Morgunblaðið - 27.04.1994, Blaðsíða 27

26
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. APRIL 1994
+
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. APRÍL 1994
27

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Kringlan 1r 103 Reykjavík. Símar: Skiptiborð 691100. Auglýsingar:
691111. Áskriftir 691122. Áskriftargjald 1400 kr. með vsk. á mánuði
innanlands. [ lausasölu 125 kr. með vsk. eintakið.
Samtakamáttur litlu
hluthafanna
Auglýsing, sem Pétur
Blöndal, nýkjörinn
bankaráðsmaður í íslands.-
banka, birti hér í Morgun-
blaðinu á fimmtudag í síð-
ustu viku, þar sem hann fal-
aðist eftir umboði hluthafa í
íslandsbanka vegna fram-
boðs til bankaráðs, kann að
verða upphafið að miklum
breytingum í hinum stóru,
opnu hlutafélögum, sem hér
starfa og eru skráð á Verð-
bréfaþingi. í sumum tilvikum
eru stjórnir kjörnar á aðal-
fundum slíkra hlutafélaga
með takmarkað atkvæða-
magn á bak við sig vegna
þess að hlutafjáreignin er
mjög dreifð.
í Bandaríkjunum hefur
það lengi tíðkazt, að hluthaf-
ar, sem hyggjast knýja fram
breytingar á stjórnum í
hlutafélögum, leiti eftir um-
boðum frá litlum hluthöfum
og stórum með auglýsingum
á opinberum vettvangi, eða
bjóði í hlutabréf þeirra. í
sumum tilvikum er háð mikið
kapphlaup á milli ríkjandi
stjórnar í hlutafélagi og
hlutahafa, sem vilja koma
breytingum fram, um umboð
frá litlu hluthöfunum eða um
kaup á hlutabréfunum. í
Svíþjóð t.d. eru samtök hlut-
hafa í hlutafélögum geysi-
lega öflug. Samstaða margra
smárra hluthafa hefur gert
þá að afli í sænsku atvinnu-
lífi, sem stjórnendur stórfyr-
irtækja og stórir hluthafar
verða að taka tillit til.
Hér á íslandi hafa litlir
hluthafar yfirleitt haft hægt
um sig. Árum saman var lit-
ið svo á, að tæki lítill hlut-
hafi til máls á aðalfundi stórs
hlutafélags og bæri fram
fyrirspurn um rekstur fyrir-
tækisins eða hefði uppi
gagnrýni á stjórnendur væri
það til marks um sérvizku
viðkomandi. Slíkt þótti ekki
við hæfi. En þetta er að
breytast. Aðalfundur ís-
landsbanka hf. fyrir ári var
til marks um þessa breytingu
og aðalfundur bankans nú
og aðdragandi hans er stað-
festing á því, að grundvallar-
breyting er að verða í við-
horfi hluthafa, hversu smáir
sem þeir eru til eignar sinnar.
Þetta_ er ákaflega jákvæð
þróun. í fyrsta lagi er eðli-
legt, að hluthafar noti vett-
vang á borð við aðalfundi til
þess að ræða málefni fyrir-
tækja sinná og spyija starfs-
menn sína og þá ekki sízt
æðstu stjórnendur spurninga
um rekstur fyrirtækjanna. í
öðru lagi eru líflegar umræð-
ur á aðalfundum og lýðræð-
isleg vinnubrögð við kjör
stjórna stórra almennings-
hlutafélaga líkleg til að auka
áhuga almennings á því að
veija hluta sparifjár síns til
hlutabréfakaupa. Tíðarand-
inn hefur breytzt. Fólk kann
ekki að meta það að vera
hvatt til þess að efla atvinnu-
lífið með hlutafjárkaupum en
jafnframt sé til þess ætlast
að það hafi enga skoðun á
rekstri þeirra fyrirtækja, sem
það hefur lagt fjármuni sína
í.
