Morgunblaðið - 12.09.1990, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. SEPTEMBER 1990
Skoðanakönnun Félagsvísindastofnunar:
Aukið fylgi Sjálfstæðis-
flokks og Alþýðuflokks
Fylgi flokka í kosningunum 1987 og nú.
Þeir sem velja flokk.
Félagsvísindastofnun Háskóla
Islands hefur gert könnun á fylgi
stjórnmálaflokka fyrir Morgun-
blaðið. Könnunin er liður í þjóð-
málakönnun sem unnin er í þess-
um mánuði. Umsjón með könnun-
inni hafði Stefán Ólafsson lektor
og honum til aðstoðar við fram-
kvæmdina voru Asta Bárðardótt-
ir, Halldór Jónsson, Karl Sig-
urðsson og María Ammendrup.
Félagsvísindastofnun gerir grein
fyrir könnuninni á eftirfarandi
hátt:
Félagsvísindastofnun gerði þjóð-
málakönnun dagana 5. til 9. sept-
ember 1990. Leitar var upplýsinga
til 1.000 manns á aldrinum 18 til
75 ára af landinu öllu.
Upplýsinga var aflað um ýmis
atriði er tengjast þjóðfélagsmálum.
Viðtölin voru tekin í síma. Alls feng-
ust svör frá 675 manns af þeim
1.000 sem komu í úrtakið, sem var
slembiúrtak úr þjóðskrá, og er það
67,5% svarhlutfall. Nettósvörun —
þegar frá upphaflegu úrtaki hafa
verið dregnir þeir sem eru nýlega
látnir, veikir, erlendir ríkisborgarar
og fólk sem dvelur erlendis — er
71%. Fullnægjandi samræmi er
milli skiptingar úrtaksins og þjóðar-
innar eftir aldri, og kyni. Saman-
tekt um framkvæmd: Upplýsinga-
öflun. 5.-9. september 1990. Úrtak:
1.000 manns. Aldurshópur 18-75
ára. Búseta: Allt landið. Fram-
kvæmdamáti: Símaviðtöl. Brúttó-
svörun: 67,5%. Nettósvörun: 71%.
Samantekt um heimtur:
Fjöldi %
Svör 675. 67,5
Neita að svara 96 9,6
Látnir, sjúkir, erl. ríkisb. 51 5,1
Sími lokaður 14 1,4
Finnst ekki, fluttir og Ijarverandi 164 16,4
Alls 1.000 100
TAFLA 1.
Hvað myndu menn kjósa í alþingiskosningunum nú? Samanburður við
fyrri kannanir og alþingiskosningar 1987.
Þeir sem taka afstöðu.
Fjöldi Kjósa Maí Okt. Sept. Kosn-
nú ’90 ’89% ’89% ’87
Alþýðuflokkur 56 11,5 8,1 8,3 8,9 15,2
Framsóknarflokkur 77 15,8 16,4 17,6 17,6 18,9
Sjálfstæðisflokkur 244 50,1 45,5 47,6 44,0 27,2
Alþýðubandalag 46 9,4 11,9 8,3 12,6 13,4
Bandalagjafnaðarmanna ' — — 0,3 — — 0,2
Kvennalisti 46 9,4 14,5 14,8 13,4 10,1
Flokkur mannsins 5 1,0 0,6 0,8 0,7 1,6
Samt. jafnr. og félagsh 1 0,2 0,4 0,7 0,5 1,2
Þjóðarflokkur 4 0,8 1,0 0,7 0,5 1,3
Borgaraflokkur 2 0,4 0,6 0,3 1,4 10,9
Frjálsl. hægrimenn 1 0,2 0,0 0,7 0,1 —
Aðrir 5 1,0 0,6 0,1 0,3 —
Samtals 487 99,8 100 100 100 100
Kosningar 1987
Scpiember 1990 •
I I I I 1 1 ■
1
TAFLA 2.
Ef alþingiskosningar væru haldn-
ar á morgun, hvaða flokk eða lista
heldurðu að þú myndir kjósa?
