Morgunblaðið - 29.01.1998, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 29. JANÚAR 1998 D 7
VIÐSKIPTI
ur líka í því að mótá þær breytingar
sem eru nauðsýnlegar. Ef ríkið er
ekki tilbúið til aðgerða er mikil
hætta á að íslenska bankakerfið
verði innan tíðar ekki samkeppnis-
hæft. Þess vegna skiptir öllu máli
hvaða afstaða verður tekin í ríkis-
stjórn eða á alþingi. Við hvetjum til
þess að giápið verði til aðgerða fyrr
en síðar.“
Einkavæðing hefur
mikinn meðbyr
„Við höfum á undanförnum miss-
erum bent á augljósan kost í þessu
sem er sameining íslandsbanka og
Búnaðai-banka. Slík sameining er
ekki eini kosturinn, en við höfum
talið að sameining þessara banka
ætti að geta orðið tiltölulega ein-
föld og gengið hratt fyrir sig. Við
höfum lýst skoðunum okkar og rík-
isstjórninni er vel kunnugt um
þessi viðhorf. Annað hefur ekki
gerst.“
Og Valur bendir á í þessu sam-
bandi að til skamms tíma hafi ríkis-
stjórnir átt undir högg að sækja
varðandi einkavæðingu ríkisbank-
anna. Þær hafi áður fyrr mætt
töluverðri andstöðu. „Viðhorf al-
mennings hefur nú algjörlega
breyst. Samkvæmt síðustu skoð-
anakönnunum eru 75-77% þjóðar-
innar fylgjandi því að hlutabréf
ríkisins í ríkisviðskiptabönkunum
verði seld og einungis 11-12% and-
víg. Þetta er ný staða fyrir stjórn-
málamenn. í stað andstöðu er kom-
inn mikill meðbyr og það gerir
þeim auðveldara að draga úr hlut
ríkisins á fjármagnsmarkaðnum,
sem hefur verið yfírgnæfandi um
áratuga skeið.“
Nýtt verðbréfafyrirtæki í Fjár-
festing-arbankanum
- Fjárfestingarbanki atvinnulífs-
ins hefur lýst því yfir að hann muni
færa nokkuð út kvíarnar frá því
sem var hjá fyrirrennurum hans,
gömlu fjárfestingarlánasjóðunum.
I því skyni hefur hann meðal ann-
ars laðað til sín nokkra starfsmenn
frá fslandsbanka. Hvernig horfir
þessi nýja samkeppni við þér í ljósi
þess að hér er um banka í eigu rík-
isins að ræða? Er eðlilegt að ríkið
sé að efna til slíkrar samkeppni við
einkaaðila og jafnframt við sínar
eigin stofnanir?
„Mig furðar nokkuð á þessari
þróun. Yfirlýstur tilgangur með
stofnun Fjárfestingarbankans þeg-
ar málið var til umræðu á alþingi
var að sameina fjórar lánastofnanir
ríkisins og með þeim hætti draga
úr kostnaði. Hinn nýi Fjárfesting-
arbanki átti að taka við starfsemi
Fiskveiðasjóðs, Iðnlánasjóðs, Iðn-
þróunarsjóðs og Útflutningslána-
sjóðs og keppa við aðra á lána-
markaðnum með lægri kostnaði en
hinir fjórir sjóðir hefðu getað gert.
Reyndar sjáum við engin sérstök merki
þess að draga fari úr hagvexti eða ein-
hverjir erfiðleikar séu úti við sjóndeild-
arhring, en við erum þess meðvituð að
efnahagslífið gengur í sveiflum og við
vitum að útlánavandamál framtíðarinn-
ar verða til í góðærinu.
Nú hefur komið í ljós að til viðbót-
ar við hefðbundna lánastarfsemi er
í raun verið að stofna verðbréfafyr-
irtæki inni í þessum nýja ríkis-
banka með tilheyrandi kostnaði og
fjölgun starfsfólks. Það sem veldur
furðu manna er að ríkið skuli vera
að standa í þessu núna, í raun að
auka umsvif sín á þessum markaði,
þar sem það var fyrir með 60-70%
markaðshlutdeild, á sama tíma og
það er yfirlýst stefna ríkisstjórnar-
innar að draga úr afskiptum ríkis-
ins af þessum markaði. Þetta er
furðuleg þróun og gagnrýnd af
mörgum."
- Hafið þið gert einhverjar form-
legar athugasemdir vegna þessa?
„Nei, alþingi ákvað að nýi ríkis-
bankinn hefði lagalegt svigrúm til
að gera þetta og stjórn bankans
hefur síðan ákveðið framhaldið. Við
bendum hins vegar á ósamræmið í
orðum stjórnvalda og aðgerðum.
