Morgunblaðið - 29.09.2000, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ BÍÓBLA6 FÖSTUDAGUR 29. SEPTEMBER 2000 C 7
K V 1 K M Y N D A H Á T í Ð
WBB8ŒBBBBBHÆ R E Y K J A V í K
Sturla Gunnarsson: Mætirmeð
nýjustu myndina sína.
verki Camus,“ segir Sturla, sem
heimsótti unga manninn í fangelsið
þar sem hann dvelur nú og And-
rew Berzins handritshöfundur
eyddi einnig löngum stundum.
„Heimurinn er fullur af fólki
eins og Darren,“ segir leikstjórinn.
„Flestum þeirra tekst að komast
klakklaust í gegnum lífið án þess
að fremja morð, án þess svo mikið
sem fremja lögbrot af neinu tagi.
Ég held að þessi piltur geti ekki
fundið til með öðrum, hann hefur
enga mannlega tilfinningu og enga
samvisku. Hann lifir því frá augna-
bliki til augnabliks og er við fyrstu
kynni ótrúlega sannfærandi og
sjarmerandi. Ungur að aldri lærði
hann að vera það sem umhverfið
vildi að hann væri, hinn fullkomni
herramaður. En það risti ekki
djúpt. Glæpir hans stafa ekki, að
mínu mati, af uppeldislegum áhrif-
um eða félagslegum. Það vantaði
eitthvað í hann frá byrjun."
Sturla Gunnarsson er fæddur á
íslandi en fluttist til Vancouver sjö
ára að aldri. Hann býr nú í Tor-
onto en á marga ættingja og vini á
íslandi og býr enn yfir nokkurri
íslenskukunnáttu.

NORSKI leikstjórinn Hans
Petter Moland er einn af
gestum Kvikmyndahátíð-
ar í Reykjavík að þessu
sinni. Hann er íslendingum að
góðu kunnur fyrir fyrstu mynd
sína, Secondlöitnanten (1993), sem
hér hefur verið sýnd, bæði í bíói og
sjónvarpi, en önnur mynd hans,
Kjærlighetens kjötere (1995), hefur
ekki borist hingað enn, þótt hún
hafi viða fengið verðlaun og góðar
viðtökur. Moland hefur hins vegar
meðferðis í farteskinu til Islands
þriðju og nýjustu mynd sína, Aber-
deen, sem er norsk-skosk sam-
framleiðsla og Variety hefur kallað
„vegamynd um tilfinningaárekst-
ur“.
Hans Petter Moland, sem nú er
44 ára að aldri, hefur verið kallaður
einn af „pragmatistum" norrænnar
kvikmyndagerðar; fyrirtæki hans
Moland Film Co. er stærsti auglýs-
ingamyndaframleiðandi Norður-
landa og slíkar myndir hafa ekki
aðeins aflað honum fjölmargra við-
Með ís í maganum
Hans Petter Moland er sagður
geta orðið afburða framleið-
andi, því hann hafi svo gott vit
á fjármálastjórn. En hann yrði
hins vegar óþolandi fyrir leik-
stjóra, kunnáttusamur, athug-
ull, ýtinn og svo nákvæmur að
jaðrar við smámunasemi.
Þess vegna sé hann ekki
framleiðandi, heldur leikstjóri
með þessa sömu eiginleika
og þar af leiðandi óþolandi fyr-
ir framleiðendur! Honum er
lýst sem leikstjóra með ís í
maganum, yfirvegaður og ein-
beittur.
urkenninga heldur einnig fjár-
magns til að stunda bíómyndagerð
öðrum þræði. Ástæða þess að hann
hóf feril sinn í auglýsingum var þó
ekki fjárhagsleg, heldur leist hon-
um ekki á blikuna í þröngu og
Stellan Skarsgárd ogCharlotte Rampling í Aberdeen: Fordrukkinn faðir snýr heim.
Hans Petter Moland: Þriðja
bíómyndin.
Sturla Gunnarsson skyggnist inn í myrka sál
Hugarheimur
móðurmorði
Morgunblaöiö/Jón Gústafsson
þröngsýnu umhverfi norskrar bíó-
myndagerðar þegar hann kom
heim frá námi í Bandaríkjunum.
Hann hafði farið þangað 18 ára
gamall til að læra kvikmynda- og
leikhúsfræði og ekki síður til að
„leita að sjálfum sér“. Honum hafði
ekki liðið vel heima í Noregi, var
utangátta í skóla og þurfti útrás.
„Enginn sá mig, enginn filmaði
mig. Mér fannst ég verða að koma
höndum yfir myndavél því að filma
aðra er leið til að aðrir sjái mann,“
hefur hann sagt.
