Morgunblaðið - 05.01.1999, Blaðsíða 53
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
ÞRIÐJUDAGUR 5. JANÚAR 1999 53
fagmannlegum handtökum enda
fær skurðlæknir. En það er sein-
asta jólaboð sem ég minnist mest.
Þú lást á dánarbeði þínum en fórst
fram á það að jólaboð yrði haldið.
Pantaður var kalkúnn frá systur
þinni Málfríði á Reykjum eins og
venja var. En ætli það hafi ekki ver-
ið þetta jólaboð sem fjölskyldan
þurfti. Þú vissir alltaf hvað þurfti.
Afi, þín verður sárt saknað og við
geymum öll harm í hjarta. Það
skaltu vita að hluti af hjarta mínu
verður alltaf fyrir þig. Trúin á Guð
og æðri máttarvöld hjálpar okkur á
ei-fiðum tímum. Ég veit að þú ert
horfinn til betri heima, laus við allai-
þjáningar.
Guð blessi þig og góða ferð afí,
góða ferð.
Þín
Bjarney Anna.
Stórvinur minn og velgjörðar-
maður Jónas Bjarnason er allur.
Hann kvaddi þetta jarðlíf á heimili
sínu í faðmi fjölskyldu annan dag
jóla, þreyttur eftir langvarandi
veikindi en sáttur við guð og menn.
I löngu spjalli sem ég átti við hann
að kvöldi Þorláksmessu sagði hann:
„Það er einkennileg tilfinning Bensi
minn að eiga ef til vill ekki eftii' að
vakna aftur inn í þennan heim næst
þegar ég sofna“. Hann var yfírveg-
aður og hógvær og hélt skýrleika
sínum og reisn til síðustu stundar
en það voru eiginleikar sem höfðu
einkennt lífshlaup hans allt.
Jónas var sannkallaður sonur
Hafnarfjarðar. Þar fæddist hann
og ólst upp og þeim stað helgaði
hann mestan hluta starfskrafta
sinna. Faðir hans var gagnmerkur
læknir í Hafnarfirði og hjá honum
lærði hann fyrstu grip læknisfræð-
innar sem hann síðan fágaði og
bætti heima og erlendis. Hann sér-
hæfði sig í fæðingarhjálp og kven-
sjúkdómum og var fljótt kominn í
hóp okkar allra bestu lækna og
starfaði hann þannig um áratuga
skeið. Vinsældir hans sem læknis
voru óumdeildar og afköstin með
ólíkindum.
Ég þekkti Jónas lítið sem ekkert
fyrr en hann stóð á sjötugu. Þá
hringdi hann í mig einn eftirmiðdag
og sagði eitthvað á þessa leið: „Heill
og sæll. Nú er minn tími sem skurð-
læknir á St. Jósefsspítalanum senn
á enda og nú vantar mig traustan
eftirmann og þig hef ég valið.“ Er
ég færðist undan bón hans og
kvaðst tæpast hafa kunnáttu og
reynslu til að taka slíkt á herðar
sagði hann: „Vertu óragur því með-
an mín nýtur við mun ég aðstoða
þig með reynslu minni og kunnáttu
og veita þér allan þann styrk sem
þarf til að skila þessu starfi með
sóma“. Við þessi orð stóð hann svo
sannarlega. Frá þessum tíma hefur
hann verið allt í senn, minn besti
kennari, einlægur vinur og heimili
hans hefur einnig staðið mér opið
sem væri ég hans eigin sonur. Á
þessum sex árum kynntist ég í raun
hversu frábær læknir Jónas var.
Hann bjó yfir afburðakunnáttu í
sinni sérgi-ein, var ótrúlega snjall
skurðlæknir og var síleitandi eftir
nýrri og betri greininga- og með-
ferðai'tækni sem hann var fljótur að
tileinka sér þótt aldurinn sækti á
hann. En umfram allt bjó Jónas yfii'
persónu sem einkenndist af hlýju,
bjartsýni og mannkærleik sem óð-
ara breyttu vansæld í vellíðan þar
sem hann var nálægur. Þetta fékk
ég og fjölskylda mín persónulega að
reyna er erfið veikindi steðjuðu að
og fáum við seint fullþakkað þann
ómetanlega styrk og stuðning sem
Jónas og hans góða kona Jóhanna
veittu okkur í þeim erfiðleikum.
