Morgunblaðið - 07.11.1990, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 7. NOVEMBER 1990
Fornleifanefnd - fornleifadeild:
Innlegg í umræðuna um
íslenska fornleifafræði
eftir Bjarna Einars-
son og Vilhjálm Örn
Vilhjálmsson
Nokkuð snarpt moldviðri fór yfir
landið í sumar sem leið í fomleifa-
málum þjóðarinnar. Og éins og öðru
moldviðri fylgir því nokkur eyðing,
ef það fær að halda áfram. Af því
sem fram kom í fjölmiðlum mátti
halda að rimman stæði um það,
hvort veita ætti ákveðnum aðilum
leyfi til fomleifarannsókna eða ei.
Svo er reyndar ekki alveg í pottinn
búið og höfunda þessarar greinar
langar til að leggja orð í belg og
skýra málið eins og það lítur út frá
þeirra bæjardyrum séð. Það er orð-
ið tímabært að fornleifafræðingar
láti til sín taka í þessu máli, enda
eru það þeir sem þurfa að starfa
við þær aðstæður sem ríkja munu
í fornleifamálum á íslandi á kom-
andi árum.
Hvernig staðið var að leyfum
til fornleifarannsókna
sumarið 1990
í janúar síðastliðnum gengu í
gildi ný lög um fornleifar ojg fom-
leifarannsóknir á íslandi. I fram-
haldi af þeim voru skipaðar nefnd-
ir, til að framfylgja lögunum og til
að vinna reglugerðir, m.a. um forn-
leifarannsóknir. Fornleifanefnd, sú
nefnd, sem sjá á um fornleifarann-
sóknir í landinu, varð ekki starfhæf
fyrr en komið var fram á sumar.
Fyrsti fundur nefndarinnar átti sér
stað 8. júní. Ástæðan fyrir óstarf-
hæfni nefndarinnar var fyrst og
fremst viðleitni formanns nefndar-
innar, Sveinbjarnar Rafnssonar, til
að breyta mannaskipan í nefndinni.
Taldi hann deildarstjóra fornleifa-
deildar, Guðmund Olafsson, ekki
hæfan til að sitja í nefndinni. Ár-
angur erfiðis Sveinbjarnar varð
enginn og þegar nefndin kom sam-
an í annað sinn þann 12. júní voru
samþykktir Skilmálar leyfis til
fornleifarannsókna og Leiðbein-
ingar til umsóknar um leyfi til
fornleifarannsókna til fornleifa-
nefndar. Reglur þessar vom ekki
sendar um leið til þeirra aðila, sem
nefndin vissi að fengið hefðu styrki
til rannsókna á íslandi. Þegar nýju
reglurnar voru samþykktar voru
rannsóknarhópar, íslenskur og al-
þjóðlegur, komnir til landsins eða
úti á Atlantshafi á leið til landsins,
hópar sem unnið hafa að rannsókn-
um síðustu ár. Nefndin skipaði nú
fornleifafræðingunum að skrifa
nýjar umsóknir samkvæmt nýju
reglunum. Báðir hóparnir höfðu
sótt um leyfí til rannsókna til þess
aðila, sem áður hafði farið með
slíkt umboð, eða til þjóðminjavarð-
ar, og fengið skriflegt leyfi hans.
Samkvæmt umsókn annars hópsins
til þjóðminjavarðar var áætlað að
hefja rannsóknir þann 11. júní, eða
daginn áður en nefndin hélt sinn
annan fund. Hinn hópurinn áætlaði
að hefja rannsóknir upp úr miðjum
júní. Hver sem ástæðan kann að
vera fyrir að nefndin gat ekki kom-
ið saman fyrr en raun bar vitni,
áttu rannsóknarhóparnir ekki að
þurfa að líða fyrir það. Þeir höfðu
uppfyllt öll þau skilyrði, sem þeim
bar og voru þeim kunn. Því er það
skoðun okkar, að seinagngur nefnd-
arinnar og afleiðingar hans, skrifíst
alfarið á hana sjálfa. Hún hefði átt
að taka afleiðingunum án þess að
gera mönnum lífið leitt, mönnum
sem allan tímann töldu sig hafa
gert vel og rétt. Eðlilegast hefði
verið að nefndin teldi umsóknirnar
til þjóðminjavarðar góðar og gildar
og leyfisveitingu hans sömuleiðis. í
staðinn fyrir blaðaskrif og vafa-
saman orðstír hefði nefndin getað
notað tímann betur og undirbúið
reglurnar fyrir næsta sumar og
kippt þeim málum í liðinn, sem
þeim þótti miður hafa farið áður. I
stuttu máli; það var greinilega of
seint að fara fram á nýjar umsókn-
ir og ný gögn, þegar svo langt var
liðið á sumarið.
