Morgunblaðið - 12.07.1985, Blaðsíða 2

2 B
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. JÚLÍ1985
u.
Fyrst og
fremst
fáfræöi
— Guðmundur Magnússon,
flugstjóri hjá Arnarflugi
„Flughræðsla er nokkuö sem hefur
veriö heidur fjarlægt mér um dagana.
Enda alinn upp meö pabba og sysfur
mína í fluginu og seinna konuna og
félagana. Mesta reynslan var kannski
þegar ég var aö læra aö fljúga og tók
félagana meö í loftiö. En þaö er bara
eölilegt í litlum vélum. Fólk er nær
flugmanninum og stjórnboröinu,
hreyflarnir í seilingarfjarlægö og þaö
veit aö flugmaðurinn er aö prófa sig
áfram. Hins vegar er fólk í engu meiri
hættu í lítilli eins hreyfils-vél en í fjög-
urra hreyfla Jumbo,“ sagöi Guðmund-
ur Magnússon, flugstjóri hjé Arnar-
flugi í spjalli um flughræöslu.
„Eftir aö ég fór aö fljúga stærri vélum
er erfiðara aö festa hendur á flug-
hræösluna afturí. Hins vegar, láti flug-
freyjurnar okkur vita af einstaklega
flughræddum farþegum, þá reyni óg aö
tala viö farþega, bæöi fyrir flugtak og
meöan á því stendur, svona án þess aö
vera um of málglaöur. Þaö gefur góöa
raun.
Eins hef ég gert svolítiö af því aö taka
fólk fram í stjórnklefa, setjast niöur meö
því og rabba um þaö sem þar fer fram.
Oft eru þetta eiginmenn sem koma meö
konurnar sínar af því aö þær séu svo
hræddar, en oft hef ég grun um aö þvi
sé öfugt fariö."
— Hvaö er þaö sem fer verst í fólk?
„Þaö eru allar breytingar sem veröa í
fluginu, sérstaklega hljóöbreytingar í
hreyflunum. Hjá Arnarflugi höfum við
reynt aö gera allar breytingar í fluginu
eins mjúkt og rólega og hægt er, þannig
aö fólk taki sem minnst eftir því. Því
færri breytingar því meiri öryggistilfinn-
ing hjá farþegunum, þó svo að flugiö
sjálft sé í raun nákvæmlega eins og
jafnöruggt. Þetta er svona þaö sem fólk
tekur mest eftir, nákvæmlega eins og
meö lendinguna. Oft á tíöum dæma
menn allt flugið eftir lendingunni. Ef hún
var mjúk, þá eru flugmennirnir þeir
bestu í heimi, þjónustan frábær, flug-
vélin gersemi og þar fram eftir götun-
um, en ef lendingin var hastarleg þá
snýst þetta allt viö — jafnvel veöriö var
kolvitlaust! Máliö er hins vegar þaö aö
Dreymdi flugohöpp
svona hálfsmánaðarlega
— Gísli Rúnar Jónsson, leikari
arafliö fer á fulla ferö allt frá þvf aö ég
geng inn í flugstöövarbygginguna,
þar til vólin er lent,“ segir Gísli Rúnar
Jónsson leikari, sem eins og fleiri
fann ekki fyrir flughræöslu í fyrsta
flugi, en hefur gert þaö alla tiö siöan.
„Þetta hefur þó fariö batnandi frá því
ég fann fyrir flughræöslu fyrst, þá á
leiö til Akureyrar meö kunningja mín-
um sem haföi svona passlega mikinn
skepnuskap í sér til aö hræöa úr mér
líftóruna. Síöan eru liöin 15 ár.“
— Þaö hefur ekkert sérstakt atvik
orsakaö fiughræösluna í byrjun?
„Nei, en ég lenti nokkrum sinnum í
ekki stórvægilegu,en vondu flugi í litl-
um rellum, sérstaklega fyrstu tvö, þrjú
árin eftir aö ég byrjaöi aö vinna viö
mitt fag. Var þá oft aö skemmta úti á
landi og neyddist til aö nota þennan
afarkost, flugvélina. Væri veöur þannig
aö Flugfélag íslands treysti sér ekki í
loftiö, þá var oft sem einhver fífldjarfur
flugmaöur á minni vól geröi þaö.
