Morgunblaðið - 18.12.1993, Blaðsíða 12

12 B
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 1993
JÓHANN ARILÁRNSSON SYNGUR EINSÖNG MED SINFÓNÍUHLJÓMSVEITINNI
hérna
mig
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
„ÉG byrjadi fyrst að syngja í forskóia Nýja tónlistarskól-
ans þegar ég var átta ára og hef sungið mikið síðan.
Það er þó stór munur á öllu því sem ég hef hingað til
sungið og þessum tónleikum með Sinfóníuhljómsveitinni.
Núna er ég ekki lengur á heimavelli, en ég kann samt
vel við mig,“ segir Jóhann Ari Lárusson, 13 ára sópran.
Hann syngur einsöng á jólatónleikum Sinfóníunnar í
Háskólabíói í dag.
Jóhann Ari kveðst hafa byijað
tónlistamám í forskóla Nýja
tónlistarskólans og lært á
blokkflautu. „Ég flutti mig
síðar yfír á píanó og er nú á
fjórða ári. Söngurinn hefur hins
vegar alltaf átt mikil ítök í mér
og því er ekki síst að þakka
Ronald W. Tumer, stjórnanda
Drengjakórs Laugameskirkju.
Ég hef verið í kómum frá upp-
hafi og Ronald hefur hjálpað
mér mikið og gerir enn. Hann
ýtti undir þennan áhuga minn
og ég lít svo á að það sé honum
að þakka hvað ég hef fengið
mörg tækifæri."
Víða komið við
Jóhann Ari hefur fengist við
ýmis verkefni í söngnum hingað
til og segist hafa haft nóg að
gera. „Ég söng í Amal og nætur-
gestunum hjá Óperusmiðjunni
og lék Emil í Kattholti, söng eitt
lag í myndinni um Ronju ræn-
ingjadóttur, söng á barnaplöt-
unni Hvað á að gera og í teikni-
myndinni um Prinsessuna og
durtana. Þá hef ég talað inn á
tvær bíómyndir, um Línu lang-
sokk og Krummana. Núna þarf
ég að taka miklu meira á heldur
en í hljóðveri. Það var í raun
upphitun, en núna þarf ég að
leggja mig 150% fram og ætla
að gera það. Ég er ekki orðinn
óstyrkur fyrir tónleikana, en
kannski hellist yfír mig sviðssk-
rekkur rétt áður en ég stíg á
svið. Það hefur þó ekki verið
Jóhann Ar! Lórusson
Ekki á heimavelli
en kann vel við
mikið vandamál hingað til, ég
var aðallega óstyrkur fyrstu
skiptin sem ég kom fram opin-
berlega, en þetta hefur vanist.“
Á tónleikunum í dag syngur
Jóhann í tveimur verkum. Hið
fyrra nefnist Snjókarlinn og er
eftir breska tónskáldið Howard
Blake. Verkið fjallar um dreng,
sem býr til snjókarl. Snjókarlinn
lifnar við og saman lenda þeir í
ævintýrum, eins og þegar snjó-
karlinn tekur dregninn með í
flugferð til Snjókarlalands. Verk
þetta hefur náð miklum vinsæld-
um í Bretlandi og er flutt á hveij-
um jólum í Barbican listamið-
stöðinni í London. Þar fer sá
drengur, sem hlotið hefur titilinn
Kórdrengur ársins í árlegri
keppni, með það hlutverk sem
Jóhann Ari syngur. Hitt verkið
er Panis Angelicus eftir César
Franck. Jóhann Ari segir að
bæði verkin séu skemmtileg, en
sjálfur sé hann hrifnari af Snjó-
karlinum.
Jóhann Ari segir að jafnaldrar
hans hafi fátt um söng hans að
segja, tónlistin höfði ekki mikið
til þeirra. Þá nefni strákarnir
þetta síður en stelpurnar, sem
hiki ekki við að hrósa honum ef
þeim líki vel söngurinn. En Jó-
hann Ari er nú kominn á þann
aldpr að búast má við að röddin
fari að breytast. Hefur hann
engar áhyggjur af því?
„Nei, nei, ég velti því ekkert
fyrir mér,“ segir hann brösandi.