Ég kveð þig með söknuði kæri
vinur og skal reyna að halda merki
þínu á lofti um leið og ég leyfi mér
fyrii' hönd allra þeii'i'a kvenna sem
þú gafst heilsu og bjartsýni á ný, að
þakka þér fyrir frábært starf. Guð
blessi minningu þína, fjölskyldu og
ástvini.
Benedikt Ó. Sveinsson.
• Fleirí minningargreinar uni
Jóims Bjarnason bíða birtingar og
munu birtast, í blaðinu næstu daga.
VIKTORÍA
G UÐMUNDSDÓTTIR
+ Viktoría Guð-
mundsdóttir
fæddist á Stokks-
eyri 4. september
1900. Hún andaðist
á Hrafnistu í
Reykjavík 23. des-
ember síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Jóhanna Guð-
mundsdóttir og
Guðmundur Vigfús-
son. Viktoría var
elst átta systkina og
ólst upp á Stokks-
eyri, en fluttist síð-
ar til Reykjavíkur.
Þau eru öll látin nema Haraldur
sem býr í Hafnarfirði.
Fyrri maður hennar var
Valdimar Árnason vélsljóri, f.
5. apríl 1892. Hann fórst með
bv. Leifi heppna 8. febrúar
1925. Foreldrar Valdimars voru
Oddbjörg Pálsdóttir og Árni
Þórðarson. Dóttir þeirra Vikt-
Á Þorláksmessu þegar sólin sendi
geisla sína stutta stund upp á him-
ininn rétt til að minna okkur á að nú
fer daginn að lengja aftur, lauk
blessunin hún tengdamóðir mín
sinni löngu göngu hér á jörð. Hún
hafði lifað nær alla öldina og var
fædd og alin upp á alþýðuheimili í
byrjun aldarinnar. Hún var ein af
hversdagshetjum þessa lands, sem
vann verk sín í hljóði og hafði heið-
arleika, reglusemi og vinnusemi að
leiðarljósi.
Viktoría var elst af átta systkin-
um, svo að ung varð hún að byrja að
vinna. Hún talaði af hlýhug um
æskuheimili sitt og þó að þar væri
fátækt var alltaf nóg að borða.
Ung fór Viktoría til Reykjavíkur
til að vinna fyrir sér, en aðeins 24
ára gömul varð hún ekkja með unga
dóttur, þegar eiginmaðm' hennar
Valdimar Amason vélstjóri fórst
með bv. Leifi heppna í Halaveðrinu
mikla í febrúar 1925. Með vinnu-
semi og dugnaði hélt hún heimili
fyrir þær mæðgur og Magneu syst-
ur sína.
Seinni maður Viktoríu var Jörgen
Jónsson sjómaður og bjuggu þau
lengst af á Seljalandi í Reykjavík.
Saman áttu þau góða daga þar til
sorgin barði aftur að dyrum, þegar
Jörgen varð bráðkvaddur í maí
1963.
Þrátt fyrir sorgina sem nú ríkir í
hjarta mínu vil ég þakka af heilum
hug að hafa átt samleið með Viktor-
íu. _
Ég var aðeins 17 ára þegar ég
kom á heimili hennar og saman
bjuggum við í 12 ár. Það var góður
skóli fyrir unga móður að búa með
henni. Hún kenndi mér ekki aðeins
allt um heimilishald, sauma og
handavinnu, heldur einnig nægju-
semi og reglusemi. Hún átti stóran
þátt í uppeldi barnanna okkar. Hún
kenndi þeim bænir, las fyrir þau
þegar þau voru lítil og svo fengu
þau að lesa fyrir hana þegar þau
lærðu að lesa. Hún var félagi barn-
anna og vinur, þau gátu flúið til
hennar þegar ég ávítaði þau. Það
verður aldrei fullþökkuð hennar
umhyggja fyiár þeim.
