Morgunblaðið - 05.06.1988, Blaðsíða 2

2 B
MORGÚNBLÁÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. JÚNÍ 1988
FERALDREIIFYLU,
SAMA HVER DJÖFUIJJNN
GENGURÁ
Ég er eins og krakkarnir,
fæ að stjórna
„Ég var rétt orðinn 15 ára þegar
ég byijaði að róa með Stefáni heitn-
um í Gerði á árabát. Það var ekki
til setunnar boðið, pabba minn hafði
ég misst þegar ég var 14 ára, það
var í marsmánuði. Ég reri sumar-
langt með Stefáni og var síðan um
veturinn með óskari heitnum á
Bessastöðum og gerði að hlut Eyj-
ólfs á Bessastöðum sem var með
Hansínu. Síðan var aftur sumar-
vertíð með Stefáni og aðra vetrar-
vertíðina mína gerði ég að form-
annshlut Boga í Vallatúni. Ég reri
þriðja sumarið á árabátnum, en
réði mig síðan í skipsrúm hjá Magn-
úsi heitnum á Sólvang og var með
honum næstu 8 árin. Síðan hef ég
verið á bátum sitt á hvað og er enn
eftir 65 ár til sjós. Ég ræ með
Nonna syni mínum og myndi nú
ekki róa með hveijum sem er, hann
vinnur allt og ég er eins og krakk-
amir, fæ að stjóma og oftast ráða
hvar lagt er.
A klofháum stígvélum
áböllin
Jú, það var oft gífurlegur spenn-
ingur á sfldinni og gekk á ýmsu,
fyrst var snurpað á höndum og
búnaðurinn var feiknalega fátæk-
legur miðað við það sem nú er. Ég
var svo heppinn að vera tvær ver-
tíðir með Binna í Gröf og einnig á
sfld. Hann var alltaf léttur og
skemmtilegur eins og við strákam-
ir. Binni var alltaf sami strákurinn,
það var krókur, sjómaður og jafn-
vel flogist á, en alltaf í góðu. Þetta
var ein alsheijar töm, stundum hlé
þegar beðið var eftir löndun og þá
var tekin ein og ein vakt. Ég man
að menn mættu á klofháum stígvél-
um á böllin og þá var ekkert annað
að gera en vinda sér úr þeim klof-
háu og dansa á sokkaleistunum.
Eitt vor var ég á Siglufirði og
síðan lít ég alltaf hým auga til
Siglufjarðar, en þetta var áður en
Islendingar, Norðmenn og allt
drasiið kom þangað. Á Siglufírði
kynntist ég mörgu góðu og
skemmtilegu fólki og síðan lít ég á
SigluQörð sem vin minn.
Og þar fann ég hana eins
ogþar stendur
Það er sem betur fer ýmislegt
sem breytist ekki, en hins vegar
fínnst mér hugsunarhátturinn til
sjós hafa breyst, það em of margir
sem hugsa bara um að fá góðan
pening, en vinna lítið og vilja jafn-
vel láta trygginguna duga með því
að vera nógu mikið í landi. En það
er orðinn ólíkur aðbúnaður miðað
við það sem áður var þegar ekki
vom einu sinni klósett á bátunum.
Það kom þó með sfldarárunum.
Fyrst þegar ég byrjaði til sjós var
ekki einu sinni kabyssa um borð
og ef motoristinn var í vondu skapi
þá lánaði hann ekki einu sinni lamp-
ann til þess að hita kaffísopa.
Austur á land fór ég 28 ára gam
all og þar fann ég hana eins og þar
stendur, Þórey Jóhannsdóttur, og
hún kom með mér heim til Eyja á
vetrarvertíðina, en síðan fómm við
aftur austur og bjuggum í Hafnar-
nesi við Fáskrúðsfjörð. Alltaf fór
ég þó á vertíð til Eyja, en þar kom
að við fluttum aftur heim til Eyja
og ég keypti húsið Vallartún.