Svör við spurningu 1.
Fjöldi Allir Kjósa
nu
Alþýðufl. 39 5,8 9,9
Framsóknarfl. 58 8,6 14,7
Sjálfstæðisfl. 213 31,6 54,1
Alþýðubandal. 35 5,2 8,9
Kvennalisti 36 5,3 9,1
Flokkur mannsins 3 0,4 0,8
Samtjafnrétti
ogfélagsh. 1 0,1 0,3
Þjóðarfl. 3 0,4 0,8
Borgaraflokkur 2 0,3 0,5
Fijálsl. hægrim. 1 0,1 0,3
Aðrir 3 0,4 0,8
Myndi ekki kjósa 32 4,7
Skila auðu 35 5,2
Neita að svara 57 8,4
Veitekki 157 23,3
Samt. 675 100 100
TAFLA 4.
Þeir sem eru óráðnir eru spurðir
áfram: „En hvort heldurðu að sé
líklegra, að þú kjósir Sjálfstæðis-
flokkinn eða einhvern annan
flokk eða lista?“
Svör við spurningum 1 til 3 sam-
anlögð.
Alþingiskosningar
Þrjár spurningar voru lagðar fyr-
ir svarendur á aldrinum 18-75 ára
um hvað þeir myndu kjósa, ef al-
þingiskosningar yrðu haldnar á
morgun. Fyrst voru menn spurðir:
Ef alþingiskosningar væru haldnar
á morgun, hvaða flokk eða lista
heldurðu að þú myndir- kjósa? Þeir
sem sögðu „veit ekki“ við þessari
spumingu voru spurðir áfram: En
hvaða flokk eða lista heldurðu að
líklegast sé að þú myndir kjósa.
Segðu menn enn veit ekki voru
þeir spurðir: En hvort heldurðu að
sé líklegra að þú kjósir Sjálfstæðis-
flokkinn eða einhvern annan flokk
eða lista? — 15,4% svarenda sögðu
„veit ekki“ eftir fyrstu tvær spum-
ingarnar, en þegar svörin við þriðju
spumingu er bætt við fer hlutfall
óráðinna niður í 7,3%.
Tafla 1 sýnir niðurstöðurnar, sem
fengust úr þessum þremur spum-
ingum samanlögðum - og er þeim
sem svara þriðja lið spumingarinn-
ar þannig, að þeir muni líklega
kjósa einhvern flokk annan en Sjálf-
stæðisfiokkinn, skipt á milli þeirra
flokka í sömu innbyrðis hlutföllum
og fengust við fyrri tveimur liðum
spumingarinnar. Til samanburðar
em líka í töflunni niðurstöður úr
þjóðmálakönnunum Félagsvísinda-
stofnunar, sem gerðar vora í maí
síðastliðnum, í október 1989, sept-
ember 1989 og úrslit þingkosninga
1987. í töflum 2-4 eru svörin gefin
upp sundurliðuð. Tafla 2 sýnir nið-
urstöður úr fyrstu spurningunni,
tafla 3 úr fyrstu tveimur saman-
lögðum og tafla. 4 sýnir niðurstöður
úr öllum spurningunum samanlögð-
um.
Fjöldi Allir Kjósa
Alþýðufl. 56 8,3 nu 11,5
Framsóknarfl. 77 11,4 15,8
Sjálfstæðisfl. 244 36,1 50,1
Alþýðuþandal. 46 6,8 9,4
Kvennalisti 46 6,8 9,4
Flokkurmannsins 5 0,7 1,0
Samtjafnrétti og félagsh. 1 0,1 0,2
Þjóðarfl. 4 0,6 0,8
Borgaraflokkur 2 0,3 0,4
Frjálsl. hægrim. 1 0,1 0,2
Aðrir 4 0,7 1,0
Myndi ekki kjósa 35 5,2
Skilaauðu 38 5,6
Neita að svara 69 10,2
Veitekki 49 7,3
Samt. 675 100 99,8
TAFLA 3.