Við erum alls ekki á móti sam-
keppni nema síður sé, en finnst
undarlegt að þurfa alltaf að keppa
við ríkisvaldið. Það er nóg af einka-
aðilum sem væru reiðubúnir að
taka þetta að sér.“
Erlendir bankar sýna fslandi
meiri áhuga
- Finnið þið meira fyrir erlendri
samkeppni en áður?
„Þegar efnahagslægðin var hér
mest drógu margir erlendir bankar
sig i hlé og sinntu Islandi minna en
áður. Með batnandi efnahag hafa
erlendir bankar hins vegar sýnt
lánveitingum til íslands meiri
áhuga. Þeir hafa fyrst og fremst
beint sjónum sínum að íslenska
ríkinu, ríkisstofnunum, opinberum
fyrirtækjum og stærstu einkafyrir-
tækjunum. Núna sjáum við merki
þess að erlendir bankar sýna minni
fyrirtækjum áhuga sem þeir gerðu
ekki áður. Þessi þróun sýnir okkur
meðal annars að Islendingar geta
ekki treyst alfarið á erlenda banka
því þeir eru fljótir að fara ef efna-
hagsástandið versnar?
- Eftir hvaða skipulagi er unnið
hjá íslandsbanka um þessar mund-
ir og eru einhverjar breytingar
framundan á því?
„Haustið 1995 var ákveðið að
endurnýja alla stefnumótun í bank-
anum. Þá var ljóst að efnahagslífið
|\|y símanúmer
wF mm W W m W m
# a nyju ari
Við hjá Fálkanum fögnum nýju ári og hækkandi sól með því
að kynna til sögunnar ný símanúmer fyrirtækisins.
Aðalnúmerið en
540 7000
Netfangið er falkinn@falkinn.is
Nýja faxnúmerið er 540 7001
Samband frá skiptiborði við allardeildirfra mánudegi
til föstudags kl. 9:00 -18:00.
Beint innval á deildir
Verslun (Reiðhjól, sport- og heimilisvörur): 540 7010
Véla- og bílahlutin 540 7040
Raftæknivörur: 540 7060
Rafvélaverkstæði: 540 7069
Þekking Reynsla Þjónusta
FÁLKINN
Suðurlandsbraut 8 • 108 Reykjavík
# e # $
ö # # # Q # ©
Í © # © # © 1
© ©M © ©
i 0 © © © © ©»
* © e © © © ©
í © © © © © o <
0 @ ® 0 ®
•••••••
»•••••<
• •»•<
»••••
var að taka miklum breytingum til
batnaðar, samkeppnin var að
aukast, tæknibreytingar hafa orðið
miklar í bankaheiminum og þarfir
viðskiptavinanna breytast líka. Við
vildum aðlaga okkur að þessum
breytingum. Við unnum að þessu
veturinn 1995-1996 og niðurstaða
stefnumótunar okkar byggist á því
sem við köllum „hagur hluthafa"
eða það sem nefnt er á ensku
„shareholder value“. Lykilatriðin
eru að vera með arðsaman rekstur,
vaxandi tekjur og stöðugleika í
þróuninni. Þessi þrjú atriði leiða
síðan til þess að hagur hluthafanna
batnar. Eftir þessari grundvallar-
hugsun höfum við verið að vinna.
Gerðar hafa verið skipulagsbreyt-
ingar í yfirstjórn, rekstri útibúa-
kerfisins hagrætt og húsnæði
minnkað. Þá hefur verið stofnað
fyrirtækjasvið í bankanum um leið
og markmiði VIB var breytt á þá
leið að fyrirtækið er nú hreint
eignastýringarfyrirtæki. Við tök-
um eftir því að þessar breytingar
sem við gerðum fyrir rúmu ári hafa
síðan orðið keppinautum okkar til-
efni til að breyta sínu skipulagi í
sama far.
Þessar breytingar sem við réð-
umst í hafa örugglega skilað sér í
bættri afkomu og mikilli hækkun á
hlutabréfaverði. Það er augljóst að
þetta hafði mjög góð áhrif á starf-
semi VÍB því fyrirtækið þurfti ekki
lengur að þjóna tveimur herrum ef
þannig má að orði komast, þ.e.
bæði að annast eignastýringar-
starfsemi og þjónustu við fyrir-
tæki. Árangurinn er sá að VÍB er
nú með í sinni umsjón og ávöxtun
um 45 milljarða króna sem eru í
eigu sjóða, stofnana, fyrirtækja og
einstaklinga. Á síðasta ári jókst
fjármagnið sem VÍB hefur til um-
sjónar um 50% eða úr 30 milljörð-
um í 45 milljarða. Við sjáum einnig
merki þess að með stofnun fyrir-
tækjasviðs getum við sinnt þjón-
ustu við stærri fyrirtæki á miklu
markvissari hátt en áður. Árangur-
inn sem þegar er kominn í Ijós
bendir tvímælalaust til þess.“
Breytt hlutverk útibúa
„Eitt af því sem gerir nauðsyn-
legt að við endurskipuleggjum
starfsemi okkar er sú staðreynd að
sjálfvirkni er að aukast mjög mikið
í bankakerfinu. Árið 1990 voru 5%
allra færslna í bankanum sjálfvirk-
ar eða gerðar með sjálfsafgreiðslu,
t.d. hraðbönkum. Um 95% allra
færslna voru handunnar, t.d. með
skráningu tékka. Árið 1997 voru
55% færslnanna sjálfvirkar og 45%
handvirkar. Við áætlum að um
aldamótin verði um 80% færsln-
anna sjálfvirkar. Þetta hefur
breytt allri* vinnu í útibúunum á
mjög skömmum tíma og af þessum
ástæðum m.a. höfum við verið að
breyta þeim. Þau voru áður fyrst
og fremst afgreiðslustöðvar en eru
nú sölu- og þjónustumiðstöðvar.
