Tíminn - 28.10.1965, Blaðsíða 11

FIMMTUDAGUR 28. október 1965
TÍIVBINN
n
Lapointe til að spyrja hann um
þetta, honum fannst nú allt hlyti
að velta á þessu. Ef þessi glugga-
tjöld voru ekki dregin fyrir að
öllum jafnaði þá hlutu Louise og
Felix að vita allt hvað fram fór
í skrifstofunni.
Gat hann gert ráð fyrir að þau
hefðu fylgzt með öllu sem fram
fór síðastliðna nótt og vissu hver
var morðinginn?
f einu horninu stóð peninga-
skápur, þriggja feta hár ,sem ekki
mátti opna fyrr en á morgun því
það var ekki hægt að gera nema
í viðurvist lögfræðings Fumals og
rannsóknardómarans.
Hvað geymdi Fumal í þessum
peningaskáp? Erfðaskrá hafði eng
in fundizt enn.
Maigret hélt áfram að brjóta
heilann. Lentin hafði oft farið á
skrifstofuna, stundum þegar Fum
al svaf í svefnherbergi sínu . . .
Að vísu var eitt herbergi á milli
skrifstofunnar og svefnherbergis-
ins en Fumal var tortrygginn mað
ur sem engum trúði og það ekki
að ástæðulausu.
Lentin hafði hnuplað árum sam
an. Gat það verið að kjötkaup-
maðurinn hefði aldrei heyrt
þrusk?
Hann var gunga og raggeit, það
vissi Maigret. Hann hafði verið
gunga í skóla, hann hafði svikizt
aftan að strákunum og baðst svo
aumlega vægðar, þegar átti að
lumbra á honum.
Oftar en einu sinni hafði hann
hlaupið til kennslukonunnar og
klagað.
Gerum ráð fyrir að Lentin hafi
farið í eina hnuplferð sína fyrir tiu
dögum eða svo . . .
Gerum ráð fyrir að Fumal hafi
þá heyrt þrusk . . .
Maigret sá konung kjötmarkaðs
ins fyrir sér þar sem hann kreisti
skammbyssuna í hendi sér en
brast áræði til að fara fram og
gá. Líklega vissi hann ekki um
mág sinn í húsinu og grunaði því
eitthvert hinna, einkaritarann,
Monsieur Jósef, jafnvel eiginkon-
una.
Hafði honum komið skiptimynt
DEILD 7
VALERIY TARSIS
21
hann óskaði þess að lífi Arabanna væri betur gerð skil, en
var. Hafði nokkuð af þvi sem lýst var, nokkru sinni átt sér
stað? Var það ímyndunarafl Arabanna, sem skapaði þenn-
an heim? Sáu þeir lengra en þeir sem byggðu norðlægari
Bnd.
Trú þeirra á mátt ljóssins, fannst honum eftirtektarverð,
þeir ortu sig frá örlögum sínum. Það var margt furðulegt í
þessum þjóðsögum, og honum fannst hann skilja þær, þótt
hann gæti ekki lýst skilningi sínum með orðum.
Hetjurnar voru sterkar og óttalausar, þær hirtu ekki
um erfiðleikana, hans las aftur og aftur stríðsköllin:
Sinaí kastalinn stenzt áhlaupin,
orrustan geisar á fjallinu,
meðan Móses rannsakar verðandina.
Rek niður staf þinn — vald hans nær til
allra skapaðra hluta —
Óttastu að kaðallinn muni breytast í slöngu?
Lestu gjörðir fjandmannanna,
eins og þú lest ljóð úr Kóraninum
og ritaðu Ijóð þín með rýtingnum
á háls f jandmanninum.
Var hann eins og Móses? Var hann að rannsaka verðand-
ina. Verðandin var sek, hún gat ekki varið sig og þagði.
Það gat enginn vitnað með henni. Kaðalinn er kaðall og sá
vitri skildi hann eftir við veginn.
Þegar þú hefur metið gjörðir fjandmanna þinna, þá eyðirðu
ekki frekar orðum við þá: þú veizt svarið og rýtingur þinn
skrifar það á háls þeim?
„Eru erfiðleikar okkar fólgnir í þessu, að við ofmetum
andstæðinginn en vanmetur eigið afl?“
Gjör það, sem gjöra þarf með ofbeldi.
Ekki með klækjum. Örlögin hafa sinn tíma.
Það eru áðeins kjánar, sem óttast að bíða.
Hann vissi að örlögin hafa sinn tíma. En átti hann kraft
til að berjast og langlundargeð til að halda áfram að lifa
in í hug? Gat hann átt von á því
að þessi ókunna vera kæmi næst
inn í svefnherbergið . . . ?