Af þessum sökum kann
auglýsing Péturs Blöndals
hér í Morgunblaðinu að valda
nokkrum þáttaskilum. Lík-
legt má telja, að auglýsingin
og það sem á eftir fylgdi
hvetji litla hluthafa til þess
að efla samtakamátt sinn og
auka þar með áhrif sín innan
stórra hlutafélaga. I sumum
tilvikum geta þau orðið mjög
mikil og jafnvel haft úrslita-
áhrif á stjórnarkjör og for-
ystu í fyrirtækjum. Þetta er
ekki þróun, sem menn þurfa
að óttast. Miklu fremur er
ástæða til að fagna henni.
Öll þróun í átt til heilbrigð-
ara þjóðfélags er fagnaðar-
efni.
Islenzkt atvinnulíf hefur
lengi verið mjög lokað. Það
er hins vegar að opnast
smátt og smátt. Hlutabréfa-
markaðurinn á mikinn þátt
í því. Og nú er nútíminn að
hefja innreið sína í stóru al-
menningshlutafélögin, sem
hér eru starfrækt. Þeirri
breytingu á eftir að fylgja
einhver titringur og einhver
átök. En þegar upp er staðið
verður þessi breyting til
góðs.
Afkoma Islandsbanka hf. hefur aldrei veríð erfiðari
Hluthafamir töpuðu
2,5 millj örðum króna
áámnum 1992-1993
HREMMINGAR íslandsbanka hf. frá ársbyrjun 1992 til ársloka 1993 hafa verið mikl-
ar. Hluthafar bankans töpuðu samtals 2.463 milljónum króna á þessu tímabili, eða
tæpum 2,5 milljörðum króna, þar sem heildarraunarðsemi eignar hluthafanna var
neikvæð sem nemur þessari upphæð. Heildarraunávöxtun hluthafa frá 1.1. 1992 til
ársloka 1993 var neikvæð um 41,5%. Slík niðurstaða í ávöxtun á fjármunum eigenda
lánastofnunar er náttúrlega með öllu óviðunandi, ekki síst þegar horft er til þess, að
ef ávöxtun eigin fjár bankans hefði samsvarað meðalútlánavöxtum bankanna á árun-
um 1991 til og með 1993, þá ættu hluthafarnir 2,1 milljarði króna hærri upphæð í
dag, en þeir áttu um áramótin 1990-1991.
Morgunblaðið/Þorkell
Lagt á ráðin
VIÐ UPPHAF aðalfundar íslandsbanka í fyrradag stungu þeir Valur Valsson, bankastjóri ís-
landsbanka, og Bent Scheving Thorsteinsson, einn hluthafa bankans, saman nefjum. Bent þótti
í máli sínu jákvæðari í garð bankans og bjartsýnni á framtíð hans, en menn höfðu átt von á
að hann yrði, fyrir fundinn.
Náði kjöri í bankaráð
PÉTUR Blöndal er hér á leið í ræðupúltið á stóra sviðinu í Borgarleikhúsinu á aðalfundi bank-
ans í fyrradag. Hann vandaði bankastjórn og bankaráði ekki kveðjurnar í ræðu sinni og náði
kjöri í bankaráð íslandsbanka og að fella Orra Vigfússon út úr bankaráðinu, en Orri hlaut
mestan atkvæðastyrk við bankaráðskjör fyrir ári.
Það fer ekkert á milli mála, að 654 milljóna
króna tap bankans á liðnu ári, er áfall fyrir eigend-
ur jafnt sem stjórnendur bankans, sem höfðu
margir gert sér í hugarlund, að 177 milljóna króna
taprekstri ársins 1992 yrði snúið í rekstrarhagnað
á árinu 1993. Enda drógu þeir Valur Valsson
bankastjóri og Kristján Ragnarsson bankaráðs-
formaður enga dul á, að niðurstaða liðins árs er
áfall, í málflutningi sínum á aðaifundi bankans í
fyrradag. íslandsbanka tókst að lækka rekstrar-
kostnað bankans um 400 milljónir króna á liðnu
ári, miðað við árið 1992, sem verður að teljast
mjög góður árangur á rekstrarsviðinu. En þótt
bankanum hafi orðið verulega ágengt í hagræð-
ingu, sparnaði, fækkun starfsmanna og fækkun
útibúa, er alveg ljóst, að betur má ef duga skal.
