Morgunblaðið - 26.09.1993, Blaðsíða 20
20 B
MORGUNBLAÐIÐ VELVAKANDI SUNNUDAGUR 26. SEPTEMBER 1993
Með
morgunkaffinu
Veðurfræðingurinn í sjón-
varpinu lofaði okkur sólríku
sumri.
ORT
HÖGNI HREKKVISI
UNGBARNAF/Z£>uJ ••
BRÉF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reylqavik - Sími 691100 - Símbréf 691329
Þegar svanurinn flaug á raflínu
Athugasemd við
fréttaflutning
Frá Hauki Brynjólfssyni:
Það vekur furðu, hve greiða leið
neikvæðar frásagnir um skotveiði-
menn eiga inn í suma fjölmiðla.
Fundur dauðs fugls verður tilefni til
mikilla ályktana um ruddaskap og
ólöghlýðni slíkra manna. Dautt kan-
talamb, sem trúlegast hefur orðið
fyrir bíl, er umsvifalaust fært á reikn-
ing skotveiðimanna. Raunveruleg
atvik, þar sem veiðilög hafa verið
brotin eða aulaháttur hafður í
frammi, fá oft áberandi umfjöllun
umfram það sem atburðurinn sjálfur
gefur tilefni til — sé reynt að miða
við fréttamat almennt. Það má telja
einkenni á þessum fréttum, að skot-
veiðimenn, jafnvel sportveiðimenn
allir, eru settir undir einn hatt og fá
sinn útmælda skammt af fordómum.
Frásagnirnar eru villandi og hafa,
þegar flumbrugangurinn er hvað
mestur, ekkert með veiðar eða veiði-
menn að gera. Það er eins og sumir
fréttamenn hafi tilhneigingu til að
smjatta á ávirðingum skotveiði-
manna, raunverulegum eða ímynd-
uðum.
Fregnir af jákvæðum athöfnum
þessa hóps hafa hinsvegar ekki þótt
mikið fréttaefni. Ég veit ekki til þess,
að nokkur íjölmiðill hafi að fyrra
bragði sagt frá fræðslustarfi skot-
veiðimanna, sem þó máteljastviðam-
ikið. Aldrei held ég að fjölmiðlafólk
hafi verið á eftir okkur til þess að
fjalla um gróðursetningarferðir,
hreinsunarferðir eða annað, sem
væntaniega er samkomulag um að
teljist til jákvæðra athafna. Veiði-
menn eru almennt náttúruunnendur
og hegða sé í samræmi við það.
Neikvæð umfjöllun um allan hópinn
í hvert sinn sem einhver er talinn
hafa brotið af sér er því afar ósann-
gjörn. Þessi „fréttaflutningur" er þó
í raun alvarlegastur fyrir þá fjöl-
miðla, sem hlut eiga að máli; þeirra
er skömmin af óvönduðum vinnu-
brögðum.
Morgunblaðið hefur stundum
reynst seinheppið í þessum efnum.
Nýjasta dæmi þess er tveggja dálka
furðufrétt — með mynd af dauðri
álft — í blaðinu föstudaginn 3. þ.m.
Þar var sagt frá því, að fundist hefði
skotin álft við þjóðveginn nærri
Hellu. Því var slegið föstu, að svanúr-
inn hefði verið skotinn með hagla-
byssu, þótt „skotsárið", sem athygli
er vakin á í myndartexta, styðji ekki
þá ályktun. „Fréttinni" lýkur svo
með ályktunarorðum heimildar-
manns blaðsins undir millifyrirsögn-
inni — Drápsfýsn. Þar segir svo:
„Þetta sýnir á hvaða stigi hin svokall-
aða íslenska sportveiðimennska er.
Þekkja sportveiðimenn ekki svan og
vita þeir ekki að hann er friðaður?
Það eiga allir að vita. Það er mun
alvarlegra en fólk gerir sér grein
fyrir að bijóta fuglafriðunarlögin."