Skilmálar leyfis til
f ornleifarannsókna
Her langar okkur til að gera
nokkrar athugasemdir við þessa
skilmála, sem eru að mörgu leyti
ágætir en bera það þó með sér að
vera fljótvirknislega gerðir. Þeir
sýna visst reynsluleysi við fornleifa-
rannsóknir, sem þeir eiga þó að ná
yfir.
Fyrsta atriðið sem vafasamt má
teljast er: „Vettvangsrannsóknir
„Vafasöm fullyrðing er
að útlendingar séu ekki
færir um að stunda
fornleifarannsóknir á
íslandi,“
utanhúss skulu fara fram við bestu
mögulegar aðstæður, svo að menn-
ingarverðmæti liggi ekki að þarf-
lausu undir skemmdum vegna
veðurskilyrða eða árstíðarbundins
ástands jarðvegs. Æskilegur tími
utanhússrannsókna er frá júníbyij-
un.til septemberloka." Séð í ljósi
þess sem að ofan er ritað, er þessi
klausa nokkuð brosleg. Endalaust
er hægt að deila um hvað séu bestu
mögulegar aðstæður og hvenær
veðurskilyrði á íslandi eru yfirleitt
heppileg fyrir fornleifarannsóknir.
I næstu grein á eftir stendur:
„Sýna skal starfsmönnum fomleifa-
deildar Þjóðminjasafns, nefndar-
mönnum fornleifanefndar eða öðr-
um þeim, sem hafa skriflegt umboð
fornleifanefndar til eftirlits, öll
gögn og gripi rannsóknar æski þeir
þess við eftirlit." Þessi grein andar
köldu í garð fomleifafræðinga. Þeir
mega búast við að þurfa að gera
grein fyrir sínu máli, hvenær sem
fomleifanefnd æskir þess, þó þeir
hafi tilskilin leyfi, tilskilda menntun
og reynslu. Greinin felur í sér að
ef t.d. einhver skriffinni telur að
ekki sé allt með felldu á vettvangi
megi hann stöðva rannsóknina, þó
hann hafi ekki þekkingu á því sem
þar er að gerast, bara að hann
hafí skriflegt umboð nefndarinnar.
Ætli aðrar vísindagreinar þurfi að
búa við slíkar hótanir?
í annarri grein stendur: „Við
vettvangsrannsóknir skal daglega
og jafnóðum fara fram ítarleg
skráning og ljósmyndun á jarðlög-
um, mannvistarlögum og forngrip-
um sem í ljós koma ... Gera skal
forngripaskrá yfir alla fundna forn-
gripi á vettvangi, geta fundartíma,
nákvæms fundarstaðar og lýsa
helstu einkennum hvers forngrips."
Hér er rannsóknaraðila gert að vera
með ljósmyndavélina daglega á
k>fti og ekkert tillit tekið til þess,
að skilyrði til ljósmyndunar eru
ekki alltaf jafn góð, þó svo að þau
séu góð til uppgraftar. Þessi vinnu-
brögð tíðkast ekki annars staðar.
Ljósmyndavélin er notuð til árétt-
inga teikninga og þegar talið er að
ljósmynd gefi betri mynd af tilteknu
atriði en teikning, eða m.a. til að
teikna eftir. Ekki er hægt að ljós-
mynda allt, alveg eins og nákvæm-
lega er ekki hægt að rannsaka allt.
