Morgunblaðið - 12.05.1990, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. MAl 1990
41
Guðný Sveinsdóttír
ljósmóðir — Minning
Fædd 9. apríl 1903
Dáin 6. apríl 1990
Þegar mér var sagt lát Guðnýjar
Sveinsdóttur, frænku minnar frá
Eyvindará, minntist ég ljóðlína, sem
ég heyrði hana eitt sinn fara með:
Lífið allt er undrum slungið,
óráðin gáta á margan veg,
svipulli gleði og sorgum þrungið,
samvistin stutt en margvísleg.
Guðný taldi helst að þær væru
eftir þjóðsagnameistarann Sigfús
Sigfússon.
Faðir Guðnýjar var Sveinn Arna-
son frá Finnsstöðum í Eiðaþinghá
(f. 20. mars 1866), einn margra
systkina, sem eiga ijölda afkom-
enda og ættmenna á Austurlandi.
Móðir Guðnýjar var Guðný Ein-
arsdóttir (f. 2. september 1877) í
Refsmýri í Fellum. Árið 1889 flutt-
ist hún með foreldrum sínum að
Eyvindará og átti þar heima alla
stund síðan. Móðir Guðnýjar Ein-
arsdóttur var Guðný Jónsdóttir (f.
4. apríl 1838) í Refsmýri og uppal-
in þar en móðir hennar, Guðbjörg,
ein af 10 dætrum sr. Sigfúsar Guð-
mundssonar, sem síðast var prestur
að Ási í Fellum og nokkuð er frá
sagt í þjóðsögum Sigfúsar Sigfús-
sonar.
Faðir Guðnýjar Einarsdóttur var
Einar Þórðarson, ættaður úr Fell-
um. Varð hann ráðsmaður í Refs-
mýri árið 1876, eftir að Guðný Jóns-
dóttir missti mann sinn, Gunnlaug
Sveinsson. Einar og Guðný bjuggu
saman ógift alla ævi síðan. Höfðu
þau einstakt lag á vinnufólki, Guðný
var því mild og góð og Einar líka,
en með öðrum hætti. Einn í hópi
vinnufólksins var Sigfús Sigfússon,
sem var fyrst hjá þeim í Refsmýri
en síðar á Eyvindará og dvaldi þar
oft við ýmis störf um skemmri tíma.
Hann átti þar griðastað og er nú
komið í ljós að hann átti þar ómet-
anlegt athvarf við skriftir sínar og
sagnasöfnun. Síðar orti hann fögur
minningarljóð um mæðgurnar á
Eyvindará. Hann kenndi sig löngum
við þann bæ. Átthagasamtök Hér-
aðsmanna í Reykjavík og nágrenni
reistu honum minnisvarða síðar.
Guðný Einarsdóttir og Sveinn
Árnason hófu búskap á Eyvindará
eftir aldamótin. Elsta barn þeirra
var Guðný, sem hér er minnst.
Næstur í röðinni er Björn, ári yngri
og áttu þau sama afmælisdag. Kona
hans er Dagmar Hallgrímsdóttir frá
Eskifirði og búa þau í Egilsstaðabæ.
Þriðja í röðinni er Anna, fædd 1909,
búsett, á Akureyri, var gift Eiríki
Guðmundssyni úr Oxarfirði. Eiríkur
er látinn. Fjórða í röðinni er Einhild-
ur, fædd 1912, búsett á Akueyri,
gift Marteini Sigurðssyni úr
Fnjóskadal. Marteinn er einnig lát-
inn. Yngst er Unnur, fædd 1923,
búsett í Reykjavík, gift Baldri
Kristjánssyni lögreglumanni. Öll
eiga þau systkini uppkomin börn.
Guðný Sveinsdóttir lærði að
vinna það, sem þurfti á mannmörgu
heimili í sveit á fyrstu áratugum
aldarinnar. En skömmu fyrirtvítugt
hleypti hún heimdraganum, dvaldi
einn vetur við hannyrðanám á Ak-
ureyri og lauk námi frá Húsmæðra-
skólanum á Blönduósi vorið 1923.
Kom hún þá aftur heim að Eyvind-
ará. En skjótt skipast stundum veð-
ur í lofti, því að í febrúar 1924 lét-
ust foreldrar systkinanna með rúm-
lega viku millibili. Féll nú á ungar
herðar þeirra Björns og hennar að
veita búskap og heimili forstöðu og
sjá um uppeldi yngri systra sinna.
