Alþýðublaðið - 01.05.1959, Blaðsíða 4

Jtgefandl: Alþyðuflokkurinn. Ritstjorar: Benedikt Gröndai, Glsli J. Ást-
þórsson og Helgi Saemundsson (áb). Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjálmars-
son. Fréttastjori: Björgvin Guömundsson. Auglýsingastjóri Pétur Péturs-
ion. Hitstjórnarsímar: 14901 og 14902. Auglýsingasími: 14906. Afgreiðslu-
omi: 14900. Aðsetur: Alþýðuhúsið. Prentsmiöja Alþýðubl. Hverfisg. 8—10
Skyldunni vaxinn
ÞESSA DAGA'NA heíur núverandi ríkis-
stjórn setið að völdum fjóra mánuði. Slíkt er ekki
langur tími. Eigi að síður hefur henni tekizt að
framkvæma þau þrjú loforð, sem hún gaf þjóð-
inni við valdatökuna. Þau voru: stöðvun dýrtíð-
aririnatr, setning löggjafar um nýja kjördæma-
skipun og afgreiðsla greiðsluhallalausra fjárlaga.
Öll þessi viðfangsefni hafa mjög verið á dag-
skrá undanfarin ár, en reynzt stjórnarvöldum
landsins þung í skauti. Mörgum fannst því djarft
af núverandi ríkisstjórn að ætla að leysa vandann
á nokkrum vikum. En þetta hefur tekizt. Árang-
urinn mun svo segja til sín á komandi dögum.
Mesta afrekið er tvímælalaust stöðvun dýr-
tíðarinnar. Þannig liefur tekizt að tryggja þióð-
arbúskap okkar og atvinnulíL Og jafnframt hef-
ur verið bægt frá dyrum íslendinga ægilegri
hættu. Séríræðingar höfðu reiknað út, að vísi-
talan myndi komast upp í 270 stig á þessu ári að
óbreyttum viðhorfum. Hún væri í dag vafalaust
ltomin upp í 240 stig og óstöðvanleg. Þessari öfug-
þróun var forðað. Dýrtíðarflóðið hefur verið
stöðvað, og nu ætti íslendingum að vera ljóst, að
við getum sigrazt á vanda verðbólgunnar og dýr
tíðarinnar, ef vilji er fyrir hendi. Slíkt er það ior
dæmi, sem fengizt hefur við störf og stefnu
núverandi ríkisstjórnar.
Greiðsluhallalaus fjárlög myndu óhugsandi,
ef efnahagsráðstafanirnar væru ekki komnar tíl
sögunnar. Og einhvent tíma hefði þótt tíðind-
um sæta, að sá árangur næðist án þess að leggja
þyrfti nýjar skattaálögur á þjóðina. Framsóknar-
flokkurinn mun svo komast að raun um, hvort á-
byrgðarleysi hans varðandi fjárlagaafgreiðsluna
mælist vel eða illa fyrir. Hann vildi greiðsluhalla-
laus fjárlög í valdatíð Eysteins Jónssonar. En nú
máttu fjárlögin fara úr ölíum skorðum, og bar-
áttumaður ábyrgðarleysisins var sami Eysteinn
Jónsson.
Þessu ti! viðbótar er lausn kjördæmamáls-
ins fengin. Hún markar tímamót í stjórnmála-
sögu okkar. Sérhagsmunir víkja fyrir jafnrétti
stjórnmálaflokka og landshluta. Þessi þrjú stór-
mál gerði Alþýðuflokkurinn að að^atriði við
stjórnarmyndun sína um áramótin, og lausn
þeirra er tryggð að fjórum mánuðum liðnuin.
Það sýnir og sannar, að Alþýðuflokkurinn er
skyldu sinni vaxinn.
Veiz!ukaffi I Iðnó
í dag, 1. maí
Húsið opnað kl. 2. — Úrvals veitingar á borðum,
svo sem: smurt brauð — flatkökur — skreyttar tert-
ur — rjómapönnukökur o. m. fl.
Gerið ykkur dagamun og drekkið eftirmiðdags-
kaffið í Iðnó.
*
Fulltrúaráð Alþýðuflokksins
í Reykjavík.
MAL O G MENNÍNG:
Nytt tímarit - Ný félagsbók
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiíiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii
BERFÆ TLINGAR
eftir ZAHARIA STANCU.
Síðara bindi.
63’i
Zaharia Stancu er rúmenskur ritihöfundur. Sk'áldsaga sú er hér
birtist sem. félagsbók Máls og menningar er höfuðverk hans.
Hann hefur einnig ritað fleiri skáldsögur og gefið út eftir
sig ljóðafoók.