Við fomleifarannsóknir er ætíð ver-
ið að ákveða forgangsröð hluta og
hvað skal gera hveiju sinni. Seinni
hluta greinarinnar er fullkomlega
óþarft að nefna, því það er grund-
vallaratriði innan fornleifafræðinn-
ar. Þó er það til baga, oft og tíðum,
ef skylda á fornleifafræðingá til að
gera fundaskrá jafnóðum á vett-
vangi. Oft eru aðstæður þannig, að
betra er að nýta tímann við gröft
og gera skrána þegar í hús er kom-
ið eftir uppgröftinn. Auðvitað þýðir
þetta ekki, að allar nauðsynlegar
upplýsingar séu ekki skrifaðar nið-
ur. Nóg er að sjá til þess, að veita
aðeins því fólki leyfi til rannsókna,
sem hefur til þess tiltekna menntun
og starfsreynslu og að takmark
rannsóknanna sé vísindalega mögu-
legt. Hvaða aðferðir það beitir á
að vera þeirra mál, enda eru að-
stæður mismunandi á hveijum stað
og ákveðin aðlögun nauðsynleg.
Það væri mikið slys ef allar rann-
KR. 1,000,000
22806
KR, 250,000
72635
KR, 50,000
971 9562 18406 32456 37303 44810 66468 68694 73487 74819
KR, 20,000
299 8801 15135 25044 31326 36359 39420 53996 58483 66392
1590 9376 17039 25111 31545 364Í8 39694 54452 58579 69417
2388 9805 17445 25196 31628 36608 39734 55087 59132 69943
*c=> œ •'O 10714 18264 25483 31828 36929 40288 55774 59429 70357
4295 11351 18693 26177 32111 38045 42494 55886 59504 70755
4367 12899 19212 27247 33507 38066 43299 56954 60706 71000
5408 13663 22846 27463 34681 38289 43600 57400 60710 71771
6616 13890 23869 29493 34950 38534 45041 58248 60795 73037
7264 13933 24245 29590 35351 39185 45077 58264 61085 73442
8352 14007 25008 30593 36159 39368 53321 58394 63957 73509
12 KR. 1842 6.500 3666 5699 7895 9954 11729 13710 15442 17197 18867 20775 22454 24427
85 1847 3725 5707 7905 9977 11773 13714 15484 17217 18870 20834 22455 24526
86 1860 3745 5736 7914 9983 11794 13769 15491 17233 18908 20862 22456 24559
124 1901 3765 5737 7918 1003Ó 11813 13772 15625 17283 18910 20864 22470 24562
125 1939 3804 5862 7932 10106 11885 13778 15630 17287 18923 20877 22514 24594
150 1942 3816 5880 7949 10127 11897 13821 15633 17296 18993 20889 22520 24602
151 1977 3872 5889 7955 10230 11912 13831 15696 17299 19012 20899 22544 24681
217 1985 3879 5925 7959 10244 11960 13853 15718 17327 19028 21005 22572 24722
229 2018 4020 5979 7972 10289 12019 13884 15736 17344 19035 21039 22630 24724
232 2020 4021 5987 7988 10329 12055 13886 15820 17350 19073 21053 22634 24743
235 2051 4028 6020 7990 10334 12073 13892 15833 17389 19087 21098 22693 24865
248 2055 4057 6050 8028 10345 12075 13919 15840 17424. 19100 21158 22781 24885
255 2060 4093 6091 8032 10394 12128 13934 15869 17428 19131 21164 22786 24903
301 2092 4122 6171 8054 10461 12154 14001 15902 17489 19137 21169 22800 24911
349 2102 4208 6173 8058 10595 12215 14059 15910 17571 19179 21227 22915 24942
362 2131 4250 6232 8140 10634 12224 14071 15923 17576 19213 21289 22842 24954
392 2137 4277 6323 8245 10641 12291 14108 15932 17587 19215 21326 22843 24974
409 2145 4282 6333 8289 10660 12330 14124 15941 17590 19224 21343 22852 25070
412 2234 4302 6388 8621 10671 12347 14141 15952 17625 19356 2i354 22889 25074
422 2239 4353 6414 8717 10680 12376 14148 16022 17632 19376 21400 22892 25114
448 2250 4357 6479 8826 10703 12405 14149 16030 17639 19395 21414 22920 25207
