Morgunblaðið - 09.04.1992, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. APRÍL 1992
19
sálrænu, tilfinningalegu og félags-
legu grundvallarþáttum, sem spinna
þann flókna vef sem sifjaspell eru
í fjölskyldum. Harðar refsingar
munu oft og tíðum einungis auka
þjáningar allra viðkomandi. Refsi-
mörkin sem þegar eru í gildi eru
alveg riógu ströng. En finna þarf
einnig önnur og raunhæfari úrræði
fyrir gerendur. Meðan ekkert bólar
á þeim og þjóðfélagið lætur sig jafn-
framt þolendur furðu litlu skipta,
er krafan um þungar refsingar ein-
ungis friðþæging á samfélagslegri
sektarkennd. Enn eitt tákn þeirrar
tilfinningaþrungnu blöndu varnar,
afneitunar, fordæmingar og höfnun-
ar, sem er annað eðli allrar kynferð-
islegrar misnotkunar á börnum og
viðbrögðum umhverfisins. Það er
flótti frá kjarna málsins:
Oþægilegum staðreyndum um
mannlegt eðli.
Þó vörnin sé reyndar óhjákvæmi-
leg vegna gerðar mannshugans,
verðum við að öðlast meðvitund um
hana. Þá getum við fremur tekið á
málunum þrátt fyrir allt. Engir eru
þó í meiri vörn er þolendurnir sjálf-
ir. Meðferð þeirra, eins og reyndar
annarra er eiga í sálrænum vanda,
er stöðug barátta við vörn og mót-
stöðu.
Týndu tilfellin
Bernskureynslan verður þeim
meira og minna um megn. Sumir
gleyma henni jafnvel fljótlega en
henni skýtur þá upp síðar á ævinni.
Og hætt er við að í mörgum tilvikum
verði aðeins hluti .atburðanna með-
vitaður. Óafvitandi er einstaklingur-
inn þannig í senn bæði viljugur til
að horfast í augu við vanda sinn,
en jafnframt á móti því. Og klofn-
ingurinn á djúpar rætur í dulvituð-
um tilfinningum; brennandi sárs-
auka og hatri, hreinni morðfýsn er
veldur gífurlegri sektarkennd, því
hatrið'beinist að foreldrum eða öðr-
um nákomnum. Þá eru þess dæmi,
og kann það að vekja undrun, að
meðferð fólks vegna ýmissa sál-
rænna erfiðleika hafi óvænt dregið
upp minningar um kynferðislegt
ofbeldi í bernsku, sem voru alger-
lega bældar í dulvitund einstaklings-
ins. Og hefur þar með komið í ljós
hin raunverulega orsök vandkvæða
hans. Þolendur kynferðislegra áfalla
leynast því líklega stundum meðal
þeirra sem eiga í andlegum erfið-
leikum af óþekktum orsökum. Hér
á landi hefur komið fyrir, að fólk
hafi verið til meðferðar á geðdeild-
um með ýmsar sjúkdómsgreiningar,
þó loks hafi komið í ljós að hið raun-
verulega mein var kynferðisiegt of-
beldi í bernsku. Geðdeildirnar hafa
verið mjög vanbúnar að taka á þess-
um málum. En mér skilst að það
hafi lagast síðustu árin.
Meðferð
Afleiðingar kynferðislegrar mis-
notkunar fyrir barnið síðar á ævinni
eru ótrúlega margvíslegar. Og þær
fjara ekki út með tímanum heldur
verða því verri því lengra sem dregst
að taka á þeim. Þolendurnir, sem
skipta þúsundum á ýmsum aldri,
þjást því alla ævi nema gripið verði
í taumana.
Meðferðin er bæði sársaukafull
og seinvirk. Loks fer þó árangurinn
að birtast í furðulegri en hægfara
ummyndun persónuleikans. Mann-
eskjan leysist úr álögum.
Það leiðir af líkum að slík aðgerð
á fullorðnu fólki sé óvenjulega vand-
asöm. Og eingöngu á færi vel
menntaðs og þrautþjálfaðs fagfólks,
Gerum góða veislu bel
veislubrauc
veislumatur
veisluþj onusta
ÓEXNSVÉ
Óðinstorgi, 101 Rvk.
símar 20490 & 621934
sem annaðhvort fæst við þessi mál
sérstaklega, eða starfar á breiðari
meðferðargrunni. Ekki á það síður
við um meðferð barnanna sjálfra,
ef þau eru svo lánsöm að gripið
verði þá í taumana.