Af slíkum feröum er mór einna minnis-
stæöust ferö til Reykjavíkur þar sem
flugmaðurinn sat með félaga minn viö
hliðina á sér sem í sífellu bankaöi í
bakið á honum og sagði „Þú lendir
þessarri vél“. Ég heyröi nú sem betur
fer ekki allt sem fram fór þeirra í milli,
en þó nóg til aö skilja aö við áttum fyrir
löngu aö vera komnir til Reykjavíkur og
enn lengra síöan viö heföum átt aö
lenda á Esjunni. Síöan fór ekki á milli
mála þegar flugmaöurinn kallaöi í turn-
inn aö tækin væru biluö, allir mælar á
eina hliöina. Loks kom félagi minn
auga á gat í skýjunum, niöur um það
var farið og lent í Reykjavík. Astæöan
fyrir því aö viö höföum ekki endaö á
Esjunni og mæiarnir voru allir á einn
veginn var sú aö viö höföum hringsól-
aö í marga hringi yfir Gróttuvitanum.
Annars reynir maöur alltaf aö láta á
engu bera, læst vera óskaplega róleg-
ur og yfirvegaöur, þykist jafnvel vera
aö lesa blööin, þó aö ég geti meö engu
móti fest hugann viö lestur í flugvél.
Þaö er þvi stundum sem fjúka setn-
ingar eins og — Gísli minn, þaö er nú
óþarfi aó lesa Þjóöviljann á hvolfi þótt
það sé kviknaö í hreyflinum!
Hins vegar liggur viö aö mér þyki
gaman aö fljúga eftir svona eitt, tvö
koníaksstaup, ef á annaö borö er hægt
aö tala um aö mér þykji gaman aö
fjúga. En á árum áöur, þegar hræöslan
sagöi meira til sín, var þeirri lausn
sjaldnast fyrir aö fara.Viö vorum yfir-
leitt á leiö á skemmtun og þurftum aö
mæta þar með allt á hreinu.“
— Þér er sem sé ekki alfariö illa viö
flugvélar?
„Nei, alls ekki og ég set mig t.d. ekkl
úr færi viö aö horfa á þær taka sig til
lofts eöa lenda ef svo ber undir. Þaö er
svona visst „kikk“ viö aö sjá þaö,
kannski komið til vegna martraöanna.“
— Martraöanna?
„Já, þegar ég segi aö mig hafi
dreymt flugslys viku eöa hálfsmánaö-
arlega er ég frekar aö draga úr en ýkja.
Mig dreymdi allar tegundir af flug-
óhöppum, á litlum vélum, stórum vél-
um og viö eins mismunandi aöstæöur
og vélarnar voru margar. Þaö eina sem
þessir draumar áttu sammerkt var aö
óg var alltaf áhorfandi. Reyndar voru
þeir oft á tíöum svo raunverulegir aö
ég stóö sjálfan mig aö því aö hugsa —
nú er mig ekki aö dreyma, nú er þetta
að gerast."
— Tengdust jsessir draumar þá
fréttum af flugslysum eöa ööru slíku?
„Ekkert frekar, en upp á síökastiö
hefur þessum draumförum mínum linnt
og þaö er ekki oröiö nema einstaka
sinnum aö þeir koma upp á. Hins vegar
var þetta mjög óþægilegt i fyrstu, en
eins og annaö, þaó venst.“
— Undirbýrð þú þig á einhvern hátt
fyrir flugferö?
„Ég set mig nú ekki i stellingar fyrir-
fram, a.m.k. ekki mörgum vikum á
undan. En þaö eru vissar ráöstafanir
varöandi flugiö sem manni líöur betur
eftir aö hafa gert. Athugar t.d. vand-
lega hvort allir séu búnir aö slökkva í
sígarettum fyrir lendingu. Svo er mór
mjög annt um að fólk sé ekki meö
einnota kveikjara.
Síöan eru ákveöin öryggisatriöi, eins
og þaö aö halla sér aö flugfreyjunum.
Ekki það aö ég sitji i fanginu á þeim, en
mér finnst þaö alltaf góös viti aö sjá
brosandi flugfreyju. Sé hún ekki bros-
andi er óg nokkuð öruggur með að nú
sé eitthvað aö. Það var ekki nema einu
sinni sem þessu óbilandi traustl mínu á
flugfreyjur var hnikaö. Var á leiöinni
Akureyri-Reykjavík, þegar einhver
spuröi hvar nákvæmlega viö værum
stödd. Flugfreyjan baö hann brosandi
aö bíöa, fór frammí og kom aftur og
tilkynnti, jafn brosandi, aö viö værum
stödd yfir Blöndu í Skagaflröil Þetta
var svona smááfall fyrir traust mitt til
flugfreyja.