Ætla mætti, að slík alhæfíng um
fjölmennan hóp í samfélaginu væri
ekki úr lausu lofti gripin, heldur
byggð á öruggri vissu. En skoðum
framhaldið:
Daginn eftir mátti fínna litla
klausu í blaðinu, einn dálkbút hóg-
værlega staðsettan niðri í horni. Þar
var greint frá því, að dýralæknir
hafí skoðað álftarhræið og, að fuglin-
um hafí ekki verið „banað með
byssu“ heldur sé „fullvíst talið að
fuglinn hafí flogið á raflínu".
Þar með var gróusagan fallin dauð
til jarðar — eins og álftin — en eftir
lifa spurningar um vinnubrögð á
stærsta dagblaði landsins.
Ég tel að gera megi þá kröfu til
fréttastjórnar, að hún hefði átt að
gera sér grein fyrir því, að hér var
ekki um eiginlega frétt að ræða,
heldur var blaðið notað til að koma
á framfæri fordómum í garð veiði-
manna. Áróður var færður í búning
fréttar og prentaður í blaðinu. Til-
vitnuð ályktunarorð um stöðu sport-
veiða á Islandi eru svæsinn rógur í
garð fjölda saklausra manna. Það
er óhugnanlegt að sjá slíkt í víðlesnu
dagblaði án þess að nokkur virðist
hafa fengið bakþanka.
Ég hélt, að blaðamenn vildu hafa
fagmennskuna að leiðarljósi nú til
dags og greina á milli frétta og áróð-
urs. Það hefði verið í þeim anda að
bíða með að birta „fréttina“ þar til
dýralæknir hefði skoðað álftarhræið.
Þá ætti öllu óbijáluðu fólki að vera
ljóst, að þó svo að álftin hefði nú
verið skotin, væri ekki við alla
sportveiðimenn landsins að sakast.
Ætla verður, að stjómendur Morg-
unblaðsins líti á þennan söguburð
sem alvarleg mistök af hálfu blaðs-
ins. í framhaldi af því hlýtur að
mega vænta þess að tekið verði á
vandamálinu þar innanhúss með það
fyrir augum að sagan endurtaki sig
ekki.
HAUKUR BRYNJÓLFSSON
rafvirki, Jórufelli 2.
Biðlaun
betur settra
Frá Bennýju Ingibjörgu
Baldursdóttur
I sama blaði og rætt er um að
klípa af gamla fólkinu og öryrkjum
uppbætur á lífeyri les ég að heilbrigð-
isráðherra ætli að þiggja biðlaun.
Er ekki kominn tími til að hætta
þesu biðlaunasukki alla vega þegar
menn ganga beint inn í aðra vinnu
þegar skipt er um starf?
Til er einstaka embættismaður,
sem neitað hefur biðlaunum, en þeir
eru fáir því miður. Það skyldi þó
ekki vera að ef fleiri, sem betur eru
settir í þessu einkennilega þjóðfélagi
sem hér er að skapast, væru svo
höfðinglegir að neita að taka þessi
biðlaun sín gæti sparast sú upphæð
að ekki þyrfti að ráðast á þá þjóðfé-
lagsþegna sem minnst mega sín, elli-
lífeyrisþega og öryrkja, því enginn
óskar nú þess trúi ég að verða að
hætta vinnu vegna elli og heilsumiss-
is.
Ég skora á verkalýðsforustuna og
þá sem þetta mál varðar að láta
heyra í sér, hátt, ekki bara einhver
smá mótmæli því varla er hægt að
niðurlægja þetta fólk meira, ef þau
mál væru skoðuð ofan í kjölinn.
snyrtilegustu kaupstaða landsins,
ef ekki sá fremsti að þessu leyti.
Bæjarbragur er menningarlegur,
skemmtilegur, virðulegur og heima-
fólki til sóma. Þannig hefur Akur-
eyri lögum búið vel að hagorðum
mönnum og skáldum góðum.
Stakan, þjóðaríþróttin, hefur lifað
þar betra lífi en víða annars staðar.
Þessi veruleiki breytir því hins
vegar ekki að kersknir gestir, sem
þangað leggja leið sína, reyna á
stundum að verða „skemmtilegir"
á kostnað höfuðstaðar Norðurlands.
