Morgunblaðið - 16.10.1981, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 16. OKTÓBER 1981
35
þroska. Meöferðin beinist aö því,
aö hjálpa þeim yfir fyrstu erfiðleik-
ana.
Algengast er aö börnin eigi viö
öndunarerfiöleika aö stríöa. Þar eö
lungun eru ekki fullþroskuö, geta
þau ekki flutt nægilega mikiö súr-
efni úr andrúmsloftinu til blóösins.
Þau geta því þurft aukið súrefni, en
súrefnismagniö, sem þau þurfa fer
eftir því hve öndunarerfiöleikarnir
eru miklir. Ef þaö nægir ekki aö
gefa börnunum súrefni, þá er þeim
hjálpaö meö öndunarvél (respira-
tor).
Börn sem fæöast fyrir timann
veröa flest gul. Stafar gulan af því
aö lifrin er ekki nógu þroskuð til aö
hreinsa úr blóöinu efnið bilrubin.
EF efniö fer yfir ákveöin mörk í
blóðinu getur þaö fariö út í miö-
taugakerfiö og valdiö heilaskaða.
Vegna þessa þurfa flestir fyrirbur-
ar aö fara í Ijósameöferö og eru
Ijósin sett yfir hitakassann. Dugi
Ijóöameöferö ekki þarf að gera
blóöskipti.
Fyrirburar eru mjög viökvæmir
fyrir hvers konar sýkingum, því
varnarkerfi þeirra er ekki naBgilega
þroskaö. Þaö þarf því aö gera allt
til aö koma í veg fyrir sýkingu
þessara barna.
Fleiri vandamál koma upp hjá
fyrirburum eins og hvaö varðar
næringu. Þau börn, sem eiga viö
öndunarerfiöleika aö glíma eru
nærö í æö meðan aö mestu erfiö-
leikarnir eru aö ganga yfir. Þegar
þeim lýkur eru þau jafnan nærö
meö slöngu, sem sett er niöur í
magann og þannig fá þau brjósta-
mjólkina fyrst um sinn. Þegar þau
eru oröin spræk og hress, þá er
þeim gefiö af brjósti eöa pela eftir
aðstæöum."
Hverjar eru líflíkur fyrirbura?
„Líflíkur fyrirbura fara stööugt
vaxandi. Rannsóknir hafa einnig
sýnt, svo aö ekki veröur dregið í
efa, aö fjöldi þeirra, sem hljót^ var-
anlegt tjón á heilsu sinni, hefur
ekki aukist heldur hefur þeim
fækkaö þrátt fyrir, aö mun fleiri lifa
nú en áöur. Dánartölur nýbura hér
á iandi hafa lækkað um helming á
síðastliönum áratug og eru nú meö
þeim lægstu i heiminum í dag.
Aukning á þeim fjölda fyrirbura,
sem lifa á stjóran þátt í þessari
lækkun á dánartölum nýbura.
Ástæöur fyrir þessum framförum
eru meöal annars bætt mæðraeft-
irlit, góö fæöingarhjálp og ekki
hvaö síst bætt aöstaða til umönn-
unar barnanna eftir fæöingu."
Myntsafnarafélagið
á fullri ferð
Mynt
Ragnar Borg
ÁKVEÐIÐ hefur veriö aö ég
haldi áfram myntþáttum mínum
hér í Morgunblaðinu. Þættirnir
munu birtast annan hvern
föstudag.
Starfsemi í Myntsafnarafélagi
islands hófst í síöastliönum
mánuöi. Klúbbfundir eru á
hverju fimmtudagskvöldi, í hús-
næöi félagsins aö Amtmanns-
stíg 2 uppi á lofti. Þar koma
menn saman og fá sér kaffibolla
eða gos, skipta á mynt, seðlum
eða merkjum, og ræöa áhuga-
mál sín. Þar er einnig bókasafn
félagsins meö fræöibókum,
uppsláttarbókum og verölist-
um. Einnig eru þar sýndir upp-
boðsmunir.
Á morgun klukkan 14.30 er
svo fundur í fólaginu í Templ-
arahöllinni. Þar veröur einnig
uppboö og eru nú heldur betur
sjaldgæfir seölar á uppboöinu.
Eru það seðlar úr 2. útgáfu
Landsbankans, þ.e. seðlar, sem
voru í notkun frá 1935—1948.
Þarna verður t.d. boöinn upp
grænn fimmhundruö krónu seö-
ill og er þaö í fyrsta sinn, aö
slíkur seöill kemur fram á upp-
boöi hjá Myntsafnarafélaginu.
Áöur hefur Guömundur Axels-
son selt tvo svona seðla á mynt-
uppboðum Klausturhóla og fóru
seðlarnir báöir á geysi háu
veröi. Þaö er þó auövitaö eöli-
legt, þar sem þessir seölar eru
afar sjaldgæfir. Auk þess veröa
boönir upp seðlar úr sömu
seríu, allir í flokki 0, þ.e. alveg
eins og nýir úr prentsmiðjunni,
— 100, 50, 10 og 5 kr. Enn-
fremur eru á uppboðinu danskir
tveggja krónu silfurpeningar, —
júbíleumspeningarnir, öll ártöl-
in.
Þaö er upplagt fyrir þá, sem
áhuga hafa á myntsöfnun og
enn hafa ekki komiö á fundi í
Myntsafnarafélaginu, aö koma
einmitt á fundinn á morgun og
kynnast félagsstarfinu. i fólag-
inu eru á fjóröa hundrað manns
og starfið er líflegt. Formaöur
Myntsafnarafélagsins er nú
Freyr Jóhannesson tæknifræö-
ingur.