Ný félagsrit - 01.01.1869, Blaðsíða 36
36
Um fjárhagsmálið.
hagsmálib, verbur gjört a& lögum. — Sama svar liggur til
þess, sem þíngmafeurinn fann afe 3. grein; hann vildi þar
bæta inní nokkru, sem á vib í stjórnarskrá íslands, en
ekki hér, þar sem frumvarp þetta snertir einúngis ab-
skilnab á fjárhagsstjórninni, svo ab ríkisþíngií) sleppi þeim
umrá&um á henni, sem þa& hefir hínga&til haft. Orsökin
til þess, a& 4. grein er or&ufe einsog hún er nú, hefir
veri& tekin fram í ástæ&um frumvarpsins, og í því sem
eg sag&i, þegar eg lag&i þa& fram. Einmitt me& því móti
þóttust menn komast lír öllum vafa a& Islands hluta, þegar
stjórnarmáli& kæmi þar til endilegra úrslita, því stjórnin
álítur, a& þa& sé naufesynlegt, a& Islendíngar viti hversu.
mikils þeir geti vænt frá konúngsríkinu, á&ur en þeir
geti iagt áiyktaratkvæ&i á stjórnarmálife. þegar ríkisþíngi&
hefir samþykkt lagafrumvarpife, þá er engin ástæ&a til a&
efast um, afe þíngi& muni halda fast vi& atkvæ&i sitt um
upphæfe árgjaldsins, sem þa& hetír einusinni sett. þess
ver&ur a& vonum skammt a& bí&a, a& stjórnarmálife ver&i
til lykta leidt, og ríkisþíngife mun varla hafa breytt áliti
sínu um upphæfe árgjaldsins, þegar þar a& kæmi; en afe
hinu leytinu hefir mér þótt þa& nau&synlegt, a& ríkis-
þíngife fengi færi á a& kynna sör stjórnarskrá Islands í
sérstökum málum þess, á&ur en þíngi& gæfi samþykki sitt
til útgrei&slu tillagsins. A& lyktum tekur rá&gjafinn undir
me& hinum, a& æskilegt sé a& Íslendíngar gæti svo fijótt
sem mögulegt er ná& sjáifsforræ&i í sínum málum, sjálf-
sagt án þess a& þarmefe haggist sta&a Islands, svosem eins
hluta Danmerkur ríkis.
Nyholm neita&i því, a& hann hef&i heimtafe fyrir Is-
lands hönd rött til ska&abóta fyrir verzlunarkúgun a&
undanförnu, heldur hef&i hann sagt þvert í móti, a& hann
hef&i vara& menn vi& a& játa neinum röttarkröfum, en
hann hef&i sagt, a& sanngimiskröfur kynni a& hafa nokkur
rök vi& a& sty&jast. — Krabbe játa&i, a& ör&ugt væri a&
telja upp öll málin, bæ&i hin sameiginlegu og hin sérstak-