í sögu þessari styðst hann við sína eigin ævisögu frann til
þess er hann, unglingur að aldri strauk til 'höíuðfoorgarinuai’,
örsnauður og fatlaður, frá hörmulegu lífi í sveitaþorpinu, fæð-
ingarstað sínum, tii að afla sér menntunar. Með gáfum og dugn-
aði tókst honum loks, þrátt fyrir mikla fátækt og erfiða vinnu,
að ná háskólaprófi og er nú einn þekktasti rithöfundur Rúmena.
Bók þessi er rituð af hispursleysi, þekkingu og sannleiksást og
lýsir ekki aðeins örlögum -einstaklings, heldur er um leið þjóð-
arsaiga. Henni verður helzt jafnað til sjáifsævisögu Gorkis. Sag-
an er full af fróðieik um það tímalbil, sem hún gerist á, spenn-
andi og afburðarík. En sérstaklega er fólki því, sem við sögu
kemiur, lýst af mikilli snilld. Lesandinn kynnist því ekk aðeins,
heldur gleymir þvi ekki aftur.
Skáldsaga þessi hefur þegar verið þýdd á yfir tuttugu tungu-
mál og hvarvetna fengið ágæta dóma.
..........................
Tímarit MÁLS OG MENNINGAR
Þorsteinn Valdimarsson: Til Þórbergs Þórðarsonar sjötugs.
Kristinn E. Andrésson: Ræða til heiðurs Þórbergi Þórðarsyni.
Naziip Hikmet: Um lífið.
Thor Vilhjálmsson: Þátturinn af unga manninum.
Jóhann Hjálmarsson: Hetjuljóð.
Brynjólfur Bjai'nason: „Stökkið mikla“ í Kíiia.
Herníann Pálsson: Þættir um mannanöfn og nafngiftir.
Halldór Klijan Laxness: Breytiþróun skáldsögunnar eða dauði
M. I. Stéblin-Kamenskíj: Þáttur dróttkvæða
í heimsbókmenntunum.
Juan Ramón Jiménez: Tvö kvæði.
Sigurður Jónsson frá Brún: Ljóðbönd og stemmur.
Umsagnir um bækur.
Bókin og tímaritið hafa verið send umboðsmjönnumi um land
allt. Félagsmenn í Reykjavík vitji hvorutveggja í BÓKABUÐ
MÁLS OG MENNINGAR, Skólavörðustíg 21.
Hannes
.-.v.á' h o r n i n u
★ Barátludagurinn t.
maí.
★ Gömul slagorð úr
sögunni.
★ Grafinn sá lýður frá
liðinni tíð.
★ Alþýðan stendur á
tímamótum.
FYRSTI MAÍ. — Hátíðisdag-
ur verkalýðsins ber annan svip
en var þegar alþýðan barðist
ein og utnkomulaus við ofurefli.
— Fáir vilja muna þá daga. Ný
viðhorf hafa skapazt. Verkalýð-
urinn Ihefur ibrotið hatramma
andstöðu og gamlar siðvenjur,
hjátrú og hindurvitni á bak aft-
ur. Samtök hans eru orðin sterk.
Þau hafa aflað sér jafnréttis við
hlið atvinnurekenda í atvinnu-
lífinu. Þar með var sigur unn-
inn í baráttunni fyrir réttj al-
þýðunnar fyrir að eiga sín eigin
sámtök.
EN BARÁTTAN var tvíþætt.
Hún var einnig háð á sviði stjórn
málanna .Þar var við eins
ramman reip að draga ag var
á faglega sviðinu. Smátt og
smátt tókst að sníða verstu fjötr
•ana af alþýðunni, sem löggjöfin
batt henni. Réttindin uxu, kjör-
in bötnuðu. — Og loks má segja,
að íslenzk alþýða næði frelsi
undan arðráni og kúgun. — Hið
gamla marxistiska slagorð: —
„Öreigarnir hafa engu að tapa
nema hlekkjunum“, er úr sög-
unni.
ÞAÐ HEFUR að minnsta kosti
sannast hér á íslandi, að kenn-
ingar endurskoðunarmanna, sem
báru brigður á ýmsar kenning-
ar Marx um sósíalismann, —
sköpun hans og valdatöku al-
þýðunnar, voru réttar. Verka-
lýðurinn gat vænst þess að ná
jafnrétti að fá frelsi að bæta
kjör sín í hinum kapitalistiska
þjóðfélagi. Hér hafa kenningarn
ar, 'sem gengu gegn hinum heit-
trúuðu Marxistum, reynzt rétt-
ar.
ÍSLENZK alþýða hefur sann-
arlega öðru að tapa en fjötrun-
um. Þó að hún sæti mismunandi
kjörum þegar miðað er við fiáar
tiltölulega mjög fámennar aðrar
stéttir, þá hefur hún unnið svo
glæsilega sigra, að starf og stríð
alþýðu annarra landa getur ekki
mælzt við hana. Þess vegna er
það fjarri öllu lagi, sem ýmsir
halda fram, að enn gildi hin
Framhald á 11. síðu.
4 1. maí 1959 — Alþýðublaðið