Morgunblaðið - 24.03.1991, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24. MARZ 1991
C 7
Hver á hvað
fyrir austan?
H VER á hvað í Austur-Þýska-
landi, sem áður var? Þessi spurn-
ing vefst fyrir mönnum og með
þeim afleiðingum, að fyrirtækin
halda að sér höndum með fjár-
festingar og þar með efnahags-
lega uppbyggingu i austurhlut-
anum.
egar kommúnistar tóku völdin
í Austur-Þýskalandi sölsuðu
þeir undir ríkið nærri eina milljón
ýmissa fasteigna, jarða, húsa og
fyrirtækja, en nú vilja fyrri eigend-
ur fá þær aftur. Það var því ekki
að ófyrirsynju þegar vikuritið
Wirtschaftswoche varpaði fram
þeirri spumingu fyrir skemmstu
hveijum Austur-Þýskaland tilheyrði
í raun og veru.
Áður en til sameiningarinnar
kom höfðu stjórnvöld í Bonn og
Austur-Berlín orðið ásátt um, að
eignum, sem gerðar voru upptækar
frá því í maí 1945, þegar stríðinu
lauk, og fram til 1949, þegar
Austur-Þýskaland var stofnað,
skyldi ekki skilað aftur. Eignum,
sem kommúnistastjómin gerði upp-
tækar eftir þennan tíma, átti hins
vegar að afhenda fýrri eigendum.
Að standa við þetta samkomulag
er aftur á móti erfitt og oft óger-
legt. Fyrrverandi eigendur, sem
margir hafa búið áratugum saman
í Vestur-Þýskalandi, verða því
ósjaldan að sætta sig við einhverjar
skaðabætur í stað þess að fá húsin
sín aftur enda stendur ekki til að
reka núverandi íbúa út á götuna.
Þá verður heldur ekki skilað landi,
sem notað hefur verið undir íbúða-
blokkir, barnaleikvelli eða önnur
slík mannvirki.
Það hefur líka komið fyrir, að
fjöldi manns hafi gert tilkall til
sömu eignarinnar og ekki bætir úr
skák, að eignaskráning í Austur-
Þýskalandi var öll í molum og varla
marktæk. Mikilvægar teikningar
og skjöl hafa horfið og embættis-
menn fyrri stjórnar eyðilögðu eða
strikuðu út alls konar bókanir og
yfirlýsingar. Þá em mörg dæmi
þess, að Austur-Þjóðveijar sjálfir
krefjist himinhárra upphæða fyrir
eignir, sem þeir hafa aldrei átt.
Annað vandamál er svo verk-
smiðjur og fyrirtæki, sem þýska
stjórnin vill einkavæða, og er ekki
búist við, að þeim verði skilað í
hendur fyrri eigenda. Vestur-þýsk
fyrirtæki, til dæmis IG Farben,
hafa þó krafist þess, að fyrrum j
dótturfyrirtækjum þeirra, sem
kommúnistar gerðu upptæk, verði j
skilað og vegna þeirrar kröfu hafa
hlutabréf í IG Farben hækkað veru- !
lega.
Gamli, þýski aðallinn lætur sig
heldur ekki vanta en fyrir stríð átti
hann stóran hluta allra jarðeigna í
austurhlutanum. Kommúnistar
slógu hins vegar eign sinni á 3,3
milljónir hektara og flögguðu þá
með slagorðinu „Junkarajarðir í
hendur bændum". Þegar svo búið
var að skipta jörðunum upp á milli
bænda voru þeir neyddir til að af-
henda þær samyrkjubúunum. Þessir
fyrrverandi bændur vilja nú jarðim-
ar aftur, sömu jarðirnar og junkar-
amir gera kröfu til.
-MEINOLF ELLERS
vinda
þrífa gólf og veggi
aldrei í vatn
þægilegt í notkun
TILBOÐSVERÐ t
Rúllufötu, álskafti,
festiplötu og moppu
KR. 10.638,- stgr.
KYNNING
MÁNUDAG,
ÞRIÐJUDAG
)G MIÐVIKUDAG
Bílaleiga
Flugleiða
hefur tekið
við Hertz
umboðinu
á Bslandi
Hertz er stærsta bílaleiga í
heiminum. Þar eru gerðar afar
strangar og miklar
kröfur um öryggi,
viðhald og um-
hirðu bílanna
svo og um
þjónustu við viðskiptavinina.
Aðeins eru boðnar til leigu bif-
reiðategundir sem hafa áunnið sér
traust og hylli almennings og
enginn bíll er nokkru sinni
afhentur án þess hafa gengfð í
gegnum nákvæma öryggis- og
þjónustuskoðun.
Samvinna Bílaleigu Flugleiða og
Hertz tryggir viðskiptavinum
Flugleiða öryggi og þjónustu eins
og best gerist á alþjóðlegan mæli-
kvarða. Hún stuðlar að bættri
þjónustu innanlands og tengir
Flugleiðir beint við alþjóðlegt
bókunarnet Hertz.
Síminn er 690500 og fax 690458.
=VAPLEX=
TREFJAGIPSPLÖTUR
ÁVEGGI, LOFTOG GÓLF
KANTSKURÐUR SEM EGG
ÖRUGGT NAGLHALD
A BRUNAFLOKKUR
VIÐURKENNT AF ELDVARNA-
EFTIRLITI RÍKISINS
HOLLENSK GÆÐAVARA
Þ.ÞORGRlMSSON&CO
ÁRMÚLA29, SÍMI 38640
V^terkurog
k-J hagkvæmur
auglýsingamiðill!