Skömmu síðar eignuðumst við
Þristinn, 18 tonna bát og síðan
stærri Þristinn, sem var 56 tonn.
Fyrsta árið sem ég átti Þristinn var
Siggi í Bæ með hann, mér fannst
ég ekki nógu kunnugur á heimamið-
unum, en eftir það var ég sjálfur
með hann á meðan við áttum hann
í um 10 ár. Síðan var ég fyrstu
vertíðina með nýja Þristinn á trolli
og svo tók Jói minn við. Jói vildi
hafa mig sem kokk og það er það
versta sem ég hef gert, en það slapp
nú allt stórslysalaust og þeir lifðu
Guðjón í Gerði.
allir góðu lífí, enda kunni ég að
elda almennan mat.
Legg á liggindinum
Jú, jú, við erum að róa svolítið
núna, maður getur ekki annað. Ég
átti tvær trillur fyrir austan og þijár
trillur hér og dekkbát. Það hefur
bara gefíð svo sjaldan í vetur, grá-
bölvað tíðarfar, við höfum náð
svona 6-7 róðrum í mánuði, en við
erum alltaf heppnir, höfum alltaf
náð afla. Það er ein regla sem ég
hef í þessu og hún er að reyna allt-
af að leggja á enduðu falli, á ligg-
indinum og upptakan er þá á flóð-
inu. Við miðum nú aðallega við
gömlu miðin og þreifum okkur
áfram. Það þýðir ekki að leggja hér
línu nema á kolhart hraun og mað-
ur lærir á þessu hvar er hægt að
ná upp með góðu, því maður getur
alveg eins verið heima eins og að
leggja á leir. Þegar ég var ungling-
ur var gert grín að þeim sem lögðu
á hraun, en nú er það öfugt. Þetta
skapast af þjálfun og rejmslu.
Þeirri konu fylgdi
kolvitlaust veður
Áður fyrr dreymdi mig fyrir
daglátum. Ef mig dreymdi naut,
að ég væri að glíma við naut eða
flýja naut, þá vissi ég að ég átti
að leggja lúðulínu, það brást aldr-
ei. Og ef mig dreymdi eina ákveðna
konu , Björgu Bergsdóttur í Fá-
skrúðsfirði, þá feilaði ekki að ég
fekk fullan bát. Ef mig dreymdi
hins vegar eina aðra ákveðna konu
þá reri ég ekki, ég var búinn að fá
nóg af því að dreyma hana,það
fylgdi undantekningarlaust kolvit-
laust veður. Hún hét Hallbera 111-
ugadóttir, mikið indæl kona, en
svona var nú að dreyma hana, kol-
vitlaust veður. Hún hefur varað
mig við blessunin.
Eg man eftir því einu sinni á litla
Þristinum, við vorum á línu. Mig
dreymdi Hallberu og ég ræsti strák-
ana til þess að fara niður í bát og
binda hann betur. Það var blíðuveð-
ur og þeir héldu að ég væri orðinn
snarvitlaus. Helgi Bergvins skip-
stjóri á Stíganda reri ekki heldur
og spurði mig niðri á bryggju hvort
ég hlustaði á Ölfuna, það var víst
veðurskip úti á reginhafí. Ég neit-
aði því, en þá voru víst 8-9 vindstig
úti á hafínu. Það leið hins vegar
ekki langur tími þangað til bátamir
fóru að tínast inn, línulausir og með
allt í basli.
Ég álít mig hafa dreymt fyrir
gosinu, en fattaði það ekki fyrr en
eftir á. Mig dreymdi það að ég kom
niður að höfn og það var þá enginn
sjór út að Klettsnefi. Ég hugsaði
með mér að það yrði ekki mikið
róið frá Eyjum á vertíðinni og gos-
ið olli því að þá vertíð var ekki róið
frá Vestmannaeyjum. Ég hélt fyrst
að þetta væri fyrir hallærisvertíð,
en þetta var nú línan í draumnum.
