Morgunblaðið - 11.04.1986, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 11. APRÍL1986
B 11
\
n= e

Umsjón/Sigurður Sigurðarson
Lausleg athugun
á hlut fitu í lambakjöti:
„Viðbit hetfur
aldrei skaðað
nokkurn mann
og telst bara
hollt nema ef
vera skyldi
_____kyrrsetu
mönnum og
________öðrum
aumingjumy“
sagði böndi
______nokkurI
útvarpsþætt
inum „Um
daginn og
veginn" sl.
haust. Var
______hann að
spjalla um
_____gagnrýni
sérfræðinga á
fituríkt kjöt, er
honum varð
þetta að orði.
41 % f ita I
lambahrygg
Asíðasta hausti var mik
ið unnið að því að selja
Bandaríkjamönnum íslenskt
lambakjöt. Málið gekk svo langt
að fundinn var umboðsaðili i
Bandaríkjunum og hér á landi voru
nokkur tonn sérstaklega unnin og
pakkað svo hæfði markaðnum
vestra. Engar breytingar urðu þó
hér á landi. Enn er okkur íslending-
um boðið upp á lambalæri og
lambahryggi, þar sem fitan er frá
fimmtungi heildarþyngdar og allt
að helmingi. Vart er hægt að finna
dýrara kjöt en lambahrygg, þegar
búið er aö draga bein og fitu frá.
Umsjónarmaöur neytendaþátt-
arins hefur gert það sér til glöggv-
unar, að finna út hversu stór hluti
fita er af lambahryggjum og lamba-
lærum, sem hann hefur keypt til
eigin heimilis. Könnun þessi var
gerð á síðasta ári. Út frá vísinda-
legu sjónarmiði er hún vart mjög
marktæk. Hins vegar er það degin-
um Ijósara, að niðurstöður hennar
endurspegla íslenskan lamba-
kjötsmarkað, það sjá allir, sem á
annað borð neyta lambakjöts að
staðaldri.
Fram kemur í könnuninni að
mjög óhagkvæmt er að kaupa
lambahrygg. Fitan er þriðjungur
af heildarþunga hryggjarins og er
þá miðað við fitu sem algjörlega
er ónauðsynleg. Leiða má að því
líkur, að kjöt á lambahrygg sé
sjaldnast meira en 20% af heildar-
þyngdinni. Með það i huga má
reikna út, að kjötið sé með dýrari
kjöttegundum á markaðnum, jafn-
vel meira en fimm sinnum dýrara
en uppgefið kílóverð, — dýrara en
nautakjöt, svínakjöt og kjúklinga-
kjöt. Þetta hljóta neytendur að
íhuga í innkaupum sínum.
Líklegt má telja að kjötið af
lambalærinu sé um það bil tvisvar
sinnum dýrara en uppgefið kíló-
verð, enda er fitan talsvert minni
en á lambahrygg.
Það er einkenni á lambahrygg
og larnbalæri og raunar flestum
öðrum hlutum lambaskrokks, að
hvergi sér í kjöt, þykkt fitulag hjúp-
ar kjötið að langmestu leyti. Kjöt-
hlutum er þannig pakkað, að neyt-
endur verða að kaupa fituna, hvort
sem þeim líkar betur eða verr.
Ljóst er, að fituneysla nútíma-
fólks hefur minnkað að mun með
betri upplýsingum um hollt mata-
ræði og hún á eftir að minnka enn
meir. Þess vegna var lambakjötið,
sem átti aö fara á bandarískan
markað, sérstaklega unnið og m.a.
var fitan fjarlægð. Framleiðendur
gera sér grein fyrir því, að það er
ein af forsendunum fyrir því, að
markaður náist.
Með þetta í huga er ástæða
fyrir framleiðendur að vanda betur
framleiðslu sína og gefa fslenskum
neytendum kost á að fá fiturýrara
lambakjöt en nú er á boðstólum.
íslenskir neytendur eiga það skilið
að fá fiturýrt lambakjöt, að öðrum
kosti er hætt við því aö lambakjöts-
neyslan minnki að mun.
Á meðfylgjandi fjórum töflum
má sjá hversu fitan var í raun
mikil. Fyrir þessa fitu greiðir neyt-
andinn. Með réttu ætti framleið-
andinn að skera þessa fitu frá eða
koma því til leiðar, að alin væru
fituminni lömb.