Þegar dóttir okkar var 18 ára bað
hún ömmu sína að koma með sér til
Kaupmannahafnar svo þær gætu
haldið upp á sameiginlegt 100 ára
afmæli þeirra, amma 82 ára og
stelpan 18 ára. Ömmu hafði lengi
dreymt um að koma til Kaup-
mannahafnar. Það hlýtur að vera
góð og skemmtileg amma sem 18
ára stelpu langar að fara með til
Kaupmannahafnar og ekki veit ég
hvor skemmti sér betur.
Viktoría hafði góða heilsu. I þrjá
áratugi vann hún á saumastofu
Landspítalans og hætti þegar hún
var 80 ára. Eftir það prjónaði hún
lopapeysur og seldi. „Maður getur
ekki setið með hendur í skauti,"
sagði hún.
Viktoríu féll aldrei verk úr hendi,
var mikil handavinnukona og saum-
aði og prjónaði fram á síðustu ár.
oríu og Valdimars
er Kristín f. 21. maí
1924. Hún er gift
Gunnari Magnús-
syni, f. 25. septem-
ber 1925. Þeirra
börn eru Magnús,
Valdís Lína Viktor-
ía og Kristín. Seinni
maður Viktoríu var
Jörgen Jónsson sjó-
maður, f. 15. maí
1898, d. 3. maí 1963.
Foreldrar Jörgens
voru Elísabet Haf-
liðadóttir og Jón
Hafliðason. Sonur
þeirra Viktoríu og Jörgens er
Valdimar f. 30. desember 1943,
kvæntur Arndísi Jónsdóttur, f.
31. maí 1945. Þeirra börn eru
Jörgen Hjörleifur, Jórunn og
Gunnar.
títför Viktoríu fer fram frá
Fossvogskirlgu í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Hún bjó ein og hugsaði um sig sjálf
seinni árin þangað til hún flutti á
Hrafnistu 90 ára gömul. Þar gat
hún verið með á handavinnustof-
unni og féll henni það mjög vel.
Síðustu árin var hún á sjúkra-
deild þar sem vel var hugsað um
hana. Þó sagði hún stundum að sér
leiddist að sitja svona og gera ekki
neitt. Þá sagði hún alltaf að allir
væru svo góðir við sig.
Ég er þakklát fyrir að hafa geng-
ið með Viktoríu svo langan veg og
bið góðan Guð að blessa minningu
hennar.
Amdís Jónsdóttir.
Látin er Viktoría Guðmundsdótt-
ir, amma okkar, 98 ára gömul.
Amma lifði því nánast alla þessa öld
og upplifði allar þær breytingar
sem hafa orðið á íslensku þjóðfélagi
í nær 100 ár. Hún ólst upp á Stokks-
eyri en fluttist til Reykjavíkur, þar
sem hún hitti afa okkar Valdimar
Árnason, sem var vélstjóri á togar-
anum Leifí heppna. Þau giftust 22.
júní 1922 og mamma fæddist í maí
1924. Afi fórst með Leifi heppna í
Halaveðrinu mikla í febrúar 1925.
Amma giftist aftur Jörgen Jónssyni
og eignaðist son, Valdimar Jörgens-
son.
Þau bjuggu meðan Jörgen lifði að
Seljalandi, en síðar flutti amma með
Valdimar syni sínum og hans konu
Arndísi Jónsdóttur í Álfheimana og
enn síðar flutti amma að Hraunteig
þar sem hún bjó þar fram að níræð-
isaldri en þá fluttist hún á Hrafn-
istu. Viljum við nota þetta tækifæri
til þess að þakka starfsfólki Hrafn-
istu fyrir góða umönnun meðan hún
dvaldist þar.