Allt gat þetta hafa átt sér stað.
Það útskýrði hvers vegna Fumal
hafði farið að senda sjálfum sér
hótunarbréf, til þess að hafa
ástæðu til að leita verndar lög-
reglunnar.
Hann hefði ekki þurft að skrifa
bréfin. En þá hefði komið í Ijós
hvað hann var hræddur og hug-
laus.
Hann sló öskuna úr ’pípunni
sinni ánægður á svip, lagðist aftur
til svefns og svaf vært unz kaffi-
ilmur vakti hann um morguninn.
— Gekkstu í svefni í nótt?
spurði konan.
— Nei.
— Þú sazt í myrkrinu og reykt-
ir.
— Já.
Hann mundi allt, þó var lausn-
in ekki fengin enn. Hann klæddi
sig, borðaði morgunverð og tók
svo strætisvagninn á skrifstofuna,
fékk sér morgunblöðin í leiðinni.
Nú brá svo við að sólin var far-
in að skína og það var létt yfir
fólkinu, himininn var fölblár, göt-
urnar þurrar, aðeins trjástofnanir
enn þá rakir eftir rigningu und-
anfama daga.
Fumal, konungur kjötmarkaðsins
Morgunblöðin átu upp orðatil-
tæki síðdegisblaðanna, bættu við
nýjum upplýsingum í málinu og
nýjum ljósmyndum, á einni þeirra
sást Maigret ganga út úr húsi
Fumals þungbúinn á svip og dró
hattinn niður á enni.
Ein millifyrirsögn:
Talið að Fumal hafi æskt lög-
regluverndar daginn sem hann dó.
Einhver hafði ljóstrað upp.
Kannski hafði eitthvað síazt út úr
ráðuneytinu, þar hlutu ýmsir að
vita um símhringingu kjötkaup-
mannsins. Eða hafði Louise Bourg
es gefið blaðamönnunum eitthvað
í skyn?
„Nokkrum klukkutímum fyr-
ir hinn hörmulega dauðdaga sinn,
gekk Ferdinand Fumal á fund
Maigrets lögregluforingja hjá
rannsóknarlögreglunni og er tal-
ið að hann hafi skýrt honum frá
sem þræll? Hann vissi að hatrið jókst og andúðin magn-
aðis, en hver myndi berjast við hlið hans? Morenny var
fangi. Það var tóm umhverfis hann og Volodya: óttinn sem
Stalin hafði vakið var enn í loftinu, það myndi taka áratugi
að losna undan áhrifum óttans og yngsta kynslóðin var enn
of ung.“ Ég er einn án skotfæra. Bjartsýni mín er ekki of
mikil. En er nokkur bjartsýnn? Öll mikil skáld eru svart
sýnismenn. Leopardi, Byron, Lermontov, Heine, Blok, Past-
ernak. Það er hægt að lýsa Pushkin í einni línu: „Löngu
dauð hamingja bjánalegra tíða.“ Og Lermontov: „Ef þú lít-
ur í kring um þig, virðist líífið heimskuleg fyndni.“ Þeir
elskuðu auðvitað lífið. Ég, Morenny og Volodya gerum slíkt
hið sama ...
„Byron hrópar með tungu Kaíns, það gæti einnig verið
okkar rödd:
... ég, sem hrylli við
dauðanum, svo mjög að hugsun um hann
eitraði allt líf mitt...
.. . ég hef leitt hann hingað og gefið
honum bróður minn í kaldan faðminn ...
„Og Shakespeare? Hefur hann ekki spurt undanfarin þrjú
hundruð ár „að vera ekki?“ “
Er ef til vill betra að vera ekki? Morenny og Volodya
örmagnast 1 baráttunni gegn ofureflinu, við erum dæmdir til
þess að verða sem Kaín og drepa bróður okkar. Er það
þeirra sök, að þeir villast í skammsýni sinni Kemur nokkru
sinni sá dagur að allir verða Menn? Og á blóðbaðið engan
enda að taka? Þetta hæfir mér ekki . . . Það má vera að
Kaín hafi álitið að það væri ekkert rúm fyrir Abel á jörð-
inni, en hann varð ekki hamingjusamari fyrir það . ..
„Er engin leið fær?“
Hann leit út í myrkrið fyrir utan, stjörnurnar voi>u fjarlæg-
ar og skin þeirra dauft.
Þarf nýtt flóð og nýja Örk? Hann minnist harmatölu
Jafets:
0 menn, samferðamenn mínir ...
Hver mun gráta yfir gröf ykkar nema ég?
Hver mun verða eftirskilinn til að harma,
ættmenn mínir.
Vei, er ég yður það betri, að ég hljóti að lifa yður?
