Ný félagsrit - 01.01.1869, Page 22
22
Um fjárhagsmálið.
arbót,, sem bæfei ákvefeur stöfeu þess í Danaveldi á þann
hátt, sem er jafnt tryggjandi fyrir Danmörku og Island,
og jafnframt veitir því áþekkt frelsi til afe ráfea sínum
serstaklegu málefnum, eins og Danmörk hefir samkvæmt
stjórnarskipun sinni. IJr því svona er komife, verfei ekki
álitife um ríkisþíngife, afe þafe haldi lengur áfram þeirri
skofeun sinni á vifeskiptum sínum vife Island, afe öllu sé
lokife, þegar þaö veitir Islandi þafe, sem minnst má vera,
til ýtrustu naufesynja þess. Konúngsfulltrúi leifeir þar aö
auki athygli afe því, afe sífeasta alþíng hafi fallife frá
hinum ímyndufeu réttarkröfum sínum gegn danska ríkis-
sjófenum, sem afe vísu ekki höffeu neinar lagasetníngar afe
styfejast vife, en sem Íslendíngar samt hafa haft fulla trú
á, og afe alþíng hafi gjört þafe í því trausti, afe konúngur
mundi hafa svo mikla hlifesjón af fátækt landsins, sem
Hans hátign væri fært, og í því trausti, afe ríkisþíngiö
mundi ekki neita landinu um afestofe þá, er þafe þyr fti,
þegar konúngur sneri sér til þíngsins til þess afe útvega
tillag þafe, sem ísland afe minnsta kosti hefir mikla sann-
girniskröfu á. Konúngsfulltrúi heldur, afe sér fyrir sitt
leyti sé óhætt afe láta þá von í Ijósi, afe þegar eigi aö
fara afe útkljá fyrir fullt og allt hin fyrri fjárhags-vife-
skipti millum rfkissjófesins og íslands, þá muni ríkisþíngife
sýna af sér þafe efeallyndi, sem ávallt sæmir hinum ríkari
gegn hinum umkomuminni og fátækari, og kjósa heldur
afe gjöra ísland svo úr garfei, þegar þafe á afe byrja búskap
sinn, afe þafe þurfi ekki aö byrja mefe gjaldþroti. Hann
víkur því næst á, afe ríkissjóönum kunni afe sparastnokk-
urt fé á gjöldunum til stjórnar íslands í höfufestafenum,
þegar búife sé afe koma skipulagi á stjórnarfyrirkomulagife,
og mælir mjög fastlega fram mefe, afe þess verfei farife á
leit, afe árstillag þafe úr ríkissjófenum, sem íslandi hefir
veriö gefin von um, verfei hækkafe upp í 60,000 rd., efea
afe minnsta kosti upp í 50,000 rd. fast árgjald, og 10,000
rd. tillag um stundarsakir, sem afe 12 árum lifenum mínki