Fyrir okkur systkinin á Öldugöt-
unni var hún alltaf amma á Seljó og
minningar okkar á uppvaxtarárun-
um tengjast veru ömmu þar. Selja-
land stóð þar sem Hjartavernd hef-
ur aðsetur sitt, en á þeim árum var
sá staður töluvert fyrir utan bæinn.
Þar var enn sveit og nágrannarnir
ráku m.a. kúabú og amma var með
hænsni, þannig að það var alltaf æv-
intýri að koma til hennar að Seija-
landi.
Það var töluvert ferðalag að fara
vestan af Öldugötu til Seljalands.
Minningarnar hrannast upp frá
þessum tíma, þegar við vorum í
heimsókn hjá ömmu. Umhverfis
Seljaland var stór garður og þar
voru sett upp mörk til þess að hægt
væri að æfa fótbolta með Dissa. í
horninu á garðinum var byggt stórt
barnahús, sem mikið var notað.
Fyrir utan garðinn var heljarmikill
kartöflugarður og það var árlegui'
stór viðburður þegar sett var niður
og tekið upp. Þegar foreldrar okkar
voni að byggja á Seltjamarnesi
bjuggum við um sumartíma hjá
ömmu.
Okkur eins og flestum í fjölskyld-
unni eru minnistæð jólaboðin hjá
ömmu, sem hún hélt á hverju ári
þar til hún fluttist á Hrafnistu.
Veislurnar á Seljalandi á jóladag
voru höfðinglegar og fyrir okkur
krakkana ógleymanlegar. Þar var
veitt af mikilli rausn í mat og drykk
og svo var sest niður við söng og
spil fram eftir kvöldi. Á þessum ár-
um voru flest systkini ömmu með
ung börn, svo við fengum tækifæri
til að hitta nákomin frændsystkini,
sem við höfum svo séð allt of lítið af
á liðnum árum.
Við minnumst einnig þegar amma
var að koma í heimsókn til okkar á
Unnarbrautina. Hún kom alltaf með
eitthvað í pokanum handa okkur, en
sá sem alltaf var fremstur í flokki
var hundurinn okkar hann Tryggur.
Hann gat alltaf verið fullviss að upp
úr pokanum kæmi eitthvert góð-
gæti handa honum. Þegar amma
var sest niður, settist hann fyrir
framan hana og beið þar til búið var
að taka upp úr pokanum. Við erum
þess fullviss að hann hefur tekið á
móti ömmu með dillandi rófuna og
beðið eftir að hún tæki upp úr pok-
anum.
Eins og við sögðum hér áður þá
var amma aldamótabarn og í gegn-
um ævina vann hún mest við sauma.
Síðustu starfsár sín vann hún á
saumastofu Landspítalans. Dugnað-
ur og samviskusemi ömmu var mikil
og var hún að öllu jöfnu talin
tveggja manna maki við hvert það
verk sem hún tók sér fyrir hendur.
Hún saumaði mikið út og eitt það
fyrsta sem barnabörn eignuðust
voru útsaumuð sængurföt með
nafni þeirra, sem hún færði þeim að
gjöf.
Amma var dugleg að ferðast og
það þurfti ekki að hvetja hana mikið
til að fá hana til að leggja af stað.
Hún fór til sólarlanda þegar tæki-
færi gafst, heimsótti Línu til Nor-
egs og seinni árin fór hún til Dalvík-
ur í hvert skipti sem færi gafst. Nú
er komið að síðustu ferð og við vilj-
um þakka þér amma, fyrir sam-
verustundir á liðnum árum. Sá
kraftur, dugnaður og hlýja, sem
ávallt fylgdi þér er það sern lifir í
minningunni, þegar við og fjölskyld-
ur okkar, börn og bamabamabörn,
kveðjum þig í dag.
Magnús, Lína og Kristín.
Okkur langar í fáum orðum að
minnast elskulegrar ömmu okkar
en hún var eins og eitt langömmu-
barnið hennai' sagði örfáum dögum
áður en hún dó „alveg einstaklega
blíð kona“.
