Morgunblaðið - 10.11.1995, Side 1

-----------------------------------------I-----------------------------------I I I
• MARKAÐURINN • SMIÐJAN • LAGNAFRÉTTIR • GRÓÐUR OG GARÐAR • HÝBÝLI • FRÉTTIR •

Prentsmlðja Morgunblaðsins Föstudagur 10. nóvember 1995 Blað D
Herferð
gegn fúski
FÉLAG pípulagningameistara
hefur ákveðið að fara í her-
ferð gegn fúski við lagnir á
snjóbræðsiukerfum. í nýlegu
fréttabréfi félagsins segit* að
oft séu þessar snjóbræðslu-
lagnir lagðar af ófaglærðum
smáverktökum. / 2 ►
Tækjakaup-
um frestað?
NÆSTU 10 árin er gert ráð
fyrir að veija 4,7 milljörðum
króna til uppbyggingar á 19
flugvöllum landsmanna. Verði
framkvæmdafé flugmálaáætl-
unar skorið niður verður ýms-
um nauðsynlegum tækjakaup-
um frestað. / 24 ►
Ú T T E K T
Bílar og
byggða-
, þróun
AHRIF bflaumferðar á
byggðaþróun eru mikil
og má segja að þau séu
mjög ráðandi þáttur í öllu
skipulagi borga. Vandi skipu-
lagsyflrvalda er sá hvort
leyfa eigi lítt takmarkaða
aukningu umferðar sem þýðir
að reisa þarf margvisleg um-
ferðarmannvirki svo sem mis-
læg gatnamót, stofnbrautir og
annað eða sporna við þessari
aukningu með því að þrengja
svolítið að umferð einkabfla.
Sé síðari kosturinn valinn
þarf samt sem áður að skipu-
leggja almenningssamgöngur
þannig að sem flestir geti
notast við þær í daglegum
störfum og ferðum. Þurfa þá
ferðirnar að vera tíðar,
greiða þarf fyrir umferð
vagna með ákveðnum for-
gangi og leiðakerfið þarf að
ná sem víðast um borgirnar.
í tengslum við aðalskipu-
lag Reykjavíkur 1990 til 2010
eru þessi mál rnjög til athug-
unar. Er m.a. kannað hvort
hægt verður að draga úr bfla-
umferð í Reykjavík og bendir
Bjarni Reynarsson skipulags-
fræðingur á að sé það gert
náist nokkur þjóðhagslegur
sparnaður. Grundvallarspurn-
ingin hlýtur því að vera sú
hvort þeir sem nota í dag
einkabfl sinn í erindum hvers-
dags séu reiðubúnir að skilja
bflinn eftir heima og nota
SVR eða önnur sameiginleg
samgöngutæki. / 16 ►
Um 2% af 1.500
milljóna króna veltu
í ráðgjafarverkfræði
til útflutnings
FYRIRTÆKI í verkfræðiráðgjöf
við mannvirkjagerð eru 30 talsins
hérlendis en þau eru flest innan vé-
banda Félags ráðgjafaverkfræð-
inga, FRV. Alls starfa um 100 verk-
fræðingar innan félagsins. Á síðasta
ári var velta þessara fyrirtækja um
1.521 milljón króna en var 1.814
milljónir árið 1989. Þetta kom fram
í máli Runólfs Maack vélaverkfræð-
ings á mannvirkjaþingi nýlega.
Nokkur samdráttur hefur verið
hjá þessum fyrirtækjum síðustu
árin. Var velta þeirra 1.681 millj. kr.
