Ný félagsrit - 01.01.1869, Side 222
222
Um fjárhagsmáltð.
eins og uppá er stúngii) í nefndarálitsins 4. grein. En
þetta stendur nú vissulega á mjög litlu. — þar sem Ploug
og tíjerring hafa stúngib uppá ai> tiltaka, hvernig verja
skuli hinu fasta tillagi, þá held eg ai> heppilegast væri,
ai> þessháttar ákvöriiun væri alls ekki nefnd, enda
fannst mér uppástúngumenn vera því ekki fjarlægir. Mér
þætti dheppilegt ab tiltaka nokkub í þessu efni, og einkum
þab, ab hib fasta tillag skyldi gánga til kostnabar vib
hinar æbri mentunarstofnanir á Islandi. þab kæmi fram
meiri söguhljúmur, en eiginlega ætti ab vera, efslíkt væri
ákvebib, og tillagib væri merkt meb einskonar skababúta
nafni handa Islandi, fyrir þaí>, ab gúz þau voru seld,
sera ábur fyrmeir voru lögb til skúlanna; en á þetta get
eg ekki fallizt, því þab er ennþá mín meiníng, eins og
ábur, ab Islendíngar eigi ekki úr þeirri átt neinskonar
réttarkröfu til hins danska ríkissjúbs.
Framsögumabur (Lehmann): Eptir því, sem ráb-
gjafanum fúrust orb, lítur ekki út fyrir ab þetta mál komist
til neinnar framkvæmdar, og þareb menn hafa kannazt vib,
ab fyrirvarar þeir, er nefndin hefir tekib í uppástúngum
sínum til réttindavarnar ríkinu og ríkislögunum, væri bæbi
lögbeinir og réttir í sjálfum sér, þá skal eg ekki fara fleiri
orbuin utn þá. Eg verb fyrst og fremst ab neita því, ab
nokkurstabar hjá nefndinni, eba — sem eg má bæta vib —
í orbum framsögumanns, hafi komib fram nokkurt úþol
eba sáryrbi, útaf því, sem fram hefir fariö á Islandi í
þessu máli. þab er víst og satt, ab mér þykir þar hafa
komib fram margir og miklir vottar um stjúrnfræbislega
fávizku, en eg get því síbur láb Íslendíngum þetta, fúlki,
sem á vib eins örbugt einsetulíf ab berjast eins og þeir
eiga, sem eg játa hreinskilnislega, ab mér þykir töluverb
stjúrnfræbisleg fávizka koma fram í mörgu því, sem menn
hafa fyrir stafni hér á voru landi. Mér þykir þesskonar
fávizka harbla eblileg, og hafi eg verib harborbur eba
reist lýritti múti ymsum kenníngum, þá hefi eg vissulega