558 2259 4463 6480 8886 1071-7 12450 14172 16059 17705 19469 21519 22983 25256
570 2297 4502 6489 8909 10743 12478 14180 16071 17711 19521 21595 23023 25265
595 2341 4504 6501 8921 10744 12486 14192 16095 17746 19552 21620 23036 25267
630 2380 4521 6506 8985 10792 12487 14238 16123 17750 19568 21625 23078 25280
653 2407 4577 6519 9003 10864 12490 14279 16127 17830 19595 21647 23079 25311
671 2441 4609 6629 9046 10886 12526 14339 16225 17842 19639 21649 23086 25316
679 2475 4616 6656 9047 10932 12562 14345 16227 17864 19641 21685 23107 25321
717 2521 4619 6705 9108 10991 12564 14364 16262 17912 19688 21720 23238 25354
806 2549 4661 6785 9119 11007 12574 14368 16338 17917 19716 21723 23278 25417
837 2563 4719 6871 9172 11023 12585 14385 16351 17919 19726 21792 23293 25503
838 2589 4765 6876 9183 11032 12609 14509 16364 17946 19801 21802 23384 25531
870 2730 4796 6942 9212 11051 12621 14512 16386 17958 19848 21814 23432 25545
875 2754 4026 7027 9215 11072 12637 14550 16418 18003 19855 21827 23464 25553
883 2758 4831 7059 9220 11075 12679 14582 16429 18046 19883 21834 23547 25554
902 2760 4832 7064 9231 11081 12681 14591 16437 18060 19884 21890 23585 25567
932 2802 4840 7096 9274 11096 12683 14597 16462 18133 19896 21934 23625 25569
983 2824 4856 7226 9283 11113 12768 14628 16515 18170 19926 21936 23696 25577
1000 2825 4893 7295 9284 11133 12771 14670 16519 18179 19936 21938 23717 25579
1011 2918 4898 7308 9303 11184 12810 14691 16525 18237 20004 21958 23733 25605
1046 2952 4899 7356 9335 11202 12864 14814 16560 18242 20027 21961 23777 25612
1089 2988 4934 7384 9355 11213 12882 14828 16567 18323 20060 21971 23795 25630
1094 3016 4958 7398 9379 11219 13001 14835 16695 18334 20144 21990 23013 25737
1113 3047 5037 7432 9398 11290 13087 14865 16696 18364 20209 22020 23823 25748
1117 3059 5056 7453 9478 11341 13090 14882 16721 18366 20278 22048 23831 25760
1145 3130 5063 7458 9481 11360 13126 14911 16756 18369 20283 22055 23872 25769
1151 3153 5089 7468 9511 11399 13206 14916 16757 18424 20293 22060 23899 25783
1161 3165 5101 7472 9514 11410 13220 14934 16766 18439 20300 22081 23954 25794
1182 3194 5105 7476 9519 11418 13228 14951 16791 18457 20377 22104 23971 25817
1247 3196 5124 7508 9610 11426 13245 15094 16799 18489 20388 22109 23989 25818
1320 3218 5130 7526 9634 11429 13249 15189 16837 18492 20442 22125 23990 25823
1325 3242' 5208 7549 9664 11432 13301 15235 16846 18504 20468 22188 23998 25853
1354 3275 5279 7571 9706 11433 13400 15237 16857 18514 20470 22241 24000 25938-
1372 3284 5297 7579 9707 11452 13440 15250 16898 18518 20478 22257 24018 25956
1392 3344 5310 7585 9729 11462 13476 15265 16907 18535 20499 22290 24025 26051
1423 3350 5392 7600 9730 11465, 13486 15276 16935 18545 20516 22313 24028 26060
1459 3390 5434 7636 9731 11576 13494 15291 16969 18588 20540 22328 24063 26087
1475 3451 5460 7660 9736 11613 13502 15334 16981 18644 20667 22342 24128 26180
1529 3477 5467 7695 9782 11628 13538 15338 16984 18677 20677 22345 24149 26198
1554 3493 5491 7734 9841 11652 13549 15346 17040 18708 20683 22357 24158 26243
1591 3518 5527 7763 9854 11657 13589 15348 17073 18735 20696 22376 24270 26244
1604 3529 5621 7829 9866 11701 13671 15373 17074 18775 20701 22416 24271 26277