Hlutabréf í íslandsbanka voru ekki skráð á
markaði fyrr en í febrúarmánuði í fyrra, eða fyrir
rúmu ári. Það gerir það að verkum að styðjast
verður við aðrar forsendur við útreikninga, en
gert hefur verið áður, í hliðstæðum greinaskrifum.
Islandsbanki bauð í árslok 1991 út 900 milljónir
króna að nafnvirði í nýju hlutafé og bankaráð
íslandsbanka ákvað að útboðsgengi bréfanna
skyldi vera 1,5. Því er stuðst við gengið 1,5 frá
ársbyrjun 1992, þegar reiknuð er út heildarávöxt-
un hluthafanna og heildarraunarðsemi þeirra frá
1.1. 1992, og gengið 0,86 sem var lokagengi árs-
ins 1993. Gengi bréfanna hefur enn fallið frá ára-
mótum. Viðskipti í fyrradag, þann dag sem aðal-
fundur íslandsbanka var haldinn, voru á genginu
0,8, en í síðustu viku var gengið enn lægra, því
viðskipti fóru fram á genginu 0,72. Miðað við
gengið 0,8, eru hlutabréf íslandsbanka rétt liðlega
3,1 milljarður króna að markaðsvirði í dag.
Sú breyting sem orðið hefur á markaðsverði frá
ársbyrjun 1992 til ársloka 1993, að teknu tilliti
til verðbreytinga og arðgreiðslna á tímabilinu, fel-
ur það í sér, að um síðustu áramót höfðu hluthafar
í reynd tapað tæplega 2,5 milljörðum króna af
hlutafé sínu. (Tap þeirra er bókhaldslegt, á þeim
bréfum sem ekki hafa verið seld, en þeir sem selt
hafa bréfin, eftir að verðið hrundi, hafa að sjálf-
sögðu orðið fyrir raunverulegu tapi.) Hluthafar
áttu í árslok 1991 3,78 milljarða á nafnverði í
hlutafé, ogmiðað við gengið 1,5 á bréfunum, sem
bankaráð íslandsbanka ákvað sjálft við nýtt 900
milljóna króna hlutafjárútboð í árslok 1991, var
markaðsvirði hlutafjárins í ársbyijun 1992, 5,67
milljarðar króna. Nafnverð hlutafjárins í árslok
1993 var 3,88 milljarðar króna, en miðað við árs-
lokagengi 1993, sem var 0,86 var markaðsvirði
hlutafjárins ekki nema 3,34 milljarðar króna um
síðustu áramót. Þegar markaðsvirði hlutabréfanna
frá ársbyijun 1992 hefur verið fært upp til ársloka-
verðlags 1993 og tekið hefur verið tillit til arð-
greiðslna, samtals um 250 milljónir króna, fæst
þessi niðurstaða um tæplega tveggja og hálfs
milljarðs króna eignarýrnun hluthafanna.
