Morgunblaðið - 29.10.1993, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. OKTÓBER 1993
Iðnaðarráðherra á fundi um mikinn vanda skipasmíðaiðnaðarins
í undírbúningí er að
leggja ájöfnunargjöld
Stálsmiðjan boðar 12,5% launalækkun starfsmanna
LAUNASAMNINGUM hefur verið sagt upp við alla starfsmenn
Stálsmiðjunnar í Reykjavík og þeim gert að taka á sig 12,5% launa-
lækkun frá og með 1. febrúar nk. Þetta kom meðal annars fram
á fjölmennum fundi starfsmanna Stálsmiðjunnar með forystu-
mönnum verkalýðsfélaga, alþingismönnum og ráðherrum um
vanda íslensks skipasmíðaiðnaðar í gær. í máli Sighvats Björgvins-
sonar iðnaðarráðherra kom fram að í undirbúningi væri að leggja
á jöfnunargjöld á ríkisstyrkt og niðurgreidd skipasmíðaverkefni
erlendis frá.
Öm Friðriksson, formaður Fé-
lags járniðnaðarmanna, deildi mjög
á ákvörðun stjórnenda Stálsmiðj-
unnar og.sagði hún lýsti vantrú og
uppgjöf stjómenda fyrirtækisins á
framtíð íslensks skipasmíðaiðnaðar.
Hann sagði að verkalýðsfélög
myndu aldrei sætta sig við að launa-
kjör íslenskra skipasmiða yrðu færð
niður langleiðina í átt að „pólsku
launastigi".
Skúli Jónsson forstjóri Stálsmiðj-
unnar varði ákvörðun fyrirtækisins
og sagði að óhjákvæmilegt væri að
skerða laun starfsmanna þar sem
láunakostnaður væri yfir 55% af
heildarútgjöldum fyrirtækisins.
Hann benti á að fyrirtækið hefði
einnig skorið niður stjórnunar-
kostnað um yfir 25% og tekið á
vanda fyrirtækisins með öðrum
hætti.
Innlend hlutdeild úr 70% í 8%
Sighvatur Björgvinsson iðnaðar-
ráðherra sagði að hrun blasti við
íslenskum skipasmíðaiðnaði. Inn-
lend markaðshlutdeild hefði fallið
úr 70% niður í 8% á síðustu tíu
árum og á þessu tímabili hefði inn-
lend markaðshlutdeild að jafnaði
verið um 50%. Sighvatur sagði að
hann myndi beita sér gegn fjölgun
fyrirtækja í greininni með því að
ákvæði í hafnarlögum um allt að
40% kostnaðarþáttöku ríkissjóðs í
byggingu skipalyfta yrði ekki fram-
kvæmd. Hann sagði að unnið væri
að því innan ríkisstjórnarinnar að
finna rök og réttlætingu fyrir því
að íslendingar legðu fyrstir þjóða
jöfnunargjöld á innflutt skipasmíða-
verkefni. Hann sagði að samkeppn-
VEÐUR
VEÐURHORFUR I DAG, 29. OKTOBER
YFIRLIT: Miili Færeyja og S-Noregs er 1.036 mb hæð, sem þokast
austur. Yfir suðvestanverðu Grænlandshafi er 995 mb lægð sem hreyf-
ist norðaustur.
SPÁ: SV kaldi og súld eða smá skúrir um sunnan og vestanvert landið
en annars þurrt. Hiti 3-13 stig.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
HORFUR Á LAUGARDAG: Vestlæg átt, strekkingur á Norðurlandi og
Vestfjörðum. Dálítil súld á Vesturlandi, en þurrt og víða bjart í öðrum
landshlutum. Hiti 5-10 stig, en um nóttina kólnar víða niður undir frost-
mark.
HORFUR Á SUNNUDAG OG MÁNUDAG: Sunnan og suðvestan átt og
áfram sæmilega hlýtt á landinu. Vætusamt um landið sunnan- og vestan-
vert, en léttskýjað norðan- og norðaustanlands.
Nýir veðurfregnatímar: 1.30,.4.30, 7.30, 10.45, 12.45, 16.30, 19.30,
22. 30. Svarsími Veðurstofu íslands — Veðurfregnir: 990600.
