Morgunblaðið - 07.01.1989, Blaðsíða 27

Morgunblaðið - 07.01.1989, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. JANÚAR 1989 27 Menntamálaráðherra við þriðju umræðu fjárlaga: Skípan heiðurslauna þarf að endurskoða Eyjólfur Konráð Jónsson: Ráðherra ekki til sóma að nefiia nöfii annarra listamanna við lokaa%reiðslu FRUMVARP til Qárlaga varð að lögum síðdegis í gær. Umræður um frumvarpið stóðu fram til klukkan tvö aðfaranótt föstudagsins. Allar breytingatillögur meirihluta Qárveitinganefndar voru samþykktar en breytingartillögur stjórnarandstöðuþingmanna voru felldar. Nokkrar umræður urðu um heiðurslaun iistamanna við atkvæðagreiðsluna, er þingmenn gerðu grein fyrir atkvæðum sinum, og kom m.a. fram í máli Svavars Gestssonar, menntamálaráðherra, að henn teldi áð fyrir- komulag á heiðurslaunum listamanna þyrfti að endurskoða. Þegar kom að atkvæðagreiðslu um tillögu menntamálanefndar varðandi heiðurslaun listamanna kvaddi Guðni Ágústsson (F/Sl) sér hljóðs. Sagði Guðni að flestir þeir er fengju þessi heiðurslaun væru þess vel verðir. Hins vegar væri ætíð vandi á höndum Sérstakt gjald lagt á innfhitt- ar kökur SÉRSTAKT verðjöfnunar- gjald verður væntanlega lagt á innfluttar kökur og majónes á næstu vikum til styrkja sam- keppnisstöðu innlendra fram- leiðenda. Þetta kom fram í svari Jóns Sigurðssonar, við- skipta- og iðnaðarráðherra, við fyrirspurn Friðriks Sop- hussonar á Alþingi á fimmtu- dag. Friðrik spurði, hvort ríkis- stjórnin ætlaði að fara að tillög- um nefndar, sem skipuð var á síðasta ári til að kanna sam- keppnisstöðu innlendrar köku- framleiðslu. Nefndin skilaði end- anlegu áliti sínu í nóvember og var þar lagt til, að tímabundið verðjöfnunargjald yrði lagt á inn- fluttar kökur og majónes sam- kvæmt stofnsamningi EFTA og fríverslunarsamningi Evrópu- bandalagsins. Gjaldið yrði 25% á kökur en 16% á majónes. Jón Sigurðsson svaraði fyrir- spurninni á þá leið, að ríkisstjórn- in hefði samþykkt að fara í meg- inatriðum eftir tillögum nefndar- innar en framkvæmd málsins hefði tafíst nokkuð vegna anna í tekjudeild fjármálaráðuneytis- ins. Nú væri verið að kanna, hvort setja ætti sérstök lög um þetta mál eða leggja á tímabund- ið gjald með heimild í tollskrár- lögum. Sagði ráðherra, að ákvörðun um það yrði tekin á næstu vikum. þegar velja ætti heiðurslistamenn. Þeir væru líka margir sem aldrei hlytu þessi laun en væru þess vel verðugir. Taldi hann ekki hægt að gera upp á milli listamanna með þessum hætti og sagði verðugra að greiða yngri listamönnum starfslaun, ef Alþingi vildi heiðra hina eldri væri fálkaorðan til. Halldór Blöndal (S/Ne) sagði að alþingismönnum hefði alltaf tekist að afgreiða heiðurslaun listamanna á þann hátt að það væri öllum til sóma. Til allrar hamingju væri það svo að jafnan væru fleiri þess verðug- ir að hljóta þessi laun en hægt væri að veita þau. Sagðist þingmaðurinn auðvitað sakna þess að fleiri lista- menn ættu þama ekki sæti. Vonaði hann að alþingi íslendinga bæri áfram til þess gæfu að sýna sínum bestu listamönnum þann sóma að hugur fylgdi máli. Svavar Gestsson, menntamálaráð- herra, sagði að Alþingi ætti ekki að ákveða það í lokaðri atkvæðagreiðslu hveijir hlytu þessi heiðurslaun. Það væri líka íhugunarefni að menn sem hlotið hefðu viðurkenningar af hálfu Norðurlandaráðs væru ekki í þessum hóp, þeir Thor Vilhjálmsson og Atli Heimir Sveinsson. Lýsti mennta- málaráðherra