„Ég á þó von á að ég leyfi rödd-
inni að jafna sig og byiji svo
bara að syngja aftur, bara á
lægri nótum.“
RSv
GUNNSTEINN ÚLAFSSON STJfiRNAR SINFfiNIUHLJÚMSVEIT fSLANDS Á JÚLATÓHLEIKUM
Þakklátur fyrir þetta tækifæri
„ÞAÐ er stór dagur í lífi mínu að fá að stjórna Sinfóníu-
hljómsveit Islands hér í Háskólabíói og ég er mjög þakk-
látur fyrir þetta tældfæri. Ég hef unnið með hljómsveit-
inni þegar ég hljóp í skarðið á skólatónleikum og tónleik-
um á Austfjörðum í júní og samvinnan hefur alltaf verið
mjög heillarík," segir Gunnsteinn Ólafsson, hljómsveitar-
sljóri. Hann stjórnar Sinfóníuhljómsveit íslands í fyrsta
sinn á opinberum tónleikum í Reykjavík á jólatónleikum
sveitarinnar í dag.
Gunnsteinn stundaði tón-
listamám hér á landi
og síðar í Ungveijalandi
og Þýskalandi. Hann
stjómaði kór Mennta-
skólans í Kópavogi í nokkur ár,
auk þess sem hann stjórnaði
áhugamannahljómsveit við há-
skólann í Freiburg. Hann lauk
námi í hljómsveitarstjórn á síð-
asta ári og kom þá heim til að
freista gæfunnar. Hann segir að
þau tækifæri, sem hann hafi
fengið hingað til, eigi hann Páli
P. Pálssyni að þakka. „Páll leit-
aði til mín þegar hann forfallað-
ist og fékk mig til að taka við
Sinfóníuhljómsveitinni á skóla-
tónleikum og í tónleikaferðinni
um Austurland. Hann átti því
sinn þátt í að ég fékk að kynn-
ast hljómsveitinni, en þetta eru
fyrstu tónleikamir sem ég er
sérstaklega ráðinn til að stjórna.
Það eru auðvitað forréttindi fyrir
ungan hljómsveitarstjóra að fá
aðgang að hljómsveit sem þess-
ari og mér fínnst ánægjulegást
að sjá hvað við eigum marga
unga hljóðfæraleikara. Áður var
hljómsveitin gagnrýnd vegna
þess að allt of margir útlending-
ar væm í henni. Þetta er ekki
raunin nú, því Sinfóníuhljóm-
sveitin er fyrst og fremst skipuð
íslendingum. Þeir útlendingar,
sem eru í sveitinni, eru flestir
íslenskir ríkisborgarar, sem hafa
sest hér að og auðgað með því
tónlistarlífíð."
Gunnsteinn segist áður hafa
kynnst hljómsveit af svipaðri
stærð. „Ég stjómaði í 3 ár há-
skólahljómsveitinni í Freiburg og
kom með hana hingað til lands
sl. haust. Þá taldi hún 45 manns,
en Sinfóníuhljómsveit Islands
taldi 55 manns í ferðinni um
Austfírði, svo það er ekki mikill
munur þar á. Þá stjómaði ég
einnig hljómsveit Tónlistarhá-
skólans í Freiburg."
Erfitt að komast að
Gunnsteinn er inntur eftir því
hvort hann telji að hann geti
haft nóg að gera í hljómsveitar-
stjórn hér á landi. „Það er
kannski fyrirfram dauðadæmt
að reyna það, enda er alls staðar
mjög erfítt að komast að við
hljómsveitarstjóm, ekki aðeins
hér á landi,“ svarar hann. „Ég
geri mér þó vonir um að fá fleiri
verkefni hér og vonandi líka er-
lendis. Ég er aðeins rúmlega
þrítugur, svo ég hef tímann fyrir
mér.“
Gunnsteinn segir að hann
muni stjórna skólatónleikum með
Sinfóníuhljómsveitinni í febrúar,
en ekki hafí komið til tals að
hann fengi að stjóma á áskriftar-
tónleikum. „Fyrirkomulagið hjá
Gunnsteinn Ólafsson.
hljómsveitinni hefur verið þann-
ig, að ráðinn var aðalstjómandi
og fengnir gestastjómendur, auk
þess sem Páll P. Pálsson starfaði
að ýmsum verkefnum, eins og
skólatónleikunum. Nú hefur Páll
látið af störfum, en enginn verið
ráðinn í hans stað. Sú staða
væri hins vegar tilvalin fyrir
ungan hljómsveitarstjóra."
Gunnsteinn vann nýverið und-
ankeppni til þátttöku í norrænni
samkeppni ungra hljómsveitar-
stjóra, sem haldin verður í mars.