Var yngsta systirin, Unnur, þá að-
eins ársgömul. En Björn og hún
reyndust vandanum vaxin, samhent
og dugleg bjuggu þau á Eyvindará
til 1947. Nýtt íbúðarhús reis þar
af grunni árið 1937 en Guðný gat
látið eftir sér að fara til ljósmóð-
urnáms eitt ár og lauk því haustið
1936. Sá Einhildur systir hennar
um heimilið á meðan.
Strax að námi loknu tók Guðný ■
við ljósmóðurstarfi í Eiðaþinghá en
var auk þess Ijósmóðir í Vallahreppi
frá 1943 til 1954. Árið 1947 var
Gunnhildur Tryggva
dóttir - Minning
Fædd 22. maí 1913
Dáin 20. apríl 1990
Bognar aldrei - brotnar í
bylnum stóra seinast. (St. G. St.)
Þessar ljóðlínur komu í hugann
við skyndileg veikindi og andlát
tengdamóður minnar, en hún and-
aðist i Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri 20. apríl sl. eftir skamma
legu. Þó árin væru orðin þetta
mörg þá óraði engan af ástvinum
hennar að kallið væri komið og
Hérvistardagarnir á enda.
Gunnhildur fæddist 22. maí 1913
á Rútsstöðum í Eyjafirði. Foreldrar
hennar voru hjónin Ágústína Gunn-
arsdóttir, ljósmóðir, og Tryggvi
Jónsson, bóndi á Rútsstöðum, er
lengst af bjuggu á Svertingsstöðum
í Eyjafirði. A Svertingsstöðum ólst
Gunnhildur upp frá 9 ára aldri,
næstelst fjögurra systkina, en þau
eru: Sigurgeir, Guðrún Bergrós og
Haraldur, sem öll búa á Svertings-
stöðum.
Gunnhildur stundaði nám við
Húsmæðraskólann á Isafirði einn
vetur. Annars vann hún að mestu
á Akureyri á vetrum og heima á
sumrin. Hún starfaði í tvö ár á
Kristnesspítala og þar kynntist hún
eftirlifandi manni sínum, Jóni
Björnssyni smið frá Göngustaðakoti
í Svarfaðardal. Þau byrjuðu búskap
á Dalvík árið 1937. Fyrstu árin
leigðu þau á ýmsum stöðum á
Dalvík. Þau keyptu Ás (gamla
skólahúsið) sem Jón gerði upp og
innréttaði. En fjölskyldan stækkaði
og árið 1953 fluttu þau að Stórhóls-
vegi 6 á Dalvík í stórt og fallegt
tveggja hæða hús, sem Jón byggði
sjálfur. íbúð ijölskyldunnar var á
efri hæðinni en verkstæði Jóns á
þeirri neðri. Þar hafa þau búið
síðan. Gunnhildur og Jón eignuðust
7 börn, þau eru: Brynjar, kvæntur
þeirri er þetta skrifar. Birnir,
kvæntur Kristjönu Björgvinsdóttur,
Bragi, kvæntur Ragnhildi Jónsdótt-
ur, Gunnar, kvæntur Sigríði Rögn-
valdsdóttur, Ágústína Guðrún,
maki Valdimat' Snorrason. Auður
Guðný, maki Rúnar Búason, Sigur-
geir, kvæntur Steinunni Hauksdótt-
ur. Auk þess ólst sonur Jóns af
fyrra hjónabandi, Hjálmar Örn, upp
hjá þeim_ að mestu. Hjálmar er
kvæntur Ástu Dungal. Barnabörnin
eru 21 og barnabarnabörnin 5. Öll
eru þau búsett á Dalvík nema
Hjálmar og Brynjar.
Auk þess að ala upp stóra barna-
hópinn sinn og sinna barnabörnun-
um stundaði Gunnhildur vinnu utan
heimilis af og til fram að 75 ára
aldri. Öll störf léku í höndum henn-
ar, sama hvort var matseld, hús-
hald eða blómarækt. Ekki má
gleyma garðinum á Stórhólsvegi
6, sem var stolt hennar, enda fagur
og vel hirtur. Þar sagðist hún una
sér hvað best við að planta og hlúa
að gróðrinum. Undravert er hvað
hún gat afkastað miklu úti sem inni.
