Ný félagsrit - 01.01.1869, Blaðsíða 241
Um fjárhagsmálið.
241
hefir sagt svo ljóslega og skorinort: meb frelsinu fylgir
skylda, og meb sjálfsforræbinu skuldbindíng, og þegar
Íslendíngar krefjast frelsis og sjálfsforræbis, verba þeir og
ab vita, ab þeir takast skuldbindíngar á hendur, og hin
fyrsta skylda er ab standa straum af sjálfum sér. Island
getur þetta ekki sem stendur, bágleiki tímanna hefir haft
þetta í för meb sér. Heimtum vér þá þetta? Erum vér
harbbrjóstabir ? Rekum vér þá frá oss og bibjum þá sjá
fyrir sér sjálfa? — Eg bib þíngmenn ab gefa gætur ab
frumvarpi því, sem hér er komib fram, og eg þori þá ab
fullyrba, ab Islendíngum hefir hér verib rétt bráburhönd,
og ab menn hafa verib rífari á framlaginu vib þá, en menn
mundu hafa verib, ef um dönsk mál hefbi verib ab ræba,
þegar hér var komib umræbum, var fundi slitib til
mánudagsins 1. febrúar 1869, og túk þá fyrst til máls:
Ploug, og eptir ab hann hafbi farib orbum um, ab
áheppilegt væri ab svo lángt væri um libib, síban um-
ræban slitnabi, svo ab sumt gleymdist sem mabur hefbi
viljab svara, og sumt kynni ab mishermast, mælti hann:
Eg skal fyrst snúa mér ab tveimur hinum seinustu breyt-
íngaratkvæbum mínum, sérílagi ab hinu síbasta, og ab
mútbárum þeim, sem dúmsmálarábgjafinn, hafi eg skilib
bann rétt, og ab minnsta kosti framsögumabur hefir komib
meb. Framsögumabur áleit þab öldúngis koma heim vib
abrar greinir í frumvarpi nefndarinnar, ab ríkisþínginu
sé áskilinn réttur til ab kvebja skatt af Islandi til al-
mennra ríkisþarfa. þetta get eg meb engu múti vibur-
kennt. Mér finnst þvert á múti, ab fyrsta klausan í 3.
kafia 6. greinar sé beinlínis gagnstæb fyrsta kaflanum í 4.
gr. Framsögumabur vill hafa abaláherzluna lagba á þessi
orb í 4. gr.: (lhib sérstaka löggjafarvald íslands’’ en ekki
á hib undanfaranda: ((allir beinlínis og úbeinlínis skattar
og gjöld’’ (Lehmann játar því). En eg verb þú ab
spyrja framsögunrann, hvab skattveizluvald þýbir, ef
erlent þíng, þar sem landib hefir enga fulltrúa, getur lagt
16