Ný félagsrit - 01.01.1869, Blaðsíða 83
Urn fjárhagsmálið.
83
eigum eptir stöSu vorri aö líta á hagsmuni íslands, en
staba vor gjörir allt drengskapar tal a& markleysu. En
svo raung sem hugmyndin er, þegar hún er skobuí) almennt,
þá verfeur hún ab hreinni vitleysu ef menn nefna dreng-
skap í sambandi vi& uppástúngu meira hlutans. Eg verb
enn a& spyrja, hvort nokkur í þíngsalnum haldi, a& gott
og farsællegt samkomulag vi& Islendínga fáist fyrir minna
en þa&, sem hér er bo&i&? Rá&gjafinn hefir sjálfur sagt,
a& hann treysti sér ekki til a& ná samkomulagi nema því
a& eins, a& þetta tillag yr&i veitt; enginn af þeim, sem
vari& hafa uppástúngu meira hlutans, hafa þora& a& segja,
a& þa& fengist fyrir minna. En geti menn nú ekki sagt,
a& þa& fáist fyrir minna, og ákve&i engu aö sí&ur minni
upphæÖ, þá er ekkert vit í allri uppástúngunni. þa& er
ekki heldur rött, sem framsöguma&ur sag&i, a& hér væri
um afsölun a& tala til hins sérstaklega íslenzka löggjafar-
valds, einsog þegar einhver málagrein er lög& frá ríkis-
veldinu til sveitastjúrnanna. Jú, þa& hefir opt bori&
vi&, a& málagreinir hafa veri& fluttar þannig, en hvenær
hefir nokkur heyrt, aö þa& hafi veri& gjört me& ályktar-
atkvæ&i amtsrá&anna ? — Nei, þa& bafa menn ekki heyrt,
heldur hefir þa& veri& gjört fyrir samþykkt ríkisþíngsins,
sta&festa af konúngi. En hér er haft hausavíxl á þessu.
Mér er úskiljanlegt, a& menn fyrir ályktaratkvæ&i alþíngis
á Islandi vili innlei&a stjúrnlegar breytíngar, sem ekki eru
nefndar á nafn í því frumvarpi, sem hi& almer.na löggjafar-
vald ríkisins á a& samþykkja. 1
Framsöguma&ur (Gad) svarar Krabbe, og kve&st
eigi vita hvort sér hafi farizt þannig or&, aö enginn
*) þíngmaðurinn gáir nefnilega ekki að því, a& Isiand hefir löggjafar-
vald eitt sérílagi, og að Danir, eða ríkisþíng þeirra hefir
ekki neitt löglegt stjórnarvald yílr Islandi, svo sem opt heflr
verið sýnt og sannað, bæði á þjóðfundinum og á alþíngi (sjá
t. d. alþtíð. 1867 II, 454).
6»