Vantar 2,1 milljarð upp á viðunandi
ávöxtun á eigin fé
Meðalvextir vísitölubundinna útlána bankanna
undanfarin þijú ár (1991-1993) hafa verið 9,1%
til 9,3%. Sé reiknað út hvaða ávöxtun hluthafar
íslandsbanka hefðu fengið á eigin fé bankans,
hefði sama ávöxtunarkrafa verið gerð til ávöxtun-
ar eigin fjár og til útlána bankans, jafngilti /það
neikvæðri rekstrarniðurstöðu árið 1991 að upphásð
301 milljón króna, 678 milljónum árið 1992 og
1.125 milljónum króna árið 1993. Miðað við þess-
ar reikniforsendur vantar því 2,1 milljarð króna
upp á að ávöxtunin á eigin fé sé viðunandi fyrir
hluthafana á þessu þriggja ára tímabili. Það er I
sjálfu sér ekki óeðlileg krafa að íslandsbanki hf.
sjái eigin hluthöfum að minnsta kosti fyrir sams-
konar ávöxtun á hlutafé sínu 'og bankinn gerir
Fróðlegt verður að fylgjast
með því, hvort samskonar
tilraunir verða gerðar, áður
en aðalfundahrinan skellur
á, að ári. Þannig má vel
ímynda sér, ef hlutabréfa-
eigendur geta myndað með
sér öflug samtök, að þeir
geti í skjóli samtakamáttar
síns, náð ákveðnum völdum
og áhrifum í fyrirtækjum
eins og Eimskip, Flugleið-
um, olíufélögunum, trygg-
ingafélögunumog útgerðar-
fyrirtækjum sem eru al-
menningshlutafélög.
kröfu um að fá á eigin útlánum, en eins og sést
af ofangreindum tölum fer því víðsfjarri að svo sé.
Brynjólfur Bjarnason, þáverandi formaður
bankaráðs íslandsbanka, sagði m.a. á ávarpi sínu
í ársskýrslu bankans fyrir árið 1990: „Engu að
síður er ljóst að stefna verður hærra í ávöxtun
eigin fjár á komandi árum.“ Og í ársskýrslu bank-
ans fyrir árið 1991 segir undir kaflanum „Stefnu-
mótun til framtíðar": „Stefna skal að 12-15%
arðsemi eigin fjár“. Þar var átt við 12-15% raun-
ávöxtun, eftir skatta. Þessar tvær tilvitnanir í eldri
ársskýrslur sýna glöggt að rekstrarmarkmið og
rekstrarárangur íslandsbanka hafa í þessu tilliti
alls ekki farið saman.
3,8 milljarðar króna afskrifaðir á 4 árum
Kristján Ragnarsson, formaður bankaráðs ís-
landsbanka, gerði í ræðu sinni á aðalfundi bank-
ans í fyrradag grein fyrir afskriftum bankans á
töpuðum útlánum undanfarin fjögur ár. Bankinn
hefur iagt í afskriftareikning tæplega 5,5 milljarða
króna á þessum Ijórum árum og afskrifað endan-
lega 3,8 milljarða_ króna. í árslok 1990 nam af-
skriftareikningur íslandsbanka rúmlega 1,5 millj-
örðum króna, sem svaraði til 3,7% útlána bank-
ans, en í árslok í fyrra stóð afskriftareikningurinn
í tæplega 3,1 milljarði króna sem svaraði til 6,2%
af útlánum bankans.
Geysilegar afskriftir útlána eru meginástæðan
fyrir vanda íslandsbanka í dag, en þær hljóta, að
minnsta kosti að hluta til, að byggjast á því að
íslenskt atvinnu- og efnahagslíf hefur um nokk-
urra ára skeið verið í mikilli lægð. Auk þess verð-
ur ekki fram hjá því horft, að rangar ákvarðanir
hljóta að hafa verið teknar við veitingu útlána.
Formaður bankaráðs sagði um þetta í ræðu sinni:
„Þegar við nú lítum til baka og metum þróun lána-
starfsemi í landinu, þá verður ekki fram hjá því
litið að atvinnulífið og lánastofnanir gengu fijáls-
lega um gleðinnar dyr á síðari hluta síðasta áratug-
ar.“
Fimm áðilar hafa kostað bankann milljarð
í máli bankaráðsformannsins kom fram, að við
greiningu afskrifta útlána kæmi á daginn, að 26%
þeirra væru vegna mála sem væru stærri en 50
milljónir króna og þar hefðu á þessu tímabili kom-
ið 5 aðilar við sögu. Það er því vegna fimm við-
skiptaaðila á undanförnum Ijórum árum, sem Ís-
landsbanki hefur orðið að afskrifa rétt tæpan
milljarð króna, eða 987 milljónir króna.
