Morgunblaðið - 11.05.1997, Qupperneq 24

24 SUNNUDAGUR 11. MAÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
ERNA Sörensen og Einar Matthíasson hafa rekið Nesútgáfuna í rúman áratug.
Morgunblaðið/Þorkell
Þarf ýtrustu hagræð-
ingu til að halda sjó
vmsmpri aivinnulíf
ÁSUNNUDEGI
Hjónin Erna Sörensen og Einar Matthíasson hafa í
rúmlega áratug rekið fyrirtækið Nesútgáfuna sem einkum
gefur út ókeypis kynningarefni fyrir erlenda sem inn-
lenda ferðamenn. Nýverið var starfsemi Prentþjónustunn-
ar felld inn í Nesútgáfuna og umsvif fyrirtækisins tvöföld-
uðust þar með og fjölbreytileikinn jókst að sama skapi.
Þau hjón hafa og víða komið við, eru t.d. með verkefni
í Færeyjum og gáfu nýverið út rússnesk-íslenska orðabók
sem var yfir 20 ár í vinnslu.
Eftir Guðmund Guðjónsson
ERNA Sörensen er borinn
og barnfæddur ísfirðing-
ur en Einar Reykvíking-
ur í húð og hár. Þau
kynntust fyrir meira en tuttugu
árum þegar þa.u unnu bæði hjá
Kaupfélaginu á ísafirði. Í ársbyijun
1977 fluttu þau til Reykjavíkur þar
sem Erna fór að læra hjá Prent-
þjónustunni það sem í þá daga var
kallað skeyting og plötugerð, en
heitir í dag offsetprentsmíði. Einar
hóf störf sem sölumaður hjá IBM
og varð síðar framkvæmdastjóri
hjá Agli Vilhjálmssyni hf. Skömmu
eftir að Erna lauk námi stofnaði
hún auglýsingastofuna Martin
ásamt tengdasyni sínum Gunnari
Martin Úlfssyni auglýsingateikn-
ara, en er hún var seld snemma
árs 1968, keyptu þau hjón rekstur
á blaði, „A hringvegi - Around
Iceland" sem fyrirtækið Kórund
hafði gefið út nokkurra ára skeið,
en vildi losna við úr rekstri sínum.
„Blaðið stóð vel að vígi, fólkið
hjá Kórund var einfaldlega með svo
mikið á sinni könnu að það taldi
sig ekki geta sinnt blaðinu sem
skyldi. Þetta hentaði okkur hins
vegar vel og við höfum æ síðan
verið að bæta við okkur,“ segir
Ema. Og Einar bætir við að um
það hafi starfsemin snúist frá byrj-
un, þ.e.a.s. að gefa út upplýsingar-
efni fyrir innlenda sem erlenda
ferðamenn. Og ekki bara að gefa
það út, heldur að dreifa því ókeypis.
Hálf milljón eintaka
Nesútgáfan heitir svo vegna þess
að árum saman voru hjónin með
fyrirtækið í heimahúsi á Seltjarnar-
nesi. Heimilið var undirlagt, aðal-
lega þó kjallarinn. Þegar fyrrgreint
blað var keypt var það bæði á ensku
og íslensku og gefið út í 20.000
eintökum. Nesútgáfan breytti rit-
inu, gaf það fyrst út stærra og ein-
göngu á ensku, en síðan var sérriti
á íslensku bætt við og koma ritin
nú út í alls 60.000 eintökum.
Og alls nemur útgáfa Nesútgáf-
unnar um hálfri milljón eintaka á
ári, en auk blaðanna Around Ice-
land og á Ferð um Island, sem
raunar eru orðin að bókum með
upp undir 200 blaðsiðna umfang,
gefur fyrirtækið út „Around
Reykjavík“ sem kemur út fimm
sinnum á ári, Reykjavíkur- og ís-
landskort, minna íslandskort, upp-
lýsingabók um Færeyjar, auk þess
sem fyrirtækið vann og gaf út alla
bæklinga Ferðamálaráðs á árunum
1990-96 og hefur unnið margs
konar kynningarefni fyrir ýmsa
aðila bæði hér heima og í Færeyj-
um. Árið 1995 fékk fyrirtækið
fjölmiðlabikar Ferðamálaráðs Is-
lands og sérstaka viðurkenningu
Ferðamálasamtaka Færeyja fyrir
vel unnin störf á þessu sviði.
