Morgunblaðið - 25.01.1981, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. JANÚAR 1981
29
Hin unga og fagrra Bjanka (Lilja Þórisdóttir) ásamt biðlum sínum
tveimur Hortensió t.v. (Hanna Maria Karlsdóttir) og Lúsentsíó t.h.
(Ragnheiður Steindórsdóttir).
Reykjavík, Hallgrímskirkju og
stöðumæli. Fróðlegt hefði verið að
ræða við höfund leikmyndarinnar,
Steinþór Sigurðsson, en ekki gafst
tækifæri til þess.
Shakespeare
________og ótemjan__________
Leikritið Ótemjan eða Snegla
tamin er meðal fyrstu gaman-
leikja Shakespeares. Það er talið
samið og frumsýnt á timabilinu
1592—94 en var fyrst gefið út á
prenti í heildarútgáfu á verkum
skáldsins 1623. Ýmsar getgátur
hafa verið á lofti um, hvort
Shakespeare hafi byggt Ótemjuna
á eldra leikriti svipaðs efnis, því
að vitað er að 1594 kom út leikritið
The Taming of a Shrew. Ýmsir
fræðimenn telja þó, að síðar-
nefnda leikritið sé léleg endurrit-
un á verki Shakespeares og þriðji
hópurinn hallast helst að því að
bæði þessi verk byggi á þriðja
verkinu, sem nú sé óþekkt. Um
slíkt má eflaust lengi deila en víst
er um það, að efnisþættir þeir eða
minni, sem tekin eru upp í leikrit-
inu eru þekkt í ýmsum öðrum
myndum.
Forleikur og eftirleikur verksins
hjá Shakespeare greinir frá al-
múgamanninum Slæg, sem aðals-
menn rekast á drukkinn, dubba
upp í fín klæði og bera inn í
ríkulegan bústað og telja honum
trú um að hann sé aðalsmaður.
Síðan er leikið fyrir hann leik-
ritið Snegla tamin. Þetta minni
var meðal annars þekkt úr Arab-
ískum nóttum og hefur sem kunn-
ugt er oft verið notað síðan í
leikverkum, m.a. af Holberg í
Jeppa á Fjalli.
Forleik þessum eða umgjörð er
sieppt í sýningu Leikfélags
Reykjavíkur og nýr kominn í
staðinn. Minnið um ungu, fögru og
eftirsóttu dótturina, Bjönku, og
alla biðlana er einnig þekkt úr
ýmsum leikverkum, en er þó í
þessu tilviki augljóslega tekið upp
úr ítölskum gamanleik I Suppositi
eftir Ariosto (1509), en þar skipta
þjónar og húsbóndar m.a. um
gervi í því skyni að ná ástum ungu
stúlkunnar. Ensk þýðing þessa
verks var vel þekkt í Bretlandi á
dögum Shakespeares.
Þriðja og meginminnið: hin
skapstygga dóttir, sem enginn vill
líta við, skassið, og staða konunn-
ar í hjúskap var efni sem margar
sögur, ballöður og bæklingar þess-
ara tíma fjölluðu um. Sjálfur
hafði Shakespeare lítillega minnst
á stöðu konunnar í gamanleiknum
Allt í misgripum nokkru áður en
hann samdi Ötemjuna, og í háðs-
og ádrepubæklingum var óspart
gert grín að skyldum eiginkvenna
og ýmsu öðru sem að kvenfólki
sneri, svo sem öfgakenndri kven-
tísku í klæðaburði.
Ótemjan er að því leyti ólík
öðrum vinsælustu gamanleikjum
Shakespeares, að rómantíkin er
þar fyrirferðarminni þáttur en í
mörgum öðrum, atburðarásin
galsafengnari og verkið í rauninni
meiri farsi en flest önnur leikrit
hans. I kvöld er verkið í fyrsta
skipti tekið til sýninga í íslensku
atvinnuleikhúsi en nemendur
Gagnfræðaskólans á Húsavík
sýndu það fyrir einu eða tveimur
árum. Sú umgjörð leiksins, sem
kemur i stað gamla for- og
eftirmálans er samin af Böðvari
Guðmundssyni að ósk og í samráði
við leikstjóra sýningarinnar, eins
og áður segir.
Sjöunda verk
_______Shakespeares________
Ótemjan er sjöunda verk Shake-
speares, sem sýnt er hjá Leikfé-
lagi Reykjavíkur. Fyrsta verk
hans, sem var hér sýnt og jafn-
framt fyrsta Shakespeare-sýning-
in hér á landi, var Þrettándakvöld,
sem var sýnt 1926. Síðar sama ár
kom svo Vetrarævintýri. Kaup-
maðurinn í Feneyjum var rómuð
sýning 1945 og 1949 var Hamlet
sýndur. Á 400 ára afmæli skálds-
ins, 1964, sýndi félagið Rómeó og
Júlíu og fyrir fjórum árum, 1977,
komst Makbeð á fjalirnar. Það má
því segja að meira en hálf öld sé
liðin frá því að Leikfélagið sýndi
síðast gamanleik eftir Shake-
speare.
bviðsmyna. ryrir miðju er Karl Guðmundsson i hlutverki þjónsii
Biondcllo. Aðrir á myndinni: Jón Sigurbjörnsson (Baptista) Margr
Helga Jóhannsdóttir (Gremió) Ragnheiður Steindórsdóttir (Lúsent
íó), Kjartan Ragnarsson (Kúrtis), Harald G. Haralds (þjónn h
Petrútsíó) og Hanna M. Karlsdóttir (Hortensíó).
* A

í ' é
<
RYMINGARSALA
SOFASETT VEGGHILLUR

Kynnið ykkur hve komman hoppar hagstætt
á rýmingarsölunni hjá okkur.
9 Húsgagnasýning
9 sunnudag
9 kl. 2—5.
MRDUEFIIR
VEDURSRtNNI
OGFMNI ÞÉR FRAMDMFINN
cmmoH
(Það sakar ekfci aðlíta einnig á bensínspána,
pví Chevrolet Citation eyðiraðeins io lítrumá hundraðið,
amerískur auðvitað.)
»
í
io8o árg.: 118.000 krónur