Alþýðublaðið - 19.09.1959, Blaðsíða 4
Frá sælunni í Kína kommúnismans
Útgefanfli: Alþýðuflokkurlnn. — Framkvæmdastjóri: Ingolfur Kristjánsson.
— Ritstjórar: Benedikt Gröndai, Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundsson
(&b.). — Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjálmarsson. — Fréttastjóri: Björg-
vin Guðmundsson. — Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýs-
ingasími 14 906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins,
Hverfisgata 8—10.
Tvíþœtt viðhorí
ÍSLENDINGAR gera sér ljóst, að viðhorf
þeirra til varnarliðsins á Keflavíkurvelli eru tví-
þætt. Annars vegar er ákvörðunin um það, hvort
hafa skuli hervarnir á þessu landi eða ekki. Sé það
talið nauðsyelegt, kemur til kastanna síðari þátt-
urinn, sambúð við vam'arliðið og vandamál, sem
stafa af dvöl þess í landinu.
Rétt er að hafa í huga, að hin hvimleiðu og
sennilega óþörfu atvik, sem hvað eftir annað hafa
gerzt á Keflavíkurflugvelli eða í sambandi við
varnarliðsmenn, eiga heima í seinni flokknum.
Þær forsendur, sem eru fyrir ákvörðun yf-
irgnæfandi meirihluta íslenzku þjóðarinnar um
að eklti verði komizt hjá hervörnum, eins og á-
stand er í heiminum, hafa í engu breytzt. Atburð
irnir í Tíbet og Laos hafa — bótt fjarlægi.r séu
— gert nauðsyn þess meiri en áður. Hins vegar
bíður þjóðin með nokurri eftirvæntingu úrslita
af viðræðum þeirra Eisenhowers og Krustjovs,
í þeirri von að þar takizt að stíga raunhæft skref
til að tryggja friðinn. Slíkur árangur mundi
benda til þess, að þróunin væri nú loks í þá átt,
að í framtíðinni takist að tryggja heimsfriðinn
svo, að smáríki eins og fsland þurfi ekki her-
varnir.
Þjóðviljinn reynir að sjálfsögðu að nota sam-
búðarerfiðleika til að rugla landsfólkið og hafa á-
hrif á það, hvort varnarliðið er eða fer. Þetta er
gert með hótunum: Ef til stríðs kemur munu Rúss
ar kasta sprengjum á Ísland vegna varnarliðsins.
Slíkt höfum við heyrt áður. Það breytir ekki þeirri
staðreynd, að varnarlaust landið mundi verða blóð-
ugur vígvöllur, ef menn vilja út á þann hála ís að
segja fyrir um, hvað kann að gerast í nýrri styrj-
öld — sem guð forði mannkyninu frá.
Kjarni þessa máls er sá, að íslendingar eru
frjáls lýðræðisþjóð, sem hefur skipað sér í sveit
frjálsra þjóða. Með varnarsamtökum þessara þióða
hefir skapazt það mótvægi við vopnastyrk Sovét
ríkjanna, að friður hefur haldizt í áratug og mun
vonandi haldast. Þáttur íslendinga í þessu er lít-
ill —en hefur þó nokkra þýðingu.
Stundum er hið eina, sem dugir gegn eitri —
móteitur. Nú er svo komið, að vopn á móti vopn-
um — jafnvægi í vígbúnaði — er eina leiðin til að
tryggja frið, og næsta friðarskrefið hlýtur að verða
jöfn afvopnun. En á þessu stigi eru vopnin friðar-
lyf óttaslegins mannkyns. Það þýðir ekki í spýta
þessu út úr sér, þótt það sé bragðvont. Það verður
lagt á hilluna strax og sjúkleiki ófriðarhættunn-
ar er úr sögunni — og friður er rækilega tryggð-
ur fyrir kynslóðir.
Kjöf' §| sláfuríláf
nýkomin í ýmsum stærðum.
SÍS - Afurðasalan
Símar 32678 — 17080
rr
Margar konur hæfla
en bær ala barm
Hong Kong, 14. september.
1. OKTÓBER í haust verða
liðin 10 ár frá því að Komm-
únistar náðu völdum í Kína.