Q
Heiðskírt Léttskýjað Hálfskýjað
Skýjað ' Alskýjað
r r / * f *
f f * f
f f f f * f
Rigning Slydda
* * *
* *
* * *
Snjókoma
V
Skúrir Slydduél
V
Él
Sunnan, 4 vindstig.
Vindörin sýnir vindstefnu
og fjaðrirnar vindstyrir,
heil fjöður er 2 vindstig.(
10° Hitastig
V Súld
= Þoka
stig..
FÆRÐA VEGUM: (Kl.17.30ígær)
Þjóðvegir landsins eru nú flestir greiðfærir og hálkulausir. Víða er unnið
við vegagerð og eru ökumenn beðnir að gæta varúðar og aka þar eins
og annarsstaðar, samkvæmt merkingum. Um færð á hálendinu er ekki
vitað.
Upplýsingar um færð eru veittar hjá Vegaeftirliti ( síma 91-631500 og
ígrænnilínu 99-6315. Vegagerðin.
VEÐUR VIÐA UM HEi kl. 12.00 í gær að ísl. tín hiti veður Akureyri 10 léttskýjað Reykjavlk 9 alskýjað
Bergen 7 léttskýjað
Helsinki 7 téttskýjað
Kaupmannahöfn 7 þokumóða
Narssarssuaq +1 skýjað
Nuuk 0 skýjað
Óslö 4 léttskýjað
Stokkhólmur 9 léttskýjað
Þórshöfn 10 skýjað
AJgarve 19 léttskýjað
Amsterdam 9 skýjað
Barcelona 15 þrumuveður
Berlín 7 mistur
Chicago vantar
Feneyjar 14 heiðskírt
Frankfurt 8 mistur
Glasgow 8 mistur
Hamborg 8 skýjað
London 11 skýjað
Los Angeles 14 heiðskírt
Lúxemborg 9 heiðskírt
Madrtd 9 þokumóða
Malaga 18 skýjað
Mallorca 19 skýjað
Montreal 4 skúr
NewYork 11 skýjað
Orlando vantar
Parls 11 hélfskýjað
Madeira 17 skúr
Róm 20 léttskýjað
Vín 8 léttskýjað
Washington vantar
Winnipeg 0 alskýjað
Heimild: Veöurstofa íslands
(Byggt á veðurspó kl. 16.15 í gær)
12.00
ÍDAGkl.
Morgunblaðið/Sverrir
Fjölmennur fundir
STARFSMENN Stálsmiðjunnar fjölmenntu á fund í gærmorgun um
stöðu innlends skipasmíðaiðnaðar með alþingismönnum og borgar-
fulltrúum.
isstaða íslensks skipasmíðaiðnaðar
væri óviðunandi þegar ríkisstyrkir
hjá Norðmönnum næmu 13% og
um 30% hjá Evrópubandalagsríkj-
um. Sighvatur sagði að ríkisstjórnin
hefði komið hörðum mótmælum á
framfæri við norsk stjórnvöld vegna
aukinna ríkisstyrkja til skipasmíða-
stöðva í Norður-Noregi til að gera
þeim kleift að taka við viðhaldsverk-
efnum fyrir fiskiskipaflota Rússa.
Iðnaðarráðherra sagði að Svíar
hefðu sömuleiðis mótmælt auknum
ríkisstyrkjum Norðmanna. Á fund-
inum í Stálsmiðjunni sagði iðnaðar-
ráðherra að sér þætti óeðlilegt að
opinberir fjárfestingarlánasjóðir á
íslandi láni peninga skattgreiðenda
til þess að fjárfesta í niðurgreiddum
erlendum skipasmíðaverkefnum.
Vandkvæði
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra sagði mörg vandkvæði á því
að leggja jöfnunargjöld á slíkan
iðnað þar sem ekki væri hægt að
miða við fast heimsmarkaðsverð.
Fjármálaráðherra kvaðst fylgjandi
þvi að leysa vandamál ójafnrar sam-
keppnisstöðu með viðræðum við
þær þjóðir sem í hlut ættu um frjáls
viðskipti. Ef það dygði ekki til væri
það þrautaráð að leggja á jöfnunar-
gjöld.
