Morgunblaðið - 23.02.1992, Qupperneq 40

ir ir
Grunnur m Landsbanki mk íslands MI&L. Banki alira landsmanna \ FORGANGSPÓSTUR UPPL ÝSINGASÍMI 63 71 90
MORGUNBLADID, ADALSTRÆTI 6, 101 REYKJAVÍK
SÍMI 691100, FAX 691181, PÓSTUÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTl 85
SUNNUDAGUR 23. FEBRUAR 1992
VERÐ I LAUSASOLU 110 KR.
Forstjóri Ríkisspítalanna:
Gera ætti Landa-
-.kotsspítala að öfl-
ugu einkasjúkrahúsi
DAVÍÐ A. Gunnarsson, forstjóri Ríkisspítalanna, telur að í stað þess
að sameina Borgarspítala og Landakotsspítala hefði átt að gera
Landakotsspítala að öflugu, sjálfstæðu einkasjúkrahúsi er annaðist
biðlistaaðgerðir. Siðan ætti að stefna að samruna Landsspitalans og
Borgarspítalans í einn miðjuspitala sem hefði með að gera allar flókn-
ar og dýrar aðgerðir.
Davíð segir að í blönduðu hag-
kerfi eins og hér á landi eigi að
nýta kosti hinna ýmsu rekstrar-
forma. Nýta eigi kosti opinbers
samrekstrar fyrir dýra og flókna
starfsemi þar sem sjúkdómstilvik
^ru tiltölulega fá. Vegna mikillar
þjálfunar starfsfólks tryggi það
minnsta tvöföldun og hámarks-
gæði, og þar með verði hagkvæmn-
in mest og kostnaður í lágmarki.
Ef menn vildu samkeppni í heil-
brigðisþjónustunni ætti að koma
henni fýrir [ einföldu og ódýru starf-
seminni þar sem verkefni eru nægi-
lega mikil til að skipta megi þeim
milli margra án þess að þjálfun
starfsfólks væri í hættu. Þannig
ætti að nýta kosti opinbers rekstrar
og hugsanlega einkarekstrar þar
sem þeir eiga við,
Sjá ennfremur „Þvingað
hjónaband" á bls. 10.
Beinmergsskipti:
íslandi boðin aðild
að vefjaflokkaskrá
ISLENDINGUM hefur verið boðin aðild að samnorrænni vefjaflokka-
skrá í Ósló en formlegt svar hefur ekki verið gefið ennþá, að sögn
Alfreðs Arnasonar, erfðafræðings hjá Vísindarannsóknastofu Landspít-
alans í erfðaónæmisfræði. „Við munum taka þátt i þessu samstarfi,
en ekki er vitað hvenær," segir hann.
Fyrir nokkrum árum var fyrsti
alþjóðlegi vefjabankinn stofnaður
með það fyrir augum að þeir aðilar
sem þyrftu á beinmergsskiptum að
halda gætu leitað þangað. Hingað
til hafa íslendingar eingöngu verið
þiggjendur beinmergs erlendis frá. f
haust fer væntanlega einn unglingur
utan í beinmergsskipti.
í viðtali í blaðinu í dag við Ásgeir
araldsson, sérfræðing í barnalækn-
ingum og ónæmisfræði, sem starfar
við Háskólasjúkrahúsið í Leiden í
Hollandi við beinmergsskipti á börn-
um, kemur fram að í Hollandi stend-
ur til að hafin verði byltingarkennd
aðferð til að lækna mjög sjaldgæfan
Morgunblaðið/Þorkell
Blómahaf
á konudegi
Konudagurinn er í dag og er
þetta mesti blómasöludagur
ársins. Á myndinni er Ragna
Fróðadóttir í Blómaálfinum
umvafin blómum, en blómasal-
ar eru viðbúnir mikilli sölu í
dag. Að sögn Birnu Björnsdótt-
ur, formanns félags blóma-
verslana, er um þessar mundir
mikið úrval af blómum í landinu
og segir hún að blómasala í dag
sé allt að því þreföld miðað við
venjulega helgi.
ónæmissjúkdóm á þessu ári. Öll til-
skilin leyfí frá siðanefndum o.fl. hafa
verið fengin. „Deildin sem ég er á —
í samvinnu við vísindamenn í Hol-
landi — er tilbúin til þess að hefja
þessa lækningaaðferð hjá börnum
sem hafa engan beinmergsgjafa.
Hugmyndin er að taka beinmerg úr
sjúklingnum og smita beinmerg-
frumumar í tilraunaglasi með sér-
stökum vírus. Þegar vírusinn er kom-
inn inn í beinmergfrumurnar er en-
símframleiðslan einnig komin á sinn
stað. Síðan eru frumurnar settar
aftur í sjúklinginn. Þessar fmmur
og þau hvítu blóðkorn sem frá þeim
koma halda framleiðslunni áfram og
blóðkornin geta unnið sitt verk,“ seg-
ir Ásgeir m.a. í viðtalinu.
Sjá viðtal við Ásgeir Haraldsson
á bls. 6c

