Morgunblaðið - 12.07.1985, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIP, FQSTUDAGUJi 12, JÚLÍ, ;985
B 13
andi svartri, útflúraðri skreyti-
mynd. „Og þó er ekki beinlínis
hægt aö segja, aö hún hafi hiö
kringluleita andlitsform blökku-
stúlkna.”
Sú mikla hæö, sem Farida s.b.r.
á forsíöu þessa blaös er komin í,
eftir aö Goude breytti henni í eins
konar Vendóme-súlu, á svo sem
ekkert skylt viö raunveruleikann,
þótt hún hafi nú náö 1,83 sm.
Því skyldu menn vera aö hengja
haus og vola, ef unnt er aö bregöa
uþþ brosi?
Allsherjarhönnuöur
„Það sem ég hef raunverulega
mest gaman af er aö koma á óvart
og vekja undrun manna,“ segir
Jean-Paul, þessi feimnisiegi, fer-
Hugarfóstur Goudea frá ætkuár-
unum: Indíánann Wamba skóp
Goude sem smástrákur (1947).
Negrinn og hvítinginn er frá ár-
inu 1979.
ekki almennilega af hvorri ég var
ástfanginn, af ímynd hennar eöa af.
Grace í raun og veru!" segir
Goude. Hann kom Grace á fram-
færi á sýningum, sem hann setti
sérstaklega upp með hana í huga,
og hann gekk jafnvel svo langt aö
láta hana birtast meö heilan her af
.Grace-kópíum" sem fylgdarliö og
bakgrunn á einni af þessum sýn-
ingum. Og frægöin lét þá heldur
ekki á sér standa ... í kjölfar
hennar kom svo aöskilnaöur þeirra
... einmanaleiki.
En Jean-Paul Goude heldur
áfram sínu skapandi starfi meö
sömu brennandi ástríöunni og
meö sínum sérstöku hæfileikum.
Allt frá því, aö honum voru veitt
gullverölaunin fyrir bókaskreyt-
ingar sínar, Minervu-platinuverö-
launin (Orangina) og svo gullna
Ijóniö (Kodak), hefur hann aldrei
látiö af aö umskapa veruleikann aö
eigin geöþótta eins og meö tíma-
ritsgrein sinni svo eftirminnanlegri,
„Franska leiöréttingin", sem hann
birti áriö 1972 og fjallar um, hvern-
ig menn eigi aö koma sér áfram og
klífa mannviröingaþrep þjóöfé-
lagsins. Eftir aö þær leiöbeiningar
sáu dagsins Ijós, hafa mennn þús-
undum saman veriö önnum kafnir
viö aö pússa axlaskúfana á skyrtu-
bolunum sínum og festa rósettur á
derhúfurnar sínar.
Dulmagnarinn er hlutverk, sem
Goude er sérlega hrifinn af. „Sjón-
blekking og töfrabrögö eru sviö,
sem alltaf hafa heillaö mig, svo og
klækir og bragövísi: allar þessar
fölsuöu útgáfur af Grace Jones,
uppdiktaöur tvíburasvipur. Öll mín
viöleitni beinist aö því aö gera
menn stærri og glæsilegri eöa af-
má ýmsa vankanta í fari þeirra."
... Grace Jones veröur fyrir
hans tilstilli aö ómótstæöilega hríf-
Lh Cooper-táningar: Svört
■túlka með gult höfuö og hvítur
piltur meö svart höfuð.
tugi piltungur, og brosir um leiö
kankvíslega. „Ég er heldur upp-
buröalítill og þarf mjög á lofi og
góöum undirtektum aö halda. f
gær, þegar veriö var aö sýna eina
af kvikmyndunum mínum, sátu
áhorfendur eins og negldir niöur,
fullir eftirtektar og forundran. í
þessum viöbrögöum fólks eru
launin fólgin, sem ég vil uppskera
fyrir viðleitni mína. Þaö eru alltaf
einungis örfáir, sem hafa gott vit á
listrænni hönnun eöa góðu mál-
verki, en þeir eru hins vegar marg-
ir, sem geta oröiö einlæglega
undrandi yfir raunverulegri ímynd,
sem jú ekki þarf endilega aö vera
andstæö listrænu mati mínu.“
Þaö er eins og meö honum búi
einhver ómótstæöileg, brennandi
þrá eftir aö vera virkur þátttakandi
á sem allra flestum sviöum h'fsins.
