Ný félagsrit - 01.01.1869, Page 86
86
Um fjárhag8málið.
íslenzka löggjafarvald. þar til skal leggja árlega úr hinum almenna
ríkissjóði 60,000 rd., sem að 12 árum liðnum fer lækkandi um 500
rd. árlega um næstu 20 ár. — J>essu vildi meiri hluti nefndarinnar
breyta svo, að tillagið færi lækkandi um 1000 rd. árlega í 48 ár,
eða að minnsta kosti í 30 ár; einn úr meira hlutanum (Bönlökke)
vildi hafa árgjaldið ákveðið til 50,000 rd. eða (til vara) sett niður í
40,000 rd., en hann tók sfnar uppástúngur aptur.
Um lestagjaldið hafði dómsmálaráðgjaflnn stúngið uppá að orða
svo í enda 1. gr.: „Af skipum þeim, sem höfð verða til reglulegra
póstferða milli Danmerkur og Islands, skal hér eptir ekkert lestagjald
greiða”. J>ó vildu sumir taka fram, að ekki skyldi hafa meira lesta-
rúm til póstferða þessara en 2000 tons (á ári), og skyldi greiða
lestagjald af því, sem framyflr væri.
þeir fimtán [ifngmenn, sem fyr voru nefndir, stúngu
einnig uppá breytíngum vib síbari greinirnar:
2. gr. I stað orðanna (iþar til heyrir” o. s. frv. komi þetta:
,þessi mál, sem koma undir sérstaklegt löggjafar og fjárveitíngar
vald á íslandi sjálfu, samkvæmt því sem skipað verður fyrir í sijðrn-
arskránni um Islands sérstaklegu mál, er konúngur setur með ráði
alþíngis, eru:” — sömuleiðis, að bætt verði við enda greinarinnar:
„10. Eptirlaun þau, er stafa frá þessum fyrnefndum málagreinum.”
3. gr. að tillagið úr rikissjóðnum verði talið með öðrum lands-
ins eignum.
Ný grein (4. gr.)* 1: „Til kostnaðar fyrir öðrum málum Islands,
er teljast með almennum ríkismálefnum, og verða eptir sem áður
undirlögð hinu almenna ríkisvaldi fyrir lögum og veitíngum, geldur
ísland ekkert tillag, fyr en það er með lögum ákveðið, hvernig land
*) Af því að héðanaf fara að koma fram í umræðunum ýmisleg
atriði, sem snerta hinn fyrsta kafla í stjórnarskrá Islands, þykir
oss nauðsynlegt að taka þenna kafla, eins og hann er f stjóm-
arfrumvarpinu til alþíngis 1867 og í frumvarpi alþíngis:
Stjórnar frumvarpið (Alþtíð. 1867 II, bls. 11—12):
1. Island er óaðskiljanlegur hluti Danmerkur ríkis. Um ríkis-
erfðirnar, rétt konúngs til að hafa stjórn á hendi 1 öðrum
löndum, trúarbrögð konúngs, myndugleika hans, viðtöku við
stjórninni, um ríkisstjórn í forföllum konúngs og um það, er
konúngdómurinn er laus, eru 1., 4., 5., 6., 7. og 8. grein í
hinum yflrskoðuðu grundvallarlögum Danmerkur ríkis frá 5.