mætti áfram telja,
svo mörg verkefni sem eru óleyst á
þessum vettvangi. Og eru þá ótalin
viðfangsefni, sem þingsályktunar-
tillaga þessi fjallar um og varða
grundvöllinn í orkubúskap íslend-
inga.
Tillaga sú til þingsályktunar,
sem hér er lögð fram, snýr að
tilteknum verkefnum í orkumálum
þjóðarinnar og varðar fram-
kvæmdir á árinu 1979. Um ein-
staka liði tillögunnar skal tekið
fram eftirfarandi:
Rökstuðningur
ffyrír einstökum
tillögugreinum
•1. Eitt meginverkefnið í orku-
málum á undanförnum árum
hefur verið samtenging landsins í
eitt raforkukerfi. Af hagkvæmni-
og öryggisástæðum þarf að tengja
saman orkuver landsins í eitt
aðalorkuflutningskerfi og reka
þau í fullkomnum samrekstri með
fyllstu nýtingu orkugjafa, mesta
rekstraröryggi og lægsta vinnslu-
og flutningskostnað fyrir augum.
Mikið hefur áunnist í þessum
efnum með tilkomu Norðurlínu og
Austurlínu. En mikið er enn ógert
er varðar aðalorkulínur í einstök-
um byggðarlögum. Allur dráttur í
þessum efnum veldur miklum
þjóðhagslegum skaða og leggur
óheyrilegar byrðar á íbúa ein-
stakra byggðarlaga. Keyrir nú um
þverbak í þessum efnum við olíu-
verðshækkunina sem nú er orðin.
Gleggsta dæmið um þetta er drátt-
urinn á tengingu Vestfjarða við
aðalorkukerfi landsins með lagn-
ingu Vesturlínu. Við stofnun
Orkubús Vestfjarða árið 1977 var
gert ráð fyrir að Vesturlínu yrði
lokið 1/10 1979. Nú er ætlunin að
víkja frá þessari tímasetningu og
framkvæma verkið á lengri tíma.
HRAUN EYJAFOS SVIR KJ U N ~
STÖOVARHÚS

■ÉMá