Því hefur verið haldið fram að
leiknar bíómyndir Molands fjalli
einmitt um leitina að sjálfsvirðingu,
auk þess að vera pólitískar grein-
ingar. í Secondlöitnanten tekst
gamall hermaður á við togstreitu
heigulsháttar og hugrekkis,
tryggðar og heiðarleika, þar sem
ástin er stríð á borð við það sem
geisaði á vígvellinum. í Kjærlig-
hetens kjötere berjast þrír menn í
köldu, ísuðu Iandi fyrir viðurkenn-
ingu og virðingu hver annars og
komast að því að slíkt öðlast menn
ekki nema með sjálfsvirðingu. Og í
nýju myndinni, Aberdeen, er sjálfs-
virðingin einnig í brennidepli, þar
sem er saga af ungri konu (Lena
Heady), lögræðingi á framabraut í
London, sem er send af veikri móð-
ur sinni (Charlotte Rampling) til
Noregs að sækja fordrukkinn föður
sinn (Stellan Skarsgárd) og færa
hann til meðferðar í Aberdeen í
Skotlandi. Og vegna þess að faðir-
inn er of drukkinn til að komast
um borð í flugvél neyðast feðginin
til að aka af stað.
Myndir Molands - hann ritar
handritið með Kristin Amundsen -
fjalla um myrkar hliðar mannlífsins
en eygja ævinlega útleið, leið ástar-
innar. Þær þykja flétta saman að-
ferðir bandarískra bíómynda, ekki
síst hvað varðar hraða, sjónræna
atburðarás, við hina mannlegu
evrópsku frásagnarhefð. I Aber-
deen vinnur Moland með sömu lyk-
ilmönnum og í Kærlighetens kjöt-
ere, vini sínum Skarsgárd,
tökumanninum Philip Ogaard og
hönnuðinum Janusz Sosnowski.
Pólska tónskáldið Zbigniew Preisn-
er, sem lengi vann með Kieslowski,
leggur myndinni til seiðandi tón-
list.
Maestro
ÞITT FE
HVAR SEM
ÞU ERT
Ví
’ ESTUR-
íslenski
leikstjór-
inn Sturla
Gunnarsson lýsti í
samtali við Bíóblað-
ið fyrr á árinu löng-
un til að koma með
verðlaunamynd sína
Such a Long Journ-
ey á næstu Kvik-
myndahátíð í
Reykjavík. Nú verð-
ur þeirri löngun
fullnægt, því hann er einn af gest-
um hátíðarinnar en sýnir ekki
Such a Long Journey heldur
glænýja mynd, sem heitir Scorn
eða Fyrirlitning.
Fyrir tæpum áratug sótti hann
einnig hátíðina heim, þá með frum-
raun sína í bíómyndagerð, póli-
tísku spennumyndina Diplomatic
Immunity (1991). Hann hafði áður
verið og er enn eftirsóttur sjón-
varpsleikstjóri í Kanada og Banda-
ríkjunum, hefur leikstýrt þáttum í
syrpum á borð við Alfred Hitch-
cock Presents, The Twilight Zone,
ENG, auk sjónvarpsmynda með
nafnkunnum leikurum eins og Paul
Sorvino, Kelly McGillis, Lauren
Hutton og Christopher Plummer.
Eftir Sturlu liggja einnig marg-
verðlaunaðar heimildarmyndir og
stuttmyndir og er hann ótvírætt í
fremstu röð kanadískra leikstjóra
um þessar mundir. Such a Long
Journey var önnur bíómynd hans í
fullri lengd, tilnefnd til 12 verð-
launa kanadísku kvikmynda-
akademíunnar og hreppti þrenn,
var næstvinsælasta myndin í Kan-
ada í fyrra og hefur verið sýnd
víða í bíóum, í Bandaríkjunum og

Fyrirlitning: Morðingi í skólastofunni.
Kvikmyndin og
humanisminn
„Þegar best lætur er kvikmynd-
in æðsta húmaníska listgrein-
in,“ segir Sturla Gunnarsson.
„Hún birtir mannlíf meö svo
sterkum, beinum og afdráttar-
lausum hætti að viö tengjumst
því persónulega milliliöalaust.”
Bretlandi þ.á m., og fengið af-
bragðs dóma. Scorn er byggð á
sannsögulegum heimildum og ger-
ist í Victoríu í Kanada fyrir tæpum
áratug. Þar segir frá Darren Hu-
eneman, aðlaðandi en sjálfhverfum
ungum manni, sem leiðist borgara-
legt líf sitt og fjölskyldunnar. Þeg-
ar hann les í skólanum leikritið
Caligula eftir Camus heillast hann
af hugmyndum hins brjálaða keis-
ara um frelsið og illskuna og undir
þeim áhrifum segir hann skilið við
lög og siðferði og myrðir móður
sína og ömmu. „I rauninni gerist
hann morðingi fyrir misskilning á
Hans Petter Molénd aðlagar
bandarískar aðferðiif evrópskri hefð