Ritið „Islandske Maanedstidender“
Aðeins þijú ein-
tök til í landinu
AÐEINS er vitað með vissu um tvö heilleg eintök af frumprentun
„Islandske Maanedstidender“ hérlendis, og er annað í læstum hirsl-
um á Landsbókasafni íslands, en fram kom í Morgunblaðinu í gær
að Bókasafni Páls Jónssonar í Borgarnesi hefði borist tímaritið að
gjöf frá nafnlausum gefanda. Samkvæmt heimildum Morgunbiaðsins
var fyrir um tíu árum í sölu eintak af tímaritinu í einu bindi, og
var það selt á um hálfa milljón króna og er nú í einkaeign. Fram-
reiknað til verðlags dagsins í dag er söluupphæð þess eintaks um 2
milljónir króna.
Bragi Kristjónsson bóksali segir
torvelt að meta verð árganganna
þriggja af tímaritinu því viðmiðun
skorti, en kveðst helst telja raun-
hæft að miða við Jónsbók sem til er
í tveimur til þremur eintökum.
„Slíkir hlutir hafa ekki fengist í
hálfa öld og voru seldir á verði sem
svarar íbúðarverði þegar þeir voru
seldir. Þetta hleypur á einhveijum
milljónum," segir Bragi.
Horfið eintak
Bragi segir að eintak af „Is-
landske Maanedstidender" hafi
horfið frá Konungsbókhlöðinni í
Kaupmannahöfn á milli 1952 og
Laxveiðin 12,4% lak-
ari í ár en í fyrra
1956. „Opinber söfn auðkenna sér
yfirleitt bækur á innanvert titilblað
en það er auðvelt fyrir lagtæka
menn að nema slíkt á brott. Ekki
þarf að vera að það eintak sem
hvarf hafi verið auðkennt með
stimpli bókhlöðunnar því þar voru
til fleiri en eitt eintak af mörguml
bókum, þó að enginn segi að eintak-
ið sem barst til Borgamess sé tiltek-
ið eintak,“ segir Bragi.
Erlendis er talið nær öruggt að
til séu eintök af tímaritinu í Fiske-
safninu í íþöku í Bandaríkjunum,
Háskólabókasafninu í Ósló, Kon-
ungsbókhlöðunni og hugsanlega
víðar.
SKOÐUN og skráning úr veiðiskýrslum stendur nú yfir á Veiðimála-
stofnun en bráðabirgðatölur segja að heildarlaxveiðin á stöng hafi
verið 37.000 laxar sem er um þremur prósentum yfir meðalveiði síð-
ustu tíu ára, en 12,4% lakari veiði en sumarið 1992, sem þótti ákaflega
gott. Það sumar veiddust 42.309 laxar, en það var 34% betri veiði en
1991. Spár um jafngóða eða betri veiði í sumar en í fyrra gengu ekki
eftir og veiddist minna í flestum ám í sumar.
Tvær ár náðu yfir 2.000 laxa
veiði, Norðurá, sem var efst með
2.100 laxa, og Hofsá í Vopnafirði,
sem gaf 2.025 laxa. Laxá í Aðaldal
var í þriðja sæti með 1.960 laxa
og síðan kom Þverá ásamt Kjarrá
með 1.550 laxa.
Slæm skilyrði
Almennt voru veiðimenn sammála
um að slæm skilyrði hafi venju
fremur ráðið ferðinni í veiðiskapn-
um og víðast hefði heildarveiði orð-
ið meiri en raun bar vitni ef ótíð
hefði ekki gert veiðimönnum erfitt
fyrir. Kuldar og vatnavextir norð-
austanlands, kuldar og þurrkur
vestar á Norðurlandi og vorkuldar
og síðan langur þurrkur á Vestur-
og Suðvesturlandi. Ekki segir þetta
þó alla söguna því Guðni Guðbergs-
son fiskifræðingur hjá Veiðimála-
stofnun sagði að auk þessara þátta
yrði að segjast eins og er að víðast
gekk minna af laxi en í fyrra.