Morgunblaðið - 17.02.1985, Síða 59

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. FEBRÚAR 1985
59
niður í 17,4% af kostnaði staðal-
íbúðar 1982. Þetta var uppskeran
á húsnæðisakrinum þegar formað-
ur Alþýðubandalagsins eða hug-
sjón sósíalismans hafði „gert sitt
gagn“.
Færri frumlán, lægra lánahlut-
fall af byggingarkostnaði, lóða-
skortur í Reykjavík á árum vinstri
meirihluta og skattastefna rikis
og borgar á þessum árum vóru
hemlar á framtak fólks. Afleiðing-
in varð einfaldlega sú að framboð
íbúðarhúsnæðis fullnægði hvergi
nærri eftirspurn á næstliðnum ár-
um. Þessi neikvæða þróun
sprengdi upp íbúðaverð, bæði í
sölu og leigu, og þitnaði verst á
þeim er sízt skyldi.
ar fer þó betur á því að tjá sig í
verkum en orðum.
Stjórnarliðar mega eiga það að
þeir hafa hækkað lánahlutfall
húsnæðislána á ný, úr 15—20% í
30—40%. Lán til 2ja—4ra manna
fjölskyldu er nú kr. 685 þúsund
krónur. Fyrirgreiðslan við hina
verst settu skuldara, þá sem harð-
ast hafa orðið út í verðtrygg-
ingarviðmiðun lánanna, er hins-
vegar enn í orðum. Megi verkin
tala — og taka af tvímæli.
Breytilegur lífsstíll
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
lagt höfuðáherzlu á þá stefnu í
húsnæðismálum að gera öllum
kleift að eignast eigið húsnæði; að
skapa þjóðfélagsleg skilyrði í þá
veru. Kjörorð hans: eign handa
öllum er vegvísir í þessu efni.
Talsmenn flokksins tala um að
samhæfa húsnæðislánakerfið, lif-
eyrissjóði og banka, þann veg, að
þessir aðilar láni samtals allt að
80% af byggingarkostnaði fyrstu
eignaríbúðar, og sé þá miðað við
staðalíbúð af hóflegri stærð.
Lánatími 20 til 40 ár. Þessu marki
segjast þeir vilja ná í áföngum á
fáum árum.
Önnur eignarform íbúðarhú-
snæðis eiga þó, að mati flokksins,
að njóta jafnræðis í hvívetna
gagnvart lánafyrirgreiðslu. Ekk-
ert er eðlilegra en leiguhúsnæði í
eigu einstaklinga, samtaka eða
sveitarfélaga sé til staðar fyrir þá,
sem heldur kjósa leiguhúsnæði en
eignarhúsnæði, og vilja verja fjár-
munum sínum til annarrar áttar
en húsnæðis (Reykjavíkurborg á
nú um 900 leiguíbúðir). Slíkt
leiguhúsnæði á þó ekki að njóta
forréttinda gagnvart lánsfjár-
fyrirgreiðslu. En hver og einn á að
ráða eigin lífsstíl innan ramma
eðlilegra samfélagslaga.
Það er oft talað um mannrétt-
indi og þau skilgreind á ýmsa
vegu. Rétturinn til náms, atvinnu
og húsnæðis vega mjög þungt í lífi
hverrar manneskju, við hlið frels-
is til skoðana og tjáningar. Þjóðfé-
lag, sem hefur þessi atriði í sæmi-
legu lagi, er á réttri braut.
Verðtrygging lána
Verðtrygging var tekin upp í
húsnæðislánum á miðju ári 1979.
Tryggingin fylgir lánskjaravísi-
tölu en ekki kaupgjaldsvísitölu,
sem komið hefði betur út fyrir
skuldara. Afleiðing þessa hefur
orðið sú að fjöldi einstaklinga,
sem byggt hefur eigið húsnæði
eftir 1979, hefur lent í kröggum.
Innlendur sparnaðar, sem verð-
bólgan hefur nánast barið niður
allar götur síðan 1971, er alltof lít-
ill frá þjóðhagslegu sjónarmiði.
Þess vegna er þjóðarbúskapur
okkar svo háður erlendu láns-
fjármagni, sem kostnaðarsöm
raun ber vitni um. Takmarkaður
innlendur sparnaður er nær allur í
lífeyrissjóðum launafólks eða á al-
mennum sparireikningum ýmiss
konar. Útlán peningakerfisins eru
hinsvegar að meginhluta hjá at-
vinnurekstrinum. Það vóru því
fyrst og fremst hagsmunir al-
mennings að takmarkaður inn-
lendur sparnaður, þar á meðal eig-
enda geymds ellilífeyris hjá lífeyr-
issjóðum, eyddist ekki í verðbólgu,
heldur skilaði eðlilegri ávöxtun.
Það er hinsvegar sjónarmið
stjórnvalda, eftir ummælum
stjórnarliða að dæma, að óhjá-
kvæmilegt sé að hyggja að vanda
þeirra húsbyggjenda næstliðin
misseri, sem verst eru staddir
skuldalega. Hér sem annars stað-
Viðskipta-
fræðingur
Viðskiptafræðingur, 29 ára, óskar eftir starfi.
í boði er: Mikiil áhugi ásamt starfsreynslu á sviöi
fjármála, bókhalds, tölvuvinnslu og stjórnunar.
Óskað er eftir: Líflegu, krefjandi og vel launuöu
starfi. Tilboö skilist til auglýsingadeildar Morgun-
blaösins merkt: „V — 2411“ fyrir 23. febrúar.
Góð ryðvörn
tryggir endingu og endursölu
og eykur öryggi ykkar
i umferðinni.
Athugiö aö láta endurryðverja
bifreiöina á 18 mánaöa fresti.
6 ARA
RYÐVARNAR
ÁBYRGÐ
BILARYÐVORNhf
Skeifunni 17
a 81390
■■ * » 0 0
m mmj ASIUILAdIU SÍM/22140
Harry og sonur
Vistaskipti
tvw men vy«h rwthlng In cornmon
...they're lcither ond *on.
PAUL
NB/VMAN
ROBBY
BENSON

Þeir eru tveir sem ekkert eiga sameiginlegt.
...Þeir eru feðgar.
Úrvalsmynd framleidd og leikstýrt af Paul
Newman.
Þetta er mynd sem þú ættir að sját Aöal-
hlutverk: Paul Newman og Joanne Woodward.
Sýnd kl. 5 og 9.15.
DAN AYKROYD EDDIE MURPHY
They’re not just getting rich . They're getting even.
SrHiK.‘ ht> funm IhisÍik*ss.
Grinmynd ársins með frábærum grínurum.
„Vistaskipti er drepfyndin bíómynd. Eddie
Murphy er svo fyndinn aö þú endar örugglega
með magapínu og verk í kjálkaliðunum.“
E.H., DV 29/1 1985 ***
LEIKSTJÓRI:
John Landis, sá hinn sami og leikstýröi
ANIMAL HOUSE.
Sýnd kl. 3 og 7.
ITENTE]
HÚSGAGNAHJÓL -
VAGNHJÓL
Eigumjafnan fyrtrliggjandi mikið úrval hjóla undir húsgögn ogvagna,
hvers konar, hceói til heimilis- og iðnaðarnota. Einnig getum við út-
vegað með stuttum fyrirvara hjól til sérhcefðra nota, svo sem til efna-
iðnaðar o.fl.
Stcerzta sérverzlun landsins með vagnhjól.
fiekking
FALKINN
SUÐURLANDSBRAUT 8, SÍMI 84670