Morgunblaðið - 24.11.1982, Blaðsíða 28
76
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 24. NÓVEMBER 1982
Vissulega er svona tónlistarkvöld
hér heima ánægjulegt, en þvi er
ekki að neita að ég hlakka ofsa-
lega til að sjónvarpið komi úr við-
gerð.
Með
morgunkaffinu
Ég sendi pabba og mömmu flösku-
skeyti og spyr um samþykki þeirra
til að gifta mig?
HÖGNI HREKKVlSI
Vonandi þarf ekki þriðju
heimsstyrjöldina
Baldur B. Bragason, Hveragerði,
skrifar 30. október:
„Kæri Velvakandi.
Sunnudag 3. október birtist
grein i Velvakanda eftir Martein
Steinar Jónsson. Hann segir með-
al annars: „Þjóðfélagið sem við lif-
um i einkennist af gegndarlausu
kapphlaupi eftir jarðneskum gæð-
um og er „Mammon", Guð pen-
inganna, dýrkaður og tilbeðinn af
meiri hluta þjóðarinnar, en
Drottni Guði og Jesú Kristi ýtt til
hliðar og afneitað."
Ég er ekki frá því að Marteinn
Steinar hafi nokkuð til sins máls
og langar að láta í ljós skoðun
mína á því hvað veldur slíku
ástandi. Guð hefur alltaf veitt
mannkyninu leiðsögn með því að
senda því spámenn, sem fluttu því
boðskap Hans. Það hefur samt
ætíð verið svo, að eftir því sem
lengri tími líður frá andláti
spámannanna, gleyma menn í æ
rikari mæli, hver er kjarni trú-
arbragðanna, sem spámennirnir
opinberuðu, en leggja megin-
áhersluna á alls konar túlkanir og
mannasetningar, sem misvitrir
trúarleiðtogar og kennimenn hafa
bætt við þau í aldanna rás.
Þegar svo er komið sendir Guð
annan spámann til að endurnýja
boðskapinn og greina Guðsorðið
frá mannasetningunum. Jesús út-
skýrði þetta í Mattheusarguð-
spjalli 13. 25—30: „Líkt er himna-
ríki manni, er sáði góðu sæði í ak-
ur sinn; en meðan fólkið svaf, kom
óvinur hans og sáði líka illgresi
meðal hveitisins og fór síðan burt.
En er grasið spratt og bar ávöxt,
þá kom illgresið i ljós. Þá komu
þjónar húsbóndans og sögðu við
hann: Herra, sáðir þú ekki góðu
sæði í akur þinn? Hvaðan kemur
honum þá illgresi? En hann mælti
við þá: Þetta hefur óvinveittur
maður gjört. En þjónarnir segja
við hann: Viltu þá, að vér förum og
tínum það? En hann segir: Nei,
svo að þér eigi, er þér tínið illgres-
ið, reytið hveitið upp ásamt því.
Látið hvort tveggja vaxa saman til
kornskurðarins; og er kornskurð-
artíminn kemur, mun ég segja við
kornskurðarmennina: Tínið fyrst
illgresið og bindið það í bundin, til
þess að brenna það, en safnið
hveitinu í kornhlöðu mína.“
Dæmisögur Jesú hafa hver um
sig margar merkingar. Ein
merking þessarar sögu er sú, að
hveitið er Guðs orð, en illgresið
mannasetningarnar. Kornskurð-
artíminn, sem síðar í textanum er
einig nefndur endir veraldar, er sá
tími þegar Guð sendir nýjan spá-
mann í heiminn.
Hin sanna Guðsþjónusta er
breytni okkar í daglega lífinu við
náungann, samkvæmt fyrirmæl-
um spámannanna, og útbreiðsla
kenninga þeirra með góðu for-
lærisveinar Krists í frumkristn-
inni og fórnuðu lífi sínu við hana.
Nú er Guðsþjónusta fólgin í því að
sitja í þægilegu sæti, horfa á
skraut og hlýða á fagra tónlist, en
fórnin er úr sögunni að mestu. Við
þessar aðstæður vill Guðsorðið oft
fara fyrir ofan garð og neðan.
Prestunum er falið að lesa Guðs-
orðið og brjóta það til mergjar, af
því að þeir eru sérfræðingar í því,
en söfnuðurinn hefur öðrum
hnöppum að hneppa og er ánægð-
ur með sitt hlutskipti og sín
mjúku sæti.
Marteinn Steinar segir síðar í
grein sinni: „Mjög margir álíta sig
sannleikans megin á grundvelli
vísinda og heimspeki og vilja út-
skýra allt út frá því sjónarhorni.
Enginn getur talað sannleikann
eða lifað í honum nema hann sé
sannleikans megin. Leitin að spek-
inni gerir menn ekki að speking-
um, heldur gerir það menn að
spekingum að hafa fundið og öðl-
ast spekina og þurfa því ekki leng-
ur að leita ...“
Þetta er rétt, en hins vegar
brjóta sönn trúarbrögð aldrei i
bága við vísindi og skynsemi.
Jörðin snerist líka í kringum sól-
ina fyrir daga Kópernikusar. Al-
mennt viðurkennd vísindi geta oft
verið á villigötum, en spámenn
Guðs eru óskeikulir. Túlkanir og
útlistanir manna á kenningum
þeirra eru skeikular.
