Morgunblaðið - 24.05.1980, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. MAÍ19Í80
g®|
ripgoæ
msm
m
&g00Si
■M
mwi
:■-*.'■• -'U-Ý
|gp
fli|i
pál
IS
H

m$m& w
1É|é A
ÉÉÉH f|§|
ÍÍt.'/ílí'.VÍ-
'imm
Sífj3?.?í
cSiSÍí
®w|
»
Ipi®
'f ' '■
f *v:
mfmsí
HtÉ
smM

# M
gi?
S'4w
jÆgií
£|?
&S£
í#i
fSgs
:•
í’.^V^
«
'vf ■’
?ír3^
iMi
IÉ I
Hornstrandir og Arnarfjörður á Vestfjörð-
um voru aðalheimkynni fordæðuskapar, þeg-
ar galdra- og forynjutrú íslendinga var hvað
mest og harðvítugustu galdramenn sendu
þaðan mögnuðustu sendingar sem um
getur. Þessi staðreynd verður mönnum vel
skiljanleg, þegar stórbrotið og hrikalegt lands-
lag þessara héraða er skoðað og haft er í
huga válynt veðurfar lengst norður við
Dumbshaf.
í Landnámu segir frá því, að Geirmundur
heljarskinn hafi leitaö úr Dölunum norður á
Hornstrandir eftir auknu landrými. Nam hann
þar land og reisti nokkur bú, sem hann fól
þrælum sínum umsjón með. Ástæða þess,
að Geirmundur leitaði þessa landnáms var sú,
að gott var þar til fanga. Veiðiskapur í sjó og
björgum var mikill, hvala- og viðarreki
umfangsmikill, sem ýmis heiti og staðarnöfn
bera með sér. Sagan segir enda, að Geir-
mundur hafi efnast vel og átt digra sjóði.
Margar kynslóðir hafa frá tímum Geir-
mundar háð lífsbaráttu sína einangraðar í
hrikaleik landslagsins og hafa válynd veður og
miskunnarlaus náttúruöflin oft leikið íbúana
grátt. Náttúran var þó gjöful en að sama
skapi kostaði hún margar fórnirnar og
óteljandi eru manntjónin, sem oröið hafa á sjó
og landi, er unnið var við að draga björg í bú.
Búseta lagöist alfarið niður á Ströndum
fyrir tæpum 30 árum. í dag eru Hornstrandir
friðland og helst leggja þangað leið sína
náttúruunnendur og einnig fer í vöxt, að fólk
sæki í að reisa þar sumarbústaði og dvelja
þar um sumartímann. Enn er þó leitað fanga á
sjó og landi en náttúruöflin halda sínu striki og
leika þar margan hildarleikinn og hafa
skipstjón og töp verið tíð á þessum slóðum.
Slysavarnafélag íslands hefur þess vegna lagt
áherslu á að reisa vönduð björgunarskýli sem
víðast með ströndum.
Eftirlitsmaður skýla S.V.F.Í. er Jósep
Vernharðsson rafvirki í Hnífsdal og er hann
einnig eftirlitsmaður friðlandsins fyrir Náttúru-
verndarráð. í byrjun þessarar viku fór hann,
ásamt varðskipsmönnum í reglubundna eft-
irlitsferð í skýlin og bauð blaðamanni Mbl.
með í förina. Farið var á varöskipinu Óðni,
undir stjórn Helga Hallvarðssonar skipherra
og verður förinni gerð skil í máli og myndum
í þremur þáttum. Birtist hér fyrsti hlutinn.
í Sæbóli í Aðalvík er slysavarnaskýlið í gömlum skóla
staðarins. Inni í skýlinu eru enn púltin og kennaraborðið
sem notuð voru þegar kennt var í húsinu. Breitt er úr
svefnpokum til að þeir saggi síður.