Ef til vill er þetta skýringin á því, aö
Goude gat allt í senn oröið jafn
afburöa vinsæll fjölmiölamaöur i
sínu heimalandi, leiöandi hug-
myndasmiöur nýrrar tízku og sam-
tímis klassískur listamaöur, þótt
hann sé minna þekktur sem slíkur.
Stööugt er hann á ferö og flugi:
Frá því aö Ijúka viö gerö auglýs-
ingakvikmyndar, rýkur hann á
ráöstefnu í Penningen, eins helzta
listaskóla Parísar um þessar
mundir, er meö tillögur um fyrir-
komulag sýningar viö Cartier-
stofnunina, hannar fatnaö, alsett-
an arabískum áletrunum. Kímni-
gáfan og hlýtt viömót eru mest
áberandi í fari Jean-Pauls Goude
og kemur berlega fram í viömóti
hans viö Faridu: „Þótt hún hafi
Faubourhreim, þá er yfirbragö
hennar eins og prinsessu. Hún
virkar eins og eins konar létt
blanda af Yasser Arafat og Ava
Gardner. Hrokknir hárlokkarnir
hennar taka eins og ósjálfrátt á sig
lögun, sem helzt minnir á arabiska
stafagerö. Hjá Aröbunum er allt (
þessu skrautlega útflúri og fléttu-
mynstri: Teikningar þeirra, tímarit,
konurnar, danssýningarnar,
auglýsingakvikmyndir, sem þeir
framleiöa, persónurnar í öllum
þessum arabísku sögnum þeirra
og sögurn."
Og þessi fjölhæfi listamaöur
bætir viö aö lokum: „Þjóöirnar
finna oft upp stafagerö og letur í
samræmi viö sína eigin imynd.
Japanir hafa strítt hár og striklaga
augu áþekkt stafrófinu sínu.“
Nú, og svo er bara aö bíöa eftir
næstu hugdettu, næsta uppátæki
þessa óvenjulega lífs-stílista,
Jean-Paul Goude. o
(Úr .CNjT)
Hætti í tónskóla
þegar kennararnir vildu ekki hlíta tilsögn minni
Rabbað viö Sverri Stormsker, sem hefur
sent frá sér sína fyrstu plötu
„Ég var að vakna,“ sagði
Sverrir Stormsker um leið
og hann vatt sér inn úr dyr-
unum eilítið of seinn. „Ég
hef nefnilega komist aö því,
að það þýöir ekki að sofna
fimm um nótt og ætla sér að
vakna fjórum klukkustund-
um síðar,“ bætti hann við til
útskýringar. Ég áttaöi mig
þó ekki á samhenginu því
klukkan var rúmlega þrjú
síödegís. Mér var svo sem
kunnugt um að Sverrir tal-
aöi í gétum og lét því gott
heita. Við hugöumst spjalla
saman um nýju plötuna
hans, sem kom út í 500 ein-
tökum 17. maí sl. og ber
heitið „Sverrir Stormsker:
„Hitt“ er annað mél“. Á
plötunni eru 16 „Hittlög", en
Sverrir samdi öll lög og alla
texta. Hann annaðist út-
setningu og undirleik aö
mestu auk þess, sem hann
syngur lögin sjélfur. Þetta er
fyrsta plata Sverris.
LIFIR Á LOFTINU
„Þaö var ekkl fyrr búiö aö
klippa á naflastrenginn en ég hóf
aö leika á píanóiö heima," sagöi
Sverrir, er ég spuröi hann hve-
nær hann heföi fariö aö semja
lög. „Ég læröi sjálfur á píanó og
gítar. Mér var ráölagt aö fara í
tónlistarskóla og þangaö fór ég.