Kristnir menn hafa löngum
hallmælt Gyðingum fyrir sof-
andaháttinn að viðurkenna ekki
spámennsku Jesú Krists. En mér
virðist sá atburður, þegar Pétur
afneitaði Jesú þrisvar, áður en
haninn galaði, hafa orðið að eins
konar spádómi, því að kristnir
menn hafa ekki viðurkennt þá
þrjá spámenn, sem síðar hafa
komið þ.e.a.s. Múhameð, Bábinn
og Bahá’u’lláh.
Leitin að Guðs friði, sem prest-
arnir hleyptu af stokkunum á
prestastefnu sinni í sumar, krefst
árvekni og fórna. Jesús flutti ekki
allan sannleikann. Ef svo hefði
verið hefði Hann sagt: „Ég hefi
flutt yður allan þann sannleika,
sem máli skiptir og þér þurfið ekki
að leita lengur." En þetta sagði
Hann aldrei. Hins vegar sagði
Hann: „Ég hefi enn margt að segja
yður, en þér getið eigi borið það að
sinni, en þegar hann, sannleiks-
andinn, kemur, mun hann leiða
yður í allan sannleikann .. “ (Jó-
hannesarguðspjall 16.12—13.)
Við Bahá’íar trúum því, að
sannleiksandinn sé Bahá’u’lláh, en
fylgjendur Hans hafa í meira en
öld fórnað lífi sínu í dýrlegu písl-
arvætti fyrir málstað Hans. Mál-
staður Hans verður ekki stöðvaður
af böðlum Khomeinis. Jafnvel þótt
öllum herstyrk stórveldanna yrði
beitt á móti honum yrði það
árangurslaust. Hann mun að lok-
um færa okkur hinn mesta frið.
Hvenær það verður er komið und-
ir árvekni mannkynsins. Vonandi
þarf ekki þriðju heimsstyrjöldina
til þess að vekja það.“
Sanngjörn gagnrýni á
vissulega rétt á sér
Erla Þórdís Jónsdóttir skrifar 16.
nóvember:
„Velvakandi.
Gegnum óveðursgnýinn sl.
mánudagskvöld, 15. nóv., barst um
byKKÖir íslands erindi Dagrúnar
Kristjánsdóttur, um daginn og
veginn. Virðist fárveður einnig
hafa ríkt í huga þeirrar mætu
konu, meðan hún samdi tölu
þessa, sem var að mestu rakið níð
um Ríkisútvarpið. Þó benti hún
réttilega á, að gáfulegra væri að
sýna kvikmyndir við hæfi eldra
fólks snemma á kvöldin. Einnig að
gera mætti fleira til að uppfylla
óskir þess, til dæmis með óska-
lagaþætti. Ótrúlegt er annað en að
Dagrún kunni að meta hinar
ágætu dagskrár fyrir hádegi á
þriðjudögum og föstudögum,
kvöldvökurnar og fleira, sem of
langt yrði upp að telja, en höfðar
fremur til hinna eldri borgara, þó
að vonandi sé, að yngra fólkið láti
það ekki allt fram hjá sér fara.
Oft heyrast ágæt leikrit í
hljóðvarpinu, en þau eiga í harðri
samkeppni við kvikmyndir sjón-
varpsins um athyglina. Sú ráð-
stöfun, að breyta flutningstíma
leikritanna, mun sennilega reyn-
ast vel. Hefur ekki fimmtudags-
kvöldið einmitt verið vinsælasti
tíminn Jyrir fundi og heimsóknir?
Eldra fólkið er varla svo háð út-
varpinu, að það komist ekki af án
leikrits á fimmtudögum.
Framhaldssögurnar í hljóðvarp-
inu eru að sjálfsögðu yfirleitt góð-
ar, en misjafn er smekkur hlust-
enda. Flytjendur ættu að gera sér
að fastri venju, að byrja hvern
lestur með upprifjun efnis, svo að
ekki slitni þráðurinn, þó að hlust-
andi missi úr. Þetta gerði Helgi
Hjörvar ævinlega, og er hann
verðug fyrirmynd.
Sanngjörn gagnrýni á vissulega
rétt á sér. En okkur ber að þakka
og meta þær andlegu kræsingar,
sem daglega berast inn á heimilin
í tali, tónum og myndum, þó að
það slæðist eitt og annað af lé-
legra tagi. Velji síðan hver og einn
Dagrún Kristjánsdóttir
eða hafni eftir löngun og aðstæð-
um, þeir eldri reyni að móta
smekk hinna yngri, þó vonlítið
virðist nú á dögum."
Bið Morgunblaðið
að birta erindið
Guðmundsdóttir
Guðrún
skrifar:
„Velvakandi.
Fyrir þó nokkru sá ég beiðni
í dálkum þínum um að síðasti
þáttur Margrétar Thoroddsen
um málefni aldraðra yrði
endurfluttur. Ég er ein af
þeim, sem missti af honum
vegna breytts útsendingar-
tíma.
Þar sem ég er orðin úrkula
vonar um að útvarpið endur-
taki þennan þátt, ætla ég að
biðja Morgunblaðið að verða
sér úti um erindið og birta það.
Þó er það ekki sambærilegt við
það að fá að heyra rödd Mar-
grétar, sem er svo full hlýju."