Þetta er í fyrsta sinn sem Islend-
ingur tekur þátt í keppninni. „Ég
bind ákveðnar vonir við þessa
keppni, því góð frammistaða þar
getur opnað ýmsa möguleika á
starfi. Þarna verða umboðsmenn
listamanna og því aldrei að vita
hvað gerist."
Gunnsteinn segir að Sinfóníu-
hljómsveitin sé nú þétt setin og
sumir hljóðfæraleikarar, sem
komi heim frá námi, geti ekki
gengið að stöðu þar vísri. „Ég
sé fyrir mér að eftir um tíu ár
verði hér starfandi 30-40 manna
kammersveit með atvinnumönn-
um,“ segir hann. „Við eigum
marga góða hljóðfæraleikara,
enda hefur lánasjóðskerfíð gert
fólki kleift að sækja sér menntun
erlendis. Þá lít ég svo á að sinfó-
níutónleikar séu of sjaldan og
heilbrigðara væri ef tvær hljóm-
sveitir störfuðu í samkeppni. Ef
ekki verður skapaður einhver
slíkur grundvöllur þá gæti það
leitt til þess að íslenskir hljóð-
færaleikarar snúa ekki heim frá
námi.“
En þó íslendingar eigi vel
menntað tónlistarfólk, þá segir
Gunnsteinn mikið verk óunnið í
tónlistaruppeldi. rEitt dæmi er,
að við Háskóla Islands er ekki
starfandi nein hljómsveit. Við
mjög marga háskóla erlendis er
slík sveit áhugafólks. Það eru
nefnilega til margir góðir hljóð-
færaleikarar, þó þeir velji ekki
allir að halda áfram og verða
atvinnumenn. Hérna vill hins
vegar brenna við að fólk, sem
hefur lært á hljóðfæri árum sam-
an, leggi það á hilluna þegar það
fer t.d. í háskólann. Ég skora á
þetta fólk að leggja ekki upp
laupana heldur halda áfram að
taka virkan þátt í tónlistarlífínu.
Það háir tónlistarlífinu hér hve
lítill hópur sækir tónleika að
jafnaði. Mér finnst að það ætti
að veita nemendum, öldruðum
og ef til vill atvinnulausum mik-
inn afslátt af verði aðgöngumiða.
í Ungveijalandi þurfa nemar til
dæmis ekki að greiða neinn að-
gangseyri á tónleika. Þetta er
mjög mikilvægt, því þetta fólk
heldur áfram að koma á tónleika
síðar. Hér á landi mættu menn
sýna meiri skilning á gildi þess
að ungt fólk komi á tónleika.“
Fjölskyldutónleikar
Á efnisskrá jólatónleika Sinfó-
níunnar í dag kennir margra
grasa. Fyrir hlé verður flutt
verkið Snjókarlinn eftir Bretann
Howard Blake, þar sem Jóhann
Ari Lárusson syngur einsöng.
„Það eru ekki margir drengir
sem hafa fengist til að syngja í
kórum, hvað þá einsöng,“ segir
Gunnsteinn. „Þá er það skemmti-
legt að kynnir tónleikanna og
sögumaður í Snjókarlinum er
Sverrir Guðjónsson, en hann var
sjálfur mikill sóprandrengur á
yngri árum. Það er gaman að
sjá þá Sverri og Jóhann Ara sam-
an á sviði. Prógrammið verður
áfram með ævintýrablæ eftir
hlé. Þá verður fyrst fluttur for-
leikur að Töfraflautunni eftir
Mozart, sem er eitt mesta ævin-
týri sem samið hefur verið í tón-
um. Millispil úr ballettinum Dim-
malimm eftir Atla Heimi Sveins-
son er næst á dagskránni, en
sagan um Dimmalimm er ein
fallegasta barnasaga sem við
eigum. Einleikari á flautu verður
ungur Reyðfírðingur, Stefán
Ragnar Höskuldsson. Panis
Angelicus eftir Franck kemur
næst, trúarlegt verk sem á vel
við á aðventunni. Tónleikunum
lýkur svo á því að 150 börn úr
kórum Grandaskóla, Hamra-
skóla, Melaskóla, Selásskóla og
Vesturbæjarskóla syngja fímm
jólalög í útsetningum Páls P.
Pálssonar og Ed Welch. Þá geta
áhorfendur tekið undir og allir
komist í jólaskap," segir Gunn-
steinn Ólafsson, hljómsveit-
arstjóri.