Morgunblaðið - 26.01.1997, Qupperneq 2

2 SUNNUDAGUR 26. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Morgunblaðið/Kristinn
SIGHVATUR Björgvinsson formaður Alþýðuflokksins ræðir við Gunnar Inga Gunnarsson við
upphaf aukaflokksstjórnarfundar í gær.
Forseti ASÍ um aðlögun launataxta að greiddu kaupi
Ekki verið efast um
heimild til samninga
Útgáfu Al-
þýðublaðs
verði hætt
TILLAGA um að hætta útgáfu
Alþýðublaðsins ótímabundið, frá
næstu mánaðamótum var lögð
fram á aukafundi flokksstjómar
Alþýðuflokksins í gær, sem stóð
frá hádegi og fram undir kvöld.
Tillagan hafði ekki hlotið af-
greiðslu, þegar Morgunblaðið fór
í prentun, en þrátt fyrir deildar
meiningar var búist við, sam-
kvæmt heimiidum Morgunblaðs-
ins, að hún hlyti samþykki.
Skuldar á milli
8 og 10 milljónir
Fjárhagsstaða Alþýðublaðsins
er erfið, samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins, því blaðið skuldar
á milli 8 og 10 milljónir, en endan-
leg skuldatala ræðst af því hversu
mikið af út.istandandi skuldum
verður ákveðið að afskrifa.
Tillagan um að hætta ótíma-
bundið útgáfu Alþýðublaðsins ger-
ir jafnframt ráð fyrir því að Al-
þýðuflokkurinn selji ekki nafn Al-
þýðublaðsins heldur geymi hjá sér
með það í huga að kanna hveijir
útgáfumöguleikar geti verið í
framtíðinni og hvort mögulegt
verði að heija útgáfuna á nýjan
leik, í breyttri eða óbreyttri mynd.
Margrét opnaði
margar dyr
Sighvatur Björgvinsson, for-
maður Alþýðuflokksins, gerði í
ræðu sinni við upphaf fundarins
ræðu Magrétar Frímannsdóttur,
formanns Alþýðubandalagsins, á
miðstjórnarfundi flokksins í fyrra-
dag að umtalsefni og sagði alveg
ljóst að bilið milli flokkanna hefði
minnkað. „Hún opnaði í ræðu sinni
ýmsar nýjar dyr sem hingað til
hafa verið harðlæstar í þeim
flokki,“ sagði Sighvatur.
Hann sagði að hún hefði m.a.
getið þess að flokkur hennar þyrfti
að endurmeta afstöðu sfna til vam-
arsamstarfs vestrænna þjóða.
Önnur atriði í ræðu Margrétar sem
Sighvati þóttu markverð voru að
Evrópumálin væru á dagskrá og
að flokkur hennar þyrfti að skoða
alla möguleika þar að lútandi.
Jafnframt sagði Sighvatur að hug-
myndir formanns Alþýðubanda-
lagsins um sjávarútvegsmál væru
mjög í anda hugmynda Alþýðu-
flokksins um að þjóðin fái hlut-
deild í auðlindum lands og sjávar.
Hann kvaðst vonast til aðjafnaðar-
menn gengju saman fram til al-
þingiskosninga næst.
ÓLAFUR Ólafsson, forstjóri Sam-
skipa, segist telja það samkomulag
sem gert hefur verið við Eimskip
um flutninga milli íslands og Norð-
ur-Ameríku mjög heppilegt og eðli-
legt miðað við núverandi aðstæður.
Hann segir að Eimskip hafí nú boð-
ið þá skilmála sem Samskip vildu
fyrir tveimur árum, þegar fyrri
samningi félaganna um Ameríku-
flutningana var sagt upp, t.d. hvað
varðar kjör og flutningsrými. Þá
væri allt önnur aðstaða á markaðn-
um núna þar sem Samskip hefðu
möguleika á að taka flutningana til
Ameríku í gegnum Evrópu.
Samskip hættu Ameríkuflutning-
GRÉTAR Þorsteinsson forseti Al-
þýðusambands segir að það kæmi
sér afskaplega mikið á óvart ef
persónulegir ráðningarsamningar
falli ekki undir aðlögun launataxta
að greiddu kaupi.
„Eg ætla hins vegar ekki að vera
með fullyrðingar um lögfræðileg
álitamál. En staðreyndin er sú að
við höfum margoft í samningum á
undanfömum árum gert samkomu-
lag um að færa kauptaxta að
greiddu kaupi, síðast í samningun-
um 1995 án þess að nokkum tím-
ann hafí verið efast um að við hefð-
um fullt vald til þess, annars hefði
það ekki verið gert,“ sagði Grétar.
