Morgunblaðið - 03.03.1988, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, VtDSfQPII/KIVlNNULÍF FIMMTUDAGUR 3. MARZ 1988
B 9
vilji til að stuðla að meiri heiðar-
leika við markaðssetningu. Þama
er ég að tala um skýringar á umbúð-
um einsog t.d. nafn vöm og fram-
leiðsluland. Það er töluvert um það
að reynt sé að markaðssetja fiskvör-
ur af lágum gæðaflokki undir nafni
betri framleiðenda. Einnig er of
mikið af því að framleiðandinn segi
ósatt til um uppmna vömnnar.
Gott dæmi er markaðssetning
margra danskra fyrirtækja undir
nafni Grænlands og sala á norskum
sem algjörlega er unnin í Þýska-
landi. Réttar upplýsingar um upp-
rana framleiðslu em mjög mikil-
vægar fyrir fyrirtæki einsog Iceland
waters sem em að reyna að mark-
aðssetja uppmnann."
— Nú hef ég það eftir þér að
þér finnist of mikið af nýjum
lagmetisframleiðendum hafa
komið fram heima á íslandi á
seinustu árum og þú teljir þá oft
hafa skaðað markaðsstarfsemi
sem eldri framleiðendumir hafa
byggt upp. Hvað viltu segja um
þetta mál?
„Það sem ég átti við með þess-
ari staðhæfingu minni er að ég vil
ekki að menn fari útí markaðssetn-
ingu erlendis fyrr en þeir em búnir
að gera sér grein fyrir því hvað
þarf til þess að standa að útflutn-
ingi og hvað þarf til að ná árangri
þar. Eg _vil ekki að Jón Jónsson
heima á íslandi byiji á því að setja
upp verksmiðju í bílskúmum sínum,
sem því miður er of mikið af, og
gangi síðan út með framleiðsluna
og falbjóði hana næsta manni. Jón
þessi veit í fyrsta lagi ekkert hvort
varan sem hann er með sé rétta
varan til að selja, hann hefur enga
hugmynd um hver komi til með að
kaupa vömna og hann veit heldur
ekki hvort varan sé rétt verðlögð.
Það eina sem hann veit er hvað það
kostar að framleiða vömna og hvað
hann vildi gjaman græða á henni.
Ef það á að takast að selja lag-
meti erlendis þá verður viðkomandi
söluaðili að vera í stakk búinn til
að setja fjárhæðir í vömþróun,
markaðssetningu, auglýsingar og
annan sölu- og markaðskostnað.
Menn verða að gera sér grein fyrir
því að það er dýrt að markaðssetja.
Áður en króna sést í kassanum þá
er búið að eyða milljónum.
Ég vil alls ekki að menn hætti
að vera ftjóir í því að finna upp
nýjar vömr og að nýir aðilar fari út
í framleiðslu, en ég vil að þeir slái
sér frekar saman nokkrir um ein-
hver sölusamtök sem sjái um sam-
eiginlega markaðssetningu, heldur
en þeir húki hver og einn í sínu
homi. Því miður eigum við ekki
mikið til af fólki sem hefur kunn-
áttu og reynslu í markaðsmálum
erlendis en því meiri ástæða er fyr-
ir því að standa saman við sameig-
inlega uppbyggingu á þessum mál-
um erlendis. Við þurfum hægt og
stofnana. Jafnframt kom fram vilji
til að auka vald og ábyrgð stofnana
á framkvæmd markaðrar sj.efnu
enda gætu þær sýnt fram á árang-
ur af starfsemi sinni. Mikill vilji var
fyrir að styrkja samband og sam-
skipti ráðuneyta og stofnana m.a.
með reglubundnum heimsóknum og
fundum. Rætt var mjög ítarlega um
starfsmannahald og stefnu ríkisins
í þeim málum. Fram kom vilji fyrir
að ríkið mótaði sér stefnu í starfs-
mannamálum þar sem lögð væri
áhersla á sveigjanleika, m.a. með
afnámi æviráðningar, þannig að
hægt væri að tryggja að réttur
maður væri á réttum stað. I því
sambandi var talið að bæta þyrfti
stjómunarþekkingu hjá ríkinu.