1687 3555 5641 7859 9870 11709 13606. 15385 17091 18788 20769 22417 24327 26296
1741 3569 5661 7868 9930 11720 13688 15390 17135 18833 20771 22420 24386 26317
KR. 6.500
26325 29633 32836 36458 40572 44347 48481 51831 54955 58369 61982 65392 68807 71755
26380 29641 32895 36469 40575 44397 48487 51052 55080 58395 62001 65394 68828 71757
26384 29660 32923 36497 40591 44398 48537 51879 55108 58415 62006 65420 68832 71759
26397 29805 32967 36501 40623 44441 48543 51890 55111 58447 62088 65438 68883 71766
26468 29832 33010 36525 40656 44495 48561 51095 55117 50510 62100 65470 68922 71772
26505 29833 33039 36562 40662 44695 48617 51917 55139 58529 62194 65478 68934 71777
26546 29892 33053 36581 40679 44727 48618 51918 55151 58610 62215 65482 60973 71817
26581 29930 33058 36619 40695 44740 48658 51948 55217 58622 62264 65484 69079 71925
26615 29934 33075 36622 40779 44766 48667 51960 55226 58667 62320 654B5 69092 71935
26626 29937 33096 36640 40783 44796 48763 51976 55273 58776 62325 65599 69178 71976
26627 29941 33117 36652 40808 44822 48874 51988 55274 58798 62345 65611 69188 71991
26641 29956 33129 36689 40841 44845 48898 51999 55295 58861 62360 65623 69206 72083
26665 30018 33137 36690 40857 44847 48956 52010 55331 58910 62369 65667 69227 72119
26711 30053 33164 36723 40862 44097 48976 52015 55347 58914 62371 65703 69241 72130
26726 30078 33165 36736 40889 44907 49025 52029 55375 58921 62391 65706 69256 72172
26730 30183 33103 36823 40912 44915 49085 52084 55382 59006 62397 65711 69262 72106
26731 30201 33187 36829 40913 44916 49219 52108 55464 59022 62493 65724 69304 72232
26733 30226 33206 36882 40942 44926 49235 52109 55476 59025 62517 65780 69355 72264
26790 30232 33219 36900 40996 44931 49273 52133 55493 59031 62604 65793 69393 72283
26813 30269 33229 36921 41020 44995 49276 52153 55495 59062 62622 65798 69409 72313
26818 30285 33325 36936 41031 45028 49300 52159 55546 59084 62626 65809 69431 72344
26841 30343 33336 36937 41056 45046 49312 52160 55550 59114 62653 65908 69435 72402
26892 30365 33383 36949 41075 45069 49315 52226 55645 59125 62715 65940 69451 72414
26923 30397 33402 36992 41090 45082 49328 52293 55651 59129 62726 65970 69488 72432
26929 30454 33427 37065 41209 45127 49375 52295 55696 59216 62735 66053 69503 72468
26930 30464 33460 37073 41226 45161 49392 52312 55703 59270 62776 66109 69508 72479
26934 30500 33483 37097 41292 45180 49432 52332 55745 59296 62785 66112 69522 72488
26949 30508 33506 37101 41330 45226 49494 52363 55766 59335 62817 66119 69559 72516
26981 30525 33508 37110 41341 45315 49511 52394 55832 59336 62877 66128 69564 72583
27029 30559 33512 37271 41396 45410 49522 52484 55852 59365 62936 66139 69595 72592
27048 30627 33542 37280 41472 45438 49530 52486 55863 59379 62967 66146 69599 72604
27067 30708 33543 37287 41492 45489 49555 52490 55940 59395 62980 66150 69605 72687
27098 30723 33592 37311 41494 45560 49603 52571 55946 59514 63005 66229 69719 72712
27131 30760 33668 37336 41565 45563 49605 52620 55985 59519 63006 66297 69720 72738
27140 30776 33671 37401 41606 45560 49663 52654 55987 59555 63077 66348 69755 72747
27161 30779 33798 37407 41638 45592 49700 52662 56008 59576 63098 66354 69776 72750
27241 30782 33811 37432 41724 45595 49707 52707 56055 59591 63142 66377 69784 72823