Kynni okkar hófust fyrir hartnær
þrjátíu árum er ég kom á heimilið
sem verðandi tengdadóttir. Þau
hjón tóku mér af sérstakri alúð og
hlýju og brátt urðum við Gunnhild-
ur ekki aðeins góðar tengdamæðgur
heldur einnig góðar vinkonur, og
áttum saman margar yndislegar
stundir sem yljað hafa gegnum árin.
Gunnhildur var glaðvær að eðlis-
fari og skemmtileg, sagði snilldar
vel frá og var gædd næmu skop-
skyni. Hún átti gott með að setja
sig í spor annarra og kunni þá list
að hlusta. Þessir eiginleikar gerðu
það að verkum að ungir jafnt sem
aldnir leituðu til hennar. Það var
ekkert kynslóðabil, „það var hægt
að tala um allt við ömmu“, sagði
eitt barnabarnið við mig nú ný-
verið. Já það eru ot'ð að sönnu og
aldrei kvailaði hún um eigin hagi.
Enda af þeirri kynslóð sem lagði
það ekki í vana sinn að vola og
víla og vera ráðaleysið uppmálað.
Það var engin lognmolla yfir
húsráðendum á Stórhólsvegi 6 þeg-
ar gesti bar að garði, hvort sem
þeir áttu um langan veg að fara
eða skamman. Þeir voru leiddir að
veisluborði og veitt af alúð og rausn.
Og þangað komu margir, skyldir
sem vandalausir, og öllum var tekið
ai' satna .myndarskap.
Gunnhildur var mjög bókhneigð
og las mikið, einkum nú seinni ár.
Hún hafði yndi af að ferðast og
betri og skemmtilegri ferðafélaga
get ég ekki hugsað mér. Því miður
urðu ferðirnar allt og fáar. Hún
minntist hátíðarguðsþjónustu í
Hallgrímskirkju í Reykjavík fyrir
nokkrum árum sem eins þess eftir-
minnilegasta á ferðum okkat'.
Gunnhildur trúði á mátt bænarinnar
og veit ég að bænir hennar hafa
fylgt afkomendunum hvert sem
leiðir hafa legið.
Systurnar Guðrún og Gunnhildur
voru mjög samrýmdar og voru bún-
ar að ráðgera svo margt skemmti-
legt á komandi suntri, en enginn
ræður sínum næturstað og þær áttu
báðar trúna um endurfundi á æðra
tilverustigi.
Eg veit að allir reyna eftir bestu
getu að styðja afa, þó amma sé
horfin.
Nú að leiðarlokum vil ég þakka
samfylgdina. Við geymum öll minn-
inguna um stórbrotna sómakonu
sem breiddi sig yfir velferð barna
sinna af ást og umhyggju og miðl-
aði gjöfum sínum af þeirri nær-
gætni og hjartahlýju að ylja mun
okkur meðan ævin endist.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Br.)
.,:;,.i))largrét Rögnvaldsdóttir
Egilsstaðahreppur stofnaður og
sjúkraskýli reist þar. Guðný tók þá
að sér ljósmóður- og hjúkrunarstörf
þar og gegndi þeim til 1954. Þá
kenndi hún astmasjúkdóms og flutti
til Reykjavíkur. Skömmu síðar
gerðist hún ráðskona hjá ekkju-
manni, Magnúsi Sveinssyni kenn-
ara frá Hvítsstöðum í Mýrasýslu.
Átti hann barnunga dóttur,
Guðnýju Margréti. Guðný Sveins-
dóttir gekk henni í móðurstað og
árið 1958 giftist hún Magnúsi.
Varð náið og gott samband milli
þeirra mæðgnanna. Guðný og
Magnús nutu þess að fylgjast sam-
an með dóttur sinni. Hún er nú
gift Helga Guðbergssyni lækni og
eiga þau þtjú börn.
Magnús Sveinsson lést skyndi-
lega 5. maí 1989. Guðný bjó áfram
í íbúð þeirra á Laufásvegi 27. Hún
lést skyndilega aðfaranótt'6. apríl
sl. og urðu því 11 mánuðir á milli
þeirra. Þau voru bæði glæsilegir
fulltrúar þeirrar kynslóðar, sem
fæddist og ólst upp á fyrstu tveim-
ur áratugum 20. aldar en mótaðist
í lífsreynslu og starfi á næstu þrem-
ur áratugunum.