Hins vegar hefur verið, og er víst
enn, fárra kosta völ fyrir þolendur,
þó þokast hafi í áttina undanfarið.
En vonandi öðlumst við smám sam-
an þá þekkingu og þjálfun, er leiðir
af sér getu til að veita þurfendum
meðferð, er kemur þeim að raun-
verulegu gagni.
í þessum efnum sem öðrum fæst
ekki allt fyrir ekkert.
Lokið 9. mars.
Höfundur er rithöfundur - og
þolandi.
I i lp* >>,
Meim en þú geturímyndad þér!
PHILIPS AQ 5190 steríó útvarp og segulband.
Handhægt og létt. Sjálfvirk upptökustilling. 8 watta
magnari. Innbyggður hljóðnemi.
VERÐ
.990/
STGR.
VERÐ
.990/
SPOOLIES hárrúllur frá PHILIPS. Hitna á 10
minútum, auðvelt að vefja hárinu um mjúka rúlluna. Liðar
hárið á örskömmum tima.
PHILIPS 14 tommu litasjónvarp. Hágæða
litaskjár. Fjarstýring. Sjálfleitari, og góður hljómur.
®©©©
VERÐ
.590/
STGR.
VERÐ
STGR.
PottbÁUai
FERMINGAGJAFIR
Nú er komið að því að velja
fermingagjöfina í ár, Heimilistæki hf.
býður nú sem endranær upp á fjöl-
margar og skemmtilegar lausnir.
PHILIPS er brautryðjandinn
í gerð geislaspilara; gæði, frágangur
og útlit í sérflokki.
- ÞÚ GETUR TREYST PHILIPS -
VERÐ
PHILIPS HS 255 rakvélin fyrir ungu mennina. Með
tveimur fjaðrandi hnífum. Bæði fyrir 110 og 220 volt.
(Einnia fáanleo með hleðslurafhlöðu).
PHILIPS hljómtækjasamstæda. Frábærlega
skemmtilegt tæki. Nýtt útlit, lítil og nett en hefur alla pá
kosti sem „topp græjur" þurfa að hafa. Styrkurinn er
2x30W+20W. Magnarinn með 5 banda tónjafnara og
grafískum skjá. Ofan á er geislaspilari með mótordrifnu
loki. Tvöfalt snældutæki og „DigitaT' útvarp með 20
stöðva minni. Tveir tveggja-átta hátalarar ásamt
sjálfstæðum bassa „Woofer". Þráðlaus fjarstýring.
Meiriháttarf!
VERÐ
STGR.
VERÐ
1.990/
X STGR.
SUPERTECH vasadiskó, steríó heyrnartæki, góður
hljómur.
VERÐ
STGR.
PHILIPS steríó hljómtæki. Þetta stórkostlega tæki
hefur upp á margt að bjóða þ.e. geislaspilara, kassettu-
tæki og fullkomiðútvarp með sterió FM. Styrkurinn er40
SUPERTECH geislaspilar 20 laga minni. Sjálfvirkur
leitari. Tímastillirmeðminni. Fullkomin fjarstýring. Góður
spilari á frábæru verði.
VERÐ
.960/
STGR.
wött úr tveimur stórum hátölurum. Heil hljómtækjasam-
stæða.
VERÐ
T348/
M STGR.
PHILIPS Hipp hopp steríó vasadiskó með
útvarpi. Hraðspólun í báðaráttir, sjálfvirkur stoppari.
FM steríó. Bassa og hátíðnistilling. Létt heyrnartæki.
Heimilistæki hf
SÆTÚNI8 SÍMI691515 ■ KRINGLUNNISÍMI6915 20
PHILIPS HP 4320 hárþurrka, litil, létt og fer vel i - " ........
hendi.Blæsoggreiðirháriðumleiðoghúndreifirloftinu Tpoiict kíÁm ioE^ í OH
jafnaren hefobundnarhárþurrkur. 11 dUOl |JJUl1UdlCl I OU CtI»
SUPERTECH Digital vekjaraklukka með 24ra
stunda stillingu á vekjara. Endurtekur hringinguna, fyrir
þá sem sofa fast.
PHILIPS útvarpsklukkan. Þessi býryfir mörgum
kostum. Næmtútvarp. Vekurtvisvarmeðútvarpiog/eða
suðandi tóni. Öðruvísi stillihnappar, nýjung frá Philips.
VERÐ
.990/
STGR.
PHILIPS ferðaútvarp. Góðurmóttakari áAMog FM.
Góður hljómur, öðruvísi hönnun.
MUN,
Xlán