Var múgmorðið ekki enn svívirðilegra en bræðramorð
Kaíns?
Efi hans, hik, sálarkvalir vöfðust um hann og þjökuðu
hann, þetta var eins og kyrkislanga.
Nóttin leið.
Einn dagur nægir til þess að breyta veröldinni.
cc) Colllns ano Marvlll ®ress I96S
alvarlegum hótunum, sem hann
hafði orðið fyrir. Við nöfum það
eftir áreiðanlegum heimildum að
lögreglumaður hafi verið á verði
við hús Fumals á þeirri stundu
sem hann var skotinn til bana á
skrifstofu sinni.“
Ekki var minnzt á ráðherrann
en gefið í skyn að Fumal hefði
mikil pólitísk völd.
Maigret gekk seinlega upp breið
an stigann, lyfti hendi í kveðju-
skyni er hann hitti Jósef, hann
bjóst við að yfirmaðurinn vildi
finna hann en Jósef hafði engin
skilaboð fengið.
Hann skotraði augum á skjöl
sem höfðu verið lögð á borðið
hans.
Læknaskýrslan staðfesti það
sem hann þegar vissi. Fumal hafði
verið skotinn í dauðafæri. Kúlan
fannst í brjóstinu.
Skýrsla vopnasérfræðingsins var
jafn nákvæm. Skotinu hafði verið
hleypt úr Luger-byssu af þeirri
gerð sem þýzkir liðsforingjar báru
í stríðinu.
Loks var hann boðaður á fund
yfirmannsins og starfsbræður
hans kinkuðu kolli til hans, þeir
vissu að hann var í klípu og höfðu
samúð með honum.
létt á málunum:
— Nokkuð nýtt, Maigret?
— Rannsóknin er í fullum
gangi.
— Hafið Þér séð blöðin?
ÚTVARPIÐ
Fimmtudagur 28. október
7.00 Morgunútvarp 12,00 Hádeg
isútvarp 13.00 Á frívaktinni Ey-
dls Eyþórsdóttir stjórnar óska
lagaþætti
fyrir sjó-
menn. 14.40
Við, sem heima sitjum. Margrét
Bjarnason ræðir við Kristínu
Þórarinsdóttur 1 Helsinki. 15.00
Miðdegisútyarp. 16.00 Síðdegis-
útvarp 17.20 Þingfréttir 18.00
Segðu mér sögu Sigríður Gunn
laugsdóttir stjórnar þætti fyrir
yngstu hlustendurna. í tímanum
byrjar Stefán Sigurðsson á fram
haldssögu, sem heitir „Litli bróð
ir og Stúfur". 18.20 Veðurfregnir
18.30 Tónleikar 19.30 Fréttir 20.
00 Daglegt mál Árni Böðvarsson
cand, mag. flytur þátinn 20.05
Kórsöngur: ,,Det Norske Solist-
kor“ syngur. 20.20 Á förnum
vegi i Skaftafellssýslu. Jón R
Hjálmarsson skólastj. hittir að
máli tvo bændur í Álftaveri:
Hannes Hjartarson á Herjólfs-
stöðum og Jón Gislason í Norður
hjáleigu. 21.00 Sinfóniuhljóm-
sveit íslands leikur í Háskólabíói
22.00 Fréttir og veðurfregnir 22.
10 Kvöldsagan: „Örlög manns"
Pétur Sumarliðason kennari les
(3) 22.30 Kvöld i Reykjavfk Ólaf
ur Stephensen stjómar djass-
þætti. 23.00 Bridgeþáttur Hallur
Símonarson flytur. 23.25 Dag-
skrárlok.
I dag
morgun
Föstudagur 29. október
7.00 Morgunútvarp 12.00 Hádeg
isútvarp 13.15 Lesin dagskrá
næstu viku, 13.30 Við vinnua.
14.40 Við, sem heima sitjum
I Finnborg
Örnólfsdóttir '
les söguna
„Högni og Ingibjörg". (3) 15.00
Miðdegisútvarp. 16.00 Síðdegis-
útvarp 17.00 Fréttir. 1705 í hljóm
anna veldi Jón Öm Marinósson
kynnir sígilda tónlist fyrir ungt
fóik. 18.00 Sannar sögur frá liðn
um öldum. 18.20 Veðurfregnir
18.30 Tónleikar 19.30 Fréttir 20.
00 Kvöldvaka: 21.35 Útvarpssag
an: ,,Paradísarheimt‘‘ eftir Hall
dór Laxness Höf. flytur (2) 22.00
Fréttir og veðurfregnir. 22.10
íslenzkt mál Dr. Jakob Benedikts
son flytur erindi. 22.30 Nætur
hljómleikar: 23.10 Dagskrárlok.