Morgunblaðið - 30.07.1994, Síða 21

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGAKDAGUR 30. JÚLÍ 1994' 21
ÍSLENSK UMSVIF í KAMTSJATKA
i
i
i
i
i
i
)
)
)
)
)
)
Fjölmörg
tækifæri
í Rússlandi
Gunnar Gunnarsson,
sendiherra íslands í
Moskvu, ferðaðist til
Kamtsjatka á austur-
strönd Rússlands dag-
ana 14.-19. júlí sl. í
boði íslenska fyrirtækis-
ins KamHnit, sem er í
eigu verkfræðistofunn-
ar Hnits hf., ísbús hf.
og Ingólfs Skúlasonar.
Ómar Friðriksson
ræddi við Gunnar.
Gunnar sagði í samtali við
Morgunblaðið að liðið
væri talsvert á fjórða ár
frá því að samskiptin
milli íslands og Kamtsjatka hófust
fyrir alvöru og nú væri veruleg
starfsemi á vegum íslenskra aðila
á þessum slóðum.
Aðspurður um einstök verkefni
Islendinga á Kamtsjatka sagði
Gunnar að Islenskar sjávarafurðir
hf. hefðu í rúmlega eitt ár séð um
rekstur á frystitogara UTRF, sem
er stærsta útgerðarfyrirtækið á
Kamtsjatka og jafnframt
séð um vinnslu og sölu á
afla togarans. Að sögn
Gunnars er nýbúið að
ganga frá samningum
um framhald á þessu
samstarfi næstu þijú árin. For-
stjóri UTRF, Alexander Adranoff,
hefur jafnframt boðið íslenskum
sjávarafurðum að sjá um rekstur
gámafrystihúss sem íslenska fyrir-
tækið IceMac hf. smíðaði fyrir
UTRF og hefur boðið fyrirtækinu
að fjárfesta í frystihúsinu. Þetta
mál er óútkljáð en viðræður eru í
gangi að sögn Gunnars.
Gámafrystihúsið sem IceMac
smíðaði verður sent frá Islandi til
Kamtsjatka innan skamms. Upp-
haflega var áætlað að frystihúsið
yrði sett upp í rússnesku skipi en
að sögn Gunnars hefur nú verið
fallið frá þeirri ákvörðun og verður
það staðsett á landi. Því mun vera
þörf á viðbótarútbúnaði við gáma-
frystihúsið, meðal annars uppsetn-
ing á frystigeymslum, og eru samn-
ingar í gangi milli UTRF og Ic-
eMac um það mál.
Bygging seiðaeldisstöðvar
KamHnit tók að sér byggingu
og frágang sundlaugar fyrir út-
gerðarfyrirtækið UTRF á síðasta
ári og er því verki nú lokið. „Þessi
sundlaug hafði staðið hálfköruð í
mörg ár. Þeir tóku verkið að sér
og niðurstaðan er glæsilegasta og
jafnframt vinsælasta sundlaug á
Kamtsjatka, sem gengur undir
nafninu Bláa lónið,“ sagði Gunnar.
Fram kom í máli hans að Kam-
Hnit mun einnig sjá um fram-
kvæmdir í kringum sundlaugina og
meðal annars gera upp gamalt 30
herbergja hótel. Þá væri jafnframt
áhugi á frekari framkvæmdum í
þessa veru.
KamHnit er einnig þátttakandi
i byggingu seiðaeldisstöðvar á
Kamtsjatka. „Fyrr á þessu ári tók-
ust samningar við rússnesk-jap-
anska fyrirtækið Pilenga Godo um
byggingu seiðaeldisstöðvarinnar í
samstarfi við fyrirtæki frá Suður-
Kóreu og Japan. Hér er um að
ræða ræktun laxaseiða sem sleppt
verður í ár. Fjármögnun verksins
hefur byggst á kaupum Japana á
laxakvótum í rússneskri landhelgi
en það fé sem þeir greiða fyrir
hefur að hluta til farið til seiðaeld-
is,“ sagði Gunnar. Hefur
KamHnit m.a. á hendi
lagningu og tengingu
hitaveitu við seiðaeldis-
stöðina ásamt frágangi.
Þessu verki á að vera
lokið fyrir lok október næstkom-
andi og frá ug með næstu mánaða-
mótum verða um 20 íslendingar,
aðallega iðnaðarmenn, á Kamt-
sjatka á vegum KamHnit allt þar
til þessu verkefni lýkur. Sagði
Gunnar að ágætar líkur virtust
vera á fleiri verkefnum fyrir fyrir-
tækið Pilenga Godo á þessum slóð-
um.
I Petropovolsk er starfrækt sam-
starfsfyrirtæki í eigu UTRF, ísbús
hf. og Ingólfs Skúlasonar sem ber
nafnið Tamara Ltd. Er það fyrst
og fremst starfrækt sem þjónustu-
fyrirtæki í viðskiptum. Að sögn
Gunnars hafa Ingólfur Skúlason
Smugumálið
hefur ekki
áhrif
Morgunblaðið/Guðmundur Björnsson.
SUNDLAUG sem verkfræðistofan Hnit hf. og samstarfsaðilar byggðu 1993 fyrir útgerðarfyrirtæki
á Kamtsjatka. Að sundlauginni, sem nefnd er „Bláa lónið", er leitt heitt vatn frá borholu í nágrenn-
inu. Gunnar Gunnarsson segir þetta glæsilegustu og vinsælustu sundlaugina á Kamtsjatka-skaganum.
og KEA á Akureyri einnig aðstoðað
fyrrverandi ríkisbú við að endur-
bæta vélabúnað mjólkuivinnslu
búsins. Þetta verkefni er enn stutt
á veg komið, að sögn Gunnars, og
verður farið hægt í sakirnar en
þetta fyn-verandi ríkisbú, sem núna
er í eigu 250 starfsmanna þess,
hefur ekki mikið handbært fé.