Þá kemur út Golfhandbókin ár
hvert og nýjasta er „Shopping
Guide“ sem er leiðbeiningarit fyrir
erlenda ferðamenn um verslunar-
möguleika hér á norðurhjara, gefið
út fyrir Europe Tax-free Shopping
á Islandi. Þetta eru mörg tölublöð,
mörg eintök og margar blaðsíður,
meira og minna prentað í lit og á
dýran, góðan pappír. Útgáfan er
dýr og afurðinni er dreift ókeypis.
Gera má ráð fyrir að auglýsingar
borgi þetta að meira eða minna
leyti. Er það ekki blóði drifinn víg-
völlur'!
„Það er verulega erfitt að starfa
á íslenska auglýsingamarkaðinum
og margir miðlar á eftir þessum
krónum sem í boði eru. Það þarf
að taka á öllu sínu til að halda í
horfinu og meira að segja til að
koma í veg fyrir að auglýsingaverð
lækki á milli ára. Það er bara með
ýtrustu hagræðingu og hörku í inn-
kaupum að svona fyrirtæki getur
haldið sjó,“ segir Einar
Erna bætir við: „Við njótum þess
og að fyrirtækið okkar er orðið
gróið og reynt í bransanum. Við
njótum trausts þar sem við höfum
alltaf staðið við orð okkar og skuld-
bindingar."
Einar bætir enn við: „Við það
sem Erna segir má síðan bæta að
það skiptir ekki hvað minnstu
máli fyrir okkur og Nesútgáfuna
að við höfum unnið mikið í þessu
sjálf. Við höfum lagt nótt við dag,
árum saman, til þess að kaupa sem
minnsta vinnu og haft fyrirtækið
í eigin húsnæði, í kjallaranum
heima. Þessi litla yfirbygging hef-
ur komið okkur til góða. Auðvitað
höfum við einnig nýtt okkur þjón-
ustu fjölmargra aðila utan fyrir-
tækisins í efnisöflun, textagerð,
prófarkalestri og auglýsingasölu,
að Gunnari Martin ógleymdum,
sem sá um alla hönnun og auglýs-
ingagerð árum saman.“
Þið eruð að stækka við ykkur,
komin í stórt húsnæði á Artúns-
höfða. Eru gömlu dagarnir þá liðn-
ir?
Erna svarar: „Þetta fyrirtæki
hefur stækkað smám saman og
kjallarinn nánast smækkað að
sama skapi. Það má segja að við
höfum staðið frammi fyrir því að
skera niður verkefni sem í gangi
eru til að geta haldið áfram á Nes-
inu, eða að leyfa húsnæðinu að
stækka með fyrirtækinu." Einar
bætir við þetta að auk þess væru
þau hjónin orðin langþreytt á því
að reka fyrirtækið innan veggja
heimilisins, því fylgdi mikill erill
og í raun væri það eins og að fara
í frí að fá starfsemina út og í sér-
húsnæði."
Allir skoða
Nú er haft fyrir sattaðþað skipti
sköpum fyrir kynningarefni að sem
flestir hafi næði til að skoða það.
Hvernig dreifíð þið ykkar efni og
hvað vitið þið um dreifíngu þess
meðal ferðamanna?
Þau hjónin hugsa sig um og
segja síðan: „Það er eflaust rétt
að best af öllu væri ef ferðalang-
ur, segjum erlendur ferðamaður á
leið til íslands, fengi bókina um
ísland áður en hann kemur til
landsins þannig að hann gæti skoð-
að hana í bak og fyrir áður en að
hann kæmi. Það er hins vegar
geysilega erfítt og þeir sem vinna
við slíka upplýsingadreifingu er-
lendis _segja að við getum gleymt
slíku. Á sama tíma eru allir í þess-
um geira sammála um að rit með
heildstæðum upplýsingum nýtist
ferðamönnum betur heldur en
bæklingar og pésar um afmörkuð
svið jafnvel þótt umfjöllunin verði
ekki eins sérhæfð og í síðarnefnda
hópnum.
