Ný félagsrit - 01.01.1869, Blaðsíða 160
160
Um fjárhagsmáiið.
ekki svara: a& alþíng niundi sinna sanni, þa& rnundi sjá sér
til einkis, og því aldrei -fara fram á þa&, a& heimta ábyrg&-
arskil af einum rá&gjafanna fyrir konángsríki&, úr því
þa& gæti eigi gjört-sér von um, a& hann yr&i tít seldur
til a& færa ftam vörn fyrir sig í dtími títi á Islandi. Eg
vil ntí ’#kki’ tala um, hva& mönnum kynni a& þykja
líklegt^ e&a hva& Islendíngum kynni a& bjtí&a hugur um
— annars játu&u sumir á alþíngi, a& takmörku& ábyrgu
landstjtírnarinnar væri fietri og löghæfari, en þessi rá&-
herraábyrgð — en af hinu þarf ekki a& draga, a& menn
skyldu aldrei hafa það í lögum, sem bæ&i er tínáttúrlegt
og hvergi ver&ur sta&ur rá&inn í framkvæmdinni. Menn
mætti vel tíska, a& setja stjtírnarlög Islands nokkuð sam-
sí&is ríkislögunum; menn gæti, ef þeim líka&i, haft
hli&sjtín af nýiendulögunum fyrir Vestureyjar (1863), er í
sumum greinum og atkvæ&um stefndu eptir ríkislögunum,
— en menn mætti þtí ekki ver&a svo fjölþreifnir, a&
taka til ákvar&ana, er mestu deila um ríkisstjórn og ríkis-
rétt, án þess a& gjöra sér Ijtíst, hvernig þeim megi koma
vi&. þetta kæmí öllu inálinu í ránghverfa stefnu, og sér
væri, sag&i hann, sorg a& því a& vita, a& Leuning heitinn
hef&i lé& nafn sitt til slíks, því hversu velvilja&ir sem
menn vildi vera Islandi, færi þa& hvergi nærri lagi, a&
búa til rá&stafanir á pappírnum, sem allar yr&i a& endi-
leysu, er til þeirra ætti a& taka. Aö minnsta kostimundi
fara kynlega á þeirri skipun, er eptir þeim yr&i sett.
Me& þeim atri&um má telja þaö, er sagt hefir verið um
lagamál Islands gagnvart hæstarétti, og fleira af því tægi;
fleira má nefna, segir hann, er sýni, a& frumvarpi& þurfl um-
btíta, en hann kve&st vilja nema hér sta&ar. Dtímsmálaráfe-
gjafinn hefir a& vísu áskilið sér umbætur, en gagnvart íslend-
fngum ver&a menn a& sýna ljtíslega, a& ríkisþíngið mundi
eigi láta sér lynda hvern þann samníng, er komast kynni
á me& alþíngi og þeim rá&gjafa, er hér ætti hlut a&
fyrir hönd stjtírnarinnar. Menn ætti a& gánga til nokkru