Miklar hitaveituframkvæmdir
í burðarliðnum
Ráðgjafarfyrirtækið Virkir-Ork-
int hf. hefur á undanförnum árum
verið í samstarfi við aðila á Kamtsj-
atka um jarðhitamál. „Það er jarð-
hiti víða á Kamtsjatka og lands-
menn hafa um alllangt skeið haft
uppi áætlanir urn nýtingu hans en
lítið hefur orðið úr framkvæmd-
um,“ sagði Gunnar. „Virkir-Orkint
skilaði af sér forkönnun í júlí 1992
um hitaveitu frá svonefndu
Nutnovskíj-jarðhitasvæði, Fyrir-
tækið gerði síðan hagkvæmniat-
hugun, sem var fjármögnuð af
Evrópubankanum. Þessi athugun
var afhent yfiivöldum í Kamtsjatka
fyrr á þessu ári og hafa þau lagt
blessun sína yfir hana. Hér er um
að ræða verkefni sem áætlað er
að kosti nálægt 160 milljónum
bandaríkjadala. Það hafa engar
formlegar ákvarðanir verið teknar
ennþá en svo virðist sem Evrópu-
bankinn sé í grundvallaratriðum
jákvæður gagnvart því að fjár-
magna hluta verksins, að því til-
skyldu að rússneska ríkið ábyrgist
lánin. Ég átti fund með héraðsstjór-
anum Vladimír A. Biriukov sem
sagði mér að það hefðu verið haldn-
ir fundir um þetta mál í Moskvu
15.-17. júlí og að stjórnvöld væru
jákvæð gagnvart því að ábyrgjast
lánin,“ sagði Gunnar. Sagði hann
að þetta mál virtist vera komið á
skrið en næstu skref væru viðræð-
ur um ákveðin atriði sem taka
þyrfti upp með Virki-Orkint og
fulltrúum Evrópubankans.
Möguleikar í ferðaþjónustu
Gunnar sagði að eftir að hafa
skoðað starfsemi íslenskra aðila á
Kamtsjatka væri sér ljóst að ís-
lenskum fyrirtækjum hefði tekist
vel að hasla sér þar völl. Þó hafi
gengið á ýmsu enda aðstæður þess
eðlis á þessu mikla breytingatíma-
bili sem ætti sér stað í Rússlandi
en á bak við þann árangur sem
Islendingar hefðu náð lægi mikil
vinna og kostnaður. „Mér virtist
af því sem þarna er að gerast og
af viðtölum við menn að
þarna gæti orðið fram-
hald ,á og að þessi við-
skipti muni eflast á kom-
andi árum,“ sagði hann.
Gunnar var spurður —.......
hvort deilan um Smuguveiðar ís-
lenskra skipa hefði engin áhrif
haft á umsvif íslendinga á Kamt-
sjatka og sagði svo ekki vera.
„Menn sem fylgjast með fiskveiðum
þekkja vel til Smugumálsins en það
hefur ekki haft nein áhrif á sam-
skiptin,“ sagði hann.
Aðspurður um frekari tækifæri
fyrir íslensk fyrirtæki á Kamtsjatka
sagði Gunnar að sá árangur sem
þegar hefði náðst byggðist á mik-
illi vinnu og viðkomandi aðilar
hefðu oft þurft að stilla saman sína
strengi. Ástæðulaust væri fyrir ís-
lendinga að fara út í samkeppni
sín á milli um verkefni á þessum
Hörð sam-
keppni um
verkefni
slóðum og þau fyrirtæki sem þarna
væru ættu nú þegar í harðri sam-
keppni um verkefni m.a. við fyrir-
tæki frá Japan og Suður-Kóreu.
„Hins vegar vil ég benda á að
borgarstjórinn í Elisovo tók það
sérstaklega upp við mig að hann
vissi að Islendingar hefðu byggt
upp ferðaþjónustu með mjög góð-
um árangri og lýsti hann yfir áhuga
á að íslendingar aðstoðuðu við upp-
byggingu ferðaþjónustu á Kamt-
sjatka, enda er landið mikil nátt-
úruparadís," sagði hann.
„Kamtsjatka er gott dæmi um
hvaða árangri er liægt að ná í
Rússlandi á þessum miklu um-
brotatímum sem hér eru, ef vel er
að því staðið," sagði Gunnar enn-
fremur. Sagði hann ljóst að þau
verkefni sem íslenskir aðilar hefðu
_________ tekið að sér hefðu borið
talsverðan ávöxt og
reynslan frá Kamtsjatka
leiddi skýrt í ljós hvað
íslendingar gætu boðið á
——— sviði útflutnings á verk-
mennt og þekkingu. Kvaðst hann
telja að ýmsir möguleikar væru
fyrir hendi á mörgum svæðum í
Rússlandi ekki síst vegna þekking-
ar okkar á fiskveiðum og fisk-
vinnslu og við framkvæmdir í
tengslum við jarðhitamál. í engu
landi væri jafnmikill ónýttur jarðhiti
og í Rússlandi, orkuverð þar færi
síhækkandi og Rússar verði sér æ
betur meðvitaðir um kosti þess að
nýta jarðhitann. „Tækifærin í Rúss-
landi eru fjölmörg en auðvitað er
ljóst að það kostar mikla vinnu og
tíma að nýta þau en Kamtsjatka
getur vísað veginn á þessu sviði,“
sagði Gunnar að lokum.
ÚTSALAN
hefst þriðjudaginn 2. ágúst