En ég hætti þegar ég gat ekki
fengiö kennarana til aö hlíta til-
sögn minni. Ég hef aldrei getaö
farið aö ráöum annarra. Eg er
einnig frekar eiröarlaus. Því til
stuönings get ég nefnt, aö ég hef
ilia tollaö í vinnu síöan ég hætti í
skóla aö loknu einu ári i fjöl-
brautaskóla. Þeir menn sem reka
fyrirtæki veröa líka aö kunna aö
reka starfsfólk og þaö er þeim í
lófa lagiö. Ég hef lært þaö af líf-
inu, aö bækur kenna manni ekk-
ert um lífiö. Eini kennarinn í lífinu
er lífiö sjálft. Auk þess kemst ég
af án vinnu. Ætli megi ekki segja,
aö ég lifi á loftinu." Sverrir hefur
aö undanförnu annast píanóleik
á veitingahúsinu Fógetanum i
Reykjavík, „en ég veit eiginlega
ekki hvort ég starfa þar enn. Ég á
eftir aö ganga endanlega úr
skugga um það“.
Sverrir gaf út Ijóöabókina
„Kveöiö í kútnum" áriö 1982 og
kvaö sóp einn á skrifstofu Vita-
og hafnarmála i Reykjavík hafa
verið sér innblástur. „Kústurinn
haföi afar mikil og djúpstæö áhrif
á mig enda takmarkast tilfinn-
inganæmi mitt og hárfín, óbrigö-
ul skynjun, hvorki af tima né
rúmi. Ég var fastráöinn sópari hjá
Vita- og hafnarmálum og átti
skemmtilegar samræöur viö
þennan kúst. Upp úr þessum
samræöum spruttu um áttatiu
stutt Ijóð um margvísleg efni,
sem hvert um sig hefur sinn
boðskap. Þetta eru ekki vinnu-
visur heldur allra handa lífspeki."
VAR HÁLFT ANNAÐ ÁR
MEÐ EINA SETNINGU
Ári siöar gaf Sverrir út „Bók-
ina“, sem var með bókarkápu úr
viöi, sem Friörik Friöleifsson
trésmiöur skar út. Aöeins ein
setning var í bókinni, sem gefin
var út í 7 eintökum: „Þú keyptir
hvort eö er ekki bókina til þess
aö lesa." Sverrir var hálft annaö
ár aö semja efni bókarinnar, en
aftast segir, aö bókin hafi oröiö
til „á Álfhólsvegi í Kópavogi —
miöbænum, á feröalagi niöur
Laugaveg og í strætisvagninum
til Seltjarnarness, fyrri hluta vetr-
ar og snemmsumars 1983. Sam-
andregiö úr uppkasti frá 1982.“
Bókin var dýr, en Sverrir kvaöst
hafa látiö svo um mælt, aö „fá-
gæti skapaöi og réttlæti verðið".
Hann seldi öll eintökin. Eitt þeirra
fór á listasafn í Kanada.
Sverrir sagöi í samtali okkar,
aö fyrri hliö plötu hans fjallaöi aö
mestu leyti um samband hans og
unnustu hans, „sem mér fannst
vera eins og gangandi Ijóö, er
ætti aö færa í stuöla og höfuö-
stafi. Reyndar slitnaöi upp úr
sambandinu, þegar platan kom
út. Aö ööru leyti fjallar platan
ekki um neitt eitt ákveöiö heldur
leita ég víöa fanga. Tónlistin er
popptónlist. Ég syng lögin sjálfur
þvi mér finnst höfundar eigi aö
gera slíkt sjálfir. Söngvara á ekki
aö dæma eftir röddinni einni
saman heldur frekar eftir stíl, til-
finningu og tækni. Aö dæma
söngvara eftir röddinni er eins og
aö dæma píanóleikara eftir gæö-
um þess hljóðfæris, sem hann
leikur á.“
„Ég er aö semja texta víö lög á
næstu plötu minni, sem ég hef í
hyggju aö gefa út í nóvember, ef
unnt veröur aö fjármagna slíkt,*
sagöi Sverrir, er ég spuröi hann
aö lokum aö hverju hann ynni nú.
„Þaö er náttúrulega alltaf hægt
aö slá víxla, en þaö er verra aö
borga þá. Ég komst einmitt aö
hinu sama alis staöar þar sem ég
vann. Ég hélt hreinlega aö þaö
væri nóg að mæta til vinnu á út-
borgunardaginn. Útgefendur
geta gefið plötuna út i haust, en
vilja þaö ekki. Ég vil þaö, en get
þaö ekki.“ o
— ing.