Fyrir lesendur er ekki úr vegi
að kanna málið á eigin vegum og
finna út hve mikil fitan er í því
lambakjöti sem þeir kaupa til eigin
neyslu. Þá fæst samanburður sem
gagnerað.
Hlutfall fltu í lambahrygg og læri skv.
könnun neytendaþáttarins
Tafla 1. LAMBAHRYGGUR
Framlslðandi/ pökkun Pökkunar- dagur Þyngd kg Kg vsrð Vsrð vðru Siðastl sAlud. Hsima vlgtun
FriArik Friðriksson, Þykkvabas 09.06.1986 3,000 243,66 730,66 (7) 2,850
Athugasemdir:
1. Afskorin,óþarfafita: 1,170kgeða41%
Greitt fyrir þessa fitu skv. kg-veröi: kr. 284,96
2. Til matreiðslu voru nýtt; 1,670 kg
Verð á því, sem til matreiðslu var nýtt
það er að segja rétt heildarverð; kr. 406,73
Kg-verð á kjötinu með beinum er því kr. 437,61
Tafla 2: LAMBAHRYGGUR
Framlslðandi/ pAkkun PAkkunar- dagur Þyngd k9 Kg vsrð Vsrð vAru SIAaati sAlud. Hslma vlgtun
Vðni- markaðurínn, Ssltjamamssi 14.08.1886 2,190 287,00 828,60 m 2,130
Athugasemdír:
1. Afskorin óþarfa fita; 0,716 kg eða 34%
Greitt fyrir þessa fitu skv. kg-verði; kr. 206,20
2. Til matreiðslu voru nýtt; 1,476 kg
Verö á því, sem til matreiðslu var nýtt
það er að segja rétt heildarverð; kr. 423,32
Kg-verð á þessum hrygg með beinum er því kr. 426,11
Tafla 3: LAMBAHRYGGUR
Framlslðandi/ pðkkun PAkkunar- dagur Þyngd kg Kg vsrð Vsrð vöru Siðasti aAlud. Hsima vigtun
J.L.-húslA matv.vsrsl. 28.06.1986 2,746 268,00 708,60 (?) 2,730
§i
Athugasemdir:
1. Afskorin óþarfa fita; 0,930 kg eða 34%
Greitt fyrir þessa fitu skv. kg-veröi; kr. 239,94
2. Til matreiðslu voru nýtt; 1,816 kg
Verð á því, sem til matreiðslu var nýtt
það er að segja rétt heildarverð; kr. 423,32
Kg-verð á þessum hrygg með beinum er því kr. 426,11
Tafla 4: LAMBALÆRI
FramMAandl/ pAkkun PAkkunar- dagur Þyngd kg Kg vsrð VsrA vAru ffMaitl Hsima vigtun
sðlud.
VAru- markaAurinn, Ssttjamamssl 12.07.1986 2,880 347,00 999,40 (7) 2,880
Athugasemdir:
1. Afskorin óþarfa fita; 0,630 kg «6« 22%
Greitt fyrir þessa fitu skv. kg-verði; kr. 218,61
2. Til matreiöslu voru nýtt; 2,260 kg
Verð á því, sem til matreiðslu var nýtt
það er að segja rétt heildarverð; kr. 780,76
Kg-verð á þessu læri með beinum er því kr. 444,17
Tafla
Framlslðandi/ pAkkun Pökkunar- dagur Þyngd kg Kg vsrð Vsrð vAru Slðasti sAiud. Hsima vigtun

Athugasemdir:
1. Afskorin óþarfa fita: kg.,eðaí%
Greitt fyrir þessa fitu skv. kg-verði: kr.
(þ.e. afskorin fita margfaldaö með kg-verði)
2. Til matreiðslu voru nýtt: kg
Verð á því sem til matreiöslu var nýtt,
það er að segja rótt heildarverð; kr.
(þ.e. það sem til matreiðslu var nýtt margfaldaö með kg-verðinu)
Kg-verð á kjötinu með beinum er því; kr.
(Verö vörunnar j upphafi deilt með þunga þess sem til -matreiöslu
var nýtt)
TÖFLUR