Guðný hélt alltaf sambandi við
systkini sín og fólk á Héraði, fór
stundum austur á sumrin og oft
litu Héraðsmenn inn til hennar hér
í Reykjavík. Hún fylgdist vel með
uppvexti systkinabarna sinna og
ræddi um þau með gleði. Þegar
átthagasamtök Héraðsmanna í
Reykjavík voru stofnuð hausUð
1972 varð hún meðlimur í þeim.
Hún átti einnig tímaritið Múlaþing
frá upphafi og naut þess að lesa
þá mörgu þætti, sem þar er að
finna. Magnús og Guðný áttu mjög
vandað bókasafn.
Ég minnist Guðnýjar sem elsku-
legrar frænku, sem alltaf var gott
að koma til, henni virtist eiginlegt
að koma fagnandi til dyra. En allir
vissu að hún var atorkusöm, ákveð-
in og víðsýn. Hún hélt reisn og
frjálsri hugsun til hinstu stundar,
viss um hlutvet'k sitt í lífinu. Af
framanskrifuðu má sjá að hún farin
sinn rauða stein, þann gimstein sem
ber dýpstan vott um líf hennar og
starf. Systkinin og allir hennar nán-
ustu minnast hennar með gleði.
Ég votta Guðnýju Margréti
Magnúsdóttur samúð við sviplegt
fráfall foreldra hennar og bið henni
og fjölskyldu hennar allrar blessun-
ar.
Sigurður Kristinsson
Jón Vigfus Bjarna-
son - Kveðjuorð
Jón Vigfús Bjarnason garðyrkju-
bóndi S. Reykjum, Mosfellssveit,
lést á heimili sínu sl. laugardag,
aðeins 63 ára að aldri.
Mig langar að minnast þessa
ljúfa nágranna og frænda fáum
orðum. Faðir minn og Jowi, eins
og hann var kallaður, óiust upp
hlið við hlið, stunduðu báðir garð-
yrkju við samhliða garðyrkjustöðv-
ar, auk þess sungu þeir saman í
kórum í áratugi, þannig að náið og
gott samband myndaðist milli fjöl-
skyldnanna sem aldrei hefur fallið
skuggi á. Ég minnist þess hve
vinnusamur hann var og eiginkonan
og börnin samhent í hverju sem þau
tóku sér fyrir hendur. Ég hitti Jowa
alltaf öðru hverju og fannst mér
hann alltaf vera jafn hress og í sínu
góða skapi. Fráfall hans kom mjög
óvænt og erfitt er að sætta sig við
það. En ekki er hægt að deila við
þann sem öllu ræður. Minninguna
um Jovva geymum við og þökkum
fyrir þann tíma sem við fengum að
vera í nágrenni við hann.
Með tryggð til máls og manna
á mátt hins góða og sanna,
þú trúðir traust og fast.
Hér er nú starfsins endi.
í æðri stjórnar hendi
er það sem heitt í hug þú barst.
(Einar Ben.)
Innilegustu samúðarkveðjur til
Hansínu, Bjarna Ásgeirs, Ástu,
Kristjáns Inga, Baldurs og annarra
ættingja og vina.
Megi Guð vera með þeim og
styrkja í þessum erfiðu tímum.
Sveinn Sveinsson og fjöl-
skylda, Bjargi, Mosfellssveit.
t
Innilegar þakkir til allra, sem sýndu ökkur samúð og vinarhug
vegna andlóts og útfarar móður okkar, tengdamóður, ömmu og
langömmu,
ODDNÝJAR EGILSDÓTTUR
frá Efri-Sýrlæk.
Guðlaug Snjólfsdóttir,
Steinunn Snjólfsdóttir, Ingimundur Jónsson,
Guðrún Snjólfsdóttir, Sigurkarl Magnússon,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Innilegar þakkir færum við öllum þeim, er sýndu okkur samúð
og vinarhug við andlát og útför föður okkar, tengdaföður, afa og
langafa,
PÉTURS FINNBOGASONAR
frá Hjöllum.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki Elliheimilis isafjarðar og ‘ 3
einnig til Signýjar Rósantsdóttur og fjölskyldu fyrir ómetanlegan
stuðning við hinn látna.
Hulda Pétursdóttir,
Sigrún Pétursdóttir,
Steingrímur Pétursson,
Jens Pétursson,
Kristján Pétursson,
Helga Pétursdóttir,
Karl Jóhannsson,
Vilborg Ólafsdóttir,
Heiðrún Kristjánsdóttir,
Eyþór Bjarnason,
barnabörn og barnabarnabörn.