Einnig kom fram vilji til að auka
hlutverk ráðuneyta og stofnana í
kjaraákvörðunum. Hvað fjármála-
stjóm varðar vora menn fylgjandi
því að hlutdeild og ábyrgð ráðuneyt-
anna yrði aukin og að stefnt yrði
að einhvers konar rammafjárlaga-
gerð.
Aukaþarf ábyrgð
Ekki er hægt að ætla fagráðu-
rólega að byggja upp eigin kunn-
áttu og samfara því að byggja upp
eigin aðferðir."
Aukið gæðaeftirlit á
útflutning frá íslandi
„Hitt er annað mál að ef við
ætlum að fara að byggja upp og
markaðssetja gæði tengd nafni ís-
lands þá vil ég jafnvel ganga svo
langt að haft verði opinbert gæða-
eftirlit með útflutningi frá landinu,
þannig að einungis þeim framleið-
endum verði heimiiaður útflutning-
ur undir þessu gæðanafni sem hafa
uppfyllt ákveðnar gæðakröfur."
— Er ekkert eftirlit i dag á
þannig vöru frá íslandi?
„Ekki að hálfu hins opinbera.
Við hjá Sölustofnun lagmetisins
emm hinsvegar með eigið gæðaeft-
irlit þarsem við höfum eftirlit með
þeim verksmiðjum sem framleiða
fyrir okkur. Þetta eftirlit er strangt
en það er óhugsandi að vera að
reyna markaðssetningu á neytenda-
vöm án þess að vera ömggur um
gæðin."
,sVið þurfum að styðja
Utflutningsráð betur“
— Nú var Útflutningsráð ís-
lands nýlega að opna skrifstofu
hér í Þýskalandi. Hvert er álit
þitt á þessari staðsetningu og
almennt á starfsemi Útflutn-
ingsráðs?
„Útflutningsráð og starf þess
met ég mjög mikils. Starfsmenn
þess hafa útbúið einskonar ramma
að skipulagi í markaðs- og kynning-
armálum okkar íslendinga erlendis.
Þeir em að ryðja brautina fyrir
framleiðendur á matvælum á Is-
landi sem allir geta notað. Þessi
staðreynd er gjaman vanþökkuð á
íslandi og oft fullyrt að Útflutnigsr-
áð standi aldrei að neinu af viti.
Þetta þykir mér mjög ranglátt og
mitt álit er það að þeirra vinnu-
brögð í dag séu mjög góð. Það má
ekki gleyma því að Utflutningsráð
er ekkert annað en spegilmynd af
einhverskonar verslunarfyrirtæki
sem fer ekki að sýna árangur á
fyrsta degi. Stofnunin er mjög ung
og við getum ekki búist við því að
sjá árangur í öllum störfum hennar
frá upphafi. Það er einnig með
Útflutningsráð einsog mig hér í
Hamborg að ég sel ekki mikið ef
framleiðslan heima stendur ekki að
baki mér, alveg eins er þetta hjá
þeim, þeir verða aldrei öflugir ef
enginn nýtir sér þeirra hugmyndir,
kenningar og þjónustu. Fyrirtæki
ættu því að standa betur að baki
Útflutningsráði til þess að gera það
öflugt heldur en að vera sí og æ
að gagnrýna það.“
Þriggja ára kynningarátak
í Þýskalandi á vegnm
Útflutningsráðs
„Varðandi samstarfið hér í
Þýskalandi þá er Útflutningsráð
með í gangi, í samvinnu við íslensk
fyrirtæki hérlendis, þriggja ára
kynningarátak á íslenskum útflutn-
ingi allt frá ferðamannaiðnaði uppí
ullariðnað. Tómas Óli Jónsson for-
stöðumaður skrifstofu Útflutn-
ingsráðs í Frankfurt hefur staðið
að allri stýringu í þessu átaki og
em allir mjög ánægðir með hans
starf. Við fáum almennt mjög fljóta
og góða þjónustu hjá skrifstofunni
í Frankfurt þannig að ég er mjög
ánægður með þau mál öll. Nú ríður
á að við styðjum þessa starfsemi
og verðum tilbúnir með okkar vöm-
þróun, framleiðslu og sölutækni til
að geta fylgt þessu öllu eftir."