árið 1990, jókst aðeins árið eftir, var
1.535 milljónir árið 1992 og 1.513
milljónir árið 1993. Fjöldi starfs-
manna hefur einnig farið minnkandi
eða úr 405 árið 1989 í 375 í fyrra. Séu
teknir með arkitektar og tækni-
menn sem stunda svipaða starfsemi
en standa utan FRV telur Runólfur
að tvöfalda megi veltutölurnar, að
veltan geti verið tæpir fjórir millj-
arðar króna og fjöldi starfsmanna sé
alls um eitt þúsund. Þá segir hann
samkeppni einkageirans við hið op-
inbera býsna erfiða. Stofnunum sé
gert að selja hluta starfsemi sinnar
til að afla tekna og oft sé þessi þjón-
usta seld undir kostnaðarverði.
Fram kom í máli Runólfs að fyr-
irtækin hafa reynt að mæta sam-
drætti hérlendis með því að flytja
út verkfræðiráðgjöf en árangur
hafi verið heldur rýr. Telur hann
það m.a. stafa af því að fyrirtækin
hafi ekki fjárhagslegt bolmagn til
slíkrar markaðssetningar og að
þekking á erlendum mörkuðum sé
heldur ekki nægileg. Tekjur FRV
fýrirtækja af erlendri starfsemi
voru á síðasta ári 2% og eru hægt
vaxandi.
Félag ráðgjafarverkfræðinga
Afkoma FRV-fyrirtækja 1989-94 á verðlagi 1994
Velta alls (Miiijónir kr.) Fjöldi starfsmanna
Laun og launatengd gjöld Hagnaður sem
á starfsmann (þús. kr.) hlutfall af veltu
2,52
%
1989 1990 1991 1992 1993 1994
Samvinna Veqaqerðar, Flugmálastjórnar oq Vita- oq hafnamálastofnunar
Safna gögnum um
verktaka fyrir
upplýsingabanka
VEGAGERÐ ríkisins hefur á síð-
ustu árum leitast við að leggja mat
á verktaka og koma sér þannig upp
upplýsingabanka um hæfni, reynslu
og íjárhagslega stöðu þeirra. Er
þetta m.a. gert til að Vegagerðin
geti betur metið tilboð verktaka og
valið hagstæðasta tilboðið sem þarf
ekki endilega að vera það lægsta.
„Til þess að afla sér fóðurs í slíkt
mat hefur verið í útboðslýsingum
krafist ítarlegra upplýsinga um
bjóðendur og stöðu þeirra og ekki
samið við einstaka verktaka nema
að tilteknum skilyrðum uppfylltum
og eftir mat á því hvort verktakinn
hafi möguleika á að ljúka verki á far-
sælan hátt,“ sagði Rögnvaldur
Jónsson tækniforstjóri Vegagerð-
arinnar á mannvirkjaþingi.
Vegagerðin skiptir verktökum
niður í hvít, grá og svört s væði. Þeir
sem eru á svarta svæðinu fá ekki
verk þar sem þeir hafa staðið sig
þannig aö ekki þyki ástæða til að
skipta við þá, á gráa svæðinu eru.
nýir og reynslulitlir verktakar en
þeir fá þó aö spreyta sig á minni
verkefni. Á hvíta svæðinu eru þeir
sem treysta má til ýmissa verkefna.
Vegagerðin mun eiga samvinnu við
Vita- og hafnamálastofnun og Flug-
málastjór við að reyna að koma á
ski-áðum upplýsingabanka um
verktaka. Hafa þessar stofnanir
hannað eyðublað fyri mat eftirlits-
manna á verktökum sem var notað
sl. sumar og verður nú unnið úr þeim
upplýsingum og vonast menn til að
þar megi fá stofn í upplýsingabank-
ann.
U m nánari skilmála við val á verk-
tökum sagði Rögnvaldur meðal ann-
ars: „Ekki er samið við verktaka
sem er í vanskilum með opinber
gjöld, t.d. virðisaukaskatt, þunga-
skatt og staðgreiðslu skatta.. Ekki
er gerð krafa um, að gjöld þessi séu
að fullu greidd heldur nægir yfirlýs-
ing frá innheimtumanni ríkssjóðs
um, að verktakinn hafi samið um
greiðslu skulda sinna.“