Lára V. Júlíusdóttir sagði í Morg-
unblaðinu á föstudag að það væri
andstætt reglum vinnuréttarins að
hægt væri með kjarasamningi að
svipta einstaklinga kjörum sem
hlutaðeigandi hefði samið um í per-
sónubundnum samningi. Lára fer
með mál sem félagi í Sleipni hefur
höfðað og sagði hún að þar reyndi
á áhrif kjarasamninga á ákvæði
ráðningarsamninga.
Grétar sagði að við mótun kröfu-
gerðar fyrir næstu kjarasamninga
hefðu allir aðilar innan verkalýðs-
hreyfíngarinnar lagt áherslu á að-
lögun taxta að greiddu kaupi og
ekki hefði heyrst gagnrýni eða efa-
semdir um að verkalýðshreyfíngin
hefði heimild til að gera þetta.
um um mitt ár 1993 á eigin skipum
og sá Eimskip um flutningana fyrir
Samskip fram á mitt ár 1995 þegar
samningur skipafélaganna um flutn-
ingana rann út. Samskip tóku þá
ákvörðun um að slíta viðræðum við
Eimskip um áframhaldandi sam-
starf, en Samskip töldu sig ekki fá
nægilegt flutningsfymi í skipum
Eimskips á viðunandi verði og tók
félagið á leigu skip til flutninganna.
Eimskip hélt því hins vegar fram
að Samskip hefðu nýtt sér flutninga-
rýmið í skipum Eimskips til að
stunda undirboð á markaðnum og
vildi breyta samningnum, auk þess
sem sama aukaflutningsgeta væri
Þegar Grétar var spurður hvort
hann teldi að verið væri að koma
aftan að samningsaðilum með þess-
um málaferlum sagði hann að ef
málið snérist um aðlögun taxta að
greiddu kaupi þá mætti líta svo á.
En Grétar sagðist ekki þekkja mála-
tilbúnaðinn nægilega vel til að
kveða upp úr um þetta.
Mál síðan 1995
Þórarinn V. Þórarinsson fram-
kvæmdasljóri VSÍ gagnrýndi á
fímmtudag að tvö aðildarfélög ASÍ
hefðu lagt fram kröfur um að yfír-
borganir haldi sér þrátt fyrir ákvæði
kjarasamninganna og samtímis geri
verkalýðsforustan það að megin-
máli fyrir komandi kjarasamninga
að færa aukagreiðslur inn í kaupið.
„Þessi mál munu hafa farið af
stað á árinu 1995, þannig að Vinnu-
veitendasambandið var ekki að upp-
götva þetta í gær eða fyrradag.
Og VSI hefur hingað til í þessum
samningaviðræðum ekki verið til
viðtals um þetta og yfírlýsingar
þeirra nú eru væntanlega enn frek-
ari staðfesting á að engrar breyt-
ingar sé að vænta á því,“ sagði
Grétar.
Ekki yfirborgun
Umrædd dómsmál tengjast ann-
ars vegar félaga í Sleipni og hins
vegar Iðnsveinafélagi Suðumesja.
ekki fyrir hendi og hefði verið þegar
samningurinn við Samskip var gerð-
ur 1993.
„Við ákváðum á sínum tíma að
taka flutningana í gegnum Evrópu
og hófum samstarf við Maersk en
við vorum með of lítil skip til að
geta tekið það magn sem þurfti í
gegnum Evrópu. Við höfum síðan
stækkað bæði skipin, þ.e. skipt út
bæði Helgafelli og Úranusi, og erum
komnir með þá burðargetu sem þarf
og tengingu sem þurfti í Bremer-
haven, þannig að nú náum við þessu
þar í gegn eins og við viljum," sagði
Ólafur.
Hann sagði að einnig hefði það
Að sögn Sigfúsar Rúnars Ey-
steinssonar, formanns Iðnsveinafé-
lagsins, er málshöfðun félagsins
vegna þess að starfsmannahald
Vamarliðsins á Keflavíkurflugvelli
túlkaði kjarasamninga á annan hátt
en félagið.
Sigfús sagði að árið 1989 hefði
kaupskrámefnd vamarsvæða úr-
skurðað að félagsmenn Iðnsveinafé-
lagsins, sem unnu á Keflavíkurflug-
velli, fengju ákveðinn launabónus
vegna þess að þeir hefðu ekki að-
gang að afkastahvetjandi launa-
kerfí eins og aðrir hópar á Keflavík-
urflugvelli.
í kjarasamningum Samiðnar,
sem Iðnsveinafélagið á aðild að,
árið 1995, var gert ráð fyrir að
taxtar yrðu færðir að greiddu kaupi.