Þeir sem segja „veit ekki“ í töflu
2 eru spurðir áfram: „En hvaða
flokk eða lista finnst þér líklegast
að þú myndir „kjósa?“
Svör við spurningum 1 og 2 sam-
anlögð.
Fylgi flokka meöal karla og kvenna.
Allir svarendur.
Fjjöldi Allir Kjósa nú
Alþýðufl. 47 7,0 10,8
Framsóknarfi. 65 9,6 15,0
Sjálfstæðisfl. 229 33,9 52,8
Alþýðubandal. 39 5,8 9,0
Kvennalisti 39 5,8 9,0
Flokkur mannsins Samtjafnrétti 4 0,6 0,9
ogfélagsh. 1 0,1 0,2
Þjóðarfl. 3 0,4 0,7
Borgaraflokkur 2 0,3 0,5
Frjálst. hægrim. 1 0,1 0,2
Aðrir 4 0,6 0,9
Myndi ekki kjósa 35 5,2
Skila auðu 38 5,6
Neitaaðsvara 64 9,5
Veitekki 104 15,4
Samt. 675 100 100
m
X:
3
Staður fyrir nýtt álver:
Aðrir staðir á Reykjanesi hugs-
anlega heppilegri en Keilisnes
- segir Ólafur Ragnar Grímsson
ÓLAFUR Ragnar Grímsson fjármálaráðherra segir að með tilliti til
atvinnuuppbyggingar á Suðurnesjum gæti verið heppilegra að flnna
nýju álveri þar, annan stað en Keilisnes.
Leiðrétting
í grein Torfa Guðbrandssonar,
„Þegar ólæsi gerir mönnum grikk“,
sem birtist sl. laugardag, datt út
setningarhluti. Rétt er setningin
svona: „Reyndar eru ýmiss konar
merki eða tákn allt um kring í
umhverfi okkar, og það sama gildir
um þau og bókstafina, að sé rangt
lesið út úr þeim, verður niðurstaðan
marklaus og er þá undir hælinn
lagt, hvort hætta sé á ferðum eða
ekki.“ í niðurlagi greinarinnar vant-
aði einnig spurninguna „Hver er
þá kjarni málsins?“, en hún kom á
undan þessari setningu: „Hann er
sá, að kórónan er tákn um það
stjórnskipulag, sem hér ríkti á árum
áður, nánar tiltekið tákn um yfirráð
danska konungsvaldsins á íslandi."
Morgunblaðið biður hlutaðeig-
andi velvirðingar á mistökunum.
„Ég tel mikilvægt að staðsetja
atvinnufyrirtæki á Suðurnesjum
þannig að vinnuaflið sem þessi fyrir-
tæki sækja komi þá fyrst og fremst
frá því svæði. Raunar tel ég, að eitt
af því hefði átt að gera í þessum
málum, væri að skoða fleiri en einn
stað undir álver á Suðurnesjum og
Norðurlandi og Austurlandi. Því það
eru fleiri staðir en Keilisnes á Suður-
nesjum sem koma til greina undir
álver,“ sagði Ólafur Ragnar.
Byggðastofnun telur að þar sem
Keilisnes liggi mitt á milli höuðborg-
arsvæðisjns og meginþéttbýlissvæð-
isins á Suðumesjum, muni fólk frá
báðum þessum svæðum sækja vinnu
við nýtt álver á staðnum, enda þótt
vinnureglur verkalýðsfélaga gætu
tryggt Suðurnesjamönnum forgang
að vinnu. Stofnunin segir, að ef ef
tekið er mið af landfræðilegum að-
stæðum og íbúafjölda megi reikna
með því að 90% starfsmanna í ál-
veri á Keilisnesi komi frá höfuðborg-
arsvæðinu en 10% frá Suðumesjum.
Byggðastofnun segist þó vilja reikna
með því að hlutur Suðurnesjamanna
væri hærri en það, þegar til lengdar
láti og reiknar því með að 30% af
starfsliðinu væri þaðan þegar verk-
smiðjan taki til starfa en að hlutfal-
lið hækki á nokkram árum upp í
50%, sérstaklega ef samdráttur
verður í starfsemi á vegum vamar-
liðsins.