Hlutverk útibúanna er því að
breytast. Útibúakerfið hefur skilað
okkur góðum hagnaði og þau eru
uppspretta viðskiptatækifæra,
bæði fyrir dótturfélögin og fyrir-
tækjasviðið. Við teljum því að í úti-
búanetinu felist mikill styrkur, en
jafnframt þurfi það að vera rekið á
sem hagkvæmastan hátt hverju
sinni.“
- Eru einhverjar breytingar
framundan á þessu ári hvað varðar
stefnumótun?
„Við gerðum mikið í fyrra og er-
um alltaf að skoða nýjungar að
þessu leyti. Eitt af því sem er í
mikilli gerjun er að koma útibúun-
um fyi’ir í minna húsnæði en áður.
Sú þróun heldur áfram á þessu ári
þannig að við getum selt og leigt
frá okkur húsnæði sem áður var
bundið í útibúarekstri, án þess að
draga á nokkurn hátt úr þjónustu
við viðskiptavini.
Þá vil ég nefna nýjar brautir sem
við erum að fara inn á við stjórnun
áhættu í rekstrinum. Um er að
ræða nýja stjórnunartækni sem
rutt hefur sér til rúms hjá erlend-
um fjármálafyi’irtækjum síðustu
árin. Áhættan í rekstri nútíma-
banka felst ekki einungis í útlánum
heldur einnig í vaxtaþróun, gengis-
og verðbólguþróun svo dæmi séu
nefnd. Við erum að þróa stjórnun-
araðferðir sem gera okkur kleift í
framtíðinni að hafa mun betri
stjórn á þessum áhættuþáttum en
áður var.“
Eitthvað dregur
úr aukningunni
- En hvernig horfir framhaldið
við þér? Vart er við því að búast að
jafnmikill uppgangur verði í starf-
seminni hjá Islandsbanka í náinni
framtíð.
„Við höfum gert ráð fyrir að eitt-
hvað dragi úr þeirri miklu aukn-
ingu sem verið hefur í starfsemi
okkar og reyndar annarra Iána-
stofnana. Aukningin á þvi ári sem
nú er nýbyrjað og á komandi árum
verði eitthvað hægari en áður.
Reyndar sjáum við engin sérstök
merki þess að draga fari úr hag-
vexti eða einhverjir erfiðleikar séu
úti við sjóndeildarhring, en við er-
um þess meðvituð að efnahagslífið
gengur í sveiflum og við vitum að
útlánavandamál framtíðarinnar
verða til í góðærinu."
Pegar
m ■■ me m
joröm
brennur..
a/c'»ar/CaA
. sðoan ÖUr
N°kk°yur

&Us
Afall getur skaöaö ímynd fyrírtækisins
Námstefna í áfallastjórnun (Crisis Management)
fyrir stjórnendur sem viija vera undir áfalliö búnir
Þriðjudaginn 3. febrúar 1998 kl. 13:00 tii 17:00
Grand Hótel Reykjavík
Fyrirlesari er David
Brotzen, yfirmaður
áfallastjómunar Hill &
Knowlton International,
sem er eitt stærsta ráð-
gjafarfyrirtæki heims í
kynningar- og
upplýsingamálum.
Hann er sérfræðingur í
áfallastjómun og hefur
unnið við ráðgjöf hjá
fyrirtækjum víða um
lönd.
Dagskrá námskeiösins
13:00 Innritun
13:15 Crisis Case Studies:
Estonia
Ecoli
Banking
• Trends in Crisis
and International Media
• Key Principles
in Crisis Management
• Kaffiveitingar
• Core Components of a Crisis Plan
• Discussion, Questions and Answers
• Interactive Exercise
17:00 Lok námskeiðs
Þátttökubókun
Námskeiðsgjald er kr. 20.000. Vinsamlegast bókið þátttöku með því að hafa
samband við Heiðu Lám Aðalsteinsdóttur í síma 562 24 11, fax 562 34 11
eða netfang: heidalara@kom.is
HILLand KNOWLTON
Associate
komT
KYNNING 0G MARKAÐURehf