Sigfús sagði að í kjölfarið hefði
starfsmannahaldið skert áður-
nefndan bónus á þeim forsendum
að bónusinn væri yfirborgun. Því
hafí Iðnsveinafélagið mótmælt og
telji að starfsmannahaldið hafí ein-
hliða breytt úrskurði kaupskrár-
nefndar.
Sigfús sagði að félagið liti því
ekki svo á að málið snúist um rétt-
mæti þess að færa laun að greiddu
kaupi. „Við teljum að starfsmanna-
haldið hafí haft rangt vinnulag og
hefði í raun þurft að leita til kaup-
skrámefndar til að breyta þessum
úrskurði frá 1989,“ sagði Sigfús.
haft sín áhrif að íslenskar sjávaraf-
urðir, sem væm stærsti viðskipta-
vinur Samskipa í útflutningi til
Bandaríkjanna, væru að flytja til
Norfolk sem væri aðalhöfnin fyrir
Ameríkuflutninga frá Evrópu, en
frystiskipið M/S Greenland Saga
sem Samskip hafa nú tekið úr bein-
um siglingum milli íslands og Norð-
ur-Ameríku, sigldi hins vegar til
Gloucester.
„Þá vomm við með umtalsverða
flutninga á Flæmska hattinum með
Greenland Saga, en nú er búið að
skera niður aflaheimildir og fyrirsjá-
anlegt að flutningar þaðan verða
mun minni en áður,“ sagði Ólafur.
Óttast að menn séu að
tala sig í verkföll
►Davíð Oddsson forsætisráðherra
segir möguleika á að auka kaup-
mátt verulega hér á næstu árum,
ef vel er haldið á spilunum. /10
Clinton á krossgötum
►Bill Clinton er nú að hefja annað
kjörtímabil sitt. Hann er með ann-
að augað á sögubókunum eins og
glögglega mátti heyra af innsetn-
ingarræðu hans. /12
Kúvendir á tíu
ára fresti
►Stundum er sagt að maður eigi
að skipta algerlega um starf þrisv-
ar til fíómm sinnum á ævinni. Það
hefur Elfa Björk Gunnarsdóttir
kosið að gera. /20
Markaðsstaða Slátur-
félags Suðurlands
sterk
►í Viðskiptum/Atvinnulífi á
sunnudegi er rætt við Steinþór
Skúlason forstjóra Sláturfélags
Suðurlands. /24
B________________________
► 1-32
Ný sögusýn
►Nú er verið að skrá sendibréf
frá Reykvíkingum á síðustu öld
og þannig gengið til fundar við
fortíðina sem birtist okkur sem
ljóslifandi í frásögn hinna ýmsu
bréfritara. /1-3
Þeir voru engum líkir
►Ein helsta stuðhljómsveit fyrri
ára Stefán og Lúdó, ætlar að dusta
rykið af raddböndum og hljóðfær-
um og rifja ugp stemmingu rokkár-
anna á Hótel Islandi. /8
Fyrsti íslenski
Everest-leiðangurinn
►Félagamir þrír í Landsbjörgu,
sem í vor ætla freista þéss að klífa
hæsta fjall heims, Everest, lýsa
aðdraganda leiðangursins, leiðar-
vali og skipulagi göngunnar. /16
c
FERÐALOG
► 1-4
Kanada
►Á skíðum í Klettafjöllum. /2
Ferðapistill
►Hreinasta land í heimi. /4
BÍLAR
► 1-4
FMB í Borgarholts-
skóla
►Einn best búni bíltækniskóli
Norðurlanda. /2
Reynsluakstur
►Þægilegur Peugeot 406 með
aflmeiri vélenáður./4
FASTIR ÞÆTTIR
Préttir 1/2/4/8/bak Stjðmuspá 42
Leiðari 28 Skák 42
Helgispjall 28 Fólk í fréttura 44
Reykjavíkurbréf 28 Bíó/dans 45
Skoðun 30-31 Útvarp/sjónvaip 50
Minningar 32 Dagbók/veður 55
Myndasögur 40 Gárur 6b
Bréf til blaðsins 40 Mannlífsstr. 6b
ídag 42 Dægurtónl. l2b
Brids 42 Kvikmyndir 14b
INNLENDAR Fíi 2-4-8-BAK .ÉTTIR:
ERLENDAR FRÉTTIR: 1&6
Forstjóri Samskipa segir samkomulagíð við Eimskip eðlilegt miðað við núverandi aðstæður
• •
Onnur aðstaða á markaðnum
vegna flutninga um Evrópu