því yfir að fyrirkomu- lag á heiðurslaunum listamanna yrði endurskoðað í framtíðinni. Benti þá Guðrún Helgadóttir, for- seti sameinaðs þings, á að Hafliði Hallgrímsson, tónskáld, hefði einnig fengið tónlistarverðlaun Norðurland- aráðs. Þórhildur Þorleifsdóttir (Kvl/Rvk) sagði að úthlutun þessara launa ætti ekki að vera í höndum Alþingis. Al- þingi ætti að ákveða upphæðina en einhver annar aðili að sjá um úthlut- unina. Nú hefði sannast með áhri- faríkum hætti að þetta væri rétt skoðun. Þingmaðurinn sagðist einnig vilja mótmæla fréttaflutningi af út- Varnarliðið: Flutti inn 504 tonn af lgöti á árinu 1987 JÓN Baldvin Hannibalsson, utanríkisráðherra, upplýsti á Alþingi á fimmtudaginn, að varnarliðið hefði á árinu 1987 flutt til landsins 504 tonn af kjöti. Samtals hefði varnarliðið flutt unnar landbúnaðarafúrð; ir fyrir 24 milljónir króna og nýólkurafurðir fyrir 7,2 milljónir. Á sama tíma námu kaup varnarliðsmanna á islenskum landbúnaðarafiirð- um samtals 2,8 milljónum króna. Þetta kom fram í svari utanríkis- ráðherra við fyrirspum Guðna Ágústssonar (F/Sl). Guðni spurði hversu mikið af landbúnaðarafurðum íslendingar hefðu selt varnarliðinu á árunum 1985, 1986 og 1987 og hversu mikið af kjöti og öðrum land- búnaðarafurðum varnarliðið hefði fengið að flytja til landsins á sama tíma. Sagði fyrirspyijandi að mikil- vægt væri að fylgjast með þessum innflutningi, einkum í ljósi þeirra deilna sem orðið hefðu um hann. Utanríkisráðherra sagði meðal annars, að á árinu 1987 hefðu kaup vamarliðsmanna á kjöti, eggjum, mjólkurafurðum og brauðvörum numið samtals 2,8 milljónum króna. Sagði hann að framundan væm við- ræður um kaup landbúnaðarvara á þessu ári og hefði varnarliðið sýnt áhuga á að kaupa landbúnaðarvömr af íslendingum , aðrar en dilkakjöt, sem virtist ekki njóta mikillar hylli vamarliðsmanna. Ráðherra ságði að á árinu 1987 hefði varnarliðið fengið heimild til flytja til landsins 504 tonn af kjöti og 40 tonn af eggjum. Unnar land- búnaðarvömr hefðu verið fluttar inn fyrir jafnvirði 24 milljóna króna og mjólkurafurðir fyrir jafnvirði 7,2 milljóna króna. Guðni Ágústsson tók aftur til máls og sagði að skammt miðaði í þessum efnum og nauðsynlegt væri að stöðva innflutninginn. Stein- grímur J. Sigfússon, landbúnaðar- ráðherra, sagðist telja að samskipti íslendinga við erlendan her í landinu ættu að vera sem minnst. Hann sagð- ist ekki talsmaður þess að selja þess- um Bandaríkjamönnum á Miðnes- heiði kjöt frekar en Bandaríkjamönn- um annars staðar í heiminum. Hins vegar ættu íslensk lög að gilda á íslandi og innflutningur varnarliðsins á kjöti væri lögbrot. Kristinn Pétursson: Standast bráðabirgðalögin gagnvart s1j órnarskránni? KRISTINN Pétursson (S/Al) hefur farið fram á það við fjárliags- og viðskiptanefhd neðri deildar að hún afli álits Lagastofiiunar Háskóla íslands á því hvort nokkur atriði bráðabirgðalaga ríkisstj órnarinnar standist gagnvart stjórnarskránni. Óskar hann eftir skriflegu svari frá nefndinni fyrir þinghlé það sem nú er fyrirhugað. Kristinn spyr í fyrsta lagi hvort heimilt sé að gefa út bráðabirgðalög sem fela í sér ráðstöfun fjármuna úr ríkissjóði, hvort heldur sé bein ráðstöfun fjármuna, lántökur eða ábyrgðir á skuldabréfum sem fela í sér beina eða óbeina ávísun á ráð- stöfun fjármuna. I öðru lagi hvort heimilt sé að gefa út bráðabirgðalög sem fela í sér breytingu á fjárlögum ársins 1988 