Afskriftir á bilinu 20-50 milljónir króna námu
18% af heildinni og snertu 17 viðskiptaaðila. Af-
skriftir á bilinu 5-20 milljónir króna námu 19%
af heildinni og tóku til 76 aðila. Þessir viðskipta-
menn bankans hafa því á fjórum árum kostað
bankann í afskriftum útlána rétt rúmleg 1,4 millj-
arða króna.
37% afskriftanna, eða 1,4 milljarðar króna, voru
hins vegar vegna mála sem hvert um sig voru
minna en 5 milljónir króna og þar komu við sögu
hvorki fleiri né færri en 2.522 viðskiptamenn.
Þessi mikli fjöldi afskrifta í svokölluðum „smámál-
um“ segir óneitanlega sína sögu um efnahagsleg-
ar þrengingar atvinnulífs og almennings í landinu
á þessu tímabili.
íjármunatekjur íslandsbanka umfram fjár-
magnsgjöld á liðnu ári voru 2,7 milljarðar króna.
í sérstakan og almennan afskriftareikning voru
samtals lagðir 2,2 milljarðar króna, þannig að
hreinar fjármunatekjur bankans eftir að lagt hafði
verið í afskriftareikning voru 492 milljónir króna.
Það er auðvitað stigvaxandi framlag í afskrifta-
reikning útlána sem veldur öllu um hina neikvæðu
rekstrarútkomu bankans. Ljóst má vera, af þessum
tölum, hver afkoma bankans væri, ef hann ætti
ekki við útlánavanda fortíðarinnar að glíma. Þótt
forsvarsmenn bankans telji sig hafa tekið með
myndarlegum hætti á útlánavandanum, með miklu
framlagi í afskriftasjóð á liðnu ári, er ljóst að
þeir telja ekki að útiánavandinn heyri fortíðinni
þar með til. Það sést best af því, að nú eru mánað-
arlega lagðar til hliðar í afskriftareikning 120
milljónir króna.
Erfiðleikar viðskiptavina gleypt
ávinninginn
Um þetta atriði sagði Valur Valsson: „Það eru
hins vegar framlög í afskriftareikning sem hafa
valdið mestu um endanlega útkomu á rekstrinum.
Af þeim stafar tap síðustu tveggja ára. Segja má
að erfiðleikar viðskiptavina okkar hafi um sinn
gleypt allan ávinninginn af hagræðingunni. Og
jafnvel þótt ýmiislegt bendi til að betri tímar geti
verið framundan verða afskriftir útlána enn um
sinn miklar.“
Þrátt fyrir hátt mánaðarlegt framlag í afskrifta-
reikning, það sem af er þessu ári, hefur bankinn
komið út með jákvæða rekstrarniðurstöðu fyrstu
mánuði ársins, eins og fram kom í máli Vals
Valssonar bankastjóra á aðalfundinum, en hann
greindi frá því að hagnaður bankans eftir fyrstu
þrjá mánuði þessa árs næmi 94 milljónum króna.
Haldist slíkur rekstrarhagnaður út þétta ár og
engin stór skakkaföll koma til að því er varðar
afskriftir útlána, þá gæti ávöxtun hluthafanna
nálgast það að verða viðunandi, eða nálægt 10%,
eða um 380 milljóna króna hagnaður, sem hlvti
að gera það að verkum, að gengi hlutabréfa í Is-
landsbanka færi að stíga á ný. Bankinn hefur náð
umtalsverðum árangri í því að ná niður rekstr-
arkostnaði á undanförnum fjórum árum, eða sam-
tals hefur bankinn skorið niður rekstrarkostnað
sinn um 22%. Á síðasta ári lækkaði þessi kostnað-
arliður um 400 milljónir króna eða 12%.
