Ný félagsrit - 01.01.1869, Side 92

92
Um fjárhagsmálið.
bugmyndum, sem enginn af o.ss hér ni&urfrá getur fallizt
á, og enda sem ekki geta meö skynsemi komizt til fram-
kvæmdar, ef maöur vill gæta velferbar íslands sjálfs, höfðu
enn yfirborÖ á alþíngi Íslendínga. þar aö auki var þaö
ályktaö um fjárgjaldií), aö fara nú lengra en áöur haföi
veriö mest tiitekiö, og heimta nú fullar 60,000 rd., ekki
einúngis sem fast árgjald, heldur út goldnar í peníngum
eöa penínga viröi, því menn hugsuöu líklega, aÖ fyrst
menn heföi fengiö stjórnina til aÖ láta undan einusinni, þá
mundu menn geta fengið hana til þess einusinni enn. Eg
held, aö hér sé aptur nýr vottur þess, aö mál þetta er ekki
fullvaxið til úrskurðar, Islendíngar hafa ekki fariö svo í
þaö, aö þeir hafi sýnt í verkinu að þeir vili hafa þaö
fram. Mér virðist stjórniu hefði nú getaö sagt: Látum nú
máliö hvílast um stund! — En þó eigi aí> sfibur, — stjórnin
gat líka gjört þab, sem hún nú gjörfci, að fara til ríkis-
þfngsins. Hún gat reynt að fá orð ríkisþíngsins fyrir
þessu (37,500 rd. og 12,500 rd.), sem hún hafði lofab aö
bera sig aö útvega. En stjórnin hefir ekki komið fram
þannig hér á þíngi. Hún hefir látið undan enn, og þó
ekki til fullnustu. Hún stíngur nú uppá, aö veita 60,000
rd., en þó ekki í peníngum, heldur svo, að 50,000 rd.
sé fast árgjald, og 10,000 rd. um árabil. þessi saga
málsins er nóg til aö sýna, hvernig meöferö máls á ekki
aö vera. Eg hefi ekki áöur viljað sýna þetta berlega, af
því eg hélt þess þyrfti ekki, en nú er eg neyddur til aö
segja frá því. Eg skora því aptur á þíngmenn, einsog
viö aöra umræöu, að hugleiða hvaö sanngjarnt sé og rétt-
víst, og halda síðan fast viö þaö; vili hinn hlutaðeigandi
ekki gánga aö því, veröur hann aö hafa skaöa sinn svo-
búinn, og bera sök fyrir aö málið kemst ekki áleiðis.
Hiö annaö atriði, sem meiri hluti nefndarinnar byggir
á skoöun sína og mótstööu gegn frumvarpi stjórnarinnar,
er samjöfnuðurinn rnilli fjárhags Danmerkur og íslands,
og skattgjaldanna beggjamegin. Eg sagði áöan, aö ef