Morgunblaðið - 13.01.1995, Blaðsíða 22

Morgunblaðið - 13.01.1995, Blaðsíða 22
22 B FÖSTUDAGUR 13. JANÚAR 1995 MORGUNBLAÐIÐ f Morgunblaðið/Sverrir SUÐURHLIÐ fjölbýlishússins Skúlagötu 64-80 eftir fyrstu viðhaldsviðgerðir á húsinu allt frá því að húsið var byggt fyrir 1950. Við haldsaðgerðir þessar fóru fram sumarið 1992. Húsið er látið halda upphaflegri áferð og liturinn sá sami og í upphafi. Góóur iiudii'bíiniiigiii' forsenda fyrir góðnm árangri i viólialili húsa Okkur íslendingum hættir til að fara út í verk- framkvæmdir án nægilegrar fyrirhyggju, segir Magnús Sædal Svavarsson, byggingar- fulltrúi Reylqavíkurborgar. Stundum eiga sér stað dýrkeypt mistök af þessum sökum. Morgunblaðið/Árni Sæberg MAGNÚS Sædal Svavarsson, byggingarfulltrúi Reykjavíkur- borgar. Magnús er hússmíðameistari, en lærði síðan byggingar- tæknifræði i Tækniskóla íslands og útskrifaðist þaðan 1973. Frá 1974 hefur hann verið starfsmaður Reykjavíkurborgar, fyrst í rúm 10 ár hjá Rafmagnsveitum Reykjavíkur og frá 1984 í byggingardeild borgarverkfræðings. Hann tók við embætti byggingarfulltrúa Reykjavíkur 1993. MEÐ hækkandi sól eykst fram- kvæmdahugur fólks. En hvort sem um nýbyggingar er að ræða eða breytingar og viðhaldsframkvæmd- ir á eldri húsum, þá er nauðsynleg- ur undirbúningur forsenda fyrir góðum árangri. í upphafi skyldi endinn skoða, segir máltækið. Okk- ur íslendingum hættir hins vegar til þess að fara út í verkfram- kvæmdir án nægilegrar fyrir- hyggju. Framkvæmdirnar taka af þeim sökum gjarnan lengri tíma en þyrfti og verða um leið dýrari en ella. Stundum eiga sér stað dýr- keypt mistök af þessum sökum. Þetta kom fram í viðtali við Magnús Sædal Svavarsson, byggingarfulltrúa Reykj avíkurborg- ar. — í hinu flókna samfélagi nútím- ans er nauðsynlegt að undirbúa all- ar verklegar fram- kvæmdir vel, fá til- skilin leyfí, gera kostnaðaráætlanir og leita hagkvæ- mustu leiða, segir Magnús. —- Margir flaska á því, að leita ekki eftir byggingarleyfi. Samkvæmt byggingarreglugerðinni þarf að sækja um byggingarleyfí fyrir öllum breytingum á húsum. Sama máli gegnir um viðgerðir á öllum meiri háttar steypuskemmd- um og ef klæða á hús að utan. Atriðin eru mörg og margvísleg. Það þarf meira að segja að sækja um leyfi til þess að fella tré, sem er orðið fjögurra metra hátt eða 40 ára gamalt. Sama máli gegnir, ef breyta þarf innra skipulagi í húsum. Þar er fyrst og fremst verið að gæta öryggis fólks. Það verður að taka tillit til brunahættu og jarð- skjálftahættu við allar breytingar og tryggja, að efnisval sé rétt og flóttaleiðir séu til staðar, ef voða ber að höndum. Með kröfunni um byggingar- nefndarleyfí er jafnframt verið að tryggja, að skráning húsanna sé rétt, að það liggi fyrir réttar teikn- ingar og ljóst sé, hvað hverri eign tilheyrir. Breytingar á húsum geta snert hagsmuni annarra. Það þarf samþykki meðeigenda að húseign, ef gera á bílastæði inni á lóð henn- ar eða breyta einhverju, sem snertir sameignina. Það verður því ekki brýnt nógsamlega, að til þess að standa löglega að breytingum, þarf að fá leyfi hjá byggingarnefnd. Góður undirbúningur eykur líkur á því, að framkvæmdirnar verði sem kostnaðarminnstar. Þá veit fólk ná- kvæmlega, hvað