Amma var alla tíð svo dugleg og
þrátt fyrir háan aldur sat hún aldrei
auðum höndum. Þau era ófá lista-
verkin sem liggja eftir hana ömmu í
útsaumuðum myndum og púðum.
Hún prjónaði líka lopapeysur, ekki
bara á öll bömin, barnabörnin og
langömmubömin, heldur seldi hún
líka peysur, slíkur var dugnaðurinn.
Og hún vann á saumastofu Land-
spítalans þar til hún varð áttræð.
Amma bjó með okkur á heimili
þar til við vorum um fermingu og
alltaf var hún tilbúin að aðstoða
okkur ef með þurfti. Hún hafði
óþrjótandi þolinmæði til að kenna
okkur útsaum og aðrar hannyrðir.
Um helgar skriðum við alltaf upp í
rúm til hennar þar sem hún las eða
sagði okkur sögu. Síðan fórum við
fram og hún hitaði handa okkur
kakó. A laugardögum keypti hún í
mörg ár einn bláan ópalpakka og
skipti á milli okkar systkinanna. Við
fóram stundum með henni í heim-
sóknir um helgar til systur hennar
eða annað. Þá tókum við strætó og
amma sagði okkur frá gömlu húsun-
um sem við sáum og götuheitum
sem fyrir augu bar þegar við keyrð-
um um.
Á sunnudagsmorgnum fór hún
með okkur í bamamessu í Lang-
holtskirkju. Þá klæddum við okkur í
okkar fínustu föt og gengum með
ömmu til kirkju.
Oft fór hún með okkur í tjaldúti-
legur og þá fór hún í ferðabuxurnar
sínar því að hún var af þeirri kyn-
slóð kvenna sem ekki gekk í buxum.
Eftir að amma flutti frá okkur á
Hraunteiginn gistum við stundum
hjá henni um helgar. Þá eldaði hún
alltaf uppáhaldsmatinn okkar og
svo fórum við saman út í búð og
keyptum gos og sælgæti og sátum
svo og spiluðum marías eða spjöll-
uðum saman því amma hafði frá
mörgu að segja.
Eftir að við vorum orðin fullorðin
og komin með fjölskyldur kom
amma oft til .okkar og las fyrir
langömmubörnin sín eða raulaði
með þeim lagstúf.
Við kveðjum með djúpum söknuði
elskulega ömmu okkar og minn-
umst með þakklæti þess tíma sem
við áttum með henni.
Láttu nú ljósið þitt
logaviðrúmiðmitt.
Hafðu þar sessogsæti,
signaði Jesú mæti.
(Höf. ók.)
Jörgen og Jórunn.
t
Bróðir okkar,
BJARNIJÓNSSON,
Álfhólsvegi 133a,
Kópavogi,
lést á heimili sínu að kvöldi laugardagsins
2. janúar.
Fyrir hönd systkina hins látna,
Halldór Jónsson.
+
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
GUÐFINNA VILHJÁLMSDÓTTIR,
áður Hæðargarði 44,
er andaðist á heimili sínu, Seljahlíð, fimmtu-
daginn 31. desember, verður jarðsungin frá
Seljakirkju föstudaginn 8. janúar kl. 15.00.
Brynhildur Kristinsdóttir,
Selma Kristinsdóttir,
Vilma Mar,
Hjálmar D. Arnórsson,
Halldóra F. Arnórsdóttir,
Hörður Diego Arnórsson,
Jóhann Diego Arnórsson,
Alma Diego Arnórsdóttir,
Guðfina Diego Arnórsdóttir,
Brynjólfur Árnason,
Erling Ottósson,
Anna Kristjánsdóttir,
Arngeir Lúðvíksson,
Kolbrún Emma Magnúsdóttir,
María Jenný Jónasdóttir,
Ævar Gestsson,
Karvel H. Jóhannesson,
barnabörn og barnabarnabörn.