Kynningarefni okkar liggur
frammi á milli 3-400 stöðum vítt
og breitt um landið, á upplýsinga-
miðstöðvum, gististöðum, bensín-
stöðvum og víðar þar sem ferða-
Víða í Asíu get
ur munað tug-
um prósenta
menn koma. Líkurnar á því að
ferðalangar sjái efnið okkar eru
yfirgnæfandi og könnun sem gerð
meðal ferðamanna á síðasta ári
þendir til þess að 46-47% íslenskra
og erlendra ferðamanna höfðu t.d.
bækurnar Around Iceland og Á
Ferð um ísland undir höndum eða
notuðujiær á einhveiju stigi ferða
sinna. I könnuninni kom fram að
fjórir ferðuðust saman að jafnaði
og ef það er framreiknað þá lítur
út fyrir að þetta efni frá okkur sé
í höndum nánast allra sem hér ferð-
ast.
Þessar tölur komu okkur þægi-
lega á óvart, því við hefðum fylii-
lega sætt okkur við og talið mun
lægri tölur, t.d. 30-35%, eðlilegar.
En þegar nánar er skoðað þarf
þetta ekki að koma svo ýkja mikið
á óvart, því ferðamenn, sérstaklega
erlendir, reka upp stór augu þegar
þeir átta sig á því að þessar bækur
eru ókeypis. Við höfum ferðast til
margra landa og hvergi séð vand-
aðra ókeypis kynningarefni.
Og gildi bókarinnar minnkar oft
og tíðum alls ekki þótt ferð ljúki
og ferðalangurinn fari til síns
heima. Oft skrifa þeir, segja bækur
sínar velktar og vilja fá nýja og
jafnvel fleiri bækur en eina þar sem
til stendur að gefa kunningjum og
vinum heima fyrir. Þessum bréfum
fylgir mjög oft útfyllt margþætt
skoðanakönnun sem við göngumst
fyrir í bókunum til að kanna hug
ferðamanna til hinna ýmsu þátta
ferðaþjónustunnar. Þar liggur mik-
ill fróðleikur sem vinna þarf úr.“
Prentun erlendis
og verkefni í Færeyjum
Nesútgáfan hefur oft fengið
bækur og blöðunga prentuð erlend-
is. Hvað með „íslenskt - já takk!“?
„Það er rétt, við höfum gert
þetta, t.d. í Singapore. Víða í Asíu
getur munað tugum prósenta og
til að lifa af í þessum harða rekstri
er nauðsynlegt að ná sem mestri
hagkvæmni. I ljósi þess hefur það
oft verið þannig að við höfum ekki
haft efni á öðru en að láta prenta
fyrir okkur erlendis. Hitt er svo
annað mál, að við spáum mjög í
þessa hluti og fylgjumst vel með.
Islenskt - já takk er í fullu gildi í
þessu húsi og við viljum helst geta
fengið verkin unnin í prentsmiðjun-
um hér heima.
Ef aðeins er horft á tölur þá er
miklu ódýrara að fá verk prentað
erlendis. En það er að mörgu að
hyggja. Það kostar t.d. mikið að
vera ytra og fylgja verkum eftir.
Ef menn gera það ekki geta orðið
slys sem ekki verða bætt. Þá geta
gögn misfarist, það geta t.d. þeir
sem áttu prentað mál um borð í
Vikartindi vitnað um.
Þá hefur það gerst síðustu miss-
eri, að íslenskar prentsmiðjur hafa
fært sig nær þeim erlendu í tilboð-
um sínum. Niðurstaðan er sú, að á
þessu ári hefur allt okkar efni ver-
ið prentað hér heima og vonandi
verður framhald á því.“
Hvernig stendur á því að fyrir-
tæki á íslandi gefur út árlegt kynn-
ingarrit um Færeyjar?
„Hugmyndin var okkar. Við
byijuðum á þessu á eigin vegum
en strax í upphafi tókst mikil og
góð samvinna við færeyska ferða-
málaráðið. Færeyingar fengu ein-
faldlega fullskapað upplýsingarit í
hendurnar. Bókin er svipuð bóka
okkar um Island og kemur út bæði
á ensku og dönsku. I alls 45.000
eintökum.
Prentþj ónus tukaup
Fyrir nokkrum mánuðum gerðist
það að Nesútgáfan, ásamt Árna
Sörensen bróður Ernu, keyptu hlut
allra eigenda Prentþjónustunnar
annarra en Árna, en hann var einn
af stofnendum þess fyrirtækis árið
1974. Fyrirtækið heitir nú form-
lega Nesútgáfan/Prentþjónustan
og segja þau hjóm að afar margir