27276 30806 33852 37433 41789 45609 49711 52722 56084 59649 63188 66408 69883 72855
27277 30812 33856 37448 41793 45642 49720 52742 56122 59732 63248 66497 69901 72897
27324 30819 33968 37624 41809 45696 49739 52760 56181 59804 63251 66508 69969 72899
27333 30837 33990 37647 41043 45723 49772 52780 56220 59838 63254 66525 69974 72902
27341 30874 34001 37650 41947- 45763 49804 52787 56244 59874 63273 66535 70016 72920
27378 30924 34077 37769 41854 45787 49841 52820 56282 59898 63435 66555 70031 72950
27396 30943 34094 37822 41909 45915 49948 □2865 56335 59913 63537 66589 70049 72966
.27402 30977 34114 37850 41934 45921 50155 52898 56361 59939 63542 66642 70110 72995
27460 31041 34200 37919 41966 46008 50173 52912 56477 59970 63585 66700 70137 73047
27481 31051 34209 37933 42007 46046 50185 52919 56492 60031 63587 66713 70181 73050
27488 31199 34269 38085 42040 46093 50304 52926 56529 60034 63596 66723 70190 73145
27538 31232 34289 38112 42061 46122 50313 52934 56537 60059 63625 66733 70218 73149
27556 31244 34347 38113 42063 46124 50315 .52953 56670 60061 63695 66781 70231 73344
27575 31259 34350 38126 42066 46144 50319 52966 56703 60118 63735 66850 70234 73349
27606 31283 34375 38147 42149 46237 50322 52999 56711 60151 63748 66870 70238 73354
27622 31296 34453 38236 42201 46254 50340 53002 56760 60170 63771 66877 70264 73430
27655 31299 34495 38297 42214 46299 50367 53016 56776 60175 63777 66892 70365 73445
27718 31330 34513 38326 42219 46365 50413 53025 56793 60229 63801 66902 70437 73446
27720 31335 34558 38334 42236 46407 50436 53071 56794 60232 63817 66934 70465 73501
27744 31351 34606 38335 42309 46446 50493 53075 56799 60291 63835 66950 70502 73511
27770 31451 34607 38358 42347 46531 50496 53149 56849 60319 63852 66971 70504 73513
27779 31461 34625 38363 42366 46605 50520 53160 56852 60356 63894 67021 70509 73526
27908 31480 34637 38414 42386 46607 50538 53164 56865 60364 63917 67031 70513 73688
27941 31511 34638 38464 42398 46628 50545 53174 56874 60365 63977 67067 70519 73721
27953 31564 34678 38654 42408 46649 50614 53180 56904 60418 63981 67110 70531 73738
27963 31567 34688 38703 42465 46805 50652 53181 56907 60424 63996 67158 70539 73792
27997 31578 34703 38704 42490 46832 50659 53214 56924 60428 64003 67219 70540 73820
KR. 6.500
28028 31663 34719 38763 42561 46843 50693 53218 56942 60555 64005 67225 70554 73832
28096 31682 34762 38764 42582 46896 50722 53234 56953 60644 64018 67379 70621 73836
28141 31723 34814 38836 42628 46904 50732 53268 57043 60663 64076 67394 70622 73848
28140 31731 34818 38037 42658 46951 50733 53301 57093 60752 64078 67401 70634 73860
28253 31751 34827 38953 42660 46954 50785 53316 57178 60841 64080 67410 70640 73913
2Q288 31758 34888 38995 42674 46959 50810 53360 57235 60857 64092 67471 70663 73919
28382 31760 34915 39006 42688 47008 50815 53391 57250 60875 64118 67530 70737 73995
28403 31761 34973 39060 42915 47036 50825 53488 57270 60888 64121 67567 70775 74043
28455 31764 35069 39070 42927 47048 50056 53489 57316 60926 64158 67592 70776 74051
28479 31827 35074 39086 42931 47098 50864 53493 57337 60936 64168 67604 70802 74060
28505 31845 35144 39088 42932 47191 50879 53567 57338 60957 64190 67663 70820 74100
