Morgunblaðið - 17.04.1983, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. APRÍL 1983
87
ÁFÖRNUM
VEGI
V
Skyldan — góðan daginn
Rætt við Árna Sigurbjörnsson, starfsmann Tilkynningarskyldunnar
Á FYRSTU hæð í húsi Slysavarna-
félags íslands, Grandagaröi 14, er
rúmgott herbergi sem snýr aö
höfninni. Þetta herbergi er vel bú-
ið tækjum: þarna eru símar í öllum
regnbogans litum, talstöðvar og
símriti. Margvísleg íslandskort
hanga á veggjum og svo er þarna
auðvitað skrifborð og stóll. Allan
sólarhringinn situr maður í þess-
um stól og svarar í símann með
þessum orðum: „Skyldan, góðan
daginn“ eða „Skyldan, góða
kvöldið" eftir því hvernig jörðin
snýr við sólu. Við erum stödd í
vistarveru tilkynningarskyldunnar,
eða skyldunnar, eins og stofnunin
er iðulega nefnd í daglegu tali.
Einn af fjórum starfsmönnum
Tilkynningaskyldunnar er Árni
Sigurbjörnsson. Blaðamaður
Mbl. heimsótti Árna fyrir
skömmu á kvöldvakt til að fræð-
ast um vinnubrögðin og fleira í
sambandi við skylduna.
„Þetta gengur þannig fyrir sig
að skip melda sig á ákveðnum
tímum, við brottför, heimkomu
og síðan á sérstökum skyldutím-
um. Það eru sex strandstöðvar á
landinu sem taka á móti tilkynn-
ingum, á Isafirði, Siglufirði,
Neskaupstað, Höfn í Hornafirði,
Vestmannaeyjum og Reykjavík.
Síðan senda strandstöðvarnar
meldingarnar inn til okkar, ým-
Kvenfélag Bústaðakirkju 30 ára
KVENFÉLAG Bústaðakirkju átti þrítugsafmæli þann 14. mars sl. Var af því tilefni gjörð veisla góð og var
meðfylgjandi mynd tekin við það tækifæri. Talið frá vinstri: Auöur Matthíasdóttir, heiðursfélagi og fyrsti
formaður félagsins, Sigurjóna Jóhannsdóttir, en hún var gerð aö heiðursfélaga á 30 ára afmælinu, Dagmar
Gunnlaugsdóttir, núverandi formaður, Jóhanna Pétursdóttir, heiðursfélagi og séra Ólafur Skúlason, dómpróf-
astur.
Morgunblaðið/Gmilía.
Arni Sigurbjörnsson, starfsmaður Tilkynningarskyldunnar.
1 13sfess> 3 &
^S3bWB|| ■■ _
ist í gegnum símrita eða ein-
faldlega í síma. Við færum til-
kynningarnar inn í spjaldskrá,
og fylgjumst síðan reglubundið
með því hvort einhver skip eru
úti sem ekki hafa tilkynnt sig.“
— Hvað gerist ef þið vitið af
skipi úti sem ekki lætur vita af
sér á tilskildum tíma?
„Tilkynningatíminn er tvisvar
á sólarhring, frá tíu til hálf tvö á
daginn og á milli átta og tíu á
kvöldin. Klukkan hálf tvö eftir
skyldutíma rennum við í gegnum
spjaldskrána og ef í ljós kemur
að skip hefur ekki látið vita af
sér, biðjum við strandstöðvarnar
að kalla eftir því. Ef ekkert svar
hefur borist korter yfir fjögur er
auglýst eftir skipunum í útvarp-
inu. Ef ekki er búið að svara
auglýsingunni korter í sjö er
byrjað að skipuleggja leit.“
— Er mikið um það að skip
trassi að láta vita af sér?
„Nei, ekki núorðið. Það er
helst að menn gleymi að láta
vita af sér þegar skipin koma í
höfn. Annars fer þetta árbatn-
andi og það er kannski ekki síst
að þakka tilkomu betri tal-
stöðva."
— Hvernig er brugðist við ef
þið fáið tilkynningu um slys?
„Fyrstu skrefin í hjálparstarf-
inu eru tekin hér. Ef við fáum
neyðarkall byrjum við á því að
láta okkar yfirmann, Hannes
Hafstein, vita. Meðan Hannes
athugar málin, notum við tím-
ann til að finna þau skip sem eru
í nálægð við slysstaðinn. Og
Gæslan er auðvitað kölluð til og
boðuð út björgunarsveit."
— Þekkiði dæmi þess að ykk-
ur hafi tekist að koma í veg fyrir
slys?