Þetta kemur fram í minnisblaði
Byggðastofnunar til forsætisráð-
herra sem nú hefur verið gert opin-
ert. Ólafur Ragnar Grímsson vitnaði
í síðustu viku til minnisblaðsins í
fjölmiðlum og Oddur Einarsson,
starfsmaður starfshóps um stóriðju
á Suðurnesjum, lýsti því þá yfir að
annaðhvort hefði fjármálaráðherra
farið með grófar rangfærslur á
skýrslunni eða að Byggðastofnun
hefði sýnt ótrúlegan barnaskap í
ályktunum.
Oddur sagði við Morgunblaðið í
gær, að eftir að hafa lesið minnis-
blaðið sé augljóst, að fjármálaráð-
herra hafí aðallega vitnað í eina
setningu í minnisblaðinu, sem næsta
setning þar fyrir aftan taki raunar
til baka. „Það er því alveg ljóst að
fjármálaráðherra vitnar ranglega í
skýrsluna, enda hamast hann nú við
að breiða yfir þetta, og talar nú um
að Keilisnes sé ekki góður staður
heldur ættu menn að leita að ein-
hverjum öðrum stað á Suðurnesjum.
En ég skil ekki hvernig manninum
dettur það í hug. Það er búið að
leggja mikla vinnu í að fínna hentug-
asta staðinn á Reykjanesi og þetta
er niðurstaðan. Heldur Ólafur Ragn-
ar að hann geti dritað niður álverum
eftir sínum geðþótta?" sagði Oddur.
„Það sem ég sagði var, að sú nið-
urstaða Byggðastofnunar hefði
komið mér á óvart að ef metið væri
út frá almennum forsendum, yrðu
aðeins 10% starfsmanna frá Suður-
nesjum, en þeir gefí sér hins vegar
þá forsendu að þeir verði fleiri. Það
er þess vegna ekkert annað en útúr-
snúningur að halda því fram að ég
hafí farið rangt með þetta atriði,“
sagði Ólafur Ragnar.
Hann bætti við, að staðurinn væri
þó ekki aðalatriðið eins og sakir
stæðu, heldur að meta hver arður
þjóðarinnar væri af því að reisa orku-
ver og selja orkuna á því verði sem
hugsanlega væri í boði. Einnig væri
nauðsynlegt að byija að ræða þær
hliðarráðstafanir, sem þarf að gera
í efnahagsmálum, til að koma í veg
fyrir að virkjanaframkvæmdir og
bygging álvers raski því jafnvægi
sem er að nást í efnahagsmálum.
Guðmundur G. Þórarinsson al-
þingismaður, sem situr í íslensku
álviðræðunefndinni, sagði við Morg-
unblaðið, að skoðun sín væri sú, að
álverið yrði byggt á Keilisnesi. Það
merkti hann af viðræðum við fulltrá
erlendu álfyrirtækjanna, sem standa
að Atlantsálshópnum, og niðurstöð-
um þeirra kannana sem gerðar hefðu
verið. Guðmundur sagði að mikill
vilji væri meðal þingmanna að álve-
rið yrði reist úti á landi. Um það
væri ekki lengur að ræða og hann
sagðist treysta því að þingmenn
væru það skynsamir að þeir sæju
að betra væri að álver yrði á Keilis-
nesi heldur en að horfið yrði frá því
að reisa það hér á landi.
Þingflokkur Alþýðubandalagsins
samþykkti fyrr í sumar, að styðja
ekki frekari útvegum fjármagns til
undirbúngs stóriðjuframkvæmda
fyrr en ákvörðun um staðarval, utan
höfuðborgarsvæðisins, lægi fyrir.
Ólafur Ragnar sagði aðspurður, að
með þessari samþykkt væri ekki
verið að hafna Keilisnesi, en skiptar
skoðanir væra um það í þingflokkn-
um hvort Keilisnes væri utan höfuð-
borgarsvæðisins eða ekki.