Þjónustugjöld hafa nokkurn veginn staðið í stað,
AF INNLENDUM
VETTVANGI
AGNES BRAGADÓTTIR
en Valur Valsson boðaði í ræðu sinni á aðalfundin-
um í fyrradag, að þar yrði nú breyting á, og far-
ið yrði að innheimta þjónustugjöld þannig að þeir
sem notuðu þjónustuna, greiddu fyrir hana.
Bjartara framundan?
Með lækkandi raunvöxtum og hjöðnun verðbólg-
unnar reynist innlánsstofnunum erfiðara að halda
uppi miklum vaxtamun. Búast má við því að inni-
ánsstofnanir þurfi á næstunni að fara að veita
útlán á 5-7% útlánavöxtum, og það segir sig sjálft,
að þannig geta þær ekki haldið 4% til 4,5% vaxta-
mun, því það jafngilti litlum sem engum innláns-
vöxtum. í ljósi minnkandi vaxtamunar, aðaltekju-
lindar lánastofnana, sem hjá íslandsbanka fyrir
framlag í afskriftasjóð var á liðnu ári 4,5%, en
munurinn var einungis 0,8% á liðnu ári, að teknu
tilliti til framlags í afskriftareikning, munu innl-
ánsstofnanir í náinni framtíð þurfa að nýta sér í
auknum mæli þann tekjustofn sem þjónustugjöld
eru. Vaxtamunur íslandsbanka, að teknu tiiliti til
framlags í afskriftareikning, var árið 1990 4%,
en fyrir framlagið 5% og árið 1992 var hann 2,2%,
en fyrir framlagið 4,7%.
í upphafi árs 1989, fyrir sameiningu bankanna
fjögurra, voru samtals 894 stöðugildi í bönkunum.
Um áramótin 1990-1991 voru stöðugildin 805,
um áramótin 1991-1992 voru þau 794, um ára-
mótin 1992-1993 voru þau 729 og um síðustu
áramót voru þau 683 og hafði þannig fækkað á
tímabilinu um rétt tæp 22%. Valur Valsson greindi
frá því í ræðu sinni á aðalfundinum í fyrradag
að stefnt væri að því að enn fækkaði um 50-60
stöðugildi hjá bankanum á þessu ári.
Flest virðist benda til þess, að ef holskeflu geysi-
hárra afskrifta íslandsbanka er um það bil að ljúka,
eða sér fyrir endann á henni, eins og forsvars-
menn bankans hafa látið í veðri vaka að gæti
verið raunin, þá ætti að vera mögulegt að reka
bankann með mun betri afkomu í náinni framtíð.
Einn hluthafa Islandsbanka, Bent Scheving Thor-
steinsson, sem gjarnan hefur haft það orð á sér,
að tala fyrir hóp hinna óánægðu, orðaði það svo
á aðalfundi bankans í fyrradag, þar sem um 800
fulltrúar um 88% hlutaú’ár bankans voru saman-
komnir í Borgarleikhúsinu: „Markaðurinn mun
skjótt átta sig á því, að núverandi vildargengi
hlutabréfa íslandsbanka er langbesti fjárfestinga-
kostur ársins." Hvort Bent reynist sannspár eða
ekki, er ekkert hægt að segja til um á þessu stigi,
en augljóst er að vantrú markaðarins á framtíð
íslandsbanka endurspeglast í markaðsvirði bréf-
anna, sem eru nú á genginu 0,80 og voru um
áramót 0,86, jafnvel þótt innra virði hlutabréfanna.
hafi þá verið 1,17.
Umboð grasrótarinnar?