Þann dag verður þjóðin hvött
til aukinna átaka í fram-
leiðslu, sem sýni yfirburði
hins kommúnistiska skipu-
lags. En blöð og útvarp í Kína
játa að almenningur hafi
furðu lítinn áhuga á stefnu og
markmiðum kommúnista. —
Málgögn flokksins viðurkenna
að á Þessum tíu ára valdatima
kommúnista hafi mistekizt
að vinna bug á skorti á ýms-
um brýnustu nauðsynjum
fólksins. .
Helztu vandamál Peking,-
stjórnarinnar virðast vera and
staða bænda gegn kommúnu-
kerfinu. 3. september var til-
kynnt í Kanton, að allmargir
bændur hefðu verið líflátnir
í Kvang Tung fylki og aðrir
fangelsaðir, sakaðir um að
hafa reynt að skaða kommúnu
kerfið. Blöð í Kanton ræða
einnig um, að almenningur
taki kommúnunum fálega og
telji bændur að þeir hafi ver-
'ið sviptir eignum sínum. og
neyddir til þess að taka þátt
í starfi kommúnanna, sem
reknar séu með heraga. Blað
eitt í Kanton lýsir ástandinu
í einni kommúnunni þannig:
„Áhugi meðlimanna á starf
inu hefur ekki þróast nægjan-
lega. Bændur, sem áður hirtu
um þrjár kýr telja nú of mikið
að sjá um eina, margar konur
hætta vinnu löngu áður en
kemur að því að þær ali barn.
í kommúnunni e/’u að jafn-
aði 2000 manns fjarstaddir frá
vinnu á degi hverjum. Með-
limir telja að þeir séu aðeins
að vinna fyrir ríkisstjórnina
og kvarta yfr lágum launum,
yfirgefa starf sitt og sýna
önnur óheillamerki.
í annarri kommúnu eru oft
átta af hundraði meðiimanna
fjarverandi án leyfis. Fóstr-
urnar á barnaheimiiunum
rr
sýna börnum ættingja sinna
meiri umhirðu en öðrum börn
um með þem afleiðingum. að
mörg börn veiktust af van-
hirðu“.
Víðar í Kína hafa flokksblöð
in upplýst að almenningur sé
fjandsamlegur kommúnunum.
1 blaði flokksins í Shensi er
nýlega skýrt frá því, að marg
ir, einkum úr hópi verka-
manna séu andvígir kommún-
ismanum og sérstaklega
kommúnukerfinu. Bændur
eru óánægðir með það og
segja, að úr því allt sé nú
sameiginlegt, þá geti þeir lát-
ið sem svo, að þeir haf eytt
öllu sínu fé í fjárhættusp!i.“
Margir bændur hafa farið út
á þá braut að selja innan-
stokksmuni sína og aðrir hafa
eyðilagt uppskeru til að iáta
óánægju sína í ljós.
Blaðið viðurkennir, að
þetta tíu ára tímabil komm-
únistísks „alþýðulýðveldis“
hafi ekki heppnazt fullkom-
lega. „Enn eru margir, sem
sýna fyrirskipunum aö ofan
megnustu fyrirlitningu og
trúa ekki á foiustuhiutverk
flokksins.“
Hannes
á h o r n i n u
ýV Almenningur kemst að
niðurstöðu í vandamáli
En stjórnmálaflokkarn
ir tala um skötuna,
sem rak á Þyrli.
ýV Tvö dæmi enn um
skatta og útsvarsmál.
ENN I DAG verð ég að gera
skatta- og útsvarsmálin að um-
talsefni. Fólk talar ekki um ann-
aff og hugsar ekki um annað.
Ástæðan er sú, að nú hefur al-
gjörlega keyrt um þverbak í þess
um efnum. Þetta eiga stjórn-
málaflokkarnir að vita og snúa
sér strax að því að finna viðun-
andi lausn á vandanum. En það
bólar ekki á því. í stað þess
deila stærstu fiokkarnir tveir
um „skítinn í kirkjunni og sköt-
una, sem rak á Þyrli.“
TIL HVERS halda stjórnmála
flokkarnir að þeir séu? Halda
forystumenn þeirra, að flokkarn
ir séu til þess eins að halda uppi
smáskítlegum nábúrakrit? Ann-
að er að minnsta kosti alls ekki
sjáanlegt. Menn geta til dæmis
flett í gegnum Morgunblaðið og
Tímann síðustu vikurnar til þess
að komast að raun um þetta. —
Þe.tta gerist á sama tíma sem al-
menningur hefur sannfærst um
það, að skatta- og útsvarskeríið
er orðið gjörsamlega úrelt og
þar með óhæft.