með því að lækka framlag Atvinnuleysistryggingasjóðs um 600 m.kr. og ráðstafa því annað. Með öðrum orðum hvort heimilt sé að gefa út bráðabirgðalög sem breyta fjárlögum yfirstandandi árs, sbr. 5 8T-. I þriðja lagi hvort heimilt sé að framselja skattlagningarvald í hend- ur ráðherra sbr. 13. gr. I fjórða lagi spyr svo Kristinn hvort heimilt sé að fresta gildi- stökuákvæði fram til þess tíma er Alþingi hefur komið saman, sbr. 23 gr. Kristinn segir í bréfi til fjárhags- og viðskiptanefndar að hann hafí spurt ríkislögmann þessara spurn- inga í nóvember sl. en fengið þau svör að ríkislögmanni væri ekki skylt að svara alþingismönnum svona spurningum. Hefði hann jafnframt látið þess getið að enginn hefði spurt sig álits á þessu atriði. Kristinn seg- ir sig vera bundinn af undirritun um drengskaparheit að stjórnarskrá lýð- veldisins og telji að full ástæða sé til þess að fá álit Lagastofnunar Háskóla íslands á ofangreindum spurningum svo tryggt sé að laga- setning sem þessi sé í samræmi við þær skyldur sem þingheimur hafi tekið á sig varðandi stjórnarskrá lýðveldisins. Þingmenn greiða atkvæði við þriðju umræðu fjárlaga í gær. hlutun heiðurslauna listamanna, þar sem dregnar hefðu verið í dagsljósið atkvæðagreiðslur og síðan sagt að um ósamkomulag hefði verið að ræða. Það væri ekki rétt. Samþykkt hefði verið að hafa skoðanakönnun fyrst og síðan atkvæðagreiðslu. Albert Guðmundsson (B/Rvk) sagðist vilja lýsa ánægju sinni yfir störfum nefndarinnar. Hann sæi engan þarna sem ekki væri verðlaun- anna að fullu verðugur. Tók hann undir að fleiri nöfn hefðu mátt vera á listanum en sagðist telja að svona umræður eins og nú hefðu farið fram væru fremur til hins verra en til hins betra. Eyjólfur Konráð Jónsson (S/Rvk) sagðist hafa starfað lengi í mennta- málanefndum og ætíð þegar fjallað hefði verið um heiðurslaun lista- manna hefði verið reynt til' hins ýtr- asta að ná samkomulagi. Þingmaður- inn vék síðan að ræðu Svavars Gests- sonar. Hann sagði það vera eitt að ræða breytt fyrirkomulag heiðurs- launa en það væri einkennilegt að sjálfur menntamálaráðherra skyldi kjósa þetta tækifæri, við lokaaf- greiðslu fjárlaga, að fara að nefna nöfn annarra listamanna. Væri það honum ekki til sóma. Borgaraflokkurinn klofnaði þegar tillögur frá Guðmundi Ágústssyni (B/Rvk) um niðurskurð á ríkisút- gjöldum komu til atkvæða. Greiddu þeir Albert Guðmundsson og Ingi Bjöm Albertsson atkvæði á móti til- lögum Guðmundar en aðrir þing- menn Borgaraflokksins studdu þær. Nokkrar deilur urðu einnig um þess- ar tillögur af öðru tilefni. Albert Guðmundsson sagði að þó tillagan væri flutt af þingmanni Borgara- flokksins þá væri hún ekki flutt af flokknum sem slíkum. Pálmi Jónsson (S/Rvk) sagði þess- ar tillögur hafa verið vinnuplagg sem hann hefði unnið með ásamt öðrum stjómarandstöðuþingmönnum. Aldr- ei hefði verið ætlunin að flytja tillög- umar í þessari mynd og síðar orðið samkomulag um að falla frá tillögu- flutningnum. Það væri líka vont að þingmaðurinn færi með ósannindi hvað varðaði uppmna þessara til- lagna. Guðmundur hefði staðið að því að vinna að þessum tillögum en ekki átt frumkvæðið að þeim. Matthías Á. Mathiesen (S/Rn) flutti breytingartillögu um að lög- bundin framlög samkvæmt vegalög- um til vegamála yrðu ekki skert eins og ráð væri fyrir gert. I stað þess yrðu þau lögð inn á sérstakan reikn- ing og geymd þar til ráðstöfunar fýrir