á að gera og á þá auðveldar um vik með með að leita eftir hagstæðum tilboðum, bæði að því er varðar hönnun, efni og fram- kvæmd verksins sjálfs. Stofnað 1904 Embætti byggingarfulltrúa Reykjavíkur á sér mikla hefð, en það var stofnað árið 1904. Nú skipt- ist starfsemi þess nokkurn veginn í þrennt. Byggingarfulltrúinn er í fyrsta lagi framkvæmdastjóri bygg- ingarnefndar borgarinnar og annast undirbúning undir fundi nefndarinn- ar. í öðru lagi stjórnar hann bygg- ingarúttektum. í þriðja lagi annast embættið skrifstofuhald fyrir bygg- ingarnefnd, sem felur í sér af- greiðslu á fjölda mála að ógleymdri vörzlu á gífurlegum fjölda af skjöl- um og teikningum, sem varða bygg- ingár í borginni. Byggingarnefndin heldur fundi tvisvar í mánuði, það er annan og síðasta fimmtudag í mánuðinum. Mál, sem eiga að fara fyrir bygging- arnefnd, þurfa að berast henni fyrir lokun á miðvikudegi viku fyrir fund til þess að komast þar inn á dagskrá. Hjá embætti byggingarfulltrúa starfa nú fímmtán manns, arkitekt- ar, verkfræðingar, tæknifræðingar og skrifstofufólk. — Mikill hluti af okkar starfi fer í að undirbúa fundi byggingarnefndar, segir Magnús. — Á síðasta ári fjallaði byggingar- nefnd um ca 2.000 mál og það ár var samt ekkert metár, því að það hefur verið samdráttur í byggingar- starfseminni. Við þurfum að fara yfír allar byggingarleyfisumsóknir og sjá til þess, að þær séu í samræmi við gildandi skipulag og byggingar- reglugerð. Síðan höfum við þá skyldu að taka út allar framkvæmd- ir í borginni. Fólk ruglar reyndar oft saman úttektum og byggingar- eftirliti. Á þessu tvennu vil ég samt gera greinarmun. Eftirlit er fólgið í því, að fylgzt er með verki, á meðan það er unnið. Við komum aftur á móti á vettvang í eitt skipti, eftir að einstökum verkþáttum er lokið, til þess að ganga úr skugga um, að þeir séu í samræmi við teikn- ingar, byggingarreglugerð og önnur fyrirmæli. — Við hér reynum nú að fram- fylgja betur ákvæðum byggingar- reglugerðarinnar, hvað varðar við- hald húsa, segir Magnús. Það er tiltölulega stutt síðan farið var að gera kröfur um byggingarnefnd- arleyfi fyrir klæðningum og fyrir meiri háttar steypuviðgerðum á húsum, en þessi regla var tekin upp 1992. Áf þeim sökum er enn nokkur brestur á, að fólk geri sér grein fyrir þessu. Við höfum t. d. undantekningar- laust óskað eftir skýrslu um ástand steypu, sem á að klæða, því að það getur verið beinlínis hættulegt að klæða yfir burðarvirki, sem bytjað er að skenimast. Það verður að vera fyrir hendi vitneskja um, hvers eðlis steypuskemmdirnar eru. Mörgum fínnst þetta skrítið, þar sem þeir eftir Mognús Sigurðsson halda, að búið sé að binda endi á allar steypuskemmdir, þegar búið er að klæða hús að utan. En svo þarf alls ekki að vera. Ósamræmi í Fellahverfi — Þar sem margar blokkir hafa verið byggðar eftir sömu teikning- um, höfum við reynt að fá fólk til þess að samræma viðgerðir á þann veg, að notaðar séu sömu lausnir og sömu efni, heldur Magnús áfram. — Þetta hefur verið vissum erfiðleik- um bundið, þar sem fólk tekur sig of sjaldan saman um lausnir. Gott dæmi um þetta er Fellahverfið í Breiðholti. Þar er þegar búið að klæða mörg hús með mismunandi klæðingum. Að mati