VERKAMAÐUR í Keflavík
skrifar: „Þegar ég var að lesa í
dálkum þínum um skattana, ■—
datt mér í hug að skrifa þér þess
ar línur: Það hefur mikið verið
ritað og rætt nú að undanförnu
um aflahlut hásetanna á Víði
II. úr Garði og margur áreið-
anlega litið öfundaraugum til
þeirra að minnsta kosti í hug-
anum. En, ef við förum að at-
huga þetta, vaknar spurningin
hvort þessir ménn hafi nokkuð
gott af þessari þenslu sinni eins
og maður gæti haldið.
MAÐUR, sem er á bátnum allt
1 árið. Hvað kemst hann hátt? —
Vetrarvertíðin gerði eftir því
sem mér hefur verið sagt 60.000
krónur. Við skulum gera ráð
fyrir að síldin í sumar verði í
hlut kr. 100.000.00, og gera ráð
fyrir á reknetum í haust kr. 20.
000.00, Árshlutur yrði þá 180.
000.00 kr. Hvað geta nú skattarn
ir orðið af svona híru, við skul-
um segja hjá giftum manni m.eð
2 börn?
ÞETTA er sannarlega að verða
alvarlegt mál með skattana. Eí
einhver maður skarar framúr
fjöldanum með dugnað að
bjarga sér, þá er honum bók-
staflega refsað fyrir það. Hér í
Keflavík eru víst einhver
hæstu útsvör á landinu. Þeir
leggja 10% á framyfir útsvars-
stigann og verkamenn hér eru
með svo svimandi háar tölur að
embættismennirnir í Reykjavík
sumir hverjir mættu roðna við
að hugsa til þeirra, enda er
margur verkamaðurinn hér, nið-
urbrotinn af þessari ástæðu. En
engum stjórnmálaflokki dettur
í hug að lagfæra þetta á alþingi“.
SVIPDAGUR skrifar: „Marg-
ir sækjast eftir að komast í
spjall við þig um skattana, Hann
es minn. Það ér mál fyrir sig,
hvað skattakerfið er orðið úrelt
og skattarnir ranglátir í mörg-
um tilfellum, og þröskuldur í
vegi allrar viðleitni til sjálfs-
bjargar og heilbrigðra atvinnu-
hátta.
HITT er litlu sem engu betra
— ef fikki verra — hverjum
spjöllum þeir valdi í siðafari
þjóðar og þjóðlífs. Það má t. d.
kalast siðlaust að krefja beinna
skatta af launum, sem ekki ná
þurftalaunum einföldustu lífs-
þarfa. Eins má það kallast sið-
laust, að krefja skatt af tap-
rekstri, eða að lögþvinga óvið-
komandi menn eða aðila til að
greiða skatta sem lagðir eru á
aðra, þeim óviðkomandi.
ÞEGAR löggjöf og stjórnar-
völd beit,a svona ósiðmætum að-
ferðum við' þjóðfélagsþegnana
er engin furða þó að það kalli
fram siðferðisbrellur á-móti hjá
þegnunum, þótt það verði auð-
vitað ekki til að bæta siðafarið.
En það er bergmál af stjórnar-
háttunum •—■ „kveður við kaili“.
Hannes á horninu.
endatéileiar
SEX NEMENDUR frá Tón-
listarháskólanum í Prag héldu
í fyrrakvöld tónleika á vegum
Tónlistarfél. í Austurbæjar-
bíói, vafalaust einhverja beztu
nemendahljómleika, sem bér
hafa hevrzt. Frammis^aða hins
unga fólks var vfirleitt mjög
góð og hér er ekki rúm til að
telja það allt upp, en þó verður
ekki hjá því komizt að minnast
á fiðluleikarann Petr 'Vanek,
sem þrátt fyrir ungan aldur
hefur náð afarfallegum tón og
mikilli tækni. Er ekki að efa,
að hann á mikla framtíð fyrir
sér. Þá ber einnig að minnast
á Jönu Svejnchovu, sem lék
undir með söngvurum og hljóð-
færaleikurum af hinni mestu
prýði. Söngvarar, píanóleikari
og klarinettuleikari stóðu sig
einnig ágætlega. Þetta var á-
nægjuleg kvöldstund. G.G.
4 19. sept. 1959 — Alþýðublaðið