Ný félagsrit - 01.01.1869, Page 100
100
Um fjárhagsmálið.
svo fast, aB nokkur geti sagt þaf) skuli haldast lengur en
lögin um þafi haldast. þessvegna hefir oss þdtt þaö miklu
skipta, ab nema úr orbin (<fast tillag” og breyta allri
klausunni um tillagif), svo ab þessi hugmynd um fast tillag
hyrfi öldúngis úr lagafrumvarpinu. — Annab er þab enn,
sem vbr viljum ávinna meb uppástúngu vorri þessari.
Frumvarpib segir, ab serstaklegar tekjur íslands skuli vera,
auk tillagsins, þærhinarsömu sbrstakiegu tekjur landsins, sem
híngabtil hafa verib taldar í fjárhagslögum árs hvers. En
þetta er mjög únákvæmlega tiltekib, því þab er ekki aub-
gjört, ab fara í gegnum 20 ára fjárhagslög til ab rannsaka,
hvort einhver sú tekjugrein kunni ab finnast þar, sem orbib
gæti umtalsmál. Auk þess gæti þessi orbatiltæki vakib
þá ímyndun, ab vér vildum ríkissjóbsins vegna ábyrgjast
íslandi þær.tekjur, sem nú eru taldar sérstaklegar tekjur
íslands í fjárhagslögunum, en þetta er, eins og nærri má
geta, ekki ætlan vor. Vér tökum ekki ab oss neina ábyrgb
á þessum tekjum, en vér látum þær renna yfir í Islands
sjdb einsog þær eru nú sem stendur. — Uppástúngur
vorar til 2. greinar eru sprottnar af því, ab ábur hefir
vantab fulla og fasta ákvörbun um, hver sérstakleg mál
skyldi vera. Frá alþíngi stdfe l(til dæmis’’1; stjórnin hefir
sett ((einkum’’, og þíngmenn tóku eptir meira hlutanum ab
setja (lþar til heyrir”. Menn hafa verib ab leita fyrir
sér, og ekki fundib þab, sem ekki yrbi vafib eba teygt á
einhvern veg, og þarmeb skilizt á ymsa vegu eba mis-
skilizt. þetta höfum vér viljab koma í veg fyrir meb því
ab orba svo, sem vér höfum stúngib uppá, og þegar þab
er nú orbib svo yfirgripsmikib, ab enginn hefir getab fundib
neitt atribi til vibauka, nema þab, sem vér höfum stúngib
uppá ab bæta vib (10), þá þykir oss betur fallib ab segja
beint: ((þessi mál . . . eru”, því þá verbur hvert þab
málefni, sem ekki er talib hér, almennt mál, og ekki sér-
‘) petta orðatiltæki mun vera komið frá dönsku útleggíngunum; í
frumvarpi alþíngis stendur: (ísvo sem eru”.