Ný félagsrit - 01.01.1869, Blaðsíða 235
Um fjárbagsmálið.
235
voru þeir samdóma, a6 fjárhagsreikníngurinn væri saminn
í þessum tilgángi; um þab getur alls ekki verib neinn
hinn minnsti efi.— Eg skal enn fremur bæta því viíi, ab
nefndin játar á sig rósamlega, ab henni lízt tillagií verta
ab fara eptir álitum; menn skulu aí> vísu nota öll þau skilríki,
sem komin eru fram um fjárhag Islands, en því verður
nefndin a& standa fast á, aö eigi sé takanda í mál a&
hjálpa Islandi nema um árabil, meban þa& er aí> komast í
betra lag; þegar nú árabil þetta er sett afe skuli vara^
um heilan mannsaldur, og þar aí> auki tilskilin undan-
þága undan gjöldum, sem þegnar mega bera allstafear í
ölluin ö&rum löndum í veröldinni, en auk þessa er boídb
eigi alllítife tillag frá einum þegninum til annars, sem á
aí> standa fyrst um sinn og þessvegna líklega um mjög
lángan tíma1, þá segi eg aí> þab sé ljúst, afe anna&hvort
getur Island veitt þessu kostabo&i múttöku, og þá getur
þaö fengife sjálfsforræbi, eí>a þab getur ekki tekiö vife
þessu, og þá á þa& ekki heldur a& fá a& rá&a sjálfu
sér*. — þa& var a& heyra á ræ&u rá&gjafans, einsog a&
vi& yr&um a& gánga eptir Íslendíngum til a& fá þá til a&
taka múti þessu sjálfsforræ&i, og borga þeim fé til a&
þiggja þa&. En þá segi eg: þa& fæ eg alls ekki skilife,
því þegar öllu er á botninn hvolft, þá gengur oss vel a&
stjúrna Islandi. A þeim degi sem þa& sýnir sig, a& Is-
lendíngar hafna öllum sættum, á þeim sama degi þá mundi
sá rá&gjafi ekki gegna skyldu sinni, sem ekki leg&i fyrir
oss lagafrumvarp, er útvega&i, þú ekki væri jafnvægis
tekjur múti gjöldunum, þá samt a& minnsta kosti drjúg-
miklar og sæmilega bo&legar tekjur af íslanai, því eg
‘) Eiginlega er það ekki nema jöfnuður, að þegar einum ríkishluta
(íslandi) heflr verið um of íþýngt fyrir annan (Danmörk), þá
verði það bætt upp aptur.
J) það er með öðrum orðum: vili Island ekki gánga að hverju
þvi sem vtir (Danir) bjóðum þeim, þá á það engan rett á sér.