Víkveiji heyrði það til dæmis haft
eftir Þingeyingi, sem ekki kallar
allt ömmu sína, að það eina fallega
við Akureyri væri útsýnið yfir fjörð-
inn, þar sem Þingeyjarsýsla/Sval-
barðsströndin blasir við!
Fyrir ekki margt löngu fór og
reykvískur leikritshöfundur og leik-
stjóri með sýningu norður til Akur-
eyrar. Honum þóttu, að sögn, mót-
tökur heimamanna lakari en efni
stæðu til. Honum varð að orði þar
sem hann flaug um loftin blá heim
til Reykjavíkur:
Frá Akureyri er um það bil
ekki neins að sakna,
en þar er fallegt þangað til
þorpsbúamir vakna.
Hagorðir Norðanmenn fara trú-
lega létt með að svara svoddanlög-
uðu.
Víkverji skrifar
Víkveiji heyrði því fleygt á dög-
unum að lítill væri munur
sumars og vetrar á íslandi í seinni
tíð. Sumarið væri nánast eins og
máttlítill vetur og veturinn eins og
misheppnað sumar. Þessar and-
stæður, vetur og sumar, virðast sum
sé sækja inn á miðjuna, eins og
skýrendur skoðanakannana, eða
niðurstaðna í skoðanakönnunum,
komast stundum að orði þegar
tvíátta/margátta miðjuflokkar
sækja í sig veðrið.
Þetta hefur þó ekki alltaf verið
svo. Hér hafa komið heit dásemd-
arsumur og kaldir snjóavetur. Hita-
mismunur á íslandi hefur mælst
hvorki meiri né minni en 68°C, ef
tekinn er munur mesta hita og
mesta kulda, frá því mælingar voru
upp teknar hér á landi. I nýút-
komnu Almanaki Háskóla Islands
fyrir komandi ár (1994), er margt
fróðlegt að fínna, meðal annars
svokölluð veðurmet hér á landi. Þar
segir að mesti hiti, sem mælst hef-
ur hér á landi hafi verið plús 30,5°C
(Teigarhom í júní 1939) og mesti
kuldi mínus 37,9oC (Grímsstaðir í
janúar 1918).
Vestmannaeyjar eiga síðan vind-
hraðmetið, eins og vænta mátti. Það
var ekkert koppalogn á þeim bæ
þegar mesta vindhviðan mældist
þar, 237 km/klst., 3. febrúar 1991
(ekki nákvæm mæling) eða mestur
10-mínútna meðalvindhraði, 200
km/klst, 23. október 1963 og aftur
3. febrúar 1991.
xxx
Víkveiji dagsins er þeirrar skoð-
unar að þingheimur eigi að
vera eins konar þverskurður af
þjóðinni. Hann getur því ekki fallizt
á kenningar þess efnis að stjórn-
málamenn, þingmenn og sveitar-
stjórnarmenn, megi ekki hafa
tengsl við hornsteina samfélagsins,
atvinnuvegina, það er vera þátttak-
endur í atvinnulífinu, vegna hugs-
anlegra hagsmunaárekstra.
Hann telur þvert á móti að á
skorti að þingmenn dagsins í dag,
sem suma hveija má flokka sem
atvinnustjórnmálamenn, hafí nægi-
lega þekkingu á og yfírsýn yfír þau
svið þjóðarbúskaparins þar sem
verðmætin verða til, þar sem lífs-
kjör þegnanna ráðast.
Það mættu því að ósekju sitja
fleiri fulltrúar á Alþingi úr atvinnu-
lífinu en nú er, iðnaði, sjávarút-
vegi, verzlun og ferðaþjónustu
(bændur eru þar nokkrir). Sama
máli gegnir að sjálfsögðu um önnur
starfssvið: kennslu, vísindi, rann-
sóknir, heilbrigðisþjónustu o.s.frv.
xxx
Akureyri, höfuðstaður Norður-
lands, er í hópi fegurstu og