Magnúsar er mjög erfitt að hafa stjórn á þessu, en þetta getur haft í för með sér mikið ósam- ræmi. — Þetta gæti gengið svo langt, að heilu hverfunum sé umt- urnað og húsin þar fái nýtt og fram- andi yfirbragð og kannski sitt á hvað, segir hann. — í sumum tilfell- um er kannski klætt yfír öll helztu einkenni hússins. Einhveijar innfell- ingar kunna að hafa verið á húshlið- um og göflum í kringum glugga til þess að gefa húsunum ákveðið yfír- bragð. Þegar búið er að slétta yfir þessi sérkenni, eru þau horfín og þar með missa húsin visst gildi, sem þau höfðu, þegar þau voru sam- þykkt í byggingarnefnd. — Það er fyrir hendi ákveðina reynslu af bárujárnsklæðningum hér á landi, heldur Magnús áfram. — Við vitum, að járnið ryðgar og að það þarf að endurnýja það með vissu millibili. En það er engin reynsla komin á ýmsar plötuklæðn- ingar, sem nú er verið að auglýsa hér og þá gjarnan sem einstaklega endingargóðar. Oft hafa þær samt ekki að baki sér nema nokkurra ára reynslu hér á landi. Þó að slíkar plötuklæðningar líti vel út í byijun, þá efast ég um, að þær muni Itta eins vel út eftir 10-15 ár. Þess eru líka mörg dæmi, að plötur fjúki úr þessum klæðningum í þeim hvas- sviðrum, sem hér koma af og til, Þegar nýjar plötur eru settar í stað þeirra, sem fuku burt, þá eru þær í allt öðrum lit. Ósamræmið er samt hvað hróp- legast, þegar einn gafl á fjölbýlis- húsi er klæddur með plötum, en aðrar hliðar hússins svo málaðar í allt öðrum lit. Það er einmitt oft byijað að plötuklæða gluggalausa gafla, af því þeir eru auðveldastir viðureignar. Þegar að því kemur að klæða aðra hluta og fara fyrir horn og í kringum glugga og svalir, byija vandræðin. Það er því nauðsynlegt, að fólk athugi sinn gang, þegar ráðist er í framkvæmdir af þessu tagi. Bygg- ingarnefnd Reykjavíkur vill fá fram heildarlausnir á slíkum viðgerðum. Það þarf að gera sér grein fyrir því fyrirfram, hvort klæða á allt húsið eða bara einn gafl og þá þarf, bæði í efnisvali og útfærslum, að miða framkvæmdir við það. Steiningin hefur reynzt vel Magnús segir, að til séu innlend- ar klæðningar, sem mjög góð reynsla hafi fengizt af og það á löngum tíma. í Reykjavík og víðar er til mikill fjöldi húsa, sem eru steinuð að utan eins og kallað er, það er marmarasalli eða skelja- sandur hefur verið notaður sem yzta lag múrhúðunarinnar. Mörg þessara húsa eru orðin um hálfrar aldar gömul. — Þessi hús hafa yfir- leitt þurft á litlu og ódýru viðhaldi að utan að halda, en þegar að því kom, hefur allt of mikið verið gert af því að múrviðgera þau og síðan látið nægja að mála þau, segir Magnús. — Þess í stað ætti að mínu mati að líta til þess, hve reynslan af steiningunni er góð og steina þessi hús að nýju með sama hætti og fá þannig aftur á þau fimmtíu ára viðhaldslausa eða við- haldslitla endingu að utan. Þjóðleikhúsið var eitt fyrsta hús- ið, sem steinað var með hrafntinnu í kringura 1930 og þess má geta, að það var ekki ómerkari maður en Guðjón Samúelsson, þáverandi hú- sameistari ríkisins, sem var upp- hafsmaður þessarar aðferðar, en hann hannaði Ijóðleikhúsið. Þessi klæðning á Þjóðleikhúsinu hefur dugað mjög vel og síðan ruddi þess

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.