Ný félagsrit - 01.01.1869, Síða 140

140
Um fjárhagsmálið.
málife yrfei tekife upp afe nýju. Ríkisþíngife haffei, sem sjálf-
sagt var, orfeife afe halda á fjárveizlurettinum einnig þar,
er fsland átti í hlut, en ávallt fannst mönnum því erfifeara
vife aö eiga, sem þeir voru eigi nœrri nágu kunnugir
ástandinu úti á Islandi, og þetta stófe ósjaldan fyrir, svo
afe menn tregfeufeust vife afe veita þafe fé, er þeim þó
fannst mefe sjálfum ser, afe ástæfea kynni vera til afe veita.
Stjórnin tók því málife upp aptur 1865, og lagfei fram
fyrir alþíng frumvarp til íjármálaskilnafear1, er sífear
skyldi borife upp á ríkisþíngi, af því hún vildi fyrst sjá
af áliti alþíngis, hverja skofeun þafe heífei á málinu.
þíngife, efea nefndin 811, er sett var í málinu, var ekki
óánægö mefe upphæfe þeirra tillaga, er stjórnin ætlafeist
þá til afe greidd skyldu úr sjófei ríkisins til landsútgjalda
á Islandi, en því þótti naufesyn á, afe jafnframt yrfei
kvefeife á um stjórnarfyrirkomulag íslands, áfeur en málife
færi lengra. þessu var einkanlega lýst yfir í nefndar-
áiitinu, en atkvæfeagreifesian á þínginu laut þó afe hinu,
aö þíngiö gæti ekki faliizt á frumvarpiö. Afe því leyti
hagafei stjórnin sér eptir skofeun alþíngis, afe hún tók þá
álvktun, afe leggja til umræfeu á aiþíngi 1867 frumvarp
til stjórnarskipunar fyrir fsland. Lagafrumvarpife tók eigi
að eins yfir þaö, sem sjálfsagt lá vife, um þafe, hvernig
Island skyldi neyta löggjafarvaids um sín eigin mál,
heldur fylgdi þar og mefe eigi fá atrifei um stöfeu íslands
í ríkinu, bæfei til móts vife afera parta Danmerkurríkis og
til móts vife ríkisins sameiginlega löggjafarþíng. Afe vísu
má kalla, afe þíngife féllist á afealmál frumvarpsins, en
þaö samþykkti þó yms breytíngaratrifei, er stjórninni urfeu
fortakslaust afe þykja óheppileg, og mefeal þeirra þau
sérílagi, er lutu afe hluttekníng íslands í hinum sam-
*) Frumvarp stjórnarinriar 1865 var einmitt ekki til fjármálaskilri-
aðar, heldur til breytíngar á fjárhagssamb andi Islands og
Danmeikur um riokknr ár (12 ár) fyrst um sinn.