Ný félagsrit - 01.01.1869, Side 129
Um fjárhagsmálið.
129
tilgáng vorn, en einkanlega eigum ver aí> varast þaS
gagnvart Islendíngum, sem aö minni hyggju er hættulegast,
en þah er, ab beita vi& þá undirhyggju. Ef menn a&eins
samþykkja tillagib, án þess aí> bæta vií) öbrum ákvörb-
unum, og nefna ekki á nafn hvernig rettar-ástandi& þar
á eptir eigi aí> verfea, enda þó þab í mörgum atriöum
muni breytast, og þd menn viti, aí> á Islandi eru mjög
frábrugímar skobanir um ástandib sem er — þá er eitt
af tvennu: annabhvort gefa menn þessum frábrugbnu og
raungu skobunum Islendínga undir fótinn, eba menn reyna
til ab fara í kríngum þær, og hugsa meö sjálfum sér:
<(Vib föllumst ekki á þær”, en láta ekki í Ijósi meiníngu
sína. þar af leibir, a& hvort sem menn vilja fallast á
hinar fjarstæbu skobanir íslenzka flokksins um hina
stjórnlegu stöbu Islands í ríkinu, eba menn dæma þær
ómerkar ab vera, þá eiga menn ab segja í lögum þessum
hvab menn vili vera láta, en ekki halda því í óvissu, þyí
meb þeirri abferb eru getsakir vísar, annabhvort ab vér
höfum viljab minna en vér viljum, eba ab vér höfum
viljab blekkja Íslendínga. þab er reyndar enganveginn
meining mín, ab dómsmálarábgjafinn eba nokkur þeirra,
er honum samsinna, vili blekkja fslendínga, en eg segi,
ab á þann veg munu menn taka orb þeirra, og þab væri
bágt, ef menn eptirá skyldi misskilja þá þannig.
í annan stab svarar þíngmaburinn rábgjafanum til
þess, er hann fyr sagbi: ab grundvallarlaga breytíng út-
heimtist til ab breyta svo til, sem hér væri um ab gjöra.
Hann skýrskotar fyrst og fremst til þeirrar ákvör&unar,
er stendur í þíngsköpunum ríkisþíngsins, ab þegar laga-
frumvarp liggur fyrir til umræ&u, og breytíngar-atkvæbi
er fram borib, er kemur vib efni grundvallarlaganna, þá
eigi forseti a& vísa því frá. Nú hefir, segir hann, forseti
leyft þær uppástúngur, er fyrir liggja, a& sinni hálfu, og
þab hefir hann gjört meb fullkomnum rétti. Breytíng sú
á réttarástandi Islands, sem hér er um ab ræba, er þar í
9