„Efla samstarf milli
fyrirtækja á sviði
útflutnings og
menntastof nana“
— Þú minntist á það áðan að
sérfræðingar á sviði markaðs-
mála erlendis væru fáir til á ís-
landi. Hvernig getum við aukið
almenna þekkingu á þessum
málum?
pÞað sem mér þykir vanta heima
á Islandi er að þau félög sem em
að reyna að halda uppi fræðslu á
þessum málum, nýti sér þá einstakl-
inga sem em búnir að starfa erlend-
is við markaðsmál. Þessir menn búa
yfir vitneskju sem hægt væri að
nýta mun betur. Ég er alveg viss
um að þessir aðilar em tilbúnir til
að koma fram hvenær sem er og
flytja erindi um markaðssetningu
erlendis.
Það sem ég vildi einnig gjaman
sjá væri beint samstarf milli fyrir-
tækja á sviði útflutnings og
menntastofna í landinu. Ég vildi
persónulega gjaman starfa í þannig
samvinnu. Við gætum t.d. tekið
námsmenn í verkþjálfun áður en
þeir ljúka sínu námi, þarsem þeir
ganga í gegnum helstu þætti okkar
starfsemi hér erlendis. Þannig gæf-
ist þessum námsmönnum kostur á
því að afla sér þessarar rejmslu
beint hjá fyrirtækjum sem em að
vinna að útflutningi erlendis."
— Lokaorð?
„Áhugi minn og trú á íslenskum
matvælaútflutningi er nánast hug-
sjón og ég vil að við gemm okkur
grein fyrir þeim ótrúlegu möguieik-
um sem við eigum í framtíðinni á
þessu sviði. Við verðum jafnframt
að knýja það inní kollinn á okkur
að við verðum að semja okkur að
þeim lögmálum sem gilda í verslun
í hverju landi. Við getum flutt út
íslenska vöm og íslensk gæði en
við getum ekki flutt út okkar leik-
reglur. Við verðum því að vera sam-
taka um að byggja upp þekking og
reynslu á erlendum markaðsmálum
til að tryggja framtíð íslensks út-
flutnings."
Texti: Ketilbjörn Tryggvason
neytum og stofnunum aukið hlut-
verk og vald í flármálastjórnun og
starfsmannahaldi ef ábyrgð þeirra
eykst ekki að sama skapi. Skortur
á ábyrgð og ábyrgðartiifinningu er
án efa meðal helstu vandamála í
ríkisrekstrinum. Sumar stofnanir
og ráðuneyti koma sér hjá því að
taka á óþægilegum málum og ætl-
ast til að aðrir leysi þau. Það er til
dæmis þægilegra fyrir forstöðu-
mann ríkisstofnunar að fara fram
á auknar fjárveitingar en að fækka
starfsmönnum og draga úr starf-
seminni. Þá þarf hann ekki að gera
upp á milli manna í launum og
getur stutt allar kröfur starfsmanna
sinna um hærra kaup. Fái forstöðu-
menn að ráða meiru um fjármál og
starfsmannahald þurfa þeir að sjálf-
sögðu að vera færir um að taka
óþægilegar ákvarðanir. í tengslum
við hugsanlegar breytingar á valdi
ráðuneyta og stofnana þarf því að
skilgreina ábyrgð þeirra mun skýr-
ar en gert hefur verið og láta við-
komandi sæta ábyrgð ef ástæða er
til. í dag virðist þetta býsna erfitt,
samanber „fræðslustjóra- og flug-
stöðvarmálin" svokölluðu.
Aðalfundur
Stjómunarfélags
Norðurlands
AÐALFUNDUR Stjómunarfél-
ags Norðurlands var haldinn á
Akureyri 12. febrúar sl. Félagið
starfar sem deild í Stjórnunarfé-
lagi íslands með félagssvæði á
norðurlandi, og fylgir í megin-
dráttum hlutverki og stefnu
Stjómunarfélags íslands.