Glæsileg kosning Péturs Blöndal til bankaráðs
hlýtur að koma ákveðinni hreyfingu á umræðuna
um hinn smáa hluthafa í almenningshlutafélögum
og áhrifaleysi hans, að því er varðar stjórnun og
stefnumótun slíkra féiaga. Pétur var í raun og
veru að kalla eftir samstöðu hinna smáu og leita
eftir umboði grasrótarinnar, sem á í mörgum tilvik-
um stóran hlut í almenningshlutafélögum, en er
áhrifalaus með öllu í félögunum, vegna þess að
hinir smáu hafa ekki enn bundist samtökum í þá
veru, að koma fram sem ein sameinuð blokk.
Pétur var í gær spurður hvort hann myndi beita
sér fyrir samstarfi smærri hluthafa í fleiri almenn-
ingshlutafélögum, í kjölfar þess árangurs sem
hann náði á aðalfundi íslandsbanka: „Það gæti
vel komið til greina, án þess að ég hafi hugleitt
það mikið, enda eru aðalfundir búnir að mestu
leyti,“ sagði Pétur. „En ég vek athygli á því að
auglýsingin sem ég birti í Morgunblaðinu, þar sem
ég falaðist eftir umboði hluthafa íslandsbanka, á
aðeins að takmörkuðu leyti við um íslandsbanka,
því þar hefur mætingin yfirleitt verið um 85% á
aðalfundi og þannig einvörðungu um 15% af hluta-
fénu sem hafa verið dauð utan dyra. Svona auglýs-
ing hefði aftur á móti miklu meira gildi í félögum,
þar sem mætingin er rniklu minni. Það eru mörg
stórfyrirtæki sem þannig háttar til hjá, að aðeins
brot af hluthöfum mætir á aðalfundi. Ef hægt
væri að ná til hinna mörgu smáhluthafa í slíkum
fyrirtækjum, væri hægt að ná mjög sterku afli
innan slíkra félaga," sagði Pétur.
Fróðlegt verður að fylgjast með því, hvort sams-
konar tilraunir verða gerðar, áður en aðalfunda-
hrinan skellur á, að ári. Þannig má vel ímynda
sér, ef hlutabréfaeigendur geta myndað með sér
öflug samtök, að þeir geti í skjóli samtakamáttar
síns, náð ákveðnum völdum og áhrifum í fyrirtækj-
um eins og Eimskip, Flugleiðum, olíufélögunum,
tryggingafélögunum og útgerðarfyrirtækjum sem
eru almenningshlutafélög.
Efnahagur íslandsbanka 1990-93
(á verðlagi í árslok 1993)
Heildareignir
70milljarðar kr.-------------
Bókfært verðmæti eiginfjár
7milljarðarkr.---------------------
60,3 58.2
1.1’90 31.12’90 ’91 ’92 ’93
1.1’90 31.12’90 '91 '92 ’93
Afkoma íslandsbanka 1990-93 (áverðlagi í árslok 1993)
600-
400*
200-
Hagnaður (tap) ■h skv. ársreikningi Hagnaður (tap) eftir reiknaða vexti af bókfærðu eigin fé
■ .
1 mm® ’92 ’93 | '91 ’92 '93
-1.000
-1.200 milljónir kr.
Afskriftareikningur íslandsbanka 1990-93
Framlag í
afskriftareikning
Milljónir kr.
Endanlegar afskriftir
Milljónir kr.
Afskriftareikningur
Milljónir kr. 3.079
Endanlegar afskriftir:
Fjöldi og upphæðir aðila
2.205
815
il
1.740
1.134
591

329

Yfir 50
m.kr.
20-50
m.kr.
5-20
m.kr.
Undir 5
m.kr.
Hlutfall
heildar-
afskrifta
26%
18%
19%
37%
Fjöldi
aðila
5
17
76
2.522
'90 '91 ’92 ’93
'90 ’91 ’92 '93
’90 ’91 '92 ’93
Samtals 100% 2.620