28506 31933 35182 39090 42941 47264 50896 53569 57357 60980 64210 67676 70824 74114
28542 31999 35251 39106 42951 47317 50897 53613 57401 61041 64222 67679 70860 74138
28544 32026 35327 39111 42954 47345 50901 53619 57404 61066 64228 67683 70805 74192
28578 32032 35341 39182 42996 47371 50922 53652 57411 61078 64207 67688 71016 74214
28714 32059 35348 39209 43010 47479 50935 53729 57455 61097 64318 67749. 71024 74218
28720 32070 35354 39238 43093 47531 51008 53743 57482 61122 64324 67775 71028 74261
28774 32081 35367 39311 43109 47570 51017 53785 57497 61128 64369 67810 71031 74278
28798 32083 35392 39402 43152 47590 51088 53789 57534 61131 64376 67851 71035 74337
28832 32101 35395 39468 43297 47595 51165 53093 57545 61200 64460 67890 71037 74467
28057 32117 35480 39510 43350 47613 51169 53901 57604 61364 64462 67945 71040 74550
28866 32161 35483 39524 43358 47651 51210 53918 57608 61373 64464 67999 71047 74561
28898 32164 35490 39527 43378 47753 51219 54005 57609 61382 64478 68021 71053 74597
28899 32197 35580 39531 43394 47780 51222 54050 57629 61417 64501 68031 71074 74632
28913 32207 35590 39536 4344B 47829 51227 54064 57640 61442 64519 68057 71098 74637
28928 32224 35591 39551 43529 47860 51279 54074 57645 61446 64536 68060 71155 74641
28930 32285 35599 39673 43596 47876 51303 54088 57657 61463 64612 68078 71196 74657
28947 32325 35608 39709 43611 47898 51321 54107 57664 61483 64627 68079 71222 74675
29009 32329 35703 39738 43638 47975 51323 54111 57737 61484 64634 68131 71283 74693
29070 32330 35734 39749 43693 47993 51364 54132 57741 61563 64656 68157 71316 74720
29093 32345 35740 39812 43723 48005 51390 54187 57768 61564 64670 68180 71378 74747
29106 32350 35755 39839 43837 48018 51412 54188 57822 61572 64690 68243 71463 74765
29180 32364 35854 39878 43888 48021 51413 54237 57865 61578 64720 6B332 71474 74768
29188 32396 35865 39966 43933 48072 51424 54244 57914 61677 64731 68340 71496 74772
29190 32407 36011 40008 43940 48088 51430 54268 57941 61697 64773 68360 71505 74797
29204 32424 36073 40009 43957 48093 51521 54284 57942 61712 64795 68371 71528 74839
29206 32429 36109 40013 43962 48143 51525 54325 57990 61724 64932 68376 71546 74856
29209 32461 36115 40036 43983 48166 51544 54334 58010 61734 64965 68403 71560 74862
29270 32512 36137 40040 43992 48191 51576 54368 58064 61749 65017 60413 71589 74872
29285 32540 36147 40087 44056 48213 51587 54380 58094 61775 65034 68431 71592 74090
29377 32582 36216 40107 44100 48225 51664 54415 58116 61782 65035 68482 71607 74951
29404 32627 36241 40118 44105 48281 51713 54468 58133 61799 65038 68494 71618 74957
29419 32653 36242 40159 44140 48327 51742 54472 58189 61818 65079 68516 71699 74972
29478 32655 36280 40220 44157 48343 51743 54491 58219 61021 65097 68586 71714 74977
29491 32695 36291 40307 44184 48381 51744 54521 58220 61839 65102 68623 71727
29497 32732 36323 40355 44188 48385 51752 54549 58224 61850 65127 68650 71732
29571 32755 36365 40374 44218 48423 51761' 54705 58267 61892 65234 68706 71739
29596 32765 36406 40412 44256 48435 51766 54709 58286 61908 65316 68713 71745
29603 32767 36434 40431 44260 48447 51824 54793 58296 61948 65380 68743 71752
29629 32826 36451 40452 -44275 40473 51826 54887 58360 61962 65390 68793 71753
AUKAVINNINGAR KR. 75.000
22805 22807