í stjóm vom kjömir, Guðmundur
Stefánsson formaður, Jón Sigurðar-
son, Kristján Jóhannsson, Þorsteinn
Már Vilhelmsson og Sigfús Jónsson.
Endurskoðendur félagsins vom
kjömir Jón Kr. Sólnes og Bjami
Arthursson.
Fráfarandi formaður Jón Kr.
Sólnes, flutti skýrslu stjómar. Á
fundinum vom einnig flutt tvö er-
indi, Lára Margrét Ragnarsdóttir,
framkvæmdastjóri SFÍ skýrði frá
starfi og stefnu féiagsins og Þórður
Sverrisson formaður SFÍ flutti er-
indi um „Stjórnun í stómm fyrir-
tækjum á íslandi".
Ljúffengir Jiskréttir í hádeginu
fyrir þá, sem vilja njöta nceöis
og rómaörar þjónustu.
/' tá r r é 11 f r verð
Fiskseyði m/rækjum og estragon......... 395, -
Reykt keila m/eggjahræru............... 674, -
Innbökuð grafin lúða m/hunangssósu....... 770,-
Rjómalögð fiskisúpa....................... 395,-
Þorskhrogna Terrine....................... 565,-
Salatm/mat............................... 125,-
rá ðóz/réttir
Smjörsteiktur ufsi m/paprikusósu.......... 723, -
Reyktar þorskkinnar m/piparrótarsósu...... 535, -
Grilluð lúða á grænmetissátu.............. 769, -
Langlúra m/skelfiskmauki og gráðostamauki. 646,-
Lambalundir m/mintsósu................. 1280,-
JE?f t / r r é / / / r
Blandaður is m/jarðarberjamauki........... 465,-

BERGS TAÐASTRÆTI37- SÍMI25700
VÖRUSÝNINGAR 88
1. SJÖEN FOR ALLE - Oslo - 11.-20. mars
Báta- og bátavélasýning.
2. CEBIT - Hannover - 16.-23. mars.
Skrifstofutækni - tölvur.
3. CHILDREN AND YOUNG - Köln - 18.-20 mars.
Alþjóðleg sýning á vörum og fatnaði fyrir börn og unglinga.
4. GDS - Dusseldorf - 19.-21. mars.
Alþjóðleg skósýning.
5. BRAND '88 - Amsterdam - 22.-26. mars.
Alþjóðleg sýning á eldvörnum og slysavarnabúnaði.
6. FAST-FOOD EXHIB - París - 25.-28. mars.
Sýning fyrir skyndibitastaði.
7. DECORS - París - 25.-28. mars.
Húsgögn og innréttingar fyrir veitingastaði, hótel og bari.
8. FRANKFURT GARTENBAUMESSE - 26.-27. mars.
Garðyrkjusýning.
9. SCAN-FAIR 88 - Kaupmannahöfn - 26.-28. mars.
Norræn járn-, gler- og pöstulínssýning.
10. MODE WOCHE - Munchen - 27.-30. mars.
Alþjóðleg sýning á tískufatnaði.
11. NOR-PLAST - Oslo -11.-14. apríl.
Sýning á plastiðnaði.
12. WIRE - Dösseldorf - 11.-15. apríl.
Alþjóðleg sýning á vírum og köplum.
13. HANNOVER FAIRINDUSTRY - Hannover - 20.-27. apríl.
Iðnsýning.
TOP DRAWER GIFT EXB. - London - 24.-26. apríl.
Gjafavörusýning.
Við höfum skipulagt ferðir á sýningar fram eftir öllu ári. Hafið
samband við okkur eins fljótt og auðið er, ef einhverjar sýningar
freista ykkar. Hringdu og fáðu bæklinginn sendan í pósti.
FERÐA,, CéfticoC
HmIÐSTOÐIIM Teeutee
AÐALSTRÆTI 9-REY UAV.i.K - S 2 81 33'
MYNDBANDSTÆKI