Ný félagsrit - 01.01.1869, Qupperneq 143
Um fjárhagsmálið.
143
nyti við, er fást rnætti viS mefiferS þess í nefndinni. Eg
ætla þ<5 rétt, aö vekja athygli manna á því, ab þab er í
reyndinni í fyrsta sinni síban ríkislögin voru sett, svo
sem og skilja mátti af or&um rábgjafans, ab ríkisþíngib hefir
verib kvadt ummæla um þessi mál. Of snemmt mætti
þab þá sí&ur en svo kalla, þó fyrir oss væri fram lagt
frumvarp um stjórnarfyrirkomulag Islands, um leib og
af þínginu er beibzt samþykkis um fjárframlög, er, vel ab
athuga, eigi skulu veitt vib fjármáialög hvers árs, ebur
mibub vib tiltekib árabil, sem stjórnin þó ávallt á&ur
hefir gjört ráb fyrir. Svo hef&i og mátt ab fara, ef menn
hef&i eigi vikib frá þvf, er eg þori a& fullyrba a& öllum
þeim, er hlut eiga a& máli, hefir frá öndverbu litizt á
einn veg um, því nefnilega, ab skipun þessa máls, a& því
leyti sem þab tekur til réttinda ríkisins, skyldi þó alls
ekki öll koma á vald dómsmálarábgjafans — eg þori nó
ekki ab segja stjórnarinnar — en allir vita, ab þab eru
þessir rábgjafar sérílagi, er þau mál hafa verib fengin í
hendur, og sem hafa stabib fyrir mebferb þeirra í sam-
rá&um vib Íslendínga. A& vísu má svo kalla, ab fyrir
oss sö fram borib stjórnlagafrumvarp, en þab er svo
vaxib, ab eg meb engu móti, hvorki beinlínis né óbein-
línis, get fallizt á þab. Mér þykir ekki þörf á ab fara
nú svo til botns í þessu atri&i málsins, sem mér ella
mundi þykja skylt, úr því dómsmálará&gjafinn hefir skýlaust
látib í ljósi, ab frumvarpib væri enganveginn svo lagab,
sem honum þætti rétt vera. Samt ver& eg a& taba þab
fram, a& þab virbist vera ástæ&a til fyrir oss, ab tala
um þetta stjórnarfrumvarp, er borib hefir veri& upp fyrir
alþíngi og nú er lagt fram fyrir þetta þíng, á líkan hátt
og alríkisskráin í fyrri daga — en þá stób svo á, a& vér
gátum ekki vib slíku gjört — svo sem tilkynníng, ab eins
oss til lei&beiníngar eba skýrteinis. þa& verbur og ab
líkindum í þetta eina skipti, og um leib hib síbasta, ab
vér eigum kost á ab ræba um þetta mál, utan ef vér