Frískast upp við að
komast á flot
En alltaf langar mig á sjóinn, sú
löngun hefur ekkert minnkað með
árunum. Mér finnst ég frískast upp
við að komast á flot, það segi ég
satt og það ætla ég að gera á með-
an ég hef þessa heilsu og Nonni
viil róa. Ekki er ég nú dómbær á
það hveiju er hægt að þakka það
að vera svo heilsuhraustur sem ég
er, en ég hef alltaf reynt að vera
léttur og kátur og fer aldrei í fylu,
sama hver djöfullinn gengur á. Ég
veit til þess, að ef það er eitthvað
þungt í mér þá rífst ég ekki. Ég
halla mér bara og sef það úr mér.
Það þarf ekki nema kríu á svoleiðis
eða fegrunarblund.
Nei, ekki get ég nú sagt að ég
hafí tekið sumarfrí um dagana.
Tvisvar sinnum fórum við þó upp á
Hérað í nokkra daga þegar við vor-
um fyrir austan, 3 til 4 daga og
svo hefur maður stöku sinnum
brugðið sér í bfltúr. Tvisvar hafa
Valur Andersen og Inga boðið mér
í flugtúra, dásamlega túra. Nei,
mig langar ekkert til útlanda, bless-
aður vertu, það er langtum
skemmtilegra fyrir mig að leggja
línu suður af Eyjum. Eg ætla ekki
að bölva ellistyrknum, það er feikna
bót að honum, en erfítt væri að lifa
af honum ef maður gæti ekki bætt
hann upp. Nei, mitt sumarfrí er að
komast á flot og alltaf er maður
léttari ef aflast vel . Annars erum
við Nonni á þannig samning við
almættið að það kemur á síðustu
bjóðin, alltaf er kominn afli þegar
línan er komin inn, þá er miðrúmið
orðið fullt og þá erum við ánægðir.
Jón elskar ýsuna sem von er,
fisksali, en mér líkar best við þor-
skinn, hann er einhvemveginn
skemmtilegastur og maður hefur
mest verið að veiða hann. En ekki
má gleyma lúðunni, hún er hálfgerð
drottning fískanna og það er alltaf
gaman að fást við lúðuna, því er
ekki að neita. Við eigum nokkra
lúðubletti og það fylgir því titringur
að veiða þennan öfluga fisk, lúð-
una. Ég man hins vegar eftir vertíð-
um með 200 þorska á bjóð, oft á
hveijum krók, en nú þættu 15-20
stykki gott. í mínu ungdæmi þóttu
heimamiðin sannkölluð gullkista,
en nú er þetta ekki einu sinni jafn-
virði koparhlunks, enda alls staðar
á landinu landhelgi nema við Eyjar.
Það er líklega kominn tími til að
lemja í borðið. Ég væri svo sem til
í það, þyrfti bara að láta spúla út
eyrun, sjónin er góð, en heymin
misjöfn. Það eina sem hijáir er
slappleiki í hnjánum, ég hef lítið
gert af því að dansa síðan ég datt
;ofan á Stínu hans Bjössa kokks,
ien ég hef nú kannski verið eitthvað
valtur, var að koma úr tvöföldu
vertíðarslútti.
TEXTI: ÁRNI JOHNSEN
Auðvitað heitir trillan Gaui gamli og þarna er Jón Ingi i fullu miðrúminu. Morgunbiaðið/SigurgeiriEyjum
ALDREIANNAÐ EINS
ÚRVALAF
SUMAR
VÖRUM
/'Ford Bronco IIEDDIE BAUER, 4x4, árgerð 86. (ekinn 12 þús. mílur),
ásamt öðrum bifreiðum, er verða sýndará Grensásvegi 9, þriðjudaginn
7.júníkl. 12-15.
TJIboðln vorða opnuð á sama stað kl. 10.00.
SALA VARNARLIÐSEIGN A.