„Ég veit um að minnsta kosti
eitt slíkt dæmi og það cr gífur-
legt öryggi í Tilkynningaskyld-
unni. Upphaflega var hún sett á
laggirnar til að skip væru ekki
að velkjast í hafi sambandslaus
við umheiminn, en það hefur
sýnt sig að Skyldan getur líka
gegnt því hlutverki að fyrir-
byggja slys.“
SPUNNIÐ UM STAUN
eftir MATTHÍAS JOHANNESSEN
Kamenev: Já, herra ríkissaksóknari.
Vyshinsky: Þú mátt setjast.
Vyshinsky snýr sér nú að Krestinsky og segir: Játar þú?
Hann fær ekkert svar og bætir því við: Talaðir þú við
þessa þrjá um að myrða Kíroff?
Krestinsky: Ég man ekki eftir slíku samtali, ég var ekki
trotskýisti.
Vyshinsky: Manstu ekki eftir! Það má þá kannski
hressa upp á minnið.
Krestinsky: Það getur verið, það eru möguleikar á því
— að slík samtöl hafi átt sér stað.
Vyshinsky: Þú segir, að slík samtöl hafi átt sér stað.
Það jafngildir játningu.
Krestinsky: Já, herra ríkissaksóknari.
Vyshinsky: Það er einkennilegt, hvað svo minnislausir
menn hafa komizt til hárra metorða.
Krestinsky: Já, það er nánast einkennilegt.
Vyshinsky: Þú ert sekur.
Krestinsky: Nei!
Forseti dómsins grípur fram í: Þetta er móðgun við
réttinn.
Vyshinsky hrópar: Víst ertu sekur!
Krestinsky: Ekki nema allar staðreyndir liggi á borð-
inu.
Forseti dómsins: Allar staðreyndir!
Vyshinsky: Hvað áttu við?
Krestinsky: Hvar er bréfið?
Vyshinsky: Hvaða bréf?
Krestinsky: Bréfið, sem þið fenguð, þar sem ég sagði
Búkharin til syndanna. Ég sagðist ekki fylgja honum
nema hugsjón Hokksins sæti í fyrirrúmi.
Vyshinsky: Það er ekkert slíkt bréf.
Forseti dómsins: Þetta er hugarburður.
Vyshinsky: Játar þú eða játar þú ekki?
Krestinsky: Hvað?
Vyshinsky: Að þú sért samsærismaður og erindreki
erlends valds. Að þú hafir verið njósnari. Ef þú ekki játar,
verður yfirheyrslum haldið áfram.
Krestinsky: Ég játa allt.
14
Yagoda er lagstur í fleti sitt. Hann horfir út í
myrkrið og það setur að honum hroll. Hann breið-
ir teppi yfir sig og leggst á vinstri hliðina. Sofnar
svo með örlög Kíroffs í huganum. Jafnvel hann fór sömu
leið og hinir! Hvers gat Yagoda þá vænzt?
Hann vaknar upp um miðja nótt, sveittur og hrollkald-
ur. Hann vaknar inn í myrkur, sem er jafnvel enn hrylli-
legra en martröð þess blóðuga draums, sem hann flýr úr
inn í myrkur nístandi veruleika. Hann hefur verið að
dreyma Raskolnikoff, þennan litla Stalín, sem telur að
óvenjulegir menn, mikilmenni, megi fremja glæpi fyrir
markmið og hugsjónir. Dreyma dauðar köngulær, sem
lifa framhaldslífi hinum megin. Hann er ein af þeim.
Dostojevski er martröð, hugsar hann og þurrkar af sér
svitann.
Vörður gengur að fangelsisdyrunum. Hann kíkir inn í
klefann. Svo skilur hann Yagoda, fyrrum yfirmann ör-
yggislögreglunnar, eftir einan í myrkrinu, einan með
hugsunum sínum. Hann vakir það sem eftir lifir nætur.
Og þegar fyrsti Ijósgeislinn læðist milli rimlanna inn í
klefa Yagoda, er hann að velta fyrir sér yfirheyrslum,
sem urðu honum minnisstæðar.
Hann getur ekki annað en brosað að þeirri ákæru, að
hann hafi reynt að myrða eftirmann sinn, Yezhov, með
því að sprauta eitruðu gasi á veggina í skrifstofu hans. Og
nú ákvcður hann að senda Yezhov skilaboð þess efnis, að
hann viti að guð sé til. Jú, sjáðu til, ég braut boðorð hans
þúsund sinnum og hann refsaði mér. Það sérðu á því, hvar
ég cr nú staddur! Þakklæti félaga Stalíns má sín einskis
gegn refsingu félaga guðs! (Yezhov var síðar ákærður
FRAMHALD