Vegasjóð á næsta ári. Var sú tillaga felld. Þegar fjárlagafmmvarpið var bo- rið upp í heild sinni sagði Þorsteinn Pálsson, formaður Sjálfstæðisflokks- ins, er hann gerði grein fyrir at- kvæði sínu, að þegar ríkisstjómin hefði lagt flárlagafmmvarpið fyrir Alþingi hefði verið augljóst að engar efnahagslegar forsendur væm fyrir því. Við meðferð fmmvarpsins hefði Iíka komið fram að ríkisstjórnin hefði ekki treyst sér til að afgreiða fjárlög- in í samræmi við raunvemlegar að- stæður. Margir mikilvægir kostnað- arliðir væm t.d. vanáætlaðir. Þetta væri ekki eiginlegt fmmvarp heldur pappírsgagn. Sjálfstæðisflokkurinn hefði því ekki flutt breytingartillögur við fmmvarpið og sæti hjá við af- greiðslu þess. Albert Guðmundsson sagði er hann gerði grein fýrir atkvæði sínu að fjárveitinganefhdarmenn hefðu margir hælt sér af því að fmm- varpið hefði ekki breyst í meðferð nefndarinnar, eingöngu hækkað um 0,43%. Frá því að fjárlögin hefðu verið afgreidd á síðasta ári og þang- að til niðurstöðutölur vom birtar hefðu fjárlögin hins vegar hækkað um meira en 12 milljarða. Álbert sagði fjárveitinganefnd hafa unnið í algerri spennitreyju. Þetta væri ekki fmmvarp Alþingis heldur fmmvarp ríkisstjómarinnar. Stuttar þingfréttir Alþingi kom saman síðastlið- inn miðvikudag eftir jólaleyfi þingmanna til þess að afgreiða frumvarp til Qárlaga fyrir árið 1989. í gær, föstudag, var þing- haldi frestað á ný og mun Al- þingi koma aftur saman fyrir 6. febrúar. Steingrímur Her- mannsson, forsætisráðherra, lýsti þvi yfir i gær, að ekki verði sett bráðabirgðalög um efna- hagsmál i þinghléinu. Útsöluverð áfengis og tóbaks hækkar í gær var samþykkt á Alþingi stjórnarfmmvarp, sem heimilar fjármálaráðherra að hækka útsölu- verð áfengis og tóbaks, þrátt fyrir gildandi lög um verðstöðvun. Ólaf- ur Ragnar Grímsson íjármálaráð- herra sagði í umræðum um fmm- varpið, að ætlunin væri að afla 450 milljóna króna tekna í ríkissjóð með þessum hætti. Þingmenn úr Sjálf- stæðisflokki og Borgaraflokki lýstu sig andvíga þessari heimild til ráð- herra, þar sem það væri siðleysi af ríkisstjóminni að fylgja ekki þeim lögum um verðstöðvun, sem hún ætlaði öðmm aðilum að fara eftir. Þingmenn Kvennalista studdu hins vegar þetta fmmvarp og sögðu þessa tekjuöflunarleið heppilegri en ýmsar aðrar. Verður lögum um Seðlabanka breytt? Geir H. Haarde (S/Rvk) hefur lagt fram fyrirspum til Jóns Sig- urðssonar, viðskiptaráðherra, um endurskoðun laga um Seðlabanka íslands. Þar spyr þingmaðurinn, hvort ráðherra sé sammála þeirri yfírlýsingu Jóns Baldvins Hanni- balssonar, utanríkisráðherra og formanns Alþýðuflokksins, að ferill Seðlabankans sé orðinn slíkur, að ekki verði hjá þvi komist að taka starfsemi hans til gagngerrar end- urskoðunar, þrengja hlutverk hans og valdsvið og fá honum forystu á faglegum gmndvelli. Tryggingasjóður fiskeldislána Alþingi samþykkti í gær fmm- varp til laga um stofnun Trygg- ingasjóðs fískeldislána. Sjóður þessi á að hafa sjálfstæðan fjárhag en vera í vörslu og umsjón Stofnl- ánadeildar landbúnaðarins, sem jafnframt á að annast rekstur hans. Hlutverk sjóðsins á að vera að bæta stöðu fiskeldisfyrirtækja hér á landi, bæði hvað varðar öflun rekstrarfjár og möguleika á afurða- og rekstrarlánum. Samkomulag var um að hraða afgreiðslu þessa fmmvarps, þótt þingmenn væm ekki á einu máli um efni þess.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.