W* j
9
1 «

- .; 1 y* SVr''"á' • i *:
I DAGSINS ONN
Morgunblaðið/RAX
Lægra verð og birgðaaukn-
ing valda tapi í fiskvinnslu
Veik staða fyrirtækjanna eftir gott árferði áhyggjuefni, segir forstjóri SH
STAÐA fiskvinnslunnar er afar slæm um þessar mundir og kemur
þar meðal annars til lækkandi afurðaverð og nokkur birgðaaukn-
ing frá því sem var um áramótin 1991. Þá hefur hráefnisverð
farið hækkandi og afli til vinnslu dregizt saman. Friðrik Pálsson,
forstjóri Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna, segir að það sé
kannski alvarlegast að fyrirtækin séu orðin svo veik að þau geti
ekki mætt verðlækkunum eftir afar gott tímabil hvað varðar hátt
afurðaverð og hraðar afskipanir.
„Markaðsverðið var hækkandi
fram á mitt ár 1991, en fór svo
lækkandi seinnihluta ársins og
kringum síðastliðin áramót var
það að meðaltali eitthvað lægra
en um áramótin þar á undan. F’rá
áramótum hefur það haldið áfram
að síga niður,“ segir Friðrik. „Ég
vil ekki spá neinni verulegri verð-
breytingu frá því sem nú er. Auð-
vitað verða einhveijar breytingar,
bæði upp og niður og ekki veruleg-
ar. Það sem verður, verður þó
frekar niður en hitt.“
Friðrik sagði að það sem hefði
hins vegar gerzt í bolfiskinum
milli áramóta, væri að óseldar
birgðir í landinu í byijun 1991
hefðu verið þær minnstu sem
menn mundu og svipuð staða hefði
haldist fram á árið á meðan verð
var ennþá hækkandi. „Skýringin
á þessum miklu erfiðleikum í dag
er meðal annars af þeim tveimur
þáttum, að verð hefur lækkað
verulega frá því sem hæst var á
miðju ári og um leið hafa birgðir
aukist,“ sagði hann. „Þó þær séu
alls ekki miklar, kemur fram
þarna tekjurýnun vegna lækkandi
verðs og nokkur fjárbinding í
auknum birgðum. Það þarf ekki
að koma neinum á óvart að staða
ijölmargra fyrirtækja sé með þeim
hætti, að þau þoli engan mótbyr
af þessu tagi. Sjálfsagt er það
eitt mesta áhyggjuefnið að staða
þeirra skuli vera slík, þegar þau
eru að koma út úr tímabili sem
hefur verið eitt það bezta hvað
varðar afurðaverð og hraða af-
setningu, að þau skuli ekki vera
í stakk búin til að taka við verð-
lækkun. Þrátt fyrir að átt hafi sér
stað mjög mikil hagræðing og
aðhaldssemi í fjöldanum öllum af
þessum fyrirtækjum og þau hafi
verið í óða önn að aðlaga sig þess-
um snögga aflasamdrætti frá